PIJAIK M̦ÕK MEN IN: Jen ba bwe kwõj pãd ilo juon jikin kaloojoj kõn menin etto ko kõm̦m̦an jãn dekã. Elõñ iaan men kein rem̦or, rekõk, im elõñ ro̦ñ jiddik ko ie. Jet iaaer rerup im ejako jet m̦õttan ko ie. Bõtab juon wõt iaaer, elukkuun kabwilõñlõñ an likiio wõt; im ealikkar wõt wãween aer kar kõm̦m̦ane. Innem kwõj kajjitõk ippãn rijerbal eo ej kaalwõje eok im ba, “Ekããltata men in jãn men kã jet ke?” Ak ej uwaak im ba, “Ejjab, men n̦e etotata an pãd jãn aolepen men kã jet, im ejjel̦o̦k en̦ ear kõkããle.” Innem kwõj bar kajjitõk ippãn im ba, “Em̦õj rar lukkuun kõjparoke jãn jabdewõt jorrããn?” Ak ej uwaak im ba: “Ejjab, men n̦e ear iioon l̦añ ko rel̦l̦ap, im elõñ rar kajjioñ in ko̦kkure.” Bõlen kwõnaaj kar bwilõñ im kõn̦aan jel̦ã ta ko rekar kõjerbali ñan kõm̦anm̦ane.

Eokwe Baibõl̦ eo ej ãinwõt menin etto in ilo waanjoñak in. Ej jãn iien ko etto im etotata an pãd jãn elõñ iaan bok ko jet. Em̦ool bwe ewõr bok im jeje ko jet me rej jãn jem̦aan. Ak el̦ak tol̦o̦k aer pãd, enañin aolepeer rej m̦orl̦o̦k im jorrããn ãinwõt an menin etto ko kõm̦m̦an jãn dekã oktak im kõk. Bareinwõt, kõmel̦el̦e ko ilo jeje kein ikijjeen science reidaaptõk ippãn mel̦el̦e ko raan kein im kein kam̦ool ko jet. Bareinwõt, kõmel̦el̦e ko ie kõn ãjmour rejjab lukkuun jipañ, ilo m̦ool ekkã aer kauwõtata. Im elõñ jeje ko jãn iien ko etto ejako jet m̦õttan ko ie im jet repotak im jorrããn.

Bõtab, Baibõl̦ eo elukkuun oktak. Kar jino je elõñl̦o̦k jãn 3,500 iiõ ko remootl̦o̦k, ijoke ej pãdwõt ñan rainin im ejjel̦o̦k juon iaan m̦õttan ko ie rejako. Im ium̦win elõñ bukwi iiõ ko, meñe elõñ alen aer kar kajjioñ in ko̦kkure—ikijjeen aer tile, kamoiki, im kõjekdo̦o̦ne—ak aolep naan ko ilo Baibõl̦ rej pãdwõt ñan rainin. Bareinwõt, elukkuun kabwilõñlõñ bwe elõñ  mel̦el̦e ko Baibõl̦ ej kwal̦o̦k kaki me rejejjet ñan mel̦el̦e ko ilo raan kein.​—Lale bo̦o̦k eo “Juon Bok Em̦or Ke, ak Ejejjet ñan Raan Kein?”

Bõlen kwõmaroñ l̦õmn̦ak im ba, ‘Katak ko ilo Baibõl̦ remaroñ ke lukkuun jipañ kõj ilo raan kein?’ Eokwe ñan uwaake kajjitõk in, kajitũkin eok make, ‘Ta apañ ko rel̦l̦aptata armej rej iiooni raan kein? Ewi iaaer relukkuun kaamijak im kalõl̦ño̦ñ?’ Bõlen kwõnaaj l̦õmn̦ak bwe ej tarin̦ae, kowadoñ, jerbal ko renana, im an ettoon im jorrããnl̦o̦k lal̦ in. Jen kiiõ etale jet naanin kakapilõklõk ko Baibõl̦ ej katakin kõj kaki. Ilo am̦ etale men in, kajjitõk ippam̦ make, ‘El̦aññe armej ro rar mour ekkar ñan naanin kakapilõklõk kein, lal̦ in enaaj kar ke em̦m̦anl̦o̦k?’

YOKWE AENÕM̦M̦AN

“Em̦õn̦õn̦õ ro rej kõm̦m̦an aenõm̦m̦an ikõtaan armej; bwe Anij enaaj n̦aetaer ro nejin!” (Matu 5:9, UBS) “Kom̦win mour ilo aenõm̦m̦an ippãn armej otemjej joñan wõt ami maroñ.”​—Rom 12:18, UBS.

TŨRIAM̦O, JOL̦O̦K AN DOON BÕD

“Em̦õn̦õn̦õ ro rej tũriam̦o, bwe naaj tũriam̦okake er.” (Matu 5:7) “Ak kom̦win jouj im em̦m̦an bũruomi ñan doon; kom̦win jol̦o̦k an doon bõd ãinwõt Anij ear jol̦o̦k ami bõd ilo Christ.”​—Epesõs 4:32, UBS.

AOLEP ARMEJ REN BÕROKUK IPPÃN DOON

Anij “ear kõm̦anm̦an riaelõñ ko otemjel̦o̦k jãn juon wõt armej, im likũt er iaolepen lal̦.” (Jerbal 17:26, UBS) “Anij ejjab l̦õmn̦ak kõn okõtan armej, a ilo aelõñ otemjej eo ej mijak E, im jerbale kwõjarjar, ej kabuñbũruon.”​—Jerbal 10:34, 35.

KÕJPAROK LAL̦ IN

“Jeova * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Anij ear bõk armej eo im likũti ilo jikin kallib in Iden, bwe en jerbale im kõjparoke.” (Jenesis 2:15) Anij enaaj “ko̦kkure ro rej ko̦kkure lal̦.”​—Revelesõn 11:18.

DIKE ARÕK IM L̦ÕÑ

“Kom̦win ekkõl, im kõjparok kom̦ jãn jabdewõt jerbalin arõk; bwe mour eo em̦ool an juon armej ejjab wal̦o̦k jãn men ko m̦weien, meñe el̦ap an m̦weiie.” (Luk 12:15, UBS) “Ke kom̦ij doon Anij, en jab wal̦o̦k naan rot kein ibwiljimi: l̦õñ, ettoon, im an̦okn̦ak.”​—Epesõs 5:3, UBS.

JERBAL, IM KÕM̦M̦AN KO REJIM̦WE KAB REM̦OOL

“Kõm kõn̦aan bwe am kõm̦m̦an en jim̦we ilo men ko otemjej.” (Hibru 13:18) “Eo ekõn ko̦o̦t, en bõjrak jãn an ko̦o̦t, ak en jino jerbal.”​—Epesõs 4:28, UBS.

AORÕKIN AD JIPAÑ RO REJ PÃD ILO AIKUJ

“Kaperan ro rej kũm̦kũm̦, jipañ ro rem̦õjn̦o̦, kom̦win meanwõd ñan armej otemjej.” (1 Tessalonika 5:14) “Lale ro ratajinemjen kab kõrã ro emej pãleer ilo aer eñtaan.”​—Jemes 1:27, UBS.

Baibõl̦ eo ejjab baj kõllaajrake tok wõt naanin kakapilõklõk kein. Ak ej bareinwõt jipañ kõj ñan jel̦ã kilen l̦oori ilo mour ko ad kajjojo raan. El̦aññe elõñl̦o̦k armej rar lukkuun l̦oori katak kein im naanin kakapilõklõk kein, enaaj ke kar dikl̦o̦k an wal̦o̦k apañ ilo raan kein? Ealikkar bwe naanin kakapilõklõk ko ilo Baibõl̦ relukkuun l̦ap tokjãer im jejjet ñan raan kein! Ak kiiõ, ewi wãween an katak ko ilo Baibõl̦ maroñ jipañ eok ilo mour n̦e am̦?

Juon eo ear l̦aptata an mãlõtlõt ear ba: “Mãlõtlõt ealikkar an m̦ool kõn tokjãn ko rej wal̦o̦k jãne.” (Matu 11:19, UBS) Kwõj ke errã ilo naan kein an? Bwe jen maroñ kile mãlõtlõt eo em̦ool, jej aikuj lale tokjãn ko rej wal̦o̦k ñe jej jerbale mãlõtlõt. Bõlen kwõmaroñ l̦õmn̦ak im ba: ‘El̦aññe Baibõl̦ eo emaroñ lukkuun jipañ eõ, en kar ke wal̦o̦k tokjãn ko rem̦m̦an ilo mour e aõ? Ewi wãween an Baibõl̦ maroñ jipañ eõ ikijjeen apañ ko ij jelm̦aiki kiiõ?’ Eokwe jen lale juon waanjoñak.

Delphine * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) ear juon eo el̦ap an poub, im ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ ilo mour eo an. Ijoke ilo idiñ, elõñ men ko rekabũrom̦õjm̦õj ear iiooni. Ledik eo nejin im ej juon jo̦dikdik ear mej, erro l̦eo pãleen ar jepel, im ear iioon apañ kõn jããn. Kõrã in ej ba: “Mour eo aõ ear lukkuun oktak jãn m̦okta​—ejako ledik eo nejũ, ejjel̦o̦k pãleõ im ejjel̦o̦k jikin aõ jokwe. Iar l̦õmn̦ak bwe elukkuun ejjel̦o̦k tokja​—mour eo aõ ear oktak, ear jako aõ kajoor, im iar eñjake bwe ejjel̦o̦k unin aõ mour.”

Delphine ej kab lukkuun kile an m̦ool naan kein rej ba: “Ewõr wõt jiljilimjuonñoul iiõ in am mour, ak el̦aññe kõm kajoor, emaroñ ralitõkñoul. Bõtab ilo iiõ kein kõmij lo wõt inepata im eñtaan, innem em̦õkaj am mour im kõm jako.”​—Sam 90:10, UBS.

Delphine ear bõk jipañ jãn Baibõl̦ ke ear iioon apañ  ilo mour eo an im elukkuun kabwilõñlõñ wãween an kar Baibõl̦ jipañe. Katak ko tok jilu renaaj kwal̦o̦k kõn elõñ iaan ro rar bar bõk jipañ jãn Baibõl̦, kõn aer kar l̦oori naanin kakapilõklõk ko ie ke rar iioon apañ ilo mour ko aer. Armej rein rej kile bwe Baibõl̦ elukkuun jejuwaan ãinwõt menin etto eo ilo waanjoñak eo kar kwal̦o̦ke ilo jinoin katak in. Ejjab ãinwõt aolep bok ko jet me rar m̦orl̦o̦k im kõmel̦el̦e ko ie rejjab jejjet ñan raan kein. Etke? Emaroñ ke kõnke eoktak wãween kar kõm̦m̦ane? Emaroñ ke bwe kobban bok in ej lukkuun kwal̦o̦k kõn l̦õmn̦ak ko an Anij im jab armej?​—1 Tessalonika 2:13.

Bõlen kwe kwõj bar bõk ejja l̦õmn̦ak eo wõt bwe mour ekadu im ebool̦ kõn elõñ kain apañ ko. Innem ñe kwõj iioon apañ ko im el̦ap aer jelõt eok, ia eo kwõmaroñ bõk kaenõm̦m̦an im jipañ jãne? Im ia eo kwõmaroñ bõk naanin kakapilõklõk ko rem̦m̦an jãne?

Eokwe jen etale jilu wãween ko rel̦l̦ap Baibõl̦ emaroñ jipañ eok kaki ilo mour n̦e am̦. Emaroñ katakin eok bwe kwõn jel̦ã

1. kõjparok eok jãn apañ ko joñan wõt am̦ maroñ.

2. kõm̦adm̦õdi apañ ko rej wal̦o̦k.

3. kijenmej ium̦win wãween ko reppen kwõj iiooni im kwõjjab maroñ ukoti.

Katak ko tok jet renaaj kõmel̦el̦e kõn men kein jilu.