¿Precisanku wambrakunata penqëninkunapaq parlapänantsik?
Leeqkuna tapukuyanqan
¿Precisanku wambrakunata penqëninkunapaq parlapänantsik?
▪ Atskaq teytakunam tukïta rurayan wambrankuna ima qeshyawampis mana muyashqa kayänampaq. Hina tsënöllam wambrankunata cuidayänan pensëninkunachö y kawëninkunachö limpio kawayänampaqpis. Y tsëtaqa rurayanqa penqëninkunapaq parlaparninmi (Proverbios 5:3-23). Kanan witsanqa televisionchö, Internetchö, librokunachö, y imëka yarqamoq chistekunachömi yurimun tukï rakcha rurëkuna, tsëmi wambrakunaqa alläpa wanayan teytankuna penqëninkunapita parlapäyänanta y ima alli o mana alli kanqanta musyatsiyänanta.
Pedagogïata yachatsikoq Diane Levin nishqan profesöram kënö nin: “Wambrakuna penqëninkunapita yachakuyanqanqa allim, mana alliqa, imata, ëka watayoq këkäyaptin y pï yachatsinqanmi. Propagandakuna y nunakuna niyanqankunam wambrakunata yachatsin pununakïkunapita y penqëninkunapita alläpa mana allikunata”.
Wambrakunataqa cuidanantsikmi kanan witsan tukï mana alli rurëkunaman nunakunata chätseq yachatsikïkunapita (Proverbios 5:1; Efesios 6:4). Pëkunaqa musyayänanmi cuerponkuna imanö kanqanta, imanö cuidayänampaq kaqta y rakcha nunakunapita imanö cuidakuyänampaq kaqtapis. Wambrallaraq këkäyaptinmi más jövenyäyanqanmannö cuerponkuna cambianampaq kaqta parlapäyänan, warmi wambrakunaqa musyayänanmi cuerponkuna cambianampaq kaqta, y imanir y imanö cada killa yawarninkuna shamunampaq kaqta. Hina tsënöllam ollqu wambrakunatapis parlapäyänan cuerponkuna cambiaptin hora hora paqaskunapa oqükuyänampaq kaqta. Wambrallaraq kayanqampita patsëmi wambrakunataqa penqëninkunapa rasumpa shutin ima kanqanta yachatsiyänan. Kuyakoq teytakunaqa kë kiman yachatsikïkunatam wambrankunata alli yachatsiyänan: 1) penqëninkunapita lluta mana parlayänampaq, 2) ni pï rikapäpuyänampaq kaqta y 3) mana yatapäpuyänampaq kaqta. Y winayanqanmannömi entiendetsiyänan huk warmi qeshyaq imanöpa tikranqanta. *
¿Imëtaq tsëkunapita parlapar qallanantsik? Manam wakinkuna niyanqannötsu joven këman chäriyaptinraq. Huk warmi wambrapaqa 10 watayoqllaraq këkaptin o manaraq tsë wataman chaptimpis cada killa yawarnin shamur qallëkunmanmi. Y huk ollqu wambraqa itsa 11 ó 12 watayoqllaraq këkarpis hora höraqa paqaskunapa oqüpukurna qallëkunman. Puntallapitanam willashwan tsëkuna cuerponkunachö pasanampaq kaqta y tsëkuna pasakuptin mana mantsakäyänampaq kaqta. Hina tsëkunapaq parlaparmi Biblia ninqanta wiyakï alläpa precisanqantapis rikäratsishwan, porque kë mundochö nunakunaqa manam tsëkunapita yachatsikuyantsu (Proverbios 6:27-35).
[Päginapa ura kuchunchö willakï]
^ par. 5 Këkunapita más yachatsikïkunataqa teytakuna tariyanqa kë publicacionkunachömi: 2006 wata mayo killa kaq ¡Despertad! revistapa 10-13 päginankunachö këkaq, “Prepare a su hija para la primera menstruación” neq tïtulonchö. Hina Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2) nishqan libropa 6 kaq capïtulonkunachö këkaq, “¿Qué le pasa a mi cuerpo?” neq tïtulonchö, y 2010 wata 1 de diciembre kaq Täpakoqpa 11-13 päginankunachö këkaq, “Familiakunapaq yachatsikïkuna: ¿Imanöraq ollquwan warmi punuyanqampaq wambrëkikunata parlapankiman?” neq tïtulonchö. Kë publicacionkunataqa Jehoväpa testïgonkunam rurayämushqa.
