“NI KHUMBIWE hi wunene bya vamakwezru a bandleni”. Lawa i mazritu lawa Lisa * a ma hlayiki loko a vulavula hi lexi xi mu susumeteliki ku yamukela ntiyiso. Anne a hlaya leswi fanaka. A li: “Lexi xi ni kokeliki ntiyisweni ku ve wunene byavu ku tlula leswi a va swi dondzrisa.” Vamakwezru lavabidzri swoswi va swi zrandzra ku dondzra Bibele ni ku yanakanyisisa, kambe a wunene byi va khumbe ngopfu.

Hi nga byi kombisisa kuyini wunene lebyi khumbaka timbilu ta lava va nga kusuhi na hine? A hi buleni hi tindlela tibidzri, ku nga mazritu ni swiyentxo. Hi ta tlhela hi vona leswaku i vamani lava hi nga va kombisaka wunene.

Wansati lwenene lweyi ku vulavuliwaka ha yene ka Amaproverbia ndzrima 31, a ‘dondzriso wa vunene wu le lidzrimini lakwe’. (Pr 31:26) A pfumelela leswaku a ‘dondzriso’ kumbe nawu wa wunene, wu lawula leswi a swi hlayaka. Vapswele na vone va yentxa swone loko va ni nawu lowo a mazritwini yavu. Ku tala ka vapswele va swi tiva leswaku loko vo holovisa n’wana a nge te titwa hahombe. Va swi tiva hahombe leswaku loko vo yangula n’wana hi xiphatlu kumbe ku mu hewula, a swi nga ti va ni mihandzru leyinene. Akuva vana va va yingiseta, vapswele va ta va na va yentxa swone loko va va yangula hi ndlela leyinene.

Swi nge na mhaka leswaku u mupswali kumbe im-him, u nga byi kombisa hi ndlela yini wunene ka leswi u swi vulavulaka? Yin’we ya tindlela yi kumeka ka Amaproverbia 31:26, leyi liki: ‘A pfula nomu wakwe hi vutlhazri.’ Leswi swi patsra ku hlawula hahombe mazritu, ni ndlela leyi hi taka ma hlaya ha yone. Leswi nga hi pfunaka a mhakeni leyo i ku tivutisa leswaku, ‘xana leswi ni djulaka ku swi hlaya swi ta pfuxa mholova kumbe swi ta beka ku zrula?’ (Pr 15:1) Nakunene, i swinene ku pimisa na hi nga si vulavula.

A xihlayahlaya xin’wana xi li: ‘Va kone lava tlhavaka hi mazritu yavu swa nga hi timpanga.’ (Pr 12:18) Loko hi pimisa hi ndlela leyi mazritu yezru ni ndlela leyi hi ta ka ma hlaya ha yone ma taka va khumba ha yone van’wana, hi ta swi kota ku lawula leswi hi swi hlayaka. Ina, loko hi kongomisiwa hi ‘dondzriso wa vunene’ hi ta swi kota ku tingawula mazritu lama tlhavaka ni mavulavulela ya xiphatlu. (Ef 4:31, 32) Hi ta txintxa mavulavulela ni mayanakanyela ya ku biha hi mazritu ya ku nandzrika ni lama khumbaka mbilu. Yehovha a hi bekele xikombiso lexinene a mhakeni leyi loko a zrulise Eliya, nandzra wake, lweyi a a txhava. Ntsrumi leyi zrumiwiki ha Yehovha yi vulavule na yene hi ‘xizritwana xa ku nabyala’. (1Th 19:12) Kambe ku va ni wunene a swi hlayi ntsena ku vulavula hi ndlela ya ku nabyala, swi djula hi swi kombisa ni hi swiyentxo. Hi ndlela yini?

Loko hi kombisa wunene hi mazritu ni hi swiyentxo, hi va na hi yetisela Yehovha. (Ef 4:32; 5:1, 2) Loko Lisa lweyi hi vulavuliki ha yene ku sunguleni a vulavula hi wunene lebyi a kombiwiki byone hi Timboni ta Yehovha, a li: “Loko ndangu wezru wu sindzriseke ku zruzra swa kola ni kola, mimpatsrwa yibidzri a bandleni, yi kombele nkama wa ku wisa a ntizrweni akuva yi ta ta hi pfuna ku longelela. A  ni nga si sungula ku dondzreliwa Bibele a nkameni lowo.” Xiyentxo lexo xa wunene xi khumbe Lisa xi va xi mu susumetela ku dondzra ntiyiso.

Na yene Anne lweyi hi buliki ha yene a ku sunguleni, a kombisa ku tlangela wunene lebyi a kombisiwiki byone hi Timboni ta Yehovha. Ali: “Leswi vhanu hi ntolovelo va kalaka va nga dumbeki, na mine a ni nga dumbi mhunu. Kambe loko ni tive Timboni ta Yehovha ni tivutisile ni ku, ‘ha yini va ni khoma hi ndlela leyinene?’ Ndlela leyi lweyi a a ni fambisela xidondzro xa Bibele a ni kombisiki wunene ha yone, yi yentxe ni mu dumba.” Dzri ve dzrini bindzru dzra kone? Anne a li: “Hi ku famba ka nkama, ni sungule ku zron’weka hi leswi a ni swi dondzra.”

Xiya leswaku Lisa na Anne va khumbeke ngopfu swinene hi swiyentxo swa wunene leswi vamakwezru va le bandleni va va kombisiki swone nakone leswo swi va pfune kuva va dondzra ntiyiso. A wunene lebyi va kombisiwiki byone hi vamakwezru a bandleni byi va pfune leswaku va dumba Yehovha ni vhanu vake.

Ka van’wana i swa ntumbuluku ku yentxa ni ku hlaya mintxhumu leyi kombisaka wunene.  Wumhunu byolebyo bya ntumbuluku bya tlangelaka. Kambe loko a li leswaku hi kombisa wunene hi ku susumetiwa hi ndlela leyi hi kulisiwiki ha yone, a swi yanelanga hikusa hi ta va na hi nga yetiseli wunene bya Xikwembu Nkulukumba.—Dzringanisa Amintiṛo 28:2.

A wunene lebyi hi vulavulaka ha byone la, i wun’we wa mihandzru ya moya wa Xikwembu Nkulukumba. (Ga 5:22, 23) Xileswo, akuva hi va ni wunene bya ntiyiso, hi fanela ku pfumelela moya wa ku xwenga wa Xikwembu Nkulukumba wu hlohlotela mapimisela ni swiyentxo swezru. Loko hi yentxa leswo, hi ta va na hi yetisela Yehovha na Yesu. I ntiyiso leswaku swanga Vakriste, ha zron’weka hi vhanu van’wana. Xileswo, lizrandzru ledzri hi nga na dzrone ha Yehovha Xikwembu Nkulukumba ni vhanu van’wana, dzri hi susumetela ku kombisa wunene. Hi ndlela leyo, wunene byezru byi ta va tsrhamela dzra lisima ledzri sukelaka mbilwini nakone dzri yamukelekaka ka Xikwembu Nkulukumba.

Swi nabyalile ku kombisa wunene ka lava va hi yentxeliki leswinene kumbe ka lava hi va tivaka. (2Sa 2:6) Hi ntolovelo hi yentxa leswo akuva hi va tlangela. (Kl 3:15) Kambe swi li yini loko hi vona ingiki mhunu wa ku kazri a nga faneliwi hi ku kombisiwa wunene? Yanakanya hi leswi: Yehovha i xikombiso lexikulu a mhakeni ya ku kombisa wunene kumbe timpswalu letikulu nakone Zritu dzrake dzri hi nyika dondzro ya lisima a mhakeni ya ku kombisa tsrhamela ledzri. Zritu ledzri liki “timpswalu letikulu” kumbe wunene, dzri tizrisiwa ngopfu ka matsralwa ya xigriki. Xana Xikwembu Nkulukumba a byi kombisisa kuyini wunene?

Yanakanya hi vhanu va ntsrandzravahlayi lava Yehovha a va kombisaka wunene hi ku va nyika leswi va swi vilelaka akuva va hanya. (Mt 5:45) Ku hlaya ntiyiso, Yehovha a a va kombisa hi khale wunene vhanu nambiloko va nga se mu tiva. (Ef 2:4, 5, 8) Hi xikombiso, a nyikele N’wanake wa mun’we akuva a fela vhanu hinkwavu. Mupostola Pawulo a tsrale leswaku Yehovha a nyikele xitizrulo hi ‘vupfundzri bya timpswalu takwe’. (Ef 1:7) Handle ka leswo, nambiloko hi pfa hi mu khunguvanyisa, Yehovha a ha tama a hi dondzrisa ni ku hi kongomisa. A minkongomiso ni mazritu yake, swi fana ni mpfula leyi yo ko yentxa hi ku ‘swama’. (Dt 32:2) A hi nge swi koti ku hakela wunene lebyi Yehovha a hi kombisaka byone. Ku hlaya ntiyiso, loko a ku nge wunene bya Yehovha, a hi nga ti va ni dumbo hi wumundzruku.—Dzringnisa 1 Petros 1:13.

Swi le livaleni leswaku a wunene bya Yehovha byi khumba timbilu tezru. Kutani leswo swi hi susumetela ku va hi nga hlawuli lava hi nga va kombisaka wunene, kambe hi byi kombisa ka vhanu hinkwavu siku ni siku hi ku yetisela Yehovha. (1Te 5:15) Loko hi tama hi kombisa wunene, hi ta fana ni ku kufumela ka mbawula hi siku dzra xizrami. Hi ta tiyisa maxaka yezru, vamakwezru a bandleni, lava hi dondzraka na vone xikole ni lava hi tsrhamaka na vone a mugangeni.

Yanakanya hi lava a ndangwini waku kumbe a bandleni, va nga pfunekaka hi mazritu ni swiyentxo swaku swa wunene. Swi nga yentxeka a bandleni dzraku ku ni lweyi a vilelaka mpfuno a kaya kwake, ka ku lungisa jardim, ku hamba mintizro ya siku ni siku, kumbe ku ya xaveliwa mintxhumu ya kukazri a bazara. Handle ka leswo, xana u tiva mhunu wa kukazri lomu u zrezraka kone lweyi a vilelaka ku pfuniwa hi swa kukazri?

Hinkwezru a hi tiyimiseleni ku yetisela Yehovha hi ku yentxa leswaku minkama hinkwayu mazritu ni swiyentxo swezru swi kongomisiwa hi ‘dondzriso wa vunene’.