Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

‘Sielucho caqcunaman imepis’ yarparäshun

‘Sielucho caqcunaman imepis’ yarparäshun

‘Sielucho caqcunaman imepis yarparäquicayë. Amana allapaqa yarparäyënatsu que patsacho caqcunallapaqqa.’ (COL. 3:2)

1, 2. a) ¿Imanirtaq Colosas congregacion peligruchö këkarqan? b) ¿Imatataq Pablu consejarqan Colosas congregacionta?

APOSTOLKUNAPA tiempunchö Colosas congregacionqa peligruchömi këkarqan. Wakinmi Moisespa Leyninta cumplitsita munar congregacionta rakikätsiyaq. Wakinkunanam pensëninkunamannö imatapis mana pantëpa cumplita tïrayaq. Tsë mana alli yachatsikïkunata venciyänampaqmi Pablu kënö cartakurqan: “¡Paqtataq, pipis mana allita creyitsiyäshurniqui, shumaq parleninwan llutanta yachatsiyäshunquiman! Tseno mandacur yachatsicuyanqanqa nunacunapa yarpenincunallam y costumbrincunallam, manam Jesucristupatsu” (Col. 2:8).

2 Ciëlupaq akrashqakunapaqqa, ‘Nunacunapa yarpenincunallata y costumbrincunallata’ qatiqa, salvakuyänampaq Dios churanqanta despreciëmi kanman karqan (Col. 2:20-23). Tsëmi, Dioswan alli këninkunata mana oqrayänanta munar, Pablu consejarqan: ‘Sielucho caqcunaman imepis yarparäquicayë. Amana patsacho caqcunallapaqqa’ (Col. 3:2). Tsëmi, Cristupa wawqinkunaqa imëpis yarparäyänan karqan ‘mana ushacag cawayta tariyänampaq’ kaqllamanna (Col. 1:4, 5, NTCN).

3. a) ¿Imamantaq yarparäyan ciëlupaq akrashqakuna? b) ¿Ima tapukïkunapitataq kë yachatsikïchö yachakushun?

3 Kanan witsan ciëlupaq akrashqakunapis, Diospa Gobiernunman y ‘Jesucristuwan eredëru’ këta puëdiyanqanmanmi yarparäyan (Rom. 8:14-17, NTCN). Peru Patsachö kawaqpaq kaqkunaqa, ¿imamantaq yarparäyan? ¿Pëkunatapis yanapanku Pablu parlanqan? ¿Imanötaq ‘sielucho caqcunaman’ yarparäyanman? (Juan 10:16, NM.) Abrahanwan Moisesqa mana allikunapa pasëkarpis ‘sielucho caqcunallamanmi’ yarparäyarqan. ¿Imatataq pëkunapita yachakuntsik?

¿IMA NINANTAQ ‘SIELUCHO CAQCUNALLAMAN’ YARPARËQA?

4. ¿Imanötaq Patsachö kawaqpaq kaqkunapis ciëluchö kaqkunallaman yarparäyanman?

4 Patsachö kawaqpaq kaqkunapis, ciëluchö kaqkunamanqa yarparëta puëdiyanmi. ¿Imanö? Jehoväta y Gobiernunta puntaman churarnin (Lüc. 10:25-27). Tsëtam Cristu rurarqan y tsënöllam ruranantsik (1 Pëd. 2:21, NM). Apostulkuna kawayanqan witsanchö cristiänukunanöllam, noqantsikpis Satanaspa yachatsikïnimpita y imëkayoq kë munëpita cuidakunantsik (leyi 2 Corintius 10:5). Jesusta qatirnin Diospa kaqchö alli këkänapaqqa, kë peligrukunapita alleq cuidakushun.

Kë mundu qellëllaman y imëkayoq këllaman pensatsimänata ama permitishuntsu

5. ¿Imatataq rurashwan kë mundunö qellëllapaq y imëkayoq këllapaq pensar qallëkanqantsikta musyanapaq?

5 ¿Kë mundunöku qellëllaman y imëkayoq këllaman pensëkantsik? ¿Imanötaq musyashwan imakunata kuyanqantsikta? Imakunaman pensanqantsikta y ruranqantsiktam alleq rikänantsik. Jesusmi nirqan: “Mechomi fortunequi canqa, tsellamanmi shonqiquipis yarparäquicanqa” (Mat. 6:21). Shonquntsik imaman apëkämanqantsikta musyanapaqqa, precisanmi imë hörapis rikäkunantsik. Kënö tapukushun: “¿Qellëllaman, alli trabäjullaman, negociullaman y shumaq kawakïllamanku yarparäku? ¿O kapamanqanllawan conformakurku Diospa kaqkunaman mas yarparä?” (Mat. 6:22). Jesusmi cläru nirqan ‘patsacho ricuyeta tirarqa’, Diospa kaqchö peligruchö këkanqantsikta (Mat. 6:19, 20, 24).

Mana alli munënintsiktaqa vencishun ciëluchö kaqkunallaman imëpis pensarninllam

6. ¿Imatataq rurashwan mana alli munënintsik mana vencimänapaq?

6 Jutsasapa karmi, jutsa rurëman raslla ishkirishwan (leyi Romänus 7:21-25). Jehoväpa santu espïritun mana yanapamashqaqa, ‘jutsa rurecunatam’ rurar qallëkushwan. ‘Fiestan, fiestan micupäquita, borrachaquita, lamcanaquita, imatapis mana teqñashpa ruraquita’ (Rom. 13:12, 13). Kë mana alli munëkunata vencinapaqqa, ciëluchö kaqkunamanmi pensanantsik. Peru tsëta rurananqa manam fäciltsu, tsëmi Pablupis nirqan: ‘Tsemi cuerpüta esclabu cuentata sujetar muneninta ruracunanta jaqïtsu’ (1 Cor. 9:27). Awmi, Diosta kushitsinapaqqa allim sujetakunantsik. Rikärishun Abrahanwan Moises Diosta mana jaqipa sirwiyänampaq imata rurayanqanta (Heb. 11:6).

ABRAHANMI “JEHOVÄMAN MARKÄKURQAN”

7, 8. a) ¿Imakunapataq pasayarqan Abrahanwan Sära? b) ¿Imamantaq Abrahanqa mas yarpararqan?

7 Canaanta ëwakunampaq Jehovä mandaptinmi, Abrahanqa kushishqa wiyakurqan. Tsënö markäkïyoq y wiyakoq kaptinmi Jehoväqa pëwan juk conträtuta rurarqan. Kënömi nirqan: “Jatun nacionman[mi] tikratsishqëki, y bendicishqëkim” (Gen. 12:2). Peru watakuna pasaptimpis manam wamrankuna karqantsu. ¿Äninqanta Jehovä qonqarinqantatsuraq pensayarqan? Jina manachi fäciltsu karqan familiankunata y kapoqyoq Ur markankunata jaqiyänanqa. 1.600 kilömetrupitapis mastam Canaanyaq viajayarqan, y tsëchöqa carpa wayillachömi täräyarqan, mallaqëtam pasayarqan y mana alli nunakunapa rurinchömi kawayarqan (Gen. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16). Tsënö karnimpis, manam Ur markankunaman kutikïta pensayarqantsu (leyi Hebrëus 11:8-12, 15).

8 ‘Patsacho caqllapaq’ yarparänampa rantinmi, Abrahanqa ‘Jehoväman markäkurqan’ (Gen. 15:6). Ciëluchö kaqkunallaman o Dios äninqankunallamanmi yarpararqan. Tsënö kanqampitam Jehoväqa bendicirqan. Y kënömi yapë nirqan: “‘Ciëluman rikë y qoyllurkunata yupë, mä puëdinkikush yupëta’. Y tsëpitam nirqan: ‘Tsënö mëtsikam mirëniki kanqa’” (Gen. 15:5). ¡Jehoväqa manam qonqanaqtsu! Abrahanqa ciëluchö qoyllurkunata cada rikarchi Dios äninqanta yarparaq. Y tiempun chäramuptinqa, shuyäkunqan wamranmi yuririrqan (Gen. 21:1, 2).

9. ¿Imanötaq Abrahan ruranqan yanapamantsik Jehoväta mana jaqita sirwinapaq?

9 Abrahannömi noqantsikpis, Jehovä änimanqantsikkuna cumplikänanta shuyäkïkantsik (2 Pëd. 3:13). Ciëluchö kaqkunallaman mana pensarqa itsa alläpa demurëkämunqanta pensashun y Jehoväta sirwinqantsikchö qelanärishun. ¿Jehoväta mas sirwinëkirëkur o precursor kanëkirëkur imëllapis sinchikur rurarqunkiku? Tsënö karqa allitam rurarqunki. Peru kananqa, ¿rurëkankiku? Yarpë, Abrahanqa “mana ushacaq marcaman” o shamoq bendicionkunaman yarpararmi Jehoväta sirwita jaqirqantsu (Heb. 11:10). “Creyiquininrecurmi Abrahamta Dios chasquirerqan y ricarqan alli nunatano.” (Rom. 4:3.)

“DIOSTA MANA RIQUECARNINPIS” MOISESQA RIKËKAQNÖMI KARQAN

10. ¿Imanö yachatsikïtataq Moises chaskirqan jövin këninchö?

10 Jina Moisespis ciëluchö kaqkunallapaqmi yarpararqan. Jövin këninchöqa egipciukunapa mas alli kaq yachatsikïninkunatam chaskirqan. Manam lluta yachatsikïtsu tsëqa karqan. Tsë witsampaqqa, Egiptum mas dominaq kaq nacion karqan. Jinamampis, Moisesqa faraonpa familianmi karqan. Tsëmi ‘parleninchö y rureninchö’ ‘allapa reqishqa carqan’ (Hëch. 7:22). ¡Munarqa llapan munanqankunatam logranman karqa! Peru Diospa munëninta rurëllapaqmi masqa yarparaq.

11, 12. a) ¿Ima yachatsikïtaq Moisespaq mas precisarqan? b) ¿Y imanötaq rikätsikurqan tsë yachatsikï pëpaq mas precisaq kanqanta?

11 Wamrallaraq këkaptinmi mamam Jokëbedqa Jehoväpita yachatsirqan. Tsë yachatsikïmi imëkapitapis mas precisaq Moisespaq karqan. Tsëmi Egiptuchö imëkayoq këninta y reqishqa këninta jaqirirqan (leyi Hebrëus 11:24-27). Wamra kanqampita patsëmi Jehoväpita yachakunqan y pëman markäkunqan, ciëluchö kaqkunallaman mas yarparänampaq yanaparqan.

Moisesqa kushishqam jaqirirqan kapoqyoq y autoridäyoq këta Diospa munëninta rurananrëkur

12 Egiptuchö alli yachatsikïkunata chaskishqa karpis, pëqa manam tsëta utilisarqantsu reqishqa kanampaq ni rïcu kanampaq. Biblia ninqannömi, “faraonpa warmi tsurinpa wawan nishqa queta munarqantsu. Antis pëqa munarqan Diospa israel nunancunawan juntu allqutsashqa jipar cawaquitam, y manam munarqantsu [...], etsanpa muneninta rurar juc ratu que patsacho gosacuritaqa”. Tiempuwannam, Jehoväpita yachakunqanqa yanaparqan Israelpa pushaqnin kanampaq.

13, 14. a) ¿Imatataq Moises yachakunan karqan israelïtakunata manaraq librarnin? b) ¿Ima rurëtataq noqantsikpis Moisesnö wanantsik?

13 Moisesqa Jehoväta y esclävu këkaq israelïtakunatam kuyarqan. 40 watayoq këkarmi israelïtakunata libranampaq listu këkanqanta pensarqan (Hëch. 7:23-25). Peru Jehoväqa musyarqanmi humildi kënin, pacienciayoq kënin, tantiyakoq kënin y maskunapis pishipunqanta (Prov. 15:33). Tsëkunatam wanarqan pruëbakuna kaptin alli tsarakunampaq. Y 40 watakunapa üsha mitseq kanqanchömi tsëkunata yachakurqan.

14 Tsëta yachakunqanmi Moisestaqa alläpa yanaparqan. Bibliam nin ‘llapan nunakunapitapis mas manshu kanqanta’ (Nüm. 12:3). Humildi këta yachakunqanmi, yanaparqan cada israelïtata pacienciawan tratanampaq (Ex. 18:26). Tsënöllam noqantsikpis pacienciakoq këta, humildi këta y maskunata yachakunantsik “jatun sufrimientuta” pasanapaq y mushoq Patsaman yëkunapaq (Apoc. 7:14, NM). ¿Shumaqku apanakuntsik ofendimaqnintsikkunawan, piñatsimaqnintsikkunawan y wakin nunakunawampis? Apostul Pëdrum nirqan: “Llapan nunacunata respetacuyë. Cuyayë Diosman creyicoq wauqintsiccunatapis” (1 Pëd. 2:17).

CIËLUCHÖ KAQLLAMAN MAS YARPARÄSHUN

15, 16. a) ¿Imanirtaq ciëluchö kaqkunallaman pensanantsik alläpa precisan? b) ¿Imanirtaq shumaq portakunantsik precisan?

15 ‘Allapa sasa cawaqui tiempucunachömi’ kawantsik (2 Tim. 3:1). Tsëmi Diospa kaqchö alkäbulla y sinchi këkänapaqqa, wanantsik ciëluchö kaqkunallaman yarparëta (1 Tes. 5:6-9). Kawënintsikchö imanö ruranapaq kaqta kimallata rikärishun.

16 Portakïnintsik: ¿Imanirtaq shumaq portakunantsik precisan? Pëdrum kënö entienditsimantsik: “Diosta mana cäsucoq nunacunapa nopanchonäqa alli cawacushun. [...] alli rurashqantsiccunata ricarnin, Diosnintsicta alabaya[nampaq]” (1 Pëd. 2:12). Wayintsikchö, trabäjuchö, escuëlachö, yachatsikïkarnin o më tsëchö këkarnimpis, portakïnintsikwanmi Diosta alabëta procurantsik. Awmi, höraqa imallachöpis pantarëkantsikmi (Rom. 3:23). Peru “imayca peleachö allish peleagnö” markäkïnintsikchö tsarakurqa, mana alli munënintsikkunatam vencishun (1 Tim. 6:12, NTCN).

Cristunö pensarqa humildim kashun y kushi kushim yachatsikushun

17. ¿Imanötaq Jesusta qatishwan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.)

17 Imanö kanqantsik: Alli portakunqantsikqa imanö kanqantsiktam rikätsikun. Tsëmi apostul Pablu nirqan: “Jesucristupa yarpeninnolla qamcunapapis yarpeniquicuna catsun” (Filip. 2:5). ¿Imanötaq Jesus karqan? Humildim karqan. Tsënö kanqanmi yanaparqan, Jehoväta shonqupita patsë sirwinampaq. Tsëmi imë hörapis listu këkaq nunakunata Gobiernumpita parlapänampaq (Mar. 1:38; 13:10). Jinamampis, Diospa Palabrantam alläpa precisaqpaq churarqan (Juan 7:16; 8:28). Alleqmi yachakurqan, tsënöpam ninqampita parlarqan y defendirqan. Pënö këta munarqa, Bibliatam estudianantsik y humildäwan y kushi kushim yachatsikunantsik.

Jesusqa Diospita yachatsikïllamanmi imëpis yarparëkaq (Rikäri 17 kaq pärrafuta)

18. ¿Imanötaq Jehoväpa rurëninta yanapashwan?

18 Yanapakunqantsik: Jehoväpa munëninqa, Jesuspa jutinchö ‘sielucho caqcuna, y patsacho caqcuna’ qonqurikuyänanmi (Filip. 2:9-11). Precisaq carguyoq karpis, Jesusqa humildäwanmi Teytampa mandädunman churakan. Tsënöllam noqantsikpis ruranantsik (1 Cor. 15:28). Jehoväpa rurëninta yanapashun “jinantin markakunacho qateqn[in]kuna kayänampaq” nunakunata yachatsirnin (Mat. 28:19). Y cristiänu mayintsikkunapaq y wakin nunakunapaqpis allikunata rurarnin (Gäl. 6:10).

19. ¿Imata ruranapaqtaq kë yachatsikï yanapamarquntsik?

19 Ciëluchö kaqkunallaman yarparänapaq Jehovä nimanqantsikpitaqa, alläpam agradecikuntsik. Tsëmi, Ciëluchö kaqkunallaman alleq rikararnin, “mana qelanashpa Dios munanqanno cawaquita” procuranantsik (Heb. 12:1). ‘Llapan shonquntsikwan’ Jehoväpaq trabajashun. Tsënö rurashqaqa chipyëpam bendicimäshun (Col. 3:23, 24).