Skip to content

Skip to table of contents

Emui Ura Kwalimu Gaukaralaia Namonamo

Emui Ura Kwalimu Gaukaralaia Namonamo

“Iehova ena lauma helaga ia noho gabudia ibounai, ura kwalimu ia noho.”​—⁠2 KOR. 3:⁠17.

ANE: 40, 54

1, 2. (a) Taunimanima edia lalohadai ura kwalimu dekenai be dahaka? (b) Baibel ese iseda ura kwalimu be edena bamona ia herevalaia, bona edena henanadai do ita herevalaidia?

HAHINE ta be abia hidi ia ura karaia neganai, iena turana ia hamaoroa: “Lau oi nanadaia lasi, to do lau karaia gauna be lau oi hamaoroa. Unai be haraga, ani?” Unai hahine ia ura do ia karaia gauna be ma ta ese ia dekenai do ia hadibaia, to ia ura lasi ena Havaraia Tauna ese ia henia harihari gauna​—⁠ura kwalimu​—⁠ia gaukaralaia. Oi be edena bamona? Oi sibona ese abia hidi oi karaia, eiava oi ura ma haida ese oi totona abia hidi idia karaia? Emu ura kwalimu be edena bamona oi laloa?

2 Lagani momo lalonai taunimanima be unai idia hepapahuahulaia. Haida idia gwau ita dekenai ura kwalimu be lasi, badina iseda kara ibounai be Dirava ese ia palanilaia vadaeni. Ma haida idia gwau, ura kwalimu korikorina do ita abia, bema sibona iseda ura gaudia ita karaia. To, unai ita lalopararalaia namonamo totona, namona be Dirava ena Hereva, Baibel, ita stadilaia. Dahaka dainai? Badina Baibel ese ia hahedinaraia, Iehova ese ita ia havaraia neganai, ita dekenai ura kwalimu ia henia, unai amo sibona iseda abia hidi ita karaia diba. (Iosua 24:15 duahia.) Baibel ese inai henanadai ia haerelaidia danu: Abia hidi ita karaia neganai, edena dala ai iseda ura kwalimu ita gaukaralaia diba? Iseda ura kwalimu be mai hetoana, a? Iseda ura kwalimu ita gaukaralaia dalana ese edena dala ai iseda lalokau Iehova dekenai ia hahedinaraia? Edena dala ai ma haida edia abia hidi ita matauraia diba?

IEHOVA BONA IESU AMO DAHAKA ITA DIBAIA?

3. Edena dala ai ita dekenai Iehova be haheitalai namona?

3 Iehova be ia ura karaia gauna ia karaia diba, gau ta ese ia ia koua lasi, to ena kara amo gau ta ita dibaia. Hegeregere, ia ese Israela besena ia abia hidi “iena bese korikori” ai idia lao totona. (Deu. 7:​6-8) Iehova ese unai abia hidi ia karaia, unai amo lagani haida gunanai, iena turana Aberahamo dekenai ia karaia gwauhamata ia hagugurua. (Gen. 22:​15-18) Ma danu, Iehova be hanaihanai iena lalokau bona hahemaoro goeva karana hegeregerena ia kara. Ena be Israela taudia be nega momo tomadiho momokani idia rakatania, to ia matahakani henidia neganai, unai kara rua ia hahedinaraia. Idia be mai kudouna ibounai ida idia helalo-kerehai neganai, Iehova ese lalokau bona hebogahisi ia hahedinaraia, ia gwau: “Lauegu bese ese lau idia rakatania, to lau ese idia do lau abia mai lou. Lau ese idia do lau lalokau henia, mai egu kudouna ibounai danu.” (Hos. 14:⁠4) Oibe, Iehova ena kara amo ia hahedinaraia ia be ma haida ia laloa bada, bona unai be haheitalai namona!

4, 5. (a) Dirava ese daika dekenai ura kwalimu ia henia guna, bona edena dala ai ia gaukaralaia? (b) Ita sibona dekenai dahaka henanadai do ita henia?

4 Iehova ese gau ibounai ia havaraia matamaia neganai, ia ese aneru bona taunimanima dekenai ura kwalimu ia henia. Unai harihari gauna be iena vara guna Natuna dekenai ia henia guna, “ia be ita itaia diba lasi Diravana ena toana hegeregerena.” (Kol. 1:15) Iesu be tanobada dekenai ia do mai lasi neganai, ia ese iena Tamana ia badinaia, to Satani ena gwau-edeede karana ia durua lasi. Gabeai, Iesu be tanobada dekenai ia noho neganai, iena ura kwalimu ia gaukaralaia, ena Inai Tauna badana ena hahetoho ia dadaraia totona. (Mat. 4:10) Iesu ena hanuaboi ginigabena ai, ia gwauraia gurigurina amo ia hahedinaraia iena lalona ia hadaia Dirava ena ura do ia karaia. Ia gwau: “Tamagu e, bema oi ura, inai kapusi be lau amo oi kokia. To egu ura lasi, oiemu ura do ia vara be namo.” (Luka 22:42) Namona be Iesu ita tohotohoa bona iseda ura kwalimu ita gaukaralaia, Iehova ita hanamoa bona iena ura ita karaia totona! Unai ita karaia diba, a?

5 Oibe, ita ese Iesu ena haheitalai ita tohotohoa diba, badina Dirava ese ita be iena toana hegeregerena ia karaia. (Gen. 1:26) To iseda goada be mai hetoana. Iehova be iena ura hegeregerena gau ibounai ita karaia diba, to ita be unai bamona lasi. Oibe, Baibel ese ia hahedinaraia iseda ura kwalimu be mai hetoana bona Iehova ese ita totona ia atoa taravatudia ita badinaia be namo. Hegeregere, hahine be edia tatau henunai do idia noho bona natudia be edia tama sina do idia kamonai henia. (Efe. 5:22; 6:⁠1) Iseda goada be mai hetoana dainai, edena dala ai iseda ura kwalimu ita gaukaralaia diba? Unai henanadai ena haere be mai anina bada, bema ita ura iseda vaira nega ita moalelaia.

URA KWALIMU GAUKARALAIA DALANA

6. Dahaka dainai iseda ura kwalimu be mai hetoana? Haheitalai gwauraia.

6 Iseda ura kwalimu be mai hetoana dainai, unai ese ita ia koua, a? Oibe! Dahaka dainai unai bamona ita gwau? Taunimanima edia ura kwalimu be mai hetoana dainai, unai ese idia ia gimaia. Hegeregere, iseda ura kwalimu ita gaukaralaia diba gabu daudauna dekenai ita lao totona. To bema trafik ena taravatu be lasi bona taunimanima be edia ura hegeregerena edia motuka idia taria, emu motuka do oi taria, a? Lasi, ani? Iseda ura kwalimu be mai hetoana dainai, ita be mai moale ida ita gaukara diba. Iehova ese ia atoa taravatudia hegeregerena iseda ura kwalimu ita gaukaralaia be aonega karana. Mani Baibel lalonai idia noho haheitalai haida ita laloa.

7. (a) Edena dala ai Adamu be animal amo ia idau? (b) Edena dala ai Adamu ese iena ura kwalimu ia gaukaralaia?

7 Dirava ese tau ginigunana, Adamu, ia havaraia neganai, ia ese guba anerudia dekenai ia henia harihari gauna​—⁠ura kwalimu​—⁠be ia dekenai ia henia danu. Unai dainai Adamu be animal amo ia idau, ia be abia hidi ia karaia diba. Adamu ese dala maorona ai iena ura kwalimu ia gaukaralaia dalana mani ita laloa. Dirava ese taunimanima ia do havaraia lasi neganai, animal ia havaradia. To, Iehova ese animal edia ladadia hatoa gaukarana be iena tanobada natuna ginigunana dekenai ia henia. Dirava ese “unai tau ena vairana dekenai ia hakaudia lao, do ia diba dahaka bona dahaka ladana idia dekenai ia atoa totona.” Adamu ese animal ta ta ia itaia murinai, idia dekenai ladadia ia henia, bona Iehova be Adamu ia karaia abia hidi ia haidaua lasi. To “dahaka ladana unai tau ese inai mauri gaudia dekenai ia atoa, be edia ladana.”​—⁠Gen. 2:⁠19.

8. Edena dala ai Adamu ese iena ura kwalimu ia gaukaralaia kerere, bona dahaka ia vara?

8 Dirava ese Adamu ia hamaoroa tanobada paradaisona do ia birulaia bona naria, to Adamu ese unai gaukara ia laloa bada lasi. Dirava be ia dekenai ia gwau: “Emui bese do umui havaraia, do umui momo herea. Tanobada ena gabu ibounai dekenai do umui noho, bona unai tano do umui biagua. Davara ena gwarume bona ataiai manudia, bona mauri gaudia, tanobada dekenai idia marere gaudia ibounai do umui biagua.” (Gen. 1:28) To, ia ese Dirava ena taravatu ia utua bona Dirava ese ia taravatua au ena huahua ia ania. Ia ese iena ura kwalimu ia gaukaralaia kerere dainai, iena bese taudia ibounai be lagani momo lalonai hisihisi idia mamia. (Roma 5:12) Adamu ena abia hidi ese ia havaraia dika ita diba dainai, namona be iseda ura kwalimu ita gaukaralaia namonamo bona Iehova ena taravatu ita badinaia.

9. Iehova ese Israela taudia dekenai dahaka abia hidi ia henia, bona idia be dahaka idia karaia?

9 Ena be Adamu bona Heva edia bese taudia be idia amo kara dika bona mase idia abia hanai, to idia be mai edia maoro sibodia edia ura kwalimu idia gaukaralaia totona. Dirava ese Israela besena ia kara henia dalana amo unai ia hedinarai. Iehova ese iena hesiai tauna Mose amo Israela taudia dekenai maoro ia henia, unai amo do idia abia hidi bema idia ura Iena bese korikori ai idia lao eiava lasi. (Eso. 19:​3-6) Idia be dahaka idia karaia? Idia ibounai idia ura Dirava ena bese taudia ai idia lao, unai dainai mai lalotamona ida idia gwau: “Ai be Lohiabada ena hereva ibounai do ai karaia.” (Eso. 19:⁠8) To gabeai, Israela besena ese dala kererena ai edia ura kwalimu idia gaukaralaia bona edia gwauhamata idia badinaia lasi. Namo lasi edia haheitalai ita tohotohoa, to iseda ura kwalimu ita gaukaralaia namonamo, unai ita karaia diba bema Iehova kahirakahira ita noho bona ena kara maoromaoro taravatudia ita badinaia.​—⁠1 Kor. 10:⁠11.

10. Dahaka ese ia hahedinaraia, goevadae lasi taudia ese edia ura kwalimu idia gaukaralaia diba Dirava idia hanamoa totona? (Laulau ginigunana herevalaia.)

10 Heberu karoa 11 ai, Dirava ena hesiai taudia 16 edia ladadia idia noho, idia be Iehova ena taravatu hegeregerena edia ura kwalimu idia gaukaralaia. Unai idia karaia dainai, hahenamo momo idia davaria bona vaira nega ai idia be mai edia helaro. Hegeregere, Noa ia hahedinaraia ia be Dirava ia abidadama henia, unai dainai Dirava ena oda hegeregerena lagatoi ta ia haginia, iena ruma bese bona gabeai uru ia hamauria totona. (Heb. 11:⁠7) Aberahamo bona Sara be mai kamonai ida Dirava ena hakaua dalana idia badinaia ela bona gwauhamata tanona dekenai idia ginidae. Unai laolao daudauna idia hamatamaia murinai, idia be mai edia dala, taga tanona Uru dekenai idia giroa lou totona. To, edia abidadama ena matana amo “Dirava ese idia dekenai ia gwauhamatalaia gaudia” idia itaia noho. Oibe, “idia ura gabu namona ta dekenai idia lao.” (Heb. 11:​8, 13, 15, 16) Mose ese Aigupito ena dava bada gaudia ia dadaraia, bona “ena lalona ia hadaia Dirava ena taunimanima ida hisihisi ia abia hebou, to kara dika ena moale, nega sisina do ia noho gauna ia ura henia lasi.” (Heb. 11:​24-26) Namona be unai abidadama taudia ginigunadia edia haheitalai ita tohotohoa, bona iseda ura kwalimu ita gaukaralaia Dirava ena ura ita karaia totona.

11. (a) Iseda ura kwalimu ita gaukaralaia karana amo dahaka hahenamo ita abia? (b) Dahaka dainai oi ura emu ura kwalimu oi gaukaralaia namonamo?

11 Reana oi laloa ta ese oi totona abia hidi ia karaia be namo, to bema unai ia vara, emu ura kwalimu oi gaukaralaia karana amo do oi abia hahenamo oi reaia diba. Unai hahenamo be Deuteronomi 30:​19, 20 ai ia noho. (Duahia.) Siri 19 ai, Dirava ese Israela taudia dekenai ia henia abia hidi ia noho. Siri 20 ai, Iehova ese idia dekenai dala ia kehoa, unai amo edia kudouna ai ia noho gauna be ia dekenai do idia hahedinaraia. Ita danu abia hidi do ita karaia bema Iehova do ita tomadiho henia, eiava lasi. Momokani, namona be Dirava ese ita dekenai ia henia harihari gauna​—⁠ura kwalimu​—⁠ita gaukaralaia ia dekenai iseda lalokau ita hahedinaraia bona ia ita hanamoa totona!

URA KWALIMU GAUKARALAIA KERERE LASI

12. Ita abia harihari gauna dekenai dahaka ita karaia lasi be namo?

12 Mani oi laloa oi ese emu turana dekenai dava bada harihari gauna ta oi henia. Do oi lalohisihisi bada bema oi kamonai emu turana ese unai harihari gauna ia negea, eiava ia gaukaralaia ma haida ia haberoa totona! Taunimanima be ma haida hadikaia totona edia ura kwalimu idia gaukaralaia kerere neganai, Iehova ena hemami mani oi laloa. Baibel ena hereva hegeregerena, “dina gabediai” taunimanima be “tanikiu karana do idia hahedinaraia lasi.” (2 Tim. 3:​1, 2) Namo lasi Iehova amo ita abia harihari gauna hereadaena ita gaukaralaia kerere eiava ita laloa maragi. Dahaka ita karaia diba, unai amo iseda ura kwalimu do ita gaukaralaia kerere lasi?

13. Edena dala ai iseda ura kwalimu ita gaukaralaia kerere diba?

13 Ita ibounai be mai iseda ura kwalimu dainai, ita sibona ese iseda turadia, dabua, tauanina ena toana, bona moale karadia ita abia hidi diba. To, bema tauanina ena ura gaudia sibona ita tahua eiava inai tanobada ena sitaelo idauidau ita tohotohoa, iseda ura kwalimu ita gaukaralaia diba iseda kara kereredia ita hunia totona. (1 Petero 2:16 duahia.) Unai dainai namo lasi iseda ura kwalimu ita gaukaralaia “tauanina ena ura dikadia [ita] karaia totona,” to namona be ita karaia abia hidi ese ita ia durua, inai hahegani ita badinaia totona: “Gau ibounai do umui karaia Dirava umui hanamoa totona.”​—⁠Gal. 5:13; 1 Kor. 10:⁠31.

14. Iehova abidadama henia karana bona iseda ura kwalimu gaukaralaia karana dekenai dahaka ita dibaia?

14 Iseda ura kwalimu ita gimaia dalana ma ta be Iehova ita abidadama henia bena ia ese ia atoa taravatudia amo ita do ia hakaua. Ia sibona ese ‘iseda namo habadaia dalana, be ita dekenai ia hadibaia noho. Iseda raka dalana namona dekenai ita ia hakaua noho.’ (Isa. 48:17) Namona be mai manau ida inai hereva ita abia dae: “Taunimanima edia mauri dalana, be idia sibona ese idia naria lasi, bona taunimanima ta lasi ese iena mauri ia biagua noho.” (Ier. 10:23) Namo lasi sibona iseda diba dekenai ita tabekau, Adamu bona gwau-edeede Israela taudia idia karaia bamona. To, namona be “Lohiabada do ita abidadama henia, mai iseda kudouna ibounai” ida.​—⁠Aon. 3:⁠5.

MA HAIDA EDIA URA KWALIMU MATAURAIA

15. Galatia 6:5 ai ia noho hakaua herevana amo dahaka ita dibaia?

15 Ma danu bema ta be ia sibona totona abia hidi ta ia karaia, namona be unai abia hidi ita matauraia. Dahaka dainai? Ita ibounai be mai iseda ura kwalimu dainai, ita karaia abia hidi be idauidau. Iseda kara bona tomadiho dekenai abia hidi ita karaia neganai, unai ia vara diba. Unai dainai Galatia 6:5 ai ia noho hakaua herevana do ita laloatao. (Duahia.) Oibe, namona be ita diba Keristani taudia “ta ta ese sibona ena maduna do ia huaia,” unai dainai ia be mai ena maoro sibona ena ura kwalimu ia gaukaralaia totona, bona unai do ita matauraia.

Ta sibona ena lalomamina hegeregerena, abia hidi ia karaia diba, bona do ita doria lasi (Paragraf 15 itaia)

16, 17. (a) Korinto ai dahaka hekwakwanai ia vara? (b) Paulo ese edena dala ai unai hekwakwanai ia hamaoromaoroa, bona unai amo dahaka ita dibaia?

16 Mani Baibel ena sivarai ta ita laloa. Unai sivarai ese do ia hahedinaraia dahaka dainai iseda tadikaka edia lalomamina hegeregerena idia karaia abia hidi ita matauraia be namo. Korinto Keristani taudia be vamu ania karana dainai idia parara, badina haida ese kaivakuku dekenai idia bouboulaia vamu be maketi dekenai idia hoihoilaia. Haida idia laloa: ‘Kaivakuku be anina lasi dainai, mai lalomamina namona ida vamu idia ania diba.’ To, guna kaivakuku idia tomadiho henia taudia haida idia laloa, unai vamu ania karana be tomadiho karana. (1 Kor. 8:​4, 7) Unai be hekwakwanai badana, badina bema idia hamaoromaoroa lasi, kongrigeisen ia parara diba. Vadaeni edena dala ai Paulo ese Korinto Keristani taudia ia durua, Dirava ena laloa dalana idia abia totona?

17 Matamanai, Paulo ese idia ia hamaoroa, aniani ese edia hetura karana Dirava ida do ia hanamoa lasi. (1 Kor. 8:⁠8) Bena idia ia hadibaia, ena be idia be mai edia “maoro gau ta [idia] abia hidi totona,” to namo lasi unai ese “manoka taudia ia hahekwakwanaia.” (1 Kor. 8:⁠9) Gabeai, vamu idia ania lasi taudia ia hadibaia, vamu idia ania taudia do idia hahemaoro henia lasi. (1 Kor. 10:​25, 29, 30) Momokani, edia tomadiho karana dekenai unai be mai anina bada, unai dainai Keristani taudia ta ta ese edia lalomamina hegeregerena abia hidi idia karaia be namo. Unai hegeregerena, hari iseda tadikaka taihu danu be mai edia maoro gau haida dekenai abia hidi idia karaia totona, bona unai ita matauraia be namo.​—⁠1 Kor. 10:​32, 33.

18. Edena dala ai do oi hahedinaraia oi be emu harihari gauna oi laloa bada?

18 Iehova ese ita ta ta dekenai ura kwalimu ia henia. (2 Kor. 3:17) Unai harihari gauna ita laloa bada, badina unai ura kwalimu ita gaukaralaia diba abia hidi maorodia ita karaia totona, unai amo ita hahedinaraia Iehova ita lalokau henia. Namona be unai harihari gauna dainai Iehova ita tanikiu henia, unai ita karaia diba bema Dirava ese ia moalelaia dalanai unai harihari gauna ita gaukaralaia bona ma haida ese edia harihari gauna idia gaukaralaia dalana ita matauraia.