Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHINENE | YEZU UDI UTUSUNGILA KU TSHINYI?

Lufu lua Yezu ne dibishibua diende​—mudibi mua kukuambuluisha

Lufu lua Yezu ne dibishibua diende​—mudibi mua kukuambuluisha

“Itabuja Mukalenge Yezu, neusungidibue.”​—Bienzedi 16:31.

Mupostolo Paulo ne Sila ke bavua bambile mulami wa buloko kampanda mêyi a mushinga aa pavuabu mu Filipoyi, tshimenga tshia mu Makedoniya. Ntshinyi tshidi mêyi aa asua kuamba menemene? Bua kumvua bimpe mudi kuitabuja Yezu kutuambuluisha bua kusungidibua ku lufu, tudi ne bua kuanji kumanya bua tshinyi tudi tufua. Tukonkononayi tshidi Bible ulongesha.

Kabavua bafuke bantu bua kufua to

‘Yehowa Nzambi wakangata mulume, wakamuteka mu budimi bua Edene bua kubuipilaye ne bua kubulama. Yehowa Nzambi wakamuelela mukenji ne: Udi mua kudia mamuma a mitshi yonso ya mu budimi, bu muudi musue; kadi mamuma a mutshi wa lungenyi lua kujingulula malu mimpe ne malu mabi kuadi nansha; bualu bua mu dituku diudi uadia wewe neufue bulelela.’​—Genese 2:15-17.

Nzambi wakateka Adama muntu wa kumpala mu budimi bua Edene buvua mparadizu wa pa buloba muule tente ne bukua-nyama ne mitshi milenga mipite bungi. Kuvua mitshi ivua ikuama bimuma bivua Adama mua kudia mudilekelele. Kadi Yehowa Nzambi wakaleja Adama mutshi umue musunguluke uvuaye kayi ne bua kudia bimuma biawu, kumudimuijaye ne: yeye mudie uvua ne bua kufua.

Adama uvuaku mumvue mukenji eu anyi? Uvua mumanye tshivua lufu, bualu ukavua mumone muvua nyama ifua. Bikalabi ne: Adama uvua mufukibue bua kufua, didimuija dia Nzambi edi kadivua mua kuikala ne mushinga nansha mukese to. Kadi Adama uvua mumona ne: yeye mutumikila Nzambi, kayi mudie bimuma bia mutshi au, uvua mua kushala ne muoyo kashidi, mmumue ne: kayi ufua to.

Bamue bantu badi bela meji ne: mutshi au uvua uleja diangatangana, kadi kabiena nanku to. Yehowa uvua musue bua Adama ne mukajende Eva ‘balelangane, bakumbane babungi’ ne ‘buuje buloba tente ne babukokeshe.’ (Genese 1:28) Mukenji eu uvua utangila mutshi wetu wa bushuwa eu. Yehowa wakawubikila ne: “mutshi wa lungenyi lua kujingulula malu mimpe ne malu mabi” bualu mutshi eu uvua uleja bukenji buende bua kujadika tshidi tshimpe ne tshidi tshibi bua bantu. Pavua Adama kayi udia bimuma biawu, kavua anu uleja ne: uvua patupu utumikila Nzambi to, kadi uvua kabidi uleja muvuaye ne dianyisha bua Nzambi uvua mumufuke ne mumubeneshe bikole.

Adama wakafua bualu kavua mutumikile Nzambi

Nzambi wakambila Adama ne: bualu bua wakudia mamuma a mutshi unakukuambila ne: kuadi nansha, neudie bidia ne luanga pa mpala pebe too ne pawapingana mu buloba kabidi, wewe wakumbushibua mu buloba, wewe udi dimfuenkenya dia buloba, neupingane mu dimfuenkenya dia buloba kabidi.’​—Genese 3:17, 19.

Adama wakadia tshimuma tshia mutshi uvuabu bamukandike. Tshienzedi tshia dipanga kutumikila etshi katshivua tshia kulengulula to. Tshivua buntomboji ne dipanga dianyisha bua malu onso mimpe avua Yehowa mumuenzele. Pavuaye mudie tshimuma etshi, Adama wakela Yehowa nyima, kusungulaye njila wa kuikala mudikadile uvua ne bua kufikisha ku bipeta bibi.

Anu muvua Yehowa mudianjile kuamba, Adama wakafua bulelela. Yehowa uvua mufuke Adama ne ‘dimfuenkenya dia buloba’ ne uvua mumuambile ne: uvua ne bua ‘kupingana ku dimfuenkenya dia buloba.’ Adama kakashala kabidi ne muoyo mu mushindu kampanda anyi muaba kansanga to. Pakafuaye, kavua kabidi ne muoyo anu bu dimfuenkenya dia buloba divuabu bamufuke nadi.​—Genese 2:7; Muambi 9:5, 10.

Tudi tufua bualu tudi bana ba Adama

“Bu muakalua bubi pa buloba bua muntu umue, ne lufu lulue bua bubi abu, nunku lufu luakakuata bantu bonso, bualu bantu bonso bakenza bubi.”​—Lomo 5:12.

Dibenga kutumikila dia Adama anyi bubi buende, diakapatula bipeta bibi bitambe. Pakenza Adama mpekatu, wakadijimijila muoyo wa kashidi, muoyo udi kawuyi wa bidimu 70 anyi 80 to. Kabidi, pavua Adama muenze mpekatu, wakajimija bupuangane ne uvua mua kusambulujila ndelanganyi yende yonso dipanga bupuangane.

Tuetu bonso tudi ndelanganyi ya Adama. Tudi bapiane kudiye mubidi mupange bupuangane udi utusaka anu ku mpekatu ne lufu, kabiyi ku disua dietu. Paulo wakumvuija bimpe lutatu luetu elu. Wakafunda ne: “Meme ndi muntu wa mubidi, musumbisha ku bubi. Meme muena dikenga! Nnganyi wansungila ku mubidi udi uya nanyi ku lufu elu?” Pashishe, Paulo udi wandamuna lukonko luende elu wamba ne: “Ndi ngela Nzambi tuasakidila ku butuangaji bua Yezu Kristo Mukalenge wetu!”​—Lomo 7:14, 24, 25.

Yezu wakafila muoyo wende bua tuikale ne muoyo kashidi

“Tatu uvua mutume Muanende bua kuikalaye Musungidi wa ba pa buloba.”​—1 Yone 4:14.

Yehowa Nzambi wakalongolola mushindu uvua mua kuambuluisha bua kujikija malu adi afumina ku mpekatu ne kutumbusha ku tshibawu tshia lufu lua kashidi. Mushindu kayi? Wakatuma Muanende munanga bua kuledibua pa buloba mupuangane bu Adama. Kadi bishilangane ne Adama, Yezu “kavua muenze bubi” to. (1 Petelo 2:22) Bu muvua Yezu mupuangane, kavua mupiane tshibawu tshia lufu to, uvua ne bua kushala ne muoyo kashidi bu muntu mupuangane.

Kadi, Yehowa wakalekela bua baluishi ba Yezu bamushipe. Matuku asatu pashishe, Yehowa wakamubisha ku lufu bu tshifukibua tshia mu nyuma bua ne: panyima pa matuku ndambu apingane mu diulu. Pakayaye mu diulu, wakaleja Nzambi mushinga wa muoyo wende mupuangane bua kufuta tshivua Adama mudijimijile yeye ne ndelanganyi yende. Yehowa wakitaba mulambu au, kuenzaye bua ne: bonso badi baleja ditabuja kudi Yezu bapete muoyo wa tshiendelele.​—Lomo 3:23, 24; 1 Yone 2:2.

Nunku, Yezu wakafuta tshivua Adama mujimije. Wakatufuila bua tupete muoyo wa tshiendelele. Bible udi wamba ne: “Yezu uvua mukenge too ne ku lufu, bua ku ngasa wa Nzambi, alabuile muntu yonso lufu.”​—Ebelu 2:9.

Dipa edi didi ditulongesha malu a bungi bua Yehowa. Mikenji yende mitumbuke ya buakane ivua mipangishe bantu bapange bupuangane bua kudipikula bobu nkayabu. Kadi, dinanga diende ne luse biakamusaka bua kufila tshintu tshiende tshia mushinga mukole anu bua kukumbaja malu avuaye mulongolole, mumue ne: kufila Muanende umuepele bua kupikula bantu.​—Lomo 5:6-8.

Yezu wakabishibua ku lufu, bantu bakuabu nebabishibue pabu

“Kristo ukadi mubishibue ku lufu, mamuma a kumpala a badi balale tulu mu lufu. Bu muvua lufu lufume kudi muntu umue, dibishibua dia bantu ku lufu didi difuma padi kudi muntu umue. Bualu anu bu mudi bantu bonso bafua mu Adama, nunku kabidi mu Kristo bonso nebapete muoyo.”​—1 Kolinto 15:20-22.

Katuena mua kuela mpata ne: Yezu uvua ne muoyo ne wakafua. Kadi ntshinyi tshidi mua kutujadikila ne: bavua bamubishe ku lufu? Tshimue tshia ku bijadiki bitambe bunene bitudi nabi tshidi ne: pavua Yezu mubike ku lufu, wakamuenekela bantu ba bungi mu miaba ne mu mêba mashilangane. Umue musangu wakamuenekela bantu bapite pa 500. Mupostolo Paulo wakafundila bena Kolinto bualu ebu mu mukanda uleja ne: bamue ba ku bantu abu batshivua ne muoyo, bileja ne: bavua mua kufila bujadiki bua malu avuabu bamone ne bumvue.​—1 Kolinto 15:3-8.

Bidi biumvuika ne: pavua Paulo muambe ne: Kristo udi “mamuma a kumpala” a babika ku lufu, uvua uleja ne: bantu bakuabu nebikale pabu ne bua kubishibua ku lufu. Yezu nkayende wakamba ne: tshikondo netshilue tshikale “bantu bonso badi mu nkita” ne bua “kupatuka.”​—Yone 5:28, 29.

Bua kushala ne muoyo kashidi, tudi ne bua kuleja ditabuja kudi Yezu

Bu muvua Nzambi munange ba pa buloba bikole menemene, wakabapesha Muanende mulela umuepele bua muntu yonso udi uleja ditabuja kudiye kafu, kadi ikale ne muoyo wa tshiendelele.”​—Yone 3:16.

Mukanda wa kumpala wa mu Bible udi wakula bua tshikondo tshivua lufu lubuele mu bantu ne muvuabu bajimije Mparadizu. Mukanda wa ndekelu udi wakula bua tshikondo tshiajimijabu lufu ne muapingaja Nzambi Mparadizu pa buloba. Apu bantu nebasombe ne disanka bua kashidi. Buakabuluibua 21:4 udi wamba ne: “Lufu kaluakuikalaku kabidi.” Bua kushindika ne: mulayi eu mmulelela, mvese 5 udi wamba ne: “Mêyi aa nga kueyemena ne malelela.” Yehowa mmukumbane tshishiki bua kukumbaja malu adiye mulaye.

Udiku witaba ne: “mêyi aa nga kueyemena ne malelela” anyi? Nunku, longa malu a bungi pa bidi bitangila Yezu Kristo ne uleje ditabuja kudiye. Wewe muenze nunku, Yehowa neakuanyishe. Neupete masanka mpindieu ne neupete kabidi ditekemena dia kuikala ne muoyo kashidi mu Mparadizu pa buloba, pikala “lufu kaluyiku nansha madilu nansha miadi nansha bisama.”