Skip to content

Skip to table of contents

Mateuteu he taimí ni ki ha māmani lelei ange ʻoku vavé ni ke hoko mai

Māmani Foʻou Palataisi ʻOku Ofi Maí!

Māmani Foʻou Palataisi ʻOku Ofi Maí!

Naʻe fakatupu ʻe he ʻOtuá ʻa e māmaní koeʻuhi ke nofo ai ʻa e kau māʻoniʻoní ʻo taʻengata. (Saame 37:29) Naʻá ne tuku ʻa e ʻuluaki ongo mātuʻá, ʻa ʻĀtama mo ʻIvi, ki he ngoue fakaʻofoʻofa ʻo ʻĪtení, peá ne ʻoange kiate kinaua mo hona hakó ʻa e fatongia ke ngoueʻi ʻa e māmaní mo tokangaʻi.​—Sēnesi 1:28; 2:15.

ʻI he ʻahó ni ʻoku ʻikai ʻaupito ke hoko ʻa e māmaní ko ha Palataisi hangē ko e taumuʻa ʻa e ʻOtuá. Kae kehe, kuo ʻikai ke liliu ʻe he ʻOtuá ʻene fakakaukaú. ʻE anga-fēfē ʻene fakahoko ʻene muʻaki taumuʻá? Hangē ko ia naʻe fakahaaʻi ʻi he kupu ki muʻá, ʻe ʻikai fakaʻauha ʻe he ʻOtuá ʻa e foʻi māmaní. ʻI hono kehé, te ne fakaʻatā ʻa e faʻahinga faitōnungá ke nofo ai. ʻI he taimi ʻe fakahoko ai ʻe he ʻOtuá ʻene talaʻofá, ʻe fēfē ʻa e tuʻunga ʻe ʻi ai ʻa e māmaní?

Founga-pule fakamāmanilahi

ʻI he vavé ni ke pule mai ʻa e founga-pule foʻou fakahēvani ʻa e ʻOtuá ki he kotoa ʻo e tangatá, ʻe hoko ʻa e māmaní ko ha feituʻu fakafiefia ʻe lava ke nofo fāʻūtaha ai ʻa e kakaí pea fai ʻa e ngāue lelei mo fakafiemālie. Kuo fakanofo ʻe he ʻOtuá ʻa Sīsū Kalaisi ke pule ki he kotoa ʻo e māmaní. ʻI he ʻikai hangē ko e kau pule tokolahi ʻi he ʻahó ni, ʻe tokanga moʻoni ʻa Sīsū ki he faʻahinga ʻe pule ki aí. Ko hono tuʻunga-pulé ʻe makatuʻunga ʻi he ʻofa, pea te ne hoko ko ha Tuʻi anga-lelei, mohu meesi mo faitotonu.​—‘Aisea 11:4.

Fāʻūtaha fakavahaʻapuleʻanga

Ko e sōsaieti foʻou ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá heʻikai ke toe ʻi ai ha ʻā vahevahe fakafonua pe fakamatakali. Te nau hoko ko e kakai fāʻūtaha. (Fakahā 7:9, 10) Ko e faʻahinga kotoa te nau moʻui ʻi he māmaní te nau ʻofa ki he ʻOtuá mo honau kaungāʻapí, pea te nau ngāue fāitaha ʻi he melino ke fakahoko ʻa e muʻaki taumuʻa ʻa e ʻOtuá ke tokangaʻi honau ʻapí, ʻa e māmaní.​—Saame 115:16.

Feongoongoi mo e ʻātakai ʻo natulá

ʻI he pule mai ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ki he māmaní, ko e Tokotaha-Fakatupú te ne puleʻi kakato ʻa e tuʻunga ʻo e ʻeá, ʻo ʻai ke mafamafatatau haohaoa. (Saame 24:1, 2) ʻI he ʻi māmani ʻa Sīsuú, naʻá ne fakalika mai ʻa e mālohi naʻe ʻoange ʻe he ʻOtuá kiate iá ʻi he taimi naʻá ne fakanonga ai ha fuʻu matangi fakatuʻutāmaki. (Maʻake 4:39, 41) ʻI he malumalu ʻo e pule ʻa Kalaisí, heʻikai ke ʻi ai ha ʻuhinga ke ilifia ai ha taha ki he ngaahi fakatamaki fakanatulá. ʻE toe fakafoki mai ʻe he Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻa e muʻaki feongoongoi ʻi he vahaʻa ʻo e tangatá mo natulá.​—Hōsea 2:18.

Moʻui lelei haohaoa mo e meʻakai hulu fau

ʻE moʻui lelei haohaoa ʻa e tokotaha kotoa. Heʻikai ke ʻi ai ha taha ʻe puke, tupu ʻo motuʻa pe mate. (ʻAisea 35:5, 6) ʻE fiefia ʻa e kakaí ʻi ha ʻātakai fakaʻofoʻofa mo maʻa hangē ko ia naʻe fiefia ai ʻa e ʻuluaki ongo mātuʻá ʻi he ngoue ʻo ʻĪtení. ʻI he māmani foʻoú, hangē ko ia ʻi ʻĪtení, ʻe tuku mai ʻe he kelekelé ʻa e meʻakai hulu fau pea ʻe lahi ʻa e meʻa ʻe maʻu ʻe he faʻahinga te nau nofo ʻi he māmaní. (Sēnesi 2:9) Hangē ko e puleʻanga ʻo ʻIsileli ʻi he kuonga muʻá, ko e tokotaha kotoa ʻi he Palataisí te nau “kai [ʻenau] maá ʻo mākona.”​—Livitiko 26:4, 5.

Melino mo e malu moʻoni

ʻI he malumalu ʻo e founga-pule fakamāmanilahi ʻa e ʻOtuá, ʻe maʻu ʻe he kakai kotoa ʻa e melino pea te nau feangaleleiʻaki mo fefaitotonuʻaki. Heʻikai ke toe ʻi ai ha tau, ngāuehalaʻaki ʻa e mafaí pea ʻikai ha toe fāinga ke maʻu ʻa e ngaahi fiemaʻu tefitó. ʻOku talaʻofa ʻe he Tohi Tapú: “Te nau tangutu taki taha ʻi hono lalo kālepi pea ʻi hono lalo fiki, pea ʻe ʻikai ha taha te ne ʻai kinautolu ke nau ilifia.”​—Maika 4:3, 4.

Nofoʻanga lelei mo e ngāue fakafiemālie

ʻE ʻi ai ha ʻapi ʻo e fāmili kotoa pea ʻikai ha manavasiʻi naʻa tuli kinautolu mei ai, pea ko e ngāue kotoa ʻoku tau faí ʻe fakapaleʻi. Hangē ko e lau ʻa e Tohi Tapú, ko e faʻahinga ʻe moʻui ʻi he māmani foʻou ʻa e ʻOtuá “ʻe ʻikai taʻeʻaonga ʻa ʻenau fakaongosiá” pe kulanoa.​—ʻAisea 65:21-23.

Ko e ako lelei tahá

ʻOku talaʻofa ʻe he Tohi Tapú: “ʻE fonu moʻoni ʻa e māmaní ʻi he ʻiloʻi ʻo Sihová.” (ʻAisea 11:9) Ko e faʻahinga ʻi he sōsaieti foʻou ʻo e tangatá te nau ako mei he poto taʻefakangatangata ʻo honau Tokotaha-Fakatupú, ʻa Sihova pea pehē ki he ngaahi meʻa fakaʻofoʻofa naʻá ne fakatupú. ʻE ʻikai te nau ngāueʻaki ʻenau ʻiló ke faʻu ha ngaahi meʻatau pe fakatupu maumau ki he niʻihi kehé. (ʻAisea 2:4) ʻI hono kehé, te nau ako ki he founga ke femelinoʻaki aí mo e founga hono tokangaʻi ʻa e māmaní.​—Saame 37:11.

Moʻui tuʻuloa

Naʻe tokanga lahi ʻa e ʻOtuá ke teuʻi ʻa e māmaní koeʻuhi ke lava ʻo tau fiefia kakato ʻi he moʻuí ʻi he ʻaho taki taha. ʻOkú ne fakataumuʻa ki he faʻahinga ʻo e tangatá ke moʻui ʻi he māmaní ʻo taʻengata. (Saame 37:29; ʻAisea 45:18) Ke fakahoko ʻa e muʻaki taumuʻa ʻa e ʻOtuá, “te ne folofua ʻa mate ʻo taʻengata.” (ʻAisea 25:8) “ʻE ʻikai ke toe ʻi ai ha mate, pe ha mamahi pe ha tangi pe ha langa,” ko e talaʻofa ia ʻa e Tohi Tapú. (Fakahā 21:4) ʻE ʻoange ʻe he ʻOtuá ki he faʻahinga kotoa ʻo e tangatá​—fakatouʻosi ʻa e faʻahinga ʻokú ne fakahaofi ʻi heʻene fakaʻauha ʻa e māmani fulikivanu ko ení pea mo e faʻahinga taʻefaʻalaua te ne fokotuʻu hake ki he māmani foʻou ka hoko maí​—ʻa e faingamālie ke moʻui taʻengata.​—Sione 5:28, 29; Ngāue 24:15.

Naʻa mo e taimí ni, ʻoku mateuteu ʻa e laui miliona ʻi māmani lahi ki he kamataʻanga foʻou ki he faʻahinga ʻo e tangatá ʻoku ofi maí. Neongo ʻoku nau taʻehaohaoa, ʻoku nau ʻosi feinga ke nau hoko ko e faʻahinga kakai ʻoku finangalo ʻa e ʻOtuá ke moʻui ʻi heʻene māmani foʻoú. Anga-fēfē? ʻAki ʻa e ako fekauʻaki mo Sihova ko e ʻOtuá pea mo e tokotaha naʻá ne fekau maí, ʻa Sīsū Kalaisi.​—Sione 17:3.

Ako lahi ange ki he founga ʻe lava ke ke hao ai ʻi he ngataʻanga ʻo e māmani ko ení pea moʻui ʻi he māmani lelei ange ʻoku vavé ni ke hoko maí. Tali ha ako Tohi Tapu fetalanoa‘aki taʻetotongi mei he taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová, ‘o ngāue‘aki ‘a e tohi Fiefia ‘i he Mo‘ui ‘o Ta‘engata!