Winston, mog ngomad rogon nim fil murung’agen Got.

Nni chuguliyeg u reb e tabinaw ni bay u bangi milay’ u reb e binaw u Australia ni ka nog yu Queensland ngay. Bochan nib palog e tabinaw romad, ma gathi rug ma non ko girdi’. Ba ga’ ni yigoo chon e tabinaw rog e gamad ma non. Nap’an ni gaman 12 e duw rog, ma aram mug tabab ni nggu gay murung’agen Got. Gu meybil ngak, mu gog ni gu baadag ni nggu nang e tin riyul’ u murung’agen. Munmun mug chuw u tabinaw ma aram mug pirieg e maruwel u reb e binaw u Yimuch u Australia ni ka nog yu Adelaide ngay. Nap’an ni gaman 21 e duw rog, ma aram mug mada’gow Pam u nap’an nug bay u Sydney u bayay ni kug fek e matal rog, ma aram me yog ngog murung’agen reb e ulung ni ka nog e British-Israel ngay. Girdien e re ulung ney e yad ma yog ni girdi’ nu Ngalis e kar bad ko fapi ganong nu Israel, ma pi ganong nem e aram fare ragag i ganong nu Israel ni bay ko lel’uch ni faan nni kalbusnagrad u nap’an e bin meruk e chibog B.C.E. Ere nap’an nug sul nga Adelaide, ma aram mug weliy murung’agen e re n’ey ngak be’ ni gamow nga maruwel ni yad be fil e Pi Mich Rok Jehovah e Bible u taabang. Kemus nri in e awa nug nonow riy nib ga’ ni gamow be weliy e pi n’en nib mich u wan’ e Pi Mich. Tomuren nug mu’gow ko numon, ma aram mug nang ni kan fulweg taban e meybil nug tay u nap’an ni ku gub bitir. Kug nang ni gu be fil murung’agen e En Ke Sunmiyeg nge Gil’ilungun! Kug pirieg fare “churuwo’ nu l’ugun e yar” nrib tolang puluwon.​—Matt. 13:45, 46.

Pam, ku arrogom nim tabab i gay e re churuwo’ nu l’ugun e yar nem u nap’an ni ka gab bitir. Ere uw rogon nim pirieg?

Gu ilal u reb e tabinaw nib m’ing ko teliw u reb e binaw ni ka nog yu Coffs Harbour ngay ni bay u New South Wales. Gallabthir rog nge tutuw nge titaw rog e ba mich u wan’rad e machib ko fare ulung ni ka nog e British-Israel ngay. Gag, nge reb e  pagel ni walageg nib bitir ngog, nge reb e ppin ni walageg nib ilal ngog, nge reb e pagel nge reb e ppin ni fak walagen e chitinag e ni fil ngomad u nap’an ni gamad be ilal i yan nib fel’ u wan’ Got e girdi’ ni keb e pi ga’ rorad u Ngalis. Machane, de mich u wan’ug e pi machib nem maku de yag ni nge chugurnag e tha’ u thilmow Got. Nap’an ni gaman 14 e duw rog, ma aram mu ug wan nga boch e teliw nib thilthil nib muun ngay e Anglican, nge Baptist, nge SDA. Yugu aram rogon, ma dariy barba’ e pi teliw ney ni ayuwegeg ni nggu nang Got.

Boch nga tomuren ma aram mug warod e tabinaw rog gu pared nga Sydney, ni aram e gin nug mada’gow Winston riy u bayay e matal rok. Bod ni ke yog faram, bochan nug weliyew boch ban’en u murung’agen e teliw ma aram me munmun me un ko Pi Mich ko fol Bible. Tomuren e re n’ey, ma nap’an nra yol ngog ma yigoo thin nu Bible e ba sug u lan e babyor rok! Bin riyul’ riy e, som’on e magafan’ug ko re n’em me munmun mug damumuw. Machane, buchuuw ma buchuuw ma aram mug nang ni tin riyul’ u murung’agen Got e be yoloy.

Nap’an e duw ni 1962, ma aram mug wan gu par nga Adelaide ya nggu chugur ku Winston. I yog ngak ba wu’ i mabgol ni ka nog Thomas nge Janice Sloman ngorow ni nggu par rorow. Gali cha’ney e ur missionarygow u Papua New Guinea. Ri yow ba gol ngog. Ma ngiyal’ nem e ka fini gaman 18 e duw rog, ma aram mar ayuwegew gag ni nggu nang boch ban’en u murung’agen Jehovah. Ere gu tabab i fil e Thin rok Got, me munmun ma aram me mich u wan’ug ni kug pirieg e tin riyul’. Tomuren nug mabgolgow Winston, ma aram mug tababgow ko pigpig ngak Jehovah. Pigpig ni kug tew e ke ayuwegmow ni ngari ga’ fan u wan’mow fare churuwo’ nu l’ugun e yar ni kug piriegew.

Winston, am weliy ngomad murung’agen e ngiyal’ ni ka fin mu tababgow ko pigpig ngak Jehovah.

De n’uw nap’an nga tomuren ni ka fin gu mabgolgow Pam, ma aram me pi’ Jehovah boch e maruwel ni nggu rin’ew ni fan ko pigpig romow ngak. (1 Kor. 16:9) Reb e walag ni pumoon ni ka nog Jack Porter ngak ni ir e ma lekag e ulung romad e ir e pi’ e athamgil nga lanin’mow ni nggu rin’ew e bin som’on e maruwel. (Cha’ney e ir reb i girdien e Branch Committee u Australasia e chiney.) I pi’ Jack nge Roslyn ni ppin rok e athamgil nga lanin’mow ni nggu unew ko regular pioneer. Gu felfelan’gow Pam ko pioneer nug tew u lan lal e duw. Nap’an ni gaman 29 e duw rog, ma aram mi nog ngomow Pam ni nggu lekagew e pi ulung ni bay ko pi donguch ko Yimuch ko day ni Pacific. Ngiyal’ nem e immoy e pi donguch nem u tan e branch u Fiji. Pi donguch nem e aram yu American Samoa, Samoa, Kiribati, Nauru, Niue, Tokelau, Tonga, Tuvalu, nge Vanuatu.

Bay e girdi’ u boch e pi donguch nem e ngiyal’ nem nder ma pagan’rad ko Pi Mich Rok Jehovah. Ere thingar gu kol ayuwgow mug gonopgow. (Matt. 10:16) Ba achichig e pi ulung nem, ma bay boch ni gamow ra yan gu lekagew ma dariy e gin ni nggu molow riy. Ere bayi n’en mug fithew ko girdi’ u lan binaw ko rayog ni nggu parew rorad fa dabiyog, mab ga’ ni yad ma pagmow nggu parew rorad.

Gur Winston e rib ga’ fan u wan’um e maruwel ni yima tay ni fan ko pi babyor ni yima pilyeg. Mang e rin’ mag adag e biney e maruwel?

Pi walag ko donguch nu Tonga e ngiyal’ nem e kemus nri in e tract nge nochi ke babyor nib achig e kan pilyeg ko thin rorad. Nap’an ni yad ra yan ko machib, ma yad ma fanay fare babyor ni kenggin e Thin Nriyul’ ni thin ni Meriken. Ere nap’an nni tay e skul ni fan ko piin piilal u lan aningeg e wik, ma immoy dalip e piilal ni gathi ri yad ba salap ko thin ni Meriken ni m’agan’rad ngay ni ngar pilyeged e re ke babyor ney ko thin ni Tonga. Pam e ir e typenag e babyor riy, ma aram mug pied nge yan ko branch u Meriken ni ngan printnag. Sogonap’an meruk e wik nni pilyeg e re ke babyor ney riy min printnag. Yugu aram rogon ni gathi rib fel’ rogon nni pilyeg, machane boor e girdi’ nu Tonga ni ayuwegrad ni ngar nanged e tin riyul’. Gamow Pam e gathi gamow l’agruw i girdien e pilyeg babyor, machane ireray e n’en ni k’aringmow ni nggu adagew e biney e maruwel.

Pam, uw rogon nib thil rogon e par ko pi donguch nem nga rogon e par u Australia?

Rib thil, ya bay yu yang ni ug warow ngay ni boor e neng riy, mab gel e gowel, ma boor e boro’, nge m’ar, maku bay yu ngiyal’ ni buchuuw e ggan. Machane, ra yan i blayal’ nug parew ko naun romow ni ka nog e fale ngay ko thin Samoa nug changargow  nga maday ma ri ma gapas lanin’mow. Miti naun ney e ba ga’ ni yima ngongliy ko pi donguch ni bay u lan yu Polynesia ni kan chigiy ko yuw ma dariy e rungrung riy. Bay boch e nep’ nrib ga’ ramaen e pul ma gamow ra sap nga wen ma gamow be guy yuwan e niw nge ramaen e pul ni be gal’ daken e day. Ri gamow ma felfelan’ ko re n’ey ma ma k’aringmow ni nggu fal’egew i lemnag boch ban’en mug meybilgow, mug guyew rogon ni nggu lemnagew fel’ngin e par romow ko bin ni nggu lemnagew thibngin.

Rib t’uf e bitir ko pi donguch nem romow, ma gamow baadag ni gamow ma chag ngorad maku yad baadag ni ngar nanged boch ban’en u murung’agen e girdi’ nib wechwech dow. Immoy bayay nug warow nga Niue ma bay bochi pagel ni yib i thithiy pa’ u daken pa’ Winston nib mak’ piy me gaar, “Gu baadag e wul u daken paam.” Bin riyul’ riy e dariy biid ni ke guy e re tir nem pa’ be’ nib mak’ piy maku de nang rogon ni nge yog ko mang e pi n’em.

Gamow ra guy gelngin e gafgow ni be tay e girdi’ ko par ma ri ma kireban’mow ngorad. Rib fel’ yaan e pi donguch nem, machane ba kireb e tafalay ma de gaman e ran ni ngan unum. Yugu aram rogon ma der ma magafan’ e pi walag u rom ya ka aram bang ko par rorad. Yad ba felfelan’ ni bochan e bay chon e tabinaw rorad u toobrad, maku bay bang ni ngar liyorgad riy, maku rayog ni ngar pininged e sorok ngak Jehovah. N’en ni ur rin’ed e ayuwegmow ni nggu tiyan’mow ko n’en nib ga’ fan mug momnagew e par romow.

Pam, immoy yu ngiyal’ nthingar mu l’ing e ran romew mag lum u boch e kanawo’ nib thil nga rogon ni gab mecham ngay. Uw rogon ni yag ni ngam rin’ e re n’ey?

Ke magar e chitamag, ya ku gub bitir me fil ngog rogon i rin’ boch ban’en ni bod ni ngan k’eg e nifiy nge rogon ni ngan lum riy, nge rogon ni ngan par ni buchuuw ban’en ni bay. Immoy bayay nug warow nga Kiribati mug parew u bochi naun nib achig ni kan chigiy ko yuw, ma kan defnag ko but’ nu maday, ma kan rungrunguy ko mor. Ra nggu lum, ma thingar gu ker e low u lan e re naun nem nggu k’eg e nifiy riy ni gu be fanay e gapat. Ma ra nggu l’ing e ran ma gu ma yan ko luwed ni ma yib e ppin nu lan binaw ngay ni ngar l’inged e ran. Ra ngan l’ing e ran ko re luwed nem ma yima fanay baley i lek’ ni gonap’an nel’ e fit n’umngin ni kan m’ag bal’ i gaf nga taban ni kan ngongliy ni bod e baw ni fen e lum’eg. Machane, taban e re gaf nem e kan m’ag ba kobre’ ngay. Nap’an nra mu’ bagayad e pi ppin nem i l’ing e ran me yib bagayad i yon’ e gaf rok me cheleg fare lek’ u pa’ ya nge aw fare kobre’ nga maran nib thig ya nge yag ni yan e ran ngay me fek nga lang. Gguy e re n’em mug lemnag nrayog rog. Ere nap’an nug wan ni nggu l’ing e ran ma boor yay ni u gon’ e gaf rog ma be yan i aw e birog e kobre’ nga daken e ran nib suwon nga i pes. Nap’an ni mu’ fapi ppin ko minmin, ma aram me ayuwegeg bagayad. Gubin ngiyal’ ni yad ma ayuwegeg maku yad ba gol ngog.

Gimew l’agruw nri gimew baadag e maruwel nni pi’ ngomew ko pi donguch nem. Rayog ni nga mogew boch ban’en ni um rin’ew ni ke par u lanin’mew?

Winston: Ba n’uw nap’an mfini tamilangan’mow u rogon e yalen u boch e pi donguch nem. Bod nnap’an nra piningmow e pi walag ko abich mab ga’ ni yad ma tay urngin e ggan ni kar fal’eged nga p’eowchemow. Som’on e da ug nangew nsusun e nggu wew boch ma gamow tay boch ni ngar ked. Ere gamow ma kay ni gubin nge m’ay! Machane nap’an nug nangew rogon e yalen, ma aram e gamow ma tay boch e ggan ni fan ngorad. Yugu aram rogon e oloboch ni ug tew mab gol e pi walag ngomow ma da ur puwan’gad ngomow. Ri yad ma felfelan’ ni yad ma guymow u gubin e nel’ e pul u nap’an ni kug warow ni gamow be lekag e ulung. Pi walag nem e der ma yag ni ngar mada’gad e pi walag u bang, ya kemus ni yigoo gamow e gamow ma yan e ngaram ni gamow ba thil.

Yan ni ug tew e ngaram e ayuweg e girdi’ ni ngar nanged ni ireray e tin riyul’. Boor e girdi’ u lan binaw ni ur lemnaged ni pi walag u rom e yad bang u reb e ulung ni yugu yad rorad e kar sunmiyed. Ere nap’an nra yib reb e walag ni pumoon nge leengin u bang, mfin aram e ngiyal’ ni ma tamilang u wan’ e girdi’ nriyul’ ni ireray reb e ulung ni yad ma ayuweged yad. Ri yad ma ngat ko re n’ey.

Pam: Reb e ban’en nder ma m’ay u wan’ug e buch u reb e ulung u Kiribati nri in e walag riy. Kari mus ni taareb e piilal ko re ulung nem ni ka nog Itinikai Matera ngak, ma ma athamgil u rogon nrayog rok ni nge ayuwegmow. Immoy reb e rran ni yib ni ke fek ban’en ni kan lifith ni bay taab fak e nimen u lan. Me gaar: “Ngam kew.” Ngiyal’ nem e ra yag taab fak  e nimen ku be’ ma ban’en nrib manigil. Yugu aram rogon nde ga’ e n’en ni pi’ ngomow machane rug felfelan’gow ngay.

Pam, boch e duw nga tomuren mag maraggil nge yim’ fakam. Ere mang e ayuwegem ni ngam athamgil u fithik’ e biney e magawon?

Nap’an e duw ni 1973 ma aram mug diyen. Ngiyal’ nem e ka gamow bay Winston u Yimuch ko day ni Pacific. Ere gu dugliyew ni nggu sulow nga Australia, ma aningeg e pul nga tomuren mug maraggil nge yim’ fakag. Ri kireban’ Winston ya ku fak e re tir nem. Munmun me war e kireban’ rog, machane de yag ni ngari chuw nge taw ko ngiyal’ nni ngongliy Fare Wulyang ko Damit ko April 15, 2009 ni thin ni Meriken. Fare article ni kenggin e “Deer ko Piin Ma Beeg” e immoy ba deer riy ni be gaar: “Faanra yim’ reb e bitir u yin e chitiningin ma bay e athap rok ko fos ko yam’, fa?” I tamilangnag e re article nem ni Jehovah e ir e ra dugliy ko yira faseg fare tir fa danga’, ya gubin ngiyal’ ni ma rin’ e tin nib mat’aw. Ku ra golnag lanin’dad ko kireban’ ni gad be tay ni bochan e gad be par ko re fayleng ney ni ke gel e kireb riy, maku ra pow’iy Fak ni nge ‘kirebnag e maruwel rok moonyan’.’ (1 John 3:8) Re article nem e ki ayuwegmow ni ngari ga’ fan u wan’mow fare “churuwo’ nu l’ugun e yar” ni ke yag ngomow ni gamow l’agruw e girdi’ rok Jehovah! Faan gomanga dag filew e tin riyul’ ma dariy e athap romow.

Tomuren ni buch e re n’ey, ma aram mug sulow bayay ko pigpig ni ug tew u polo’ e tayim. In e pul nug pigpiggow ko Bethel u Australia me munmun ma aram mu ug lekagew boch e ulung bayay. Nap’an e duw ni 1981 u tomuren ni kug lekagew boch e ulung u boch e binaw nib palog ni bay u New South Wales nge Sydney, ma aram mi nog ngomow ni nggu warow gu pigpiggow ko Bethel u Australia, ma aram e gin ni kug pigpiggow riy ke mada’ ko chiney.

Winston, pi n’en ni buch rom u nap’an ni um mew ko Yimuch ko day ni Pacific e ke ayuwegem ko maruwel rom ni gur reb i girdien e Branch Committee u Australasia, fa?

Arrogon. Boor e kanawo’ ni ke ayuwegeg riy. Som’on e Australia e ir e i ayuweg yu American Samoa nge Samoa. Me munmun me peth e branch u New Zealand ko bin nu Australia. Chiney e branch nu Australasia e ir e be ayuweg yu Australia, American Samoa nge Samoa, Cook Islands, New Zealand, Niue, Timor-Leste, Tokelau, nge Tonga. Boor e pi donguch ney e kug wan gguy e pi walag riy. Maruwel ni ug ted e walag ko pi donguch nem u taabang e rib ga’ e ayuw ni ke pi’ ngog e chiney ni gu be pigpig ko branch ofis.

Ku reb e ban’en ni gu baadag ni nggog e boor e duw ni ke tamilang u wan’mow Pam ni gathi kemus ni yigoo piin ni kar ilalgad e yad ma gay Got. Gamow manang e re n’ey ni bochan e n’en ni buch romow. Mus ko piin fel’ yangaren ni ku yad baadag ni nge yag fare “churuwo’ nu l’ugun e yar” ngorad, ni mus ni faanra de ga’ fan e re n’ey u wan’ girdien e tabinaw rorad. (2 Ki. 5:2, 3; 2 Kron. 34:1-3) Jehovah e ir reb e Got ni ma t’ufegey, ma baadag ni nge yag e yafos ngak urngin e girdi’ ndemtrug ko ka yad bbitir fa kar ilalgad!

Nap’an nug tababgow Pam i gay murung’agen Got nib pag 50 e duw ni ke yan, ma dag nangew ni ireray fel’ngin nra yag ngomow. Dariy e maruwar riy ni tin riyul’ u murung’agen Gil’ilungun Got e taareb rogon ngab churuwo’ nu l’ugun e yar nrib tolang puluwon! Kug dugliyew ni nggu chichiiyew pa’mow ko re churuwo’ nu l’ugun e yar ney ndabi mul u pa’mow!