Ojetopámavapa árka de Noé?

PYʼỸINTE ningo tuicha oñemopropagánda árka de Noé ojehekaha hikóni. Ha tuichaiterei mbaʼéta voi ningo la ojetopáramo pe mbaʼyru guasu ojesalva hague Noé ha ifamília oúrõ guare pe Diluvio. Upéva ningo oikovaʼekue áño 2370 ha 2369 rupi Jesús ou mboyve. Hetáma ningo ojeheka ha koʼág̃a peve ojeheka gueteri. Upévare jaikuaase mbaʼépa añetehápe la ojetopámava?

La Biblia heʼi pe árka de Noé ‘oguapy hague umi montáña de Ararat ruʼãme’ (Génesis 8:4). Upe lugár ningo opyta Turquía orientálpe, ag̃uieténte Armenia ha Irángui. Upépe oĩ pe lugár ijyvateveha hérava mónte Ararat.

Mbaʼépa ojetopa ojeheka jave upérupi pe árka? Heta mbaʼe omombeʼu hikuái, péro ndohechaukái ojetopáma hague pe árka. Umi fóto oñeguenohẽva yvate guive, ha umi yvyra pedáso alquitrán memetéva ha umi infórme oñemeʼẽva ningo hetápe omoakãraku ohekave hag̃ua. Ojeʼe jepi pe árka oĩne hag̃ua 4.500 metrohápe pe mónte Ararátpe. Ha upe rupigua mburuvichakuéra noñontendéigui, sapyʼánte ndohejái umi tetã ambueguápe ojupi pe montáñape.

Upéicharõ jepe, heta tapicha oipota ojeho ojeheka pe árka. Péro upe montáña ruʼã ningo iélo memete. Ha oimoʼã hikuái pe iélo guýpe oĩne hag̃ua gueteri pe árka. Upévare heʼi hikuái ojetopáne hag̃ua ojehóramo ojeheka umi ára hakuve jave.

Opaichagua infórme oñemeʼẽva ningo hetápe omoakãraku oheka hag̃ua pe árka. Peteĩ karai arandu hérava Josefo upe síglo primérope guare ningo omombeʼu heta istoriadór yma guare ohecha hague pe árka mónte Ararat ruʼãme. Ha ojeʼe voi umi hénte oguerahámi hague imbaʼerã pe árka pehẽngue. Umi kuimbaʼe Josefo imanduʼa hague apytépe ningo oĩ Beroso, peteĩ istoriadór Babiloniaygua oikovaʼekue síglo III-pe Jesús ou mboyve.

Peteĩ infórme omeʼẽvaʼekue George Hagopian ningo oñemombaʼeterei pe síglo ohasavaʼekuépe. Haʼe ningo omombeʼu yma imitãme oho hague itio ndive ohecha pe árka ha ojupi hague voi hese. Hagopian omano 1972-pe ha umi mbaʼe omombeʼuvaʼekue koʼág̃a peve oñemombaʼe ha ojeguerohory.

Jajeroviavétapa Ñandejárare ojetopa mbaʼéramo pe árka?

Ikatúpa jaguerovia ojetopáma hague pe árka térã ojetopáne hag̃ua? Ikatu mbaʼe ningo ojetopa. La Biblia ndeʼíri voi moõitépa opytavaʼekue pe árka oguejypárõ  guare la y. Omombeʼúnte ‘oguapy hague umi montáña de Ararat ruʼãme’.

Umi árka rekaha ningo oimoʼã oĩne hag̃ua pe montáña ijyvatevehápe. Péro, ikatu piko jaʼe Ñandejára omboguejy hague pe árka peteĩ lugár hoʼysã ha ijyvatetereihápe? * Ñanemanduʼavaʼerã Noé ha ifamília are oiko hague pe árkape opyta rire umi montáña ári (Génesis 8:​4, 5). Ha mbaʼéicha voi piko Noé umíva ha umi mymbakuéra oguejýta yvatetereígui. Upévare noimoʼãiramo jepe umi árka rekaha, katuete oimevaʼerã opytarakaʼe peteĩ lugár karapevehápe. Ha oimérõ opytáraʼe pe montáña Ararat ijyvatevehápe katu, ymaitereíma oiméne oñembyaipa térã ojeporurakaʼe ambue mbaʼerã umi yvyra.

Oñemopropagánda jepi avei iñimportanteha rrelihionkuérape g̃uarã pe árka jeheka, péro hasy jaguerovia hag̃ua upéva. Peteĩ omoakãva pe árka jeheka ningo heʼi voi ojetopáramo “omombaretetaha hetaiterei tapicha jerovia [...] ha hetaiterei avei oñepyrũtaha ojerovia”. Ha 2004-pe katu heʼi umi periodistakuérape ojetopáramo pe árka “tuichaiterei mbaʼetaha Jesús oñemoingove jeýrõ guaréicha”. Péro upéi ojejoko chugui pe árka jeheka.

Ha ojetopáramo pe árka piko la hénte ojeroviáta añetehápe Ñandejárare? La Biblia ningo heʼi umi ojerovia añetéva noikotevẽiha ohecha ni opoko peteĩ mbaʼére ojerovia hag̃ua (2 Corintios 5:7). Oĩ ningo umi ndogueroviáiva voi mbaʼeve ha oipota katuetéva ojehechauka chupe ojerovia hag̃ua umi mbaʼe la Biblia omombeʼúvare. Péro umíva ningo ojehechaukavéramo jepe chupe ndojeroviamoʼãi mbaʼevére. Jesús heʼivaʼekue voi oĩvaʼerãha umi ndogueroviamoʼãiva mbaʼeve la Biblia omboʼéva, ni ohecháramo oikove jeyha peteĩ omanovaʼekue jepe (Lucas 16:31).

Jaikuaa avei ningo umi ojerovia añetéva ndahaʼeiha ogueroviapa reínteva ojeʼéva chupe (Hebreos 11:1). Ha moõgui piko ñanohẽ jaʼe hag̃ua pe Diluvio oiko hague? Ñanemanduʼakuaa ningo Jesús heʼivaʼekuére: ‘Noé oike pe árkape ha upéi ou pe ama guasu’ (Lucas 17:​26, 27). Upéicha heʼi haguére ñande jaguerovia, ha mbaʼérepa?

Jesús ningo ou mboyve ko yvy ape ári oikovaʼekue yvágape (Juan 8:58). Upéicharõ ohechanerakaʼe mbaʼéichapa Noé ojapo pe árka ha mbaʼépa oiko oúrõ guare pe Diluvio. Ha jahecha rire koʼã mbaʼe, mávapepa jagueroviavéta? Jagueroviátapa Jesúspe, pe ohechaukavaʼekue ikatuha jajerovia hese ha haʼeha Ñandejára raʼy? Térãpa jajeroviáta umi árka rekaháre otopa mbaʼérõ g̃uarã? Jahecha rire koʼã mbaʼe katuete jagueroviáta pe árka de Noé ojejapo hague.

[Nóta]

[Komentário oĩva páhina 13-pe]

Moõguipa ñaguenohẽ jaʼe hag̃ua pe Diluvio oiko hague?

[Komentário oĩva páhina 14-pe]

Jesucristo heʼivaʼekue: ‘Noé oike pe árkape ha upéi ou pe ama guasu’