QARANCHÖ YACHATSIKÏPITA | ¿IMANIRTAQ JESUSQA SUFRIRQAN Y WANURQAN?
¿Rasumpatsuraq pasakurqan?
Nazaretpita Jesustam 33 watachö wanutsiyarqan. Autoridäkunapa contran këkanqanta nirmi tumpayarqan, mana llakipashpam maqayarqan, qeruman clavarmi sufritsir wanutsiyarqan. Peru Diosqa kawaritsirqanmi y tsëpita chusku chunka junaqtam, ciëluta kutikurqan.
Kë precisaq willakïqa Mushoq Testamentu Mateu, Marcus, Lücas y Juan librukunachömi qellqarëkan. Peru ¿rasumpatsuraq pasakurqan? Kë tapukïpita rasumpa kaqta musyanantsikqa alläpam precisan, porqui cuentulla kaptinqa cristiänukunapa markäkïninkuna y shumaq huertachö imëyaqpis kawakïman creiyanqanqa ardëllachi kanman (1 Corintius 15:14). Peru, këkuna rasumpa kashqa kaptinqa, alläpa shumaq kawakïtam shuyarëkantsik. Tsëqa, Mushoq Testamentuchö Jesuspaq parlanqanqa, ¿rasumpatsuraq o cuentullatsuraq?
PASAKUNQANKUNAPITA WILLAKÏKUNA
Mateu, Marcus, Lücas y Juan librukunaqa alläpa jukläyam cuentu librukunapitaqa, porqui llapan pasanqantam willamantsik. Tantiyarinapaq, kanan witsan reqita puëdinqantsik sitiukunapaq y unë nunakunapaqwanmi jutipa jutipa willakun (Lücas 3:1, 2, 23).
* Y niyanmi Mateu, Marcus, Lücas y Juan librukunachö ninqanqa, tsë witsanchö romänukuna imanö wanutsiyanqanwan igualanqanta. Jinamampis, llapan pasakunqankunapaqmi rasumpa kaqllata parlan hasta apostolkuna imakunachö pantayanqantapis (Mateu 26:56; Lücas 22:24-26; Juan 18:10, 11). Kë llapanmi rikätsikun, Mateu, Marcus, Lücas y Juan librukunachö Jesuspaq parlanqanqa rasumpa kaqlla kanqanta.
Punta cristiänukunapa tiempunchö pasakunqankunata qellqaqkunapis Jesuspaqqa parlayanmi.¿RASUMPATSURAQ KAWARIMURQAN?
Jesus rasumpa kashqanta mëtsikaq creirnimpis, wakinqa manam kawarimunqanta creiyantsu. Hasta apostolninkunapis qallananllachöqa manam creiyarqantsu (Lücas 24:11). Pëkunawan wakin discïpulunkuna jukllëllapayan Jesusta kawarishqata rikärirmi creir qallëkuyarqan. Awmi, juk kutiqa pitsqa pachak nunakunam Jesus kawarishqanta rikäyarqan (1 Corintius 15:6).
Apostolkunaqa kallpata tsarirkur y kawëninkunatapis peligruman churarmi, llapan nunakunata, hasta Jesusta wanutseq kaqkunatapis pë kawarishqanta willakuyarqan (Hëchus 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32). Jesus kawarinqan rasumpa mana këkaptinqa, ¿kawëninkunatapis peligruman churar ardë willakuyanmantsuraq karqan? Manam. Jinamampis, Jesus rasumpa kawarinqanta creiyanqanmi unë tiempuchö y kanan tiempuchöpis yanapakushqa mëtsikaq nunakuna Jesusman creiyänampaq.
Jesuspa kawëninta y kawarimïninta willakoq Mateu, Marcus, Lücas y Juan librukunaqa, alläpa markäkïpaqmi kayan. Porqui rasunllatam parlayan. Kë willakïkunata yachakurninqa cuentatam qokurinki tsëkuna rasumpa pasakunqanta. Peru mas següruqa kanki, tsëkuna imanir pasakunqanta kikiki alleq entiendirmi. Qateqninchömi tsëpaqqa maslla parlarishun.
^ par. 7 55 wata witsankuna yurikoq Täcitu jutiyoq nunam kënö qellqarqan: “Römachö Tiberiu jutiyoq mandakoq këkaptinmi, Ponciu Pilätu Cristuta wanuratsirqan, jina Cristu jutipitam [cristiänu] jutiqa shamun”. Jina tsë witsanchö pasakunqankunapaq qellqaqkunaqa Jesuspaqpis qellqayarqanmi, pëkunaqa kayarqan Römapita Suetoniu, Judëapita Josëfu y Bitinia nacionchö gobernaq Pliniu Jövin nishqampis.