Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Diospa yachachishcacunahuan, leycunahuan concienciata yachachishunchi

Diospa yachachishcacunahuan, leycunahuan concienciata yachachishunchi

“Imashna causachun can yachachishcacunaca, ñuca aligutapacha yarishpa causangapajmi” (SAL. 119:99).

CÁNTICO 127, 88

1. ¿Imamandata animalcunahuanga na igual capanchi?

JEHOVÁ DIOSCA gentecunata rurashpaca concienciatami curca. Animalcunahuan igualtaca na rurarcachu. Chaimi Adanbash, Evapash shuj concienciata charirca. ¿Imamandata shina nipanchi? Taita Diospa leyta na cazuimandami paicunaca pacajurca. Concienciapi nali sintirimandami shina rurarca.

2. Ñucanchi concienciaca ¿imapita linternahuan igual can?

2 Concienciaca ñucanchi shungu ucupi ima ali cajta, ima nali cajta pensachishpami ñucanchi causaipi imata ruranata yachachun ayudan. Concienciaca linterna cuendami can. Por ejemplo, linterna ali cashpaca yana yana tutapi maita rinata yachachunmi ayudan. Cutin linterna na funcionajujpica ¿imata pasanman? Yana yana tutapi maita rinata na yachaimandami nitijashpa urmanchiman. Shinallata ali yachachishca concienciaca imata ruranata ali yachachunmi ayudan. Cutin nali concienciaca ali decidichunga na ayudangachu.

3. Nali concienciata charinaca ¿imamandata nali can?

3 Nali concienciaca ima nali cashcata cuenta japichunga na ayudangachu (1 Tim. 4:1, 2). Shinallata nali concienciaca ‘nalitara alitashna ricuchunmi’ pandachin (Is. 5:20). Chaimi Jesusca paipa catijcunataca cashna nirca: “Maijambash cangunata huañuchishpaca, Taita Dios munashcatami pactachinchi nina punllacunami chayamujun” nishpa (Juan 16:2). Esteban runaguta huañuchishca gentecunaca, Diospa munaita pactachinajunchi yashpami shina rurashcanga. Shuj gentecunapash Diospa munaita pactachinajunchi yashpami shujcunata llaquichishca (Hech. 6:8, 12; 7:54-60). Shinallata Diospi crinchi nij gentecunaca Diospa munaita pactachinajunchi yashpapash manllanai nali ruraicunatami rurashca. Shinami paicunapa ruraicunahuanga Taita Diospa leycunata na pactachinajushcata ricuchishca (Éx. 20:13). Imashinami ricupanchi chai gentecunaca ali concienciataca na charinllu.

4. Ali concienciata charingapaca ¿imatata rurana capanchi?

4 Ali concienciata charingapaca ¿imatata rurana capanchi? Diospa Shimipi yachachishcacunapash, leycunapash “yachachingapaj, nalicuna ali purichun rimangapaj, shinallata imatapash cashcatapacha rurashpa causanatapash yachachingapajmi ali” can (2 Tim. 3:16). Shinaca ñucanchi concienciapi Taita Dios pensashcashna pensangapaj, Taita Dios munashcashna causangapaca Bibliatami ali yachajuna capanchi. Shinallata Bibliapa yachachishcacunapi pensarina, ñucanchi causaipi pactachinami ali concienciata charichun ayudanga. Shuj ali concienciata charichun Diospa leycuna, yachachishcacuna imashina ayudajta ricupashunchi.

DIOSPA LEYCUNAHUAN CONCIENCIATA YACHACHIPASHUNCHI

5, 6. Diospa leycunata cazunaca ¿imashinata ayudan?

5 Diospa leycuna ñucanchita ayudachunga liitallaca na liinachu capanchi. Chaipa randica Diospa leycunata alicachingapaj, respetangapami esforzarina capanchi. Bibliapica ninmi: “Nalita ruranata millanayachishpami, alita ruranata juyana canguichi” nishpa (Amós 5:15). Chaipaca Jehová Dios ricushcashna ricungapami esforzarina capanchi. Caipi pensaripashunchi, na puñui ushajushpa doctorpaman rishcanguiman. Doctorca micunapi cuidarichun, ejerciciota rurachun, causaipi huaquin ruraicunata cambiachun nishcanman. Doctorta cazushpa ali sintirishpaca ¿nachu doctorta agradicinguiman?

6 Shinallatami ñucanchicuna ali causachun, juchacunapi ama urmachunga ñucanchita Ruraj Taita Diosca leycunata cushca. Por ejemplo, llullana, umachina, shuhuana, shuj jarihuan o shuj huarmihuan juchapi urmana, shujcunata llaquichina, ayacunapa ruraicunapi chapurina nali cashcatami Bibliapica yachachin. Chaicunata cazunaca ¿nachu ñucanchipallata ali can? (Proverbios 6:16-19, liingui; Apoc. 21:8). Jehovata cazuna ñucanchipallata ali cashcata cuenta japishpaca Jehovatapash, paipa leycunatapashmi alicachishun.

7. Bibliapi parlashca gentecunamanda liinaca ¿imashinata ayudan?

7 Ima nali cajta ñucanchillata yachangapaca Taita Diospa leycunata na cazushpa llaquita charinaca na minishtirinllu. Chaipa randica, Bibliapi parlashca gentecuna pandarishcata liishpa, chaicunapi pensarishpami ima ali cajta ima nali cajta yachajui ushapanchi. Proverbios 1:5​pica ninmi: “Alipacha yachajushca runa uyashpaca, ashtahuanmi yachajunga” nishpa. Chai yachachishcacunaca Diosmandami shamun. Chaimi tucuita yali alipacha yachachishcacuna can. Cunanga Davidpi pensaripashunchi, paica Taita Diosta na cazushpa Bat-seba huarmihuan juchapi urmashpaca ashtaca llaquicunatami charirca (2 Sam. 12:7-14). Davidmanda Bibliapi liijushpaca cashna tapuripangui: “Chai llaquicunata ama charingapaca ¿imatata Davidca rurai usharca? Ñucatapash shina pasajpica ¿imatata ruraiman? ¿Shina tentacionguna ricurijpica Joseshnachu calpashpa riman? O ¿David cuendachu chai tentacionbi urmaiman?” nishpa (Gén. 39:11-15). Juchapi urmashpa ashtaca llaquicunata charinapi pensarinaca nali ruraicunata millanayachichunmi ayudanga.

8, 9. a) Ñucanchi concienciaca ¿imashinata ayudan? b) Jehovapa yachachishcacunaca ¿imashinata ayudan?

8 Taita Dios na ricunayachishca cosascunataca tucuicunallata na ruranchichu. Shinapash shuj ruraimanda Biblia na imatapash nijpica ¿imatata ruranchiman? Jehová Dios imata rurachun munashcataca ¿imashinata yachapanchi? Bibliapi nishcashna ñucanchi concienciata yachachishpaca ali decisiongunatami agllashun.

9 Jehová Diosca ñucanchicuna shuj ali concienciata charichunmi paipa yachachishcacunata cushca. Jehová Diosca ñucanchita juyaimandami shina rurashca. Chaimi Jehová Diosca cashna nin: “Ñucami, cangunata Mandaj Taita Dios cani. Ñucami, cangunapaj ali cachun cangunata yachachini. Canguna maijan ñanda rinatapash, ñucami ricuchishpa pushani” nishpa (Is. 48:17, 18). Jehovapa yachachishcacunapi pensarishpa, chai yachachishcacunata ñucanchi shungupi alichishpaca ñucanchi conciencia ali cachunmi ayudashun. Ali concienciata charishpaca ali decisiongunatami agllashun.

DIOSPA YACHACHISHCACUNAHUAN CONCIENCIATA YACHACHIPASHUNCHI

10. a) Diospa yachachishcacunaca ¿imashinata ayudan? b) Jesusca ¿imashinata yachachirca?

10 Taita Diospa yachachishcacunaca ñucanchi causaipi ali decisiongunata agllachunmi ayudan. Chai yachachishcacunata ali intindinaca Jehová Diospa yuyaita ali intindichunmi ayudan. Shinallata imamanda huaquin leycunata churashcata ali intindichunbashmi ayudan. Jesús cai alpapi villachijushpaca Taita Diospa yachachishcacunahuanmi nali ruraicuna, nali yuyaicunaca llaquiman apan cashcata paipa catijcunamanga intindichirca. Jesusca nircami, pihuanbash risintirishcalla causanaca nali ruraicunata rurachunmi apan. Shinallata nali yuyaicunaca shuj jarihuan o shuj huarmihuan juchapi urmachunmi pandachin nishpa (Mat. 5:21, 22, 27, 28). Taita Diospa yachachishcacunata cazushpaca shuj ali concienciatami charishun. Shinami ali decisiongunata agllashpa Taita Diosta jatunyachishun (1 Cor. 10:31).

Espiritualmente shinlli cajcunaca shujcunapa concienciatapashmi respetan. (Párrafo 11, 12​ta ricupangui).

11. ¿Tucuicunachu chai decisiongunatallata agllanchi?

11 ¿Tucuicunachu chai decisiongunatallata agllanchi? Na. Jesusta catijcunaca Biblia nishcashna shuj ali concienciata charishpapash huaquin cosascunapica shuj shuj decisiongunatami agllanga. Por ejemplo, tragota ufianata o na ufianataca cada unomi decidina can. Bibliaca machanatapash, yapata ufianatapash nali cashcatami ricuchin. Shinapash ashaguta ufiana nali cashcataca Bibliapica na ninllu (Prov. 20:1; 1 Tim. 3:8). Shinaca tragota ufiagrijushpaca ¿ashagutalla ufianaca alimi can nishpallachu pensarina canchi? Na, na shina pensarinachu canchi. Asha tragota ufiashpa ñucanchi concienciapi ali sintirishpapash, shuj huauquipanicunapa concienciapipashmi pensarina capanchi.

12. Romanos 14:21​pi shimicunaca ¿imashinata ayudan?

12 Imata rurashpapash shujcunapa concienciata respetana cashcatami apóstol Pabloca yachachirca. Paica nircami: ‘Canba huauqui nitijanshna ama pandachunga aichata na micushpa, vinota na ufiashpa, ima nalitapash na ruranami alipacha’ can nishpa (Rom. 14:21). Shuj huauqui paipa concienciapi nali sintirimanda tragota na ufiajpica ¿nachu ashaguta ufianata gushtashpapash chai huauquipa concienciata respetaimanda na ufianchiman? Na, na ufianchimanllu. Huaquin huauquicunaca nara Testigo cashpaca ufiashpallami yalin carca. Chaimi cunanga nimata ñana ufiangapaj munan. Ñucanchipa culpamanda chai huauquicuna cutin ufiashpa llaqui apachunga na munanchichu (1 Cor. 6:9, 10). Shinaca shuj huauqui na ufiangapaj munajpica ¿paicunata obliganachu canchi? Na, na obliganachu canchi. Ashtahuangarin juyaimandami paicunapa decisionda respetashcata ricuchina capanchi.

13. Shuj gentecunaman villachi ushangapaca ¿imatata Timoteoca rurarca?

13 Cunanga Timoteopa ejemplota ricupashunchi. Timoteoca 20 huatacunata charishpami circuncisionda rurachun saquirca. Paica judío gentecunaman villachina caimanda, judiocunata na pandachingapaj munaimandami shina rurachun saquirca. Shina rurashpaca apóstol Pablopa ejemplota catishcatami ricuchirca (Hech. 16:3; 1 Cor. 9:19-23). Ñucanchicunapash ñucanchi munaicunata huashaman saquishpami shujcunata ayudana capanchi.

ESPIRITUALMENTE ÑAUPAMAN CATISHUNCHI

14, 15. a) Espiritualmente shinlli cashcataca ¿imashinata ricuchinchi? b) Espiritualmente shinlli canahuan, juyanahuanga ¿imapita igual can?

14 Jesusta catijcunaca tucuicunallatami ‘punda yachachishcacunata saquishpa’ espiritualmente “ñaupajman” catingapaj esforzarina capanchi (Heb. 6:1). Espiritualmente shinlli cangapaca cada unomi esforzarina capanchi. Chaipaca Bibliapa yachachishcacunata ali intindingapaj, imata ruranata ali yachangapami esforzarina capanchi. Chaimi cada punlla Bibliata liina capanchi (Sal. 1:1-3). Bibliata cada punlla liinaca Diospa yachachishcacunata, leycunata ashtahuan intindichunmi ayudanga.

15 Taita Diospa tucui leycunamanda yalica juyaimi ashtahuan importante can. Jesusca paipa catijcunataca nircami: “Juyarishpa causanajujta ricushpami, ñucapaj yachajujcuna cashcataca tucuicuna rijsinajunga” nishpa (Juan 13:35). Jesuspa huauqui Santiagoca chai mandashcaca ‘tucuita yali mandashcami’ can nircami (Sant. 2:8). Apóstol Pabloca nircami: “Juyaita charishpaca, mandashca shimipi nijujtami pactachijun” nishpa (Rom. 13:10). “Taita Diosca, ninandapacha juyajmi” can. Chaimi Bibliapica juyaita charina minishtirishcapacha cashcata ricuchin (1 Juan 4:8). Jehová Diosca gentecunata juyani nitallaca na ninllu. Ashtahuangarin ruraicunahuanmi gentecunata juyashcata ricuchin. Juanga nircami: “Causaita causagrinata ñucanchi japigrichunmi Taita Diosca, paipaj shujlla Churita cai pachaman cachamushpa, ñucanchita juyajushcata ricuchirca” nishpa (1 Juan 4:9). Shinaca Jehová Diosta, Jesusta, huauquipanicunata, shuj gentecunatapash juyashpaca espiritualmente shinlli cashcatami ricuchishun (Mat. 22:37-39).

Diospa yachachishcacunata ali intindishpaca ali concienciatami charishun. Shinami ali decisiongunata agllashun. (Párrafo 16​ta ricupangui).

16. Espiritualmente ñaupaman catijushpaca ¿imamandata Diospa yachachishcacunataca ashtahuan alicachinchi?

16 Diospa leycunaca imata ruranapacha cashcatami ricuchin. Cutin Diospa yachachishcacunaca shuj shuj ruraicunapi imata ruranata yachachunmi ayudan. Chaimi espiritualmente ñaupaman catijushpaca Diospa yachachishcacunata ashtahuan ashtahuan alicachinchi. Caipi pensaripashunchi, uchilla huahuacunaca nali amigocunata charina imamanda nali cashcataca nara ali intindinllu. Chaimi huahuacuna llaquicunata ama charichunga taitamamacuna huaquin mandashcacunata cun (1 Cor. 15:33, NM). Shinapash huahua ña viñarishpaca asha ashami Diospa yachachishcacunata ali intindishpa catin. Chaita ali intindimandami paipa munai ali amigocunata agllanga (1 Corintios 13:11; 14:20, liingui). Shinallata Diospa yachachishcacunata ali intindishpami ali concienciata charishun. Ali concienciaca Jehová Dios pensashcashna pensachun, ali decisiongunata agllachunmi ayudanga.

17. Ali decisiongunata agllangapaca ¿ima ayudacunatallata charipanchi?

17 Ali decisiongunata agllashpa Taita Diospa ñaupajpi ali ricuringapaca ashtaca ayudacunatami charinchi. ¿Imamandata shina nipanchi? Bibliapi Diospa yachachishcacuna, leycunami Jesusta catijcuna ‘ima pandatapash na rurashpa tucui imata cashpapash aliguta rurachun, aligutapacha alichirishcalla’ cachun ayudanga (2 Tim. 3:16, 17). Shinapash Jehová Diospa munai ima cashcata intindingapaca cada unomi esforzarina capanchi (Efes. 5:17, NM). Chaipaca Guía de estudio para los testigos de Jehová, Watchtower Library programa, INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower, JW Library aplicación nishcacunatami utilizana capanchi. Cai ayudacunaca estudio personalta, familiahuan adorana tutata rurashpa ñucanchillata beneficiarichunmi ayudanga.

ALI CONCIENCIATA CHARINACA ALIMI CAN

18. Diospa leycunata, yachachishcacunata cazunaca ¿imamandata ñucanchipallata ali can?

18 Jehová Diospa leycunata, yachachishcacunata respetanaca ñucanchipallatami ali can. Salmo 119:97-100​pica ninmi: “Can mandashcataca, ninandami juyani. Tucui punllami, chaitaca aligutapacha yariajuni. Can mandashcacunahuanmi, ñucata fiñajcunata yali yachajta rurahuashcangui. Chai mandashcacunaca, tucui causaipimi ñucahuan. Imashna causachun can yachachishcacunaca, ñuca aligutapacha yarishpa causangapajmi. Chaimandami, ñucata tucui yachachijcunatapash yali yuyaita japircani. Can mandashcacunata cazushpa causashpami, rucucunatapash yali yuyaita japircani” nishpa. Jehová Diospa leycunata, yachachishcacunata “aligutapacha yarishpa” causanaca imatapash ali yachachun, ali yuyachun, imatapash ali intindichunmi ayudanga. Jehovapa leycunata, yachachishcacunata cazushpaca ali concienciata charishpami “Cristoshnalla tucungacaman aliguta viñashpa, ima pandatapash na rurajcuna tucushun” (Efes. 4:13).