Skip to content

Skip to table of contents

MEI HOTAU KUOHILÍ

“Ko Hai ʻOku Tuku ki Ai ʻa e Ngāué”

“Ko Hai ʻOku Tuku ki Ai ʻa e Ngāué”

HILI atu ha ngaahi ʻaho havili mo ʻuhoʻuha, naʻe mafoa mai ʻa e atá ʻi he Mōnite ʻo Sepitema 1, 1919 ko e ʻaho naʻe māfana mo laʻā. ʻI he hoʻatā ko iá, naʻe fakatahataha ai ha kau fakafofonga naʻe ofi ki he toko 1,000 ʻi ha holo ʻe hao ai ʻa e toko 2,500 ki he kamata ʻo e konga ʻo e fakataha-lahi ʻi Cedar Point, Ohio, ʻAmelika. ʻI he efiafí, naʻe aʻu mai ai ʻa e toko 2,000 tupu ʻi he vaka, kā, pea ʻi he ngaahi lēlue makehe. ʻI he Tūsité, naʻe fakaʻaʻau ke tokolahi ange ʻa e fuʻu kakaí ʻo fai ai ʻa e toenga ʻo e polokalama ʻo e fakataha-lahí ʻi tuʻa ʻi ha ngaahi fuʻu lalo ʻakau.

Naʻe ulo mai ʻa e laʻaá ki he ngaahi lauʻi ʻakaú ʻo tapua atu ia ki he vala ʻo e kakai tangatá ʻo hangē ha leisí. Ko e havilivili mai ʻa e ʻea ʻo e Anovai Erie naʻe puhipuhiʻi ai ʻa e fulufuluʻimanu ʻo e tatā ʻa e kakai fefiné. “ʻI ha ʻātakai fakafiefia hangē ha paʻaké, ʻo mamaʻo mei he longoaʻa ʻo e māmani motuʻá, ko ha palataisi moʻoni,” ko e manatu ia ʻa ha tokoua.

Ko e fakaʻofoʻofa ʻo e ʻātakaí naʻe siʻi ange ia ʻi hono fakahoa atu ki he fiefia naʻe hā mei he fofonga ʻo e faʻahinga naʻe ʻi aí. “ʻOku hā ngali naʻe tokanga fakamātoato ʻa e tokotaha kotoa,” ko e fakamatala ia ʻa ha nusipepa fakalotofonua, “pea naʻe fiefia ʻaupito ʻa e kakaí.” Ki he Kau Ako Tohi Tapú, ko e feohi faka-Kalisitiané naʻe fakaivifoʻou moʻoni ia hili ʻa e ngaahi ʻahiʻahi kakaha ʻi he ngaahi taʻu siʻi ki muʻá: ʻa ia naʻe hoko ai ha fakafepaki ʻi he taimi taú; taʻefelotoi lahi ʻi he ngaahi fakatahaʻangá; tāpuni ʻo e Pēteli Brooklyn; tuku pilīsone ʻa e tokolahi koeʻuhi ko e Puleʻangá, kau ai ʻa e fanga tokoua ʻe toko valu naʻe takimuʻá naʻe tautea ngāue pōpula ʻi he taʻu ʻe 20. *

Naʻe tukuange ʻe he Kau Ako Tohi Tapu ʻe niʻihi ʻa e ngāue faifakamoʻoní koeʻuhí ko e loto-siʻi mo e moʻutāfuʻua lolotonga ʻa e ngaahi taʻu faingataʻa ko iá. Neongo ia, ko e tokolahi tahá naʻa nau fai honau lelei tahá ke nau kītaki ʻi he fehangahangai mo hono taʻofi fakapuleʻangá. ʻI ha keisi ʻe taha, naʻe līpooti ai ʻe ha tokotaha fakatotolo ʻo pehē neongo ʻa e ngaahi fakatokanga kakahá, ko e Kau Ako Tohi Tapu naʻá ne fakafehuʻí naʻa nau kīvoi te nau “hokohoko atu ke malangaʻi ʻa e folofola ʻa e ʻOtuá ʻo aʻu ki he ngataʻangá.”

ʻI he kotoa ʻo e vahaʻa taimi ʻahiʻahi ko ení, ko e Kau Ako Tohi Tapu faitōnungá kuo nau “tokanga ki he tataki ʻa e ʻEikí, . . . lotu ʻi he taimi kotoa pē ʻo kole ʻa e tataki ʻa e Tamaí.” Ko ia naʻa nau fāʻūtaha heni ʻi he ʻasemipilī fakafiefia ʻi Cedar Point. Naʻe fakahaaʻi ʻe ha tuofefine ʻa e anga ʻo e ongoʻi ʻa e tokolahi ʻa ia naʻa nau fifili ki he founga te nau “malava ai ke fakalahi ʻenau ngāué pea toe malanga ʻi ha founga fokotuʻutuʻu māú.” Naʻa nau loto ke fai ʻa e ngāué, ʻo mahuʻinga ange ia ʻi ha toe meʻa!

“GA”​—KO HA MEʻANGĀUE FOʻOU!

ʻI he uiké kotoa, naʻe puputuʻu ʻa e kau maʻu fakatahá ʻi he mataʻitohi ko e “GA” naʻe pulusi ʻi he polokalama ʻo e fakataha-lahí, ngaahi kaati fakaafé, mo e ngaahi fakaʻilonga ʻi he feituʻu faiʻanga fakataha-lahí. ʻI he Falaité, ko e “Laborers’ Day,” naʻe fakaeʻa ai ʻe Joseph F. Rutherford ʻa e misitelí ki he kau maʻu fakataha-lahi ʻe toko 6,000. Ko e “GA” naʻe ʻuhinga ia ki he The Golden Age​—ko ha makasini foʻou ki he ngāue fakafaifekaú. *

ʻI he lave fekauʻaki mo hono kaungā-Kalisitiane paní, naʻe pehē ʻe Brother Rutherford: “ʻI he sio fakalaka atu ʻi he taimi ʻo e faingataʻá ʻaki ʻa e mata ʻo e tuí ki he Kuonga Koula ʻo e pule lāngilangiʻia ʻa e Mīsaiá. . . . Naʻa nau lau ia ko honau fatongia mo e monū tefito ke fanongonongo ki he māmaní ʻa e hoko mai ʻa e Kuonga Koulá. Ko e konga ia ʻenau ngāue mei he ʻOtuá.”

Ko e The Golden Age, “ko e Makasini ʻo e Moʻoni, ʻAmanaki mo e Tuipau,” ʻe ngāueʻaki ia ke kamataʻaki ha founga foʻou ʻo hono fakamafola atu ʻa e moʻoní​—ko ha feingangāue tukuhau mei he matapā-ki-he-matapā. ʻI hono ʻeke pe ko e toko fiha te nau loto ke kau ki he ngāué, naʻe tuʻu hake ʻa e kau fanongó kotoa. Pea “koeʻuhí ko e fiefia mo e faivelenga naʻe mahinoʻi ʻe he faʻahinga pē naʻa nau muimui ʻi he topuvaʻe ʻo Sīsuú,” naʻa nau hiva ai: “ʻOatu ʻa e māmá mo e moʻoní, ʻe ʻEiki.” “Heʻikai ʻaupito ngalo ʻiate au ʻa e hangē naʻe ngalulu ai ʻa e ʻulu ʻakaú,” ko e manatu ia ʻa J. M. Norris.

Hili ʻa e kongá, naʻe tuʻu laine ʻa e kau maʻu fakatahá ʻi ha ngaahi houa ke maʻu ʻenau ʻuluaki tukuhau makasiní. Naʻe ongoʻi ʻe he tokolahi hangē ko Mabel Philbrick, ʻa ia naʻá ne pehē: “He fakafiefia lahi ē ke ʻiloʻi naʻe toe maʻu ha ngāue ke mau fai!”

“KO HAI ʻOKU TUKU KI AI ʻA E NGĀUÉ”

Naʻe mateuteu ʻa e Kau Ako Tohi Tapu ʻe toko 7,000 nai ki he ngāué. Ko e kiʻi lauʻipepa tuʻuaki ko e Organization Method mo e kiʻi tohi ko e To Whom the Work Is Entrusted naʻe fakamatalaʻi fakaikiiki ai: ʻE tataki ʻe ha Potungāue Ngāue foʻou ʻi he ʻuluʻi ʻapitangá ʻa e ngāué. ʻOku totonu ke ʻi ai ha Kōmiti Ngāue ʻi he fakatahaʻangá mo ha talēkita kuo fakanofo ke nau ʻomai ʻa e ngaahi fakahinohinó. Naʻe vahevahe ʻa e ngaahi feituʻu ngāué mei he ʻapi ʻe 150 ki he ʻapi ʻe 200. ʻE fai ha Fakataha Ngāue ʻi he efiafi Tuʻapulelulú ke ʻomai ai ʻe he fanga tokouá ʻenau ngaahi hokosiá mo tānaki ai ʻenau līpooti ngāué.

“ʻI heʻemau foki ki homau ngaahi ʻapí, naʻa mau femoʻuekina kotoa ʻi he feingangāue tukuhaú,” ko e lau ia ʻa Herman Philbrick. Naʻa nau maʻu ʻa e kakai naʻe fiefanongó ʻi he feituʻu kotoa pē. “ʻOku hā ngali ʻi he hili ha tau mo ha fuʻu loto-mamahi lahi, naʻe talitali lelei ʻe he tokotaha kotoa ʻa e fakakaukau fekauʻaki mo e kuonga koulá,” ko e lau ia ʻa Beulah Covey. Naʻe tohi ʻe Arthur Claus: “Naʻe ʻohovale lahi ʻa e fakatahaʻangá kotoa ʻi he lahi ʻa e ngaahi tukuhau naʻe maʻú.” ʻI loto ʻi he māhina ʻe ua, naʻe tufaki ai ʻa e ʻuluaki ʻīsiu ʻo e The Golden Age ʻe meimei vaeua miliona, pea maʻu mo e kau tukuhau makasini ʻe toko 50,000.

Naʻe ui ki mui ʻe A. H. Macmillan ʻa e kupu “Kōsipeli Fekauʻaki mo e Puleʻangá” ʻi he ʻīsiu ʻo e The Watch Tower ʻo Siulai 1, 1920, “ko e ʻuluaki fakahaaʻi fakaʻofisiale atu ia ʻo e ngāue fakamalangá ʻi māmani lahi ʻa ia ʻoku fakahoko moʻoni he taimí ni.” Naʻe fakaʻaiʻai ʻe he kupu ko iá ʻa e kau Kalisitiane pani kotoa pē ke nau “faifakamoʻoni ki he māmaní ʻo pehē ʻoku ofi ʻa e puleʻanga ʻo hēvaní.” ʻI he ʻahó ni, ko e fanga tokoua ʻo Kalaisí “ʻa ia ʻoku tuku ki ai ʻa e ngāué” kuo nau kau fakataha mo e laui miliona ʻi hono malangaʻi faivelenga ʻa e folofolá lolotonga ʻenau tatali ki he kuonga koula faka-Mīsaiá.

^ Sio ki he Jehovah’s Witnesses​—Proclaimers of God’s Kingdom, vahe 6, “Ko ha Taimi ʻo e ʻAhiʻahi (1914-1918).”

^ Naʻe toe ui ʻa e The Golden Age ko e Consolation ʻi he 1937 pea ʻĀ Hake! ʻi he 1946.