Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mêyi a Yezu adi afila disanka

Mêyi a Yezu adi afila disanka

Mêyi a Yezu adi afila disanka

‘Yezu wakabanda ku mukuna; ne bayidi bende bakalua kudiye ne yeye wakabayisha.’​—MAT. 5:1, 2.

1, 2. (a) Tshivua tshisake Yezu bua kuenza Muyuki wa pa Mukuna ntshinyi? (b) Wakatuadija muyuki eu bishi?

YEZU wakanji kulekela kuyisha mu tshimenga tshia Galela bua kuya kuenza difesto dia Kupita kua Yehowa mu Yelushalema mu tshidimu tshia 31. (Yone 5:1) Pakapinganaye ku Galela, wakasambila Nzambi butuku bujima umulomba diambuluisha kumpala kua kusungulaye bapostolo 12. Pakatshia butuku, tshisumbu tshia bantu tshiakalua kudi Yezu pavuaye wondopa bantu bavua basama. Yeye ne bayidi bende ne bantu bakuabu bakasomba ku mukuna, yeye kutuadija kubalongesha.​—Mat. 4:23–5:2; Luka 6:12-19.

2 Yezu wakatuadija Muyuki wende wa pa Mukuna uleja ne: tudi tupeta disanka patudi mu malanda mimpe ne Nzambi. (Bala Matayo 5:1-12.) Disanka nkudiumvua bimpe. Masanka tshitema avua Yezu mutele adi aleja bua tshinyi bena Kristo badi ne disanka, adi kabidi abambuluisha lelu anu muvuawu mambuluishe bena Kristo bakuabu katshia mu matuku a kale. Tuanji kukonkonona mêyi ende au.

‘Badi bapele mu mitshima yabu’

3. Kuikala mupele mu mutshima kudi kusua kumvuija tshinyi?

3 ‘Badi bapele mu mitshima yabu badi ne disanka, bua bukalenge bua mu diulu budi buabu.’ (Mat. 5:3) Bantu ‘badi bapele mu mitshima yabu’ mbamanye ne: bidi bikengela bua Nzambi abafuile luse ne abalombole.

4, 5. (a) Bua tshinyi badi bapele mu mitshima badi ne disanka? (b) Mmunyi mutudi mua kujikija bupele buetu bua mu mutshima?

4 Badi bapele mu mitshima yabu badi ne disanka ‘bualu bukalenge bua mu diulu budi buabu.’ Bayidi ba Yezu ba kumpala bakapeta mushindu wa kulua kukokesha nende mu diulu bualu bakitaba ne: uvua Masiya. (Luka 22:28-30) Nansha tuetu ne bua kuya ne Yezu mu diulu anyi kushala pa buloba bukudimuna mparadizu, netuikale ne disanka tuetu tuvuluka mu mitshima yetu ne: bidi bikengela Yehowa atuludike.

5 Bantu bonso kabatu bamanye ne: bidi bikengela Nzambi abalombole ne abafuile luse to. Ba bungi kabena ne ditabuja, ne kabena bamona mushinga wa bintu bia tshijila to. (2 Tes. 3:1, 2; Eb. 12:16) Tudi mua kujikija bupele buetu bua mu mutshima tuetu ne tshibidilu tshia kulonga Bible ne muoyo umue, tuyisha ne tshisumi ne patudi tubuela mu bisangilu misangu yonso.​—Mat. 28:19, 20; Eb. 10:23-25.

Badi badila badi ne “disanka”

6. “Badi badila” mbanganyi? Badi ne “disanka” bua tshinyi?

6 ‘Badi badila badi ne disanka, bua bobu nebasambibue.’ (Mat. 5:4) Bantu “badi badila” ne ‘badi bapele mu mitshima yabu’ mbantu bamue. Ki mbantu badi badiabakena to. Kadi badi badila banyingalala bua mudibu bena mibi ne bua malu mabi adi enzeka pa buloba bua bubi. Bua tshinyi bantu aba badi ne “disanka”? Bualu badi bitabuja Yehowa ne Yezu; badi bumvua disanka bua mudi malanda abu ne Yehowa malue mimpe.​—Yone 3:36.

7. Tudi ne bua kumona malu a mu bulongolodi bua Satana ebu mushindu kayi?

7 Utuku pebe udila bua malu mabi adi enda avula mu bulongolodi bua Satana ebu anyi? Utu umona malu a mu bulongolodi ebu mushindu kayi? Mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Malu onso a pa buloba, lukuka lua mubidi, ne lukuka lua mêsu, ne kudisua kua muoyo, kaena mafume kudi Tatu.’ (1 Yone 2:16) Newenze tshinyi wewe mumone ne: bukole budi buenzeja bantu badi kabayi batendelela Yehowa malu anyi ‘nyuma wa pa buloba’ ebu udi wenda unyanga malanda ebe ne Nzambi? Wikale usambila bikole, ulonga Bible bikole; ulomba bakulu bua bakuambuluishe. Patudi tudia malanda mimpe ne Yehowa, nansha tuetu bikale ne dikenga dia mushindu kayi, ‘netukole mutshima.’​—1 Kol. 2:12; Mus. 119:52; Yak. 5:14, 15.

Badi ne ‘mitshima mipuekele badi ne disanka’!

8, 9. Kuikala muena mutshima mupuekele kudi kumvuija tshinyi? Bua tshinyi bena mitshima mipuekele badi ne disanka?

8 ‘Badi ne mitshima mipuekele badi ne disanka, bua bobu nebapiane buloba.’ (Mat. 5:5) Kuikala ne ‘mutshima mupuekele’ anyi lutulu ki mbutekete to, ne ki nkuikala ne lutulu lua lubombo to. (1 Tim. 6:11) Tuetu bikale ne mitshima mipuekele, netuitabe bua kuenza disua dia Yehowa, netuitabe bua atulombole. Netuleje kabidi mutudi ne bupole mu mushindu utudi tuenzela bena Kristo netu ne bantu bakuabu malu. Kuikala ne bupole bua mushindu eu kudi kupetangana ne mubelu wa Paulo.​—Bala Lomo 12:17-19.

9 Bua tshinyi badi ne mitshima mipuekele badi ne disanka? Bu muvua Yezu pende ne mutshima mupuekele, wakandamuna ne: ‘Nebapiane buloba.’ Yeye ke mupianyi wa kumpala wa buloba. (Mus. 2:8; Mat. 11:29; Eb. 2:8, 9) Bena mitshima mipuekele badi ‘bapianyi tshiapamue ne Kristo’ badi pabu bapiana nende buloba. (Lomo 8:16, 17) Patuadija Yezu kukokesha buloba, bena bupole bakuabu nebapete muoyo wa kashidi.​—Mus. 37:10, 11.

10. Tuetu katuyi ne bupuekele, ntshinyi tshidi mua kufikila midimu yetu ya mu tshisumbu ne malanda etu ne bakuabu?

10 Tudi ne bua kuikala bena mitshima mipuekele anu bu Yezu. Kadi ntshinyi tshidi mua kuenzeka bituikale bena bilumbu? Bantu nebikale batunyema. Katuena mua kulua bakulu anyi basadidi ba mudimu mu tshisumbu to. (1 Tim. 3:1, 3) Paulo wakambila Tito bua kutungunuka ne kuvuluija bena Kristo ba mu Kulete bua ‘kabikadi ne kutandangana; bikale ne bupole, baleje bantu bonso kalolo konso.’ (Tito 3:1, 2) Bupuekele ebu nebusankishe bakuabu bikole be!

Badi ne nzala ya “buakane”

11-13. (a) Kuikala ne nzala ne nyota ya buakane kudi kumvuija tshinyi? (b) Badi ne nzala ne nyota ya buakane ‘nebukute’ mu nguvuilu kayi?

11 ‘Badi ne nzala ne nyota ya buakane badi ne disanka, bua bobu nebukute.’ (Mat. 5:6) “Buakane” buvua Yezu wakuila muaba eu, nngikadilu wa kuenza malu adi apetangana ne mikenji ya Nzambi. Mufundi wa Misambu wakamba muvua muoyo wende ‘mupandike bua dijinga’ dia kulumbulula kuakane kua Nzambi divuaye nadi. (Mus. 119:20) Tutu banange buakane bikole, tufika too ne ku diumvua nzala ne nyota bua bualu buabu anyi?

12 Yezu wakamba ne: badi ne nzala ne nyota ya buakane badi ne bua kusanka bualu ‘nebukute.’ Bualu ebu buakenzeka panyima pa Pentekoste wa 33, bualu dîba adi ndiakatuadija nyuma wa Yehowa ‘kutuisha ba pa buloba bua buakane.’ (Yone 16:8) Nzambi wakenzeja bantu ku nyuma wende bua bafunde mikanda ya mu Bible ya bena Kristo ya mu tshiena Greke idi ne mudimu muimpe wa “kulongesha mu buakane bua Nzambi.” (2 Tim. 3:16) Nyuma wa Nzambi udi utuambuluisha kabidi bua ‘kudivuadika muntu mupiamupia wakafukibua mu tshifuanyikiji tshia Nzambi ne buakane.’ (Ef. 4:24) Kabienaku bitukolesha ku muoyo patudi tumanya ne: bantu badi banyingalala ne muoyo mujima bua Nzambi abafuile luse bua mibi yabu ku diambuluisha dia mulambu wa Yezu nebalue bantu bakane ku mêsu kua Nzambi anyi?​—Bala Lomo 3:23, 24.

13 Tuetu ne ditekemena dia kushala pa buloba, nzala yetu ne nyota yetu ya buakane neyijike bimpe menemene anu patuapeta muoyo wa tshiendelele mu buloba bukudimuna mparadizu. Nanku, tudienzejayi bua kuenza anu malu adi umvuangana ne mikenji ya Yehowa. Yezu wakamba ne: ‘Diambedi kebayi bukalenge bua Nzambi ne buakane buende.’ (Mat. 6:33) Patudi tuenza nunku, netuenze mudimu wa Nzambi wa bungi, netupete disanka.​—1 Kol. 15:58.

Badi ne luse badi ne disanka’ bua tshinyi?

14, 15. Leja mushindu utudi mua kufuila bantu luse. “Badi ne luse” badi ne disanka bua tshinyi?

14 ‘Badi ne luse badi ne disanka, bua bantu bakuabu nebabafue luse.’ (Mat. 5:7) Bantu “badi ne luse” batu baditeka pa muaba wa bakuabu, babumvuila luse. Yezu uvua wondopa bantu bavua basama bualu uvua ubumvuila luse. (Mat. 14:14) Bantu badi baleja mudibu ne luse padibu babuikidila badi babenzela bibi anu bu mutu Yehowa ufuila bantu badi balekela malu mabi abu luse. (Ekes. 34:6, 7; Mus. 103:10) Tudi mua kuleja mutudi ne luse patudi tubuikidila bantu bilema bidibu batuenzela, patudi ne mêyi malenga ne patudi tuambuluisha badi bakenga. Kadi mushindu muimpe wa kuleja bantu luse nkubambila Dîyi dia Nzambi. Tshilejilu, dimue dituku pavua Yezu mumvuile bantu luse, “wakabanga kubayisha malu a bungi.”​—Mâko 6:34.

15 Kakuyi mpata, tudi tuitaba mêyi a Yezu aa: ‘Badi ne luse badi ne disanka, bua bantu bakuabu nebabafue luse.’ Tuetu tufuila bakuabu luse, nebatufuile petu luse. Tudi bamanye ne: pikala Nzambi mua kutangila bilema bietu, udi mua kutufuila petu luse bualu tudi bafuile bakuabu luse. (Yak. 2:13) Nunku anu bantu badi bafuilangana luse ke babuikidila Nzambi mibi yabu ne bapeshaye muoyo wa tshiendelele.​—Mat. 6:15.

Badi ne “mitshima mitoke” badi ne disanka bua tshinyi?

16. Kuikala ne ‘mutshima mutoke’ kudi kumvuija tshinyi? Badi ne “mitshima mitoke” “nebamone Nzambi” mu ngumvuilu kayi?

16 ‘Badi ne mitshima mitoke badi ne disanka, bua bobu nebamone Nzambi.’ (Mat. 5:8) Tuetu bikale ne ‘mutshima mutoke’ nebimuenekele mu malanda etu ne bakuabu, ku malu atudi tujinga ne ku bitudi tuenza. Netunange bantu ne “dinanga dia mu mutshima mutoke.” (1 Tim. 1:5) Tuetu ne mutshima mutoke, ‘netumone Nzambi.’ Kabiena biumvuija amu ne: tudi tumona Yehowa ne mêsu etu abidi aa to, ‘bualu bua muntu kena mua kumona Nzambi ne kuikala ne muoyo.’ (Ekes. 33:20) Kadi bu muvua Yezu mufuane Nzambi bikole, wakamba ne: “Wakuntangila meme wakutangila Tatu.” (Yone 14:7-9) Tuetu batendeledi ba Yehowa, tudi mua ‘kumona Nzambi’ patudi tumona malu adiye utuenzela. (Yobo 42:5) Kadi pabika bena Kristo bela manyi ne mibidi ya nyuma ne kuyabu mu diulu, nebamone Nzambi bimpe menemene anu mudiye.​—1 Yone 3:2.

17. Tuetu ne mutshima mutoke netuikale bantu ba mushindu kayi?

17 Bu mudi mutshima mutoke kauyi ne katoba mu bikadilu ne mu ntendelelu wa Nzambi, kawena ushindamena pa malu adi mabi ku mêsu kua Nzambi to. (1 Kul. 28:9; Yesh. 52:11) Tuetu bikale ne mutshima mutoke, malu atudi tuakula anyi atudi tuenza neikale anu mimpe; katuakuenzela Nzambi mudimu ne mitshima ibidi to.

“Bakebi ba bupole” badi balua bana ba Nzambi

18, 19. Mmalu kayi atu “bakebi ba bupole” benza?

18 “Ba diakalenga mbakebi ba bupole, bualu nebababikile bana ba [Nzambi].” (Mat. 5:9, MMM) Batu bamanyina ‘bakebi ba bupole’ ku malu adibu benza ne adibu kabayi benza. Tuetu bikale bantu bavua Yezu wakuila, nanku tudi bakebi ba bupole, ‘katuena tupingajila mukuabu bubi ku bubi buende.’ Kadi tudi ‘tuenzela bakuabu malu adi mimpe misangu yonso.’​—1 Tes. 5:15.

19 Muaku wa tshiena Greke udi mu Matayo 5:9 udi umvuija ku muaku ku muaku “bakebi ba ditalala” anyi “basungi ba bantu.” Nanku bua tuetu kuikala bakebi ba bupole, tudi ne bua kukeba ditalala ne muoyo umue. Bakebi ba ditalala kabena benza tshintu tshidi mua ‘kupandulula balunda badi banangangane’ to. (Nsu. 16:28) Bu mutudi bakebi ba ditalala, tudi tudienzeja bua ‘kukeba ditalala ne bantu bonso.’​—Eb. 12:14.

20. Mbanganyi badi “Bana ba Nzambi” lelu eu? Mbantu kayi bakuabu balua pabu bana ba Nzambi?

20 Bakebi ba ditalala badi ne disanka bualu ‘nebabinyike ne: Bana ba Nzambi.’ Yehowa ke udi musungule bena Kristo bela manyi, ne nunku badi “bana ba Nzambi.” Badi ne malanda mimpe ne Yehowa bualu mbitabuje Kristo ne badi batendelela ne muoyo umue “Nzambi wa dinanga ne ditalala.” (2 Kol. 13:11; Yone 1:12) Netuambe tshinyi bua ‘mikoko mikuabu’ ya Yezu idi ikeba bupole? Yezu neikale ‘Tatu wabu wa Tshiendelele’ mu Bukokeshi bua bidimu tshinunu. Kadi ku ndekelu kua bukokeshi ebu, yeye pende neakokele Yehowa ne bobu nebalue bana ba Nzambi balelela menemene.​—Yone 10:16; Yesh. 9:6; Lomo 8:21; 1 Kol. 15:27, 28.

21. Tuetu bikale ‘ne muoyo bua nyuma’ netuenze malu kayi?

21 Bituikala ‘ne muoyo bua nyuma,’ bantu bakuabu nebikale bamona ne: tudi tukeba ditalala. Katuakuikala ‘tufikishangana munda’ to. (Gal. 5:22-26) Kadi netuikale tudienzeja bua ‘kuikala ne bantu bonso ditalala.’​—Lomo 12:18.

Badi ne disanka nansha mudibu babakengesha

22-24. (a) Bua tshinyi bantu badibu bakengesha bua buakane badi ne disanka? (b) Netulonge tshinyi mu biena-bualu bibidi bidi bilonda?

22 ‘Bakakengeshibua bua buakane buabu badi ne disanka, bua bukalenge bua mu diulu budi buabu.’ (Mat. 5:10) Yezu wakamba kabidi ne: ‘Panupendabu ne panukengeshabu ne panushiminyinabu mashimi onso, bua bualu buanyi, nenuikale ne disanka. Nusanke, nuikale ne disanka dia bungi, bualu bua difutu dienu didi mu diulu ndinene; bakakengesha baprofete nunku bakadi kumpala kuenu.’​Mat. 5:11, 12.

23 Anu bu baprofete ba Nzambi ba kale, bena Kristo mbamanye ne: nebabapende, nebabakengeshe ne nebabashiminyine malu anu “bua buakane.” Kadi patudi tushala balamate Nzambi mu mateta aa onso, tudi tumvua disanka bualu tudi tusankisha Nzambi, ne tudi tumutumbisha. (1 Pet. 2:19-21) Makenga etu kaena mua kukepesha disanka ditudi nadi mu mudimu wa Yehowa lelu anyi malaba to. Kaena mua kukepesha disanka didi nadi bela manyi dia kukokesha ne Kristo mu diulu anyi dia bantu bakokeshabu ne bapeta muoyo wa kashidi pa buloba to. Masanka aa adi aleja mudi Nzambi mubanyishe, mudiye ne muoyo wa kuenzelangana malu mimpe.

24 Muyuki wa pa Mukuna udi utulongesha malu a bungi. Netulonge makuabu mu biena-bualu bibidi bidi bilonda. Kadi tuanji kumona mushindu utudi mua kuenza malu avua Yezu muambe au.

Newandamune tshinyi?

• ‘Badi bapele mu mutshima’ badi ne disanka bua tshinyi?

• Bua tshinyi ‘badi ne mitshima mipuekele’ badi ne disanka?

• Bua tshinyi bena Kristo batu ne disanka nansha padibu babakengesha?

• Mu masanka avua Yezu mutele, leja didi dikusankisha bikole.

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Masanka tshitema avua Yezu mutele adi atuambuluisha kabidi tuetu lelu

[Tshimfuanyi mu dibeji 8]

Mushindu muimpe wa kuleja luse nkuambila bantu Dîyi dia Nzambi