Môt ase a ne avale dé; amu nalé, bi nji wô’ôtane mam avale da. Éyoñ môt a wu, bôte béziñ ba ke ôsu a nyiñ fo’o ve ane jam ete e nji nambe be, a to ke na ba wô’ô mintaé; nge na, be nji liti abim avé nlem wo taé be. Ja’a e ne été na, e yôn éyoñe nleme wo taé a ne volô na môt a bo mvo’é, môt ase a bo mam avale dé, bôt be nji wô’ô mintaé “avale da.” Abui mam e wô’ô tindi môte na a yôn nge momo: vôme môt a nga nyiñ, avale môt a né, mam a tôbaneya me ényiñe jé, a môt émien a te nye wu.

Bôte ba te bi awu be wô’ô bo te yeme jam da yange be éyoñe môte ba too be nye’e a wuya. Ve, mbôle bôte be bili awu be wô’ô tôbane bebé avale mame da, be ne ngule ya kômesan. Bi tame fase mam ma:

E wô’ôtane na mintaé mi lôteya wo nkôñ. Ô ne tem ô nga bôé ñyôn, ô nga kômbô beta yene môt a te wu, nge na ana’ana ô nto mvo’é, étune ja lôt nlem ô nto wo abé. Mintaé mi ne beta bet éyoñe wo simesane môt a te wu, ja’a e biyeyem. Éyoñe jam ete da boban, fe’e e ne taté jañe wo, ô teke kômbô buni jame da boban. Tiina a simesan éyoñe nnôme wé Timo a nga wu atemetem. A jô na: “Me mbe v’ane ma yem biyeyem, teke ngule ya yône yôn atata’a. Biyoñe biziñ me mbe me kate’e vebe mvo’é. Me mbe me teke kômbô kañese jam e nga boban.”

Mam me wô’ô fe kui me ne na, môt a ko mbia woñ, a wô’ô ôlun nge ve emien bijô. Ivan a jô na: “Éyoñe mona fam wongan Eric a nga wu a too mimbu 24, bia minga wom Yolanda bi nga taté wô’ô mbia ôlun! Jam ete e nga bo na bi si’an amu bi nji be bi simesa’ane na bi ne wô’ô ôlun nalé. Bi mbe fe bi va’a biabebiene mekua bi buni’i na, nge bi nga ve ngule jangan ése asu na bi volô nye, a nga ye nyiñ.” Minga Alejandro a nga wu valé a koneya nya nya abuii. Nye’ fe a nga ve émiene mekua. A jô na: “Atata’a me mbe me simesa’ane na, nge Zambe a kañese na me juk abime di, ma yiane fo’o bo mbia môt. Ane me nga beta wô’ô mamien ôson, amu a mbe v’ane ma ve Zambe mekua y’ajô te.” Kostas, môte bia te jô nye nlô ajô ya mvus a jô na: “É nga kui kui na me wô’ô Sophia ôlun amu a te vu wu. Me beta fe wô’ô ôsone ya bi aval ôsimesan ete amu sa ke nnye a nga tyi’i na a wu.”

Mbia b’asimesan. E ne kui na môt a te bi awu a bi asimesan é nji yian. Éve’an é ne na, a ne buni na a ne vô’ôlô môt a te wu, nge yene nye, nge wô’ôtane na a ne valé. A ne fe kate bem ôsimesane wé jam éziñ, nge vuane mam m’éziñ. Tiina a jô na: “É mbe é kui na, éyoñe ma laan a môt, ma teme na ôsimesane wom ô nto vôme mfe! E beta simesane mam mese me nga boban éyoñe Timo a nga wu a mbe étua jam. E kate bem ôsimesane wom e jam éziñ a mbe ma mbia njuk.”

Nkômbane ya tabe étam. Môt a bili awu a ne ji’a wô’ô ôlun nge wô’ô aval étam éyoñ a ne bôt été. Kostas a jô na: “Éyoñe me mbe a beluk, me mbe me wô’ôtane v’ane éto jam é nji bo valé. Ve me mbe fe me wô’ôtan avale da a minkoé, teke wô’ôtane na me ne ane be.” Yolanda, minga Ivan a simesan: “E mbe ayaé ya tabe a bôt ba tat amu minju’u ba tôbane mie, amu mi mbe v’ane mi ne zezé a dañe minju’u miañ! Bevo’o y’été be mbe be kañete bia abeñe mam bone bap ba bo. Me mbe mevak asu dap, ve é mbe é sili’i ma nya ngulu na me vô’ôlô be. Bia nnôme wom bi nga yemelane na ényiñe ja yiane k’ôsu, ve bi nji be bi bili nkômban a ôjibi ya dañ nju’ ôte.”

Minjuk a lat a mvo’é ya minsôn. E ne tyi’ibi na môt a bo teke beta bi nkômbane ya di, a ne mane kôt,  a teke fe ke ôyo alu. Aaron a beta simesane mbu ô nga tôñ awu ésa a jô’ô na: “Ôyo ô nga ke ma fé. Alu ese me mbe me vee awolo da na ma simesan ésa wom.”

Alejandro a simesan éyoñ a nga bi beta ôkon ba kate yemelan; a jô na: “Me nga ke yene dokita abui biyoñ, nnye ve kate ma na me ne mvo’é. Me nga fase na mintaé mie mia yiane bo na me wô’ôtane nyul aval étam.” A nga su’ulane bo mvo’é. Ve, ntyi’an Alejandro na a ke yene dokita ô mbe abeñ amu mintaé mi ne bo na système immunitaire wongan a mane tek, a nalé a ne té ôkon, nge bo na ôkon bi mbili ô bo ngul.

E kate bo bisaé bia yiane boban. Ivan a jô na: “Éyoñ Eric a nga wu, é nga sili na bi kate bivuvuman, bemvôé a fe abui bôt afe ane masa wé a mie ndaa ya vôm a mbe a too na, a wuya. Bi nga mane jalé abui mefep a lat a atiñe ngovina. Bi mane fe ta’a mame mé émien. Mam mete mese me mbe me sili’i na môt a fas abui a too ke na, bi mbe nte’an mfa’a ya nsisim, mfa’a ya minsôn a nlem.”

Ve asu abui bôt afe, minju’u mi wô’ô dañe so éyoñe ba yiane nyoñe ngap a mam môte ba too be nye’e a mbe a bo’o. Jam ete e nga kui be Tiina. A jô na: “Timo nnye a mbe a nyoñe ngap a mame me moné a mam mese mevok bi mbe bi bo’ok. Ma me mbe me mbe’e mam mete mese, a nalé a nga bo na nlem ô beta ma tyebe yôp abui. Ye me nga ye fo’o kui?”

Minju’u bia te jôô mie (mi ya nlem, nsisim, a nyul) mi ne bo na môt a simesane na a vo’o dañe mintaé. Nya ajôô ke a ne na, éyoñe môt bia too bi nye’e a te wu, bi ne wô’ô mintaé angôndô y’abui. Ve e yeme na mam me ne bobane nalé a ne volô bôte be ndôme bi awu na be bi mone mvolan. Ve ba’ale’e fe na, sa ke môt ase nnye a tôbane mam mete mese. A fe na, môt a bili awu a ne bi mvolane nlem éyoñ a yeme na, a nji kop nge nlem ô ne nye ntya’an amu mintaé a wôk, nalé a yian.

Mvolan wo ye fe yené: Mintaé mi ne teke tabe nnôm éto, mi wô’ô fe su’ulane man. Nalé a nji tinane na ô “vuaneya” môte wôé a nga wu. Ve, mintaé ya nlem mia man ôtete’ ôtetek. Mam méziñ me ne bo na mi beta so, ane asimesan éziñ nge môse ya abô’ô aluk. Ve, abui bôte da kui na é beta yene mam mvo’é a su’ulane bem asimesane dap mame ba yiane bo môs ane môs. Jam ete da dañe boban éyoñe bibu’a ya menda me bôt nge bemvôé ba su’u môt a bili awu a nyoñe fe mintyi’ane mia yian asu na a dañe nju’u ôte.

Mintaé mii ke ôsu akekui éyoñ évé? Mintaé mi ne ji’a man asu bôte béziñ. Abui bôt afe be ne kui na be bo mvo’é mvus mimbu mibaé nge milal. A bôte bevo’o be wô’ô beta lôt abui éyoñ na be mane yet. * Alejandro a jô na: “E be ma, mintaé mi nga ke ôsu akekui mimbu milal.”

Te bo ôjeja’a ya dañe mintaé miôé. Môs ane môs, bo’o mam a abime ngul ô bili; nde fe yeme’e na, mintaé ya nlem mi se ngule ya tabe nnôm éto. Éyoñ ô yemeya nalé, ye ô ne bo jam éziñ é ne volô wo na, ô bo teke dañe wô’ô mintaé nlem, nge bo na mintaé mite mi bo teke dañe tabe ayab e zezé.