Bâ ambeni tënë so afa position ti akota zo ti abungbi ti nzapa so iri ti ala awu mingi na ndö ti bira ti Ukraine:

•   “Kirill, kota zo ti bungbi ti nzapa ti Orthodoxe ti Russie asara tënë ape na ndö ti sarango ye ti ngangu so Russie asara. . . . Eglize ti lo angbâ ti sara atënë ti mvene na ndö ti Ukraine, na Poutine asara kua na atënë ni so ti défendre tënë ti bira ni.”—EUobserver, 7 mars 2022.

•   “Kirill . . . atokua mbeni kpengba tënë ti justifié kodro ti lo so alï na ngangu ti mû Ukraine, lo tene so bira ni ayeke mbeni mbage ti effort so a sara ni ti tiri contre siokpari.”—AP News, 8 mars 2022.

•   “Na lundi, Épiphane I, so ayeke kota zo ti eglize Orthodoxe ti Ukraine na Kiev, abénir azo ti lo ti ‘tiri contre lingo ti aturugu ti Russie’ . . . [Lo] tene nga so fango aturugu ti Russie ayeke siokpari ape.”—Jerusalem Post, 16 mars 2022.

•   “E [Conseil ukrainien des églises et des organisations religieuses (UCCRO)] mû maboko na aturugu ti Ukraine nga na azo kue so atiri ti défendre kodro ti e. E bénir a-effort so ala sara ti défendre Ukraine contre wato ni, na e sambela ndali ti ala.”—Tënë ti UCCRO a, 24 février 2022.

 Mo tene ti mo nyen? Eskê abungbi ti nzapa so ala tene ala yeke mû peko ti Jésus Christ adoit ti encouragé amembre ti ala ti sara bira? Bible atene nyen na ndö ni?

Mbaï ti abungbi ti nzapa na yâ ti bira

 Mbaï afa so mingi ni, abungbi ti nzapa ayeda, ajustifié, wala même a-encouragé azo ti sara bira mo bâ tene ala yeke sara ti tene siriri aduti dä. Teti angu mingi, aTémoin ti Jéhovah ayeke aidé azo ti bâ so ayeke sarango ye na handa la. Bâ ambeni tapande ni na yâ ti ambeti ti e.

•   Article “Les croisades: une ‘ illusion tragique’” afa tongana nyen la eglize Catholique ti Rome ayeke lani na gunda ti fango azo so a sara ni na iri ti Nzapa nga na ti Christ.

•   Article “L’Église catholique en Afrique” afa mbeni tapande ti fa tongana nyen la abungbi ti nzapa aréussir ape ti kanga lege na bira so ayeke lani na popo ti akete mara, nga même génocide.

•   A-article “La religion est-elle responsable ?,” “Le rôle de la religion dans les guerres,” nga na “La religion prend parti” afa tongana nyen la akota zo ti a-eglize Catholique, Orthodoxe nga na Protestant amû maboko na ambage ni use kue na yâ ti mingi ti abira.

Eskê aChrétien adoit ti soutenir bira?

 Bâ tënë so Jésus atene: “Mo doit ti ndoye mba ti mo tongana mo wani.” (Matthieu 22:39). “Ala ngbâ ti ndoye awato ti ala.”—Matthieu 5:44-47.

 Bâ tënë so Jésus atene: “Royaume ti mbi ayeke ti dunia so pëpe. Tongana Royaume ti mbi ayeke fade ti dunia so, ka azo ti gbe ti mbi ayeke tiri si a zia mbi . . . pëpe.” (Jean 18:36). “Azo kue so amû épée ayeke kui ande na lege ti épée.”—Matthieu 26:47-52.

 Gbu li na ndö ti ye so: So aChrétien atiri lani même ape ti bata Jésus, eskê ala doit ti gbu ngombe ndali ti ambeni raison? Diko article “Peut-on concilier guerre et christianisme ?” ti bâ tongana nyen la akozo Chrétien so ayeke be-ta-zo amû peko ti tapande ti Jésus nga na afango ye ti lo.

Nyen la ayeke si ande na abungbi ti nzapa so ayeke encouragé tënë ti bira?

 Bible afa so Nzapa ake abungbi ti nzapa so atene ala yeke sara kua na iri ti Jésus, me ala sara ye alingbi na afango ye ti lo ape.—Matthieu 7:21-23; Tite 1:16.

•   Mbeti ti Apocalypse afa so Nzapa abâ so tënë ti kuâ “ti azo kue so a fâ ala na ndö ti sese” ayeke na li ti mara ti abungbi ti nzapa tongaso (Apocalypse 18:21, 24). Ti hinga ndani, diko article “Qu’est-ce que Babylone la Grande ?”

•   Jésus afa lani so Nzapa ayeke futi ande abungbi ti nzapa kue so lo ke ni ndali ti asioni kusala ti ala, a yeke gï tongana mbeni keke so afun awe na ayeke lë afungo lê ti keke na “a yeke dë ni na a bi ni na wâ.” (Matthieu 7:15-20). Diko article “La fin de la fausse religion est proche !” ti bâ tongana nyen la ye ni ayeke passé ande.

Photo credits, left to right: Photo by Sefa Karacan/Anadolu Agency/Getty Images; Maxym Marusenko/NurPhoto via Getty Images