Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 3

Yahwe Naija Kukukonyera Kusingura

Yahwe Naija Kukukonyera Kusingura

“[Yahwe] yaikara hamu na Yusufu,  . . . Mukamawe yarora [Yahwe] okwakabali nauwe, kandi [Yahwe] okuyamuhaire omugisa omu byona ebiyakozire.”​—KUB. 39:2, 3.

EKIZINA 30 Ise Nyowe, Ruhanga Wange, Kandi Enganjani Yange

EBITURAYEGA a

1-2. (a) Habwaki kitatuhuniriza obutuhikwaho ebirengo? (b) Biki ebiturukugenda kubazaaho omu kicweka kinu?

 NK’ABANTU ba Yahwe tikituhuniriza obututunga ebizibu. Baibuli egamba ati: “Omu muhito omwingi kituhikiriire okutaha omu bukama bwa Ruhanga.” (Eng. 14:22) Kandi tukimanyire ngu ebimu ha bizibu byaitu tibisobora kuhweraho kimu kuhikya obutulitandika kwikara omu nsi ya Ruhanga empyaka nambere ‘hataliba okufa; n’obukwakuba okutera empamo, n’obukwakuba okurra, n’obukwakuba okusaasa bitakyaroho.’​—Kus. 21:4.

2 Yahwe tatangira ebirengo kutuhikaho. Baitu atukonyera kubigumisiriza. Wetegereze kiki omukwenda Paulo yagambiire Abakristaayo abaali nibaikara omu Roma. Akabanza yabazaaho ebirengo bingi uwe n’abagezi be bakaba nibarabamu. Hanyuma akahandiika ati: “Omwebi byona ntusingurra kimu omwogu ayatugondeze.” (Bar. 8:35-37) Kinu nikimanyisa ngu Yahwe nasobora kukukonyera kuba musinguzi n’obworukuba noraba omu kirengo. Leka turole omulingo Yahwe yakonyiremu Yusufu kuba musinguzi kandi n’omulingo asobora kukukonyera.

OBUHABAHO EMPINDAHINDUKA EZITUTETEKANIRIIZE

3. Mpindahinduka ki eya bwangu bwangu eyabaireho omu bwomeezi bwa Yusufu?

3 Yakobo akakyolekera kimu ngu nagonza muno mutabani we Yusufu. (Kub. 37:3, 4) Ekyarugiremu, batabani ba Yakobo abakuru bakakwatirwa mugenzi wabo ihali. Obubatungire akagisa, bakamuguza abasubuzi Abamidiani. Abasubuzi abo bakatwara Yusufu hara muno omu ihanga erya Misiri, nambere bayongire bamutunda hali Potifa omukuru w’abalinzi ba Faraho. Obwomeezi bwa Yusufu bukahinduka bwangu bwangu, yaruga hakuba mwana ayagonzebwaga muno ise yafooka mwiru omu ihanga erya Misiri!​—Kub. 39:1.

4. Nitusobora tuta kuraba omu kirengo ekirukusisana n’ekya Yusufu?

4 Baibuli egamba ngu “ebintu ebibi bihikaho buli muntu wena.” (Mug. 9:11, kusigikirra ha Holy Bible​—Easy-to-Read Version) Obwire obumu tuhikwaho ebirengo ebihikaho ‘abantu boona.’ (1 Kol. 10:13) Rundi obwire obumu nitusobora kubonabona habwokuba tuli begeswa ba Yesu. Ekyokurorraho, nitusobora kusekerezebwa, kuhakanizibwa rundi kuhiganizibwa habw’okwikiriza kwaitu. (2 Tim. 3:12) Yahwe nasobora kukukonyera kuba musinguzi k’obe noraba omu kirengo kya mulingo ki. Eki Yahwe akakikora ata hali Yusufu?

Yahwe akakonyera Yusufu kusingura n’obukiraaba ngu akatundwa omu Misiri nk’omwiru hali Potifa (Rora akacweka 5)

5. Kiki Potifa ekiyagambire ha businguzi bwa Yusufu? (Okubanza 39:2-6)

5 Soma Okubanza 39:2-6. Potifa akakyetegereza ngu Yusufu akaba ali musigazi ow’amagezi kandi omwekambi. Kandi akaba amanyire n’ensonga habwaki ali ati. Potifa akarora nk’oku ‘[Yahwe] yamuhaire omugisa omu byona ebiyakoraga.’ b Hanyuma Potifa akafoora Yusufu omuheereza we. Kandi akamuha n’obujunanizibwa obw’okurolerra eka ye. Ekyarugiremu? Potifa akeyongera kukurakurana.

6. Yusufu nasobora kuba yayehuliire ata habw’enyikara eyakaba arumu?

6 Lengaho kurora enyikara egi omu mulingo Yusufu yagirozeremu. Kintu ki ekyakaba nagonza kukira ebintu byona? Tugambe ngu akaba nagonza bamurole kandi atunge empeera kuruga hali Potifa? Nikizooka kuba ngu Yusufu akaba nagonza kulekerwa kandi ngu asobole kugaruka hali ise. N’obukiraaba ngu Yusufu akaba ahairwe obujunanizibwa obw’amaani obw’okurolerra enju ya Potifa, akaba akyali mwiru hansi y’omuntu ow’akaba atarukuramya Yahwe. Yahwe ataletere Potifa kulekera Yusufu. Kandi enyikara ya Yusufu ekaba negenda kweyongerra kimu kuba mbi.

KAKUBA ENYIKARA EYEYONGERA KUBA MBI

7. Enyikara ya Yusufu ekeyongera eta kuba mbi? (Okubanza 39:14, 15)

7 Nk’oku kyolekerwe omu Okubanza esuura ya 39, mukazi wa Potifa akegomba Yusufu kandi emirundi nyingi akalengaho kumusonasona kubyama nawe. Buli murundi, Yusufu yamwangirraga. Ha kumalirra, akabihirirwa muno Yusufu kandi yamuhangira ngu akalengaho kumuhamba. (Soma Okubanza 39:14, 15.) Potifa obuyakihulire, akateeka Yusufu omu nkomo nambere yaikaire kumara emyaka nyingi. (Kub. 39:19, 20) Obwomeezi omu nkomo bukaba buta? Ekigambo eky’Oruheburaniya Yusufu ekiyakozeseze kumanyisa enkomo nikisobora n’okumanyisa ekiina, ekirukwoleka ngu akaba ayetoroirwe omwirima kandi ataine okunihira. (Kub. 40:15) Ekindi, Baibuli eyoleka ngu kumara akasumi ebigere bya Yusufu bikaba bisibirwe n’enjegere kandi ebikya bye bisibirwe n’ebyoma. (Zab. 105:17, 18) Enyikara ya Yusufu ekaba n’eyeyongerra kimu kuba mbi. Akaruga hakuba omwiru omwesigwa yafooka omunyankomo owahansi.

8. Enyikara n’obweyeyongera kuba mbi, kiki ekitusemeriire kugumya?

8 Wakabahoga omu nyikara ey’erukutuntuza muno kandi ey’erukweyongera kuba mbi muno n’obukiraaba ngu okasaba muno kuruga ha mutima? Eki nikisobora kubaho. Yahwe tatangira ebizibu kutuhikaho omu nsi ey’erukulemwa Sitaani. (1 Yoh. 5:19) Baitu nabwo n’osobora kugumya kinu: Yahwe amanyiire kimu byona eby’orukurabamu kandi nakufaaho. (Mat. 10:29-31; 1 Pet. 5:6, 7) Ekindi, akaturaganiza ngu: ‘Talituleka na kake, kandi talituhemukira.’ (Baheb. 13:5) Yahwe nasobora kukukonyera kugumisiriza n’obukiraaba ngu enyikara yaawe n’ezooka nk’eyetaine okunihira kwona. Leka hati turole nk’oku eki kikaba kiri hali Yusufu.

Yahwe akaba ali hamu na Yusufu n’obwakaba ali omu nkomo kandi ekyarugiremu akaheebwa obujunanizibwa obw’okurolerra abanyankomo boona (Rora akacweka (Rora akacweka 9)

9. Kiki ekirukwoleka ngu Yahwe akaba ali hamu na Yusufu obwakaba ali omu nkomo? (Okubanza 39:21-23)

9 Soma Okubanza 39:21-23. N’omu kasumi ako akagumangaine Yusufu akayamazire omu nkomo, Yahwe akamuha emigisa. Omu mulingo ki? Obwire bukahika, omukuru w’enkomo yatandika kwesiga n’okuteekamu Yusufu ekitiinisa nk’oku Potifa nauwe yakozere. Hanyuma, omukuru w’enkomo akaha Yusufu obujunanizibwa obw’okurolerra abanyankomo abandi. Baibuli egamba ngu “omulinzi wenju yenkomo atarolerre ekigambo kyona ekikaba kiri hansi [y’omukono gwa Yusufu].” Omu kaire ako Yusufu akaba atungire omulimo ogw’okukora. Egi ekaba eri mpindahinduka eyakaba atarukunihira! Kikasoboka kita omunyankomo owakaba najunaanwa omusango ogw’okulengaho kuhamba mukazi wa Potifa kuheebwa obujunanizibwa obw’amaani oburukwoleka ngu nayesigwa? Eky’okugarukamu kiri kimu kyonka. Okubanza 39:23 nihagamba ngu, “[Yahwe] akaba ali hamu [na Yusufu]; kandi ebi ebiyakoraga [Yahwe] yabihaga omugisa.”

10. Soborra habwaki Yusufu nasobora kuba yayehuliire ngu tali musinguzi omu buli kimu.

10 Lengaho kurora enyikara egi omu mulingo Yusufu yagirozeremu. Hanyuma y’okumuhangirra n’okuteekwa omu nkomo, n’oteekereza akehurra ngu ali musinguzi omu bintu byona ebiyakoraga? Kiki Yusufu ekyakaba nagonza muno kukira ekintu ekindi kyona? Tugambe ngu akaba nagonza bamurole nukwo atunge empeera kuruga hali omukuru w’enkomo? Nikizooka ngu Yusufu akaba nagonza alekerwe. Akasaba omunyankomo ondi ow’akaba alihaihi kulekerwa kubaza na Faraho habwe nukwo asobole kulekerwa kuruga omu nkomo. (Kub. 40:14) Baitu omusaija ogu akalemwa kubaza na Faraho. Ekyarugiremu, Yusufu akaikara omu nkomo habw’emyaka endi ebiri. (Kub. 40:23; 41:1, 14) Baitu nabwo, Yahwe akagumizaamu namufoora musinguzi. Omu mulingo ki?

11. Busobozi ki obw’embaganiza Yahwe obuyahaire Yusufu, kandi eki kikakonyera kiti omu kuhikiriza ekigendererwa kya Yahwe?

11 Yusufu obwakaba ali omu nkomo, Yahwe akaletera omukama wa Misiri kuroota ebirooto bibiri ebirukutuntuza. Faraho akaba nagonza muno kumanya amakuru g’ebirooto ebi. Omukama obuyakyetegereze ngu Yusufu aine obusobozi obw’okurootorra ebirooto, akatuma bamulete. Habw’obukonyezi bwa Yahwe, Yusufu akasobora kurootorra ebirooto ebi kandi yasemeza Faraho habw’obuhabuzi yamuhaire. Habw’okurora ngu Yahwe akaba ali hamu na Yusufu, Faraho akakoma Yusufu kuba arukujunanizibwa n’okurolerra ebyokulya byona omu ihanga erya Misiri. (Kub. 41:38, 41-44) Hanyuma, hakabaho enjara y’amaani omu Misiri n’omu Kanani omu nsi nambere yaikaraga. Yusufu hati akaba nasobora kujuna eka ye hamu n’okulinda oruzaaro nambere Masiya yakurugire.

12. Yahwe akafoora Yusufu musinguzi omu miringo ki?

12 Tekerezaaho ebintu ebirukuhuniriza ebyabaireho omu bwomeezi bwa Yusufu. Noha yaletiire Potifa kuteekaho Yusufu omutima obwakaba ali mwiru? Noha yaletiire mukuru w’enkomo kusiima Yusufu? Noha yaletiire Faraho kuroota ebirooto ebirukutuntuza kandi yaha Yusufu obusobozi obw’okubirootorra? Kandi noha yayekambisize Faraho kukoma Yusufu akamufoora mukuru w’okurolerra ebyokulya omu ihanga erya Misiri? (Kub. 45:5) Hataroho kugurukyagurukya akaba Yahwe ayaletiire Yusufu kusingura omu buli kimu kyona ekiyakoraga. N’obukiraaba ngu bagenzi ba Yusufu bakaba nibagonza kumwita, Yahwe akahindura enyikara egi nukwo asobole kuhikiriza ekigendererwa kye.

OMULINGO YAHWE AKUFOORA MUSINGUZI

13. Yahwe ataaha omu buli nyikara yoona eiturabamu? Soborra.

13 Biki ebiturukwega omu kyokurorraho kya Yusufu? Yahwe ataaha omu buli nyikara yoona eiturabamu? Ahindura buli nyikara yoona ey’etuhikaho omu bwomeezi bwaitu, nukwo ngu ebintu byona ebibi ebituhikaho bibeho habw’ensonga enungi? Nangwa, Baibuli tesagika ensonga egi. (Mug. 8:9; 9:11) Baitu kinu nikyo tumanyire: Obutuba nituraba omu kirengo, Yahwe aba kimanyire kandi ahurra obutumusaba obukonyezi. (Zab. 34:15; 55:22; Is. 59:1) Kukiraho eki, Yahwe nasobora kutukonyera kusingura ebizibu n’okugumisiriza. Omu mulingo ki?

14. Yahwe atukonyera ata omu busumi obugumangaine?

14 Omulingo gumu Yahwe atukonyeramu nugwo ogw’okutuhuumuza n’okutugarramu amaani, ebiizira omu bwire bwonyini nambere turukubyetaagira. (2 Kol. 1:3, 4) Eki nikyo kyahikire hali Eziz, ow’oruganda kuruga omu Turkmenistan ayatairwe omu nkomo kumara emyaka ebiri habw’okwikiriza kwe. Nagamba ati, “Ha kiro eky’okucwa omusango gwange, ow’oruganda akanyoleka Isaya 30:15, nambere arukugamba ngu: “Omu [kutekaana] nomu kwesiga nuho haliba amani ganyu.” Orukarra runu rwankonyeraga kwikara ntekaine kandi n’okwesiga Yahwe omu buli kimu kyona. Kwecumitirizaaho orukarra runu rukankonyera obwire bwona obunamazire omu nkomo.” N’osobora kutekerezaaho akasumi omu bwomeezi bwawe nambere Yahwe yakukonyiire kuraba omu kukuhuumuza n’okukugarramu amaani omu bwire byonyini nambere okaba n’obyetaaga?

15-16. Kiki ekyorukwega omu kyokurroraho kya Tori?

15 Emirundi erukukira obwingi, titukira kukyetegereza omulingo Yahwe atukonyiremu kugumisiriza ekirengo kyaitu kuhikya obukimara kuhwaho. Munyaanya itwe Tori akagumya ekintu kinu. Mutabani we Mason, akarwanisa oburwaire bw’ekokooro kumara emyaka mukaaga kuhikya obuyafiire. Tori akasaasa muno. Nagamba ati, “Tindukutekereza ngu haroho enyikara endi ey’esobora kungumira kukira egi nk’omuzaire.” Nayongeraho ati, “Ninkigumya ngu abazaire abandi nabo nibaikiranganiza nanyowe ngu kurora omwana wabo nabonabona, kisaaliza muno kukira abazaire obubaba nibabonabona.”

16 N’obukiraaba ngu Tori akasaasa muno habw’okurora omwana we nabonabona muno, akahika yatekerezaaho omulingo Yahwe yamukonyiiremu kugumisiriza. Nagamba ati, “Obuntekerezaaho akasumi ako, ndora omulingo Yahwe yankonyiiremu omu kasumi nambere mutabani wange akaba arwaire. Ekyokurorraho, n’obukiraaba ngu Mason akaba arwaire muno atarukusobora kurora abagenyi, ab’oruganda na banyaanya itwe bavugaga kumara esaaha ebiri kwija ha irwarro. Hakiraga kubaho omuntu ow’atulindiriire omu irwarro kandi ow’ayetekanize kutukonyera. Ekindi, ab’oruganda na banyaanya itwe bakaturolerra omu byetaago byaitu byona. N’omu busumi obukaba bugumangaine muno, twabaga nabuli kimu kyona ekiturukwetaaga.” Yahwe akaha Tori buli kimu kyona ekyakaba nayetaaga kusobora kugumisiriza, kandi yakora nikyo kimu hali Mason.​—Rora akasanduuko “ Yahwe Akatuha Ebi Byonyini Ebitukaba Nitwetaaga.”

OTEEBWA EBINTU BYONA YAHWE EBYAKUKOLIIRE KUKUKONYERA

17-18. Kiki ekiratukonyera kumanya n’okusiima obukonyezi Yahwe atuha omu bwire obugumangaine? (Zabuli 40:5)

17 Soma Zabuli 40:5. Omutembi w’orusozi ekigendererwa kye kiri ky’okuhika haiguru y’orusozi. Baitu, harumu ebicweka bingi omu muhanda nambere asobora kwemerra kandi akegondeza omu bintu ebisemiire ebyarukurora. Omu mulingo nugwo gumu, butoosa tunga obwire otekerezeeho omulingo Yahwe arukukuhamu emigisa, n’obukiraaba ngu n’oraba omu bizibu. Buli ha kumalirra kw’ekiro, wekaguze: ‘Ntungire migisa ki kuruga hali Yahwe kiro kinu? N’obukiraaba ngu ekizibu kikyaroho, Yahwe nankonyera ata kugumisiriza?’ Lengaho kwetegereza hakire ekintu kimu Yahwe ekyakukoliire kukukonyera.

18 Ky’amananu ngu n’osobora kuba nosaba ekirengo kyawe kuhwaho. Eki nikyetegerezebwa kandi kisemeriire. (Baf. 4:6) Baitu tusemeriire n’okumanya emigisa eyitwine hati. Kandi Yahwe naturaganiza kutuha amaani n’okutukonyera Kugumisiriza. Nahabweki ikara n’osiima Yahwe habw’okukusagika. Hanyuma noija kurora omulingo Yahwe aliyo nakukonyera kusingura nk’oku yakozere hali Yusufu omu kasumi akagumangaine.​—Kub. 41:51, 52.

EKIZINA 32 Heereza Yahwe n’Obwesigwa!

a Obutuba nituraba omu kirengo ekigumangaine, nitusobora kwerora nk’abantu abatali “basinguzi.” Nitusobora kuteekereza ngu ekigambo eki kikozesebwa hanyuma y’omuntu kuraaba omu kirengo honka. Baitu, ebintu ebyabaireho omu bwomeezi bwa Yusufu nibitwegesa isomo erikuru muno ngu Yahwe nasobora kutukonyera kuba basinguzi n’obutuba nituraba omu birengo. Ekicweka kinu nikija kusoborra omulingo eki kirakorwamu.

b Baibuli ebazaaho empindahinduka zinu ezabandize kuhikaho Yusufu ali mwiru omu nkarra nke muno, baitu empindahinduka zinu zikabaho kumara emyaka nyingi.