Асосий материалларга ўтиш

ТАСОДИФМИ ЁКИ ИЖОД МАҲСУЛИМИ?

Денгиз бодрингининг «ақлли» териси

Денгиз бодрингининг «ақлли» териси

 Денгиз бодринглари денгизнинг тубида ва маржон рифларида яшовчи жонзотлардир. Таналарининг сирти ўсимталар билан қопланган, нотекис, ҳатто нинали бўлиши мумкин. Ушбу жонзотлар ниҳоятда эгилувчан бўлиб, бир неча дақиқа ёки ҳатто сония ичида мумдай юмшоқ ёки таёқдай қаттиқ бўлиб қолиш хусусиятига эга. Денгиз бодринглари мана шундай эгилувчанлиги туфайли кичкина тирқишлардан буралиб-буралиб ўтиши ҳамда йиртқич жонзотлардан бекиниш учун тирқишларда қотиб қолиши мумкин. Денгиз бодринги ўзининг «ақлли» териси туфайли буларни қила олади.

 Ўйлаб кўринг. Денгиз бодринги ўз терисини таранг, ўртача таранг ва юмшоқ ҳолатга ўзгартира олади. Терисини бир ҳолатдан бошқасига ўтказиш учун бу жонзотлар тери толаларини бирлаштиришади ёки бўшаштиришади. Улар буни терининг таранглигини ёки юмшоқлигини таъминловчи оқсилларни фаоллаштириш орқали амалга оширишади.

 Терининг таранглигини таъминловчи оқсиллар бириктирувчи тўқима толаларини бирлаштирувчи кўприкчалар ёки занжирлар сифатида хизмат қилиб, терини тарангроқ қилишади. Терининг юмшоқлигини таъминловчи оқсиллар эса бу толаларни бўшаштириб, терини юмшоқроқ қилишади. Денгиз бодрингининг териси шунчалик юмшаб кетиши мумкинки, худди эриб кетаётганга ўхшайди.

 Олимлар денгиз бодрингининг териси каби хусусиятларга эга бўлган нарсаларни яратиш учун уринишмоқда. Олимларнинг мақсадларидан бири етарлича қаттиқ бўлган, аммо кейин юмшайдиган ва шу йўсин мияни операция қилиш пайтида керакли жойга ўрнашадиган электродларни яратишдан иборат. Агар электродлар мана шундай тарзда мослаша олса, унда операция муваффақиятли ўтиши эҳтимоли ошади.

 Нима деб ўйлайсиз? Денгиз бодрингининг «ақлли» териси эволюция натижасида пайдо бўлганми? Ёки ижод маҳсулими?