Асосий материалларга ўтиш

ТАСОДИФМИ ЁКИ ИЖОД МАҲСУЛИМИ?

Мўйловоёқлилар оиласига мансуб қисқичбақанинг елими

Мўйловоёқлилар оиласига мансуб қисқичбақанинг елими

 Зоологлар шуни пайқадики, мўйловоёқлилар оиласига мансуб қисқичбақалар қояларга, дамбаларга ва кема корпусларига ёпишиш хусусиятига эга. Айтишларича, бу қисқичбақанинг елими ҳар қандай синтетик маҳсулотдан кучлироқ экан. Бу қисқичбақа нам жойга ёпишиб тура олиши ҳозирги кунгача сир эди.

 Ўйлаб кўринг. Тадқиқотчилар шуни аниқлашдики, қисқичбақанинг эркин суза оладиган личинкаси ёпишишга мос келадиган жойни танлашдан аввал турли сиртларни текшириб чиқади. Изланишларга кўра, личинка мос келадиган жой топгач, ўзидан икки хил модда чиқариши мумкин. Биринчи модда ёғли ва ёпишқоқ бўлиб, ҳатто сиртдаги сувни итариб чиқаради. Кейин эса личинка унинг юзасида фосфопротеин деб номланувчи оқсилли иккинчи моддани ишлаб чиқаради.

 Бу иккита модда биргаликда елимли қатламни ҳосил қилади ва ҳатто бактериялар ҳам уни буза олмайди. Елим мустаҳкам бўлиши муҳим, чунки қисқичбақа бутун ҳаётини унга ёпишган ҳолда ўтказади.

Мўйловоёқлилар оиласига мансуб қисқичбақа ўзидан елим чиқараётганининг катталаштирилган расми

 Қисқичбақа елимини ишлаб чиқариш жараёни тадқиқотчилар ўйлаганидан ҳам мураккаб бўлиб чиқди. Бу жараённи ўрганишда иштирок этган тадқиқотчилардан бири шундай деди: «Бу сув ичида нарсаларни бир-бирига ёпиштиришда ажойиб ечимдир». Тадқиқ натижалари изланиш ўтказувчиларга электрон қурилма ва тиббий имплантларни ишлаб чиқаришда табиий моддалардан қилинган синтетик елимлардан фойдаланган ҳолда елимларни яхшилашда қўл келиши мумкин.

 Нима деб ўйлайсиз? Мўйловоёқлилар оиласига мансуб қисқичбақаларнинг елими эволюция натижасида пайдо бўлганми? Ёки ижод маҳсулими?