Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

‘Monayi musumba munene!’

‘Monayi musumba munene!’

Nuikale bakumbane ne batuishibue bikole

‘Monayi musumba munene!’

ETSHI ntshilumbu tshivua tshitatshishe basadidi ba Yehowa bidimu bia bungi. Bakenza matuku a bungi bakeba anu mua kupeta diumvuija dikumbane dia tshilumbu etshi mu Bible. Bakatshikonkonona misangu ne misangu. Kadi ndekelu wa bionso bakapeta diandamuna mu Bible diakapetesha bantu bavua mu mpungilu wa mu 1935 (uvua muenzekele mu tshimenga tshia Washington) disanka kadiyi kuamba.

Lukonko lunene luvuabu nalu ndua se: mbanganyi badibu baleje mu Buakabuluibua 7:9 bu “musumba munene” (MMM)? Bena Kristo ba mu tshisumbu etshi bavua ne bua kupeta muoyo mu diulu anyi?

Lukonko lua mutantshi mule

Kutuadijila anu mu matuku a mupostolo Yone too ne lelu, bivua bikolele bena Kristo bua kumanya tshidi “musumba munene.” Balongi ba Bible bavua bangata musumba munene bu tshisumbu tshibidi tshia bantu baya mu diulu, tshisumbu tshia bantu bavua ne dimanya dia bulelela bua mu Bible kadi kabayi badienzeja bua kubumanyisha bantu to.

Kadi kuvua bamue bantu bavua badisangisha ne bena Kristo bela manyi bakalua bayishi ba lumu luimpe ba lukunukunu. Kabavua ne dijinga nansha dikese dia kuya mu diulu nansha. Bushuwa, ditekemena diabu divua dipetangana ne muyuki wa patoke uvua wamba ne: “Bantu miliyo mivule badi ne muoyo mpindieu kabakufua nansha,” wakendabu nawu kudi bantu ba Yehowa kubangila mu 1918 too ne mu 1922. Bantu aba bavua mua kupeta muoyo wa kashidi pa buloba.

Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15 Kasuamansense 1923 (Angl.) tshiakumvuija mufuanu wa Yezu wa mikoko ne mbuji e kuamba ne: “Mikoko idi yumvuija bantu bonso ba matunga onso badi kabayi balela ku nyuma, kadi bikale basue buakane, badi mu meji abu bitaba Yezu Kristo bu Mukalenge, ne badi bakeba ne bashala bindile tshikondo tshia malu malenga mu bukokeshi buende.”​—Matayo 25:31-46.

Butoke bukuabu

Mu tshidimu tshia 1931, mukanda wa kumpala wa Vindication wakumvuija Yehezekele nshapita wa 9 e kulejawu ne: bantu badibu batue tshimanyinu mu mpala bua kubapandishabu ku nshikidilu wa buloba ebu mmikoko ya mu mufuanu wa Yezu. Mukanda muisatu wa Vindication (mupatula mu 1932) wakakula bua mutshima muakane wa Yehonadaba, muntu uvua kayi muena Isalele wakabuela mu dikalu dia Yehu Mukalenge muela manyi wa Isalele ne kuyaye nende bua kumonaye muvua Yehu ne lukunukunu lua kubutula batendeledi ba dishima. (2 Bakelenge 10:15-28) Mukanda au wakamba ne: “Yehonadaba uvua ne diumvuija anyi uvua tshimfuanyi tshia bantu [badi] lelu’eu pa buloba kabayi babuelakana mu malu a bulongolodi bua Satana, badi balamate ku buakane, bantu bikala Mukalenge ne bua kulama tshikondo tshia Armagedone, kubapatula mu dikenga ne kubapesha muoyo wa kashidi pa buloba. Bantu aba ke badi benza tshisumbu tshia ‘mikoko.’”

Mu 1934, Tshibumba tshia Nsentedi tshiakumvuija bimpe ne: bena Kristo badi ne ditekemena dia kuikala ne muoyo pa buloba badi ne bua kudilambula kudi Yehowa ne kutambula. Bushuwa, butoke budi butangila tshisumbu tshia bapeta muoyo pa buloba buvua buenda buvulangana menemene!​—Nsumuinu 4:18.

Ngumvuilu muimpe uvua muikale bu bukenke bukole

Ngumvuilu muimpe wa Buakabuluibua 7:9-17 ukavua pa kupatuka anu bu bukenke bukole buvua bufila butoke. (Misambu 97:11) Tshibumba tshia Nsentedi tshivua tshileje ditekemena divua bana betu nadi dia se: mpungilu uvuabu balongolole bua kuenza mu dia 30 Lumungulu too ne mu dia 3 Kabalashipu 1935 mu tshimenga tshia Washington (États-Unis) uvua ne bua kuikala “busambi ne diambuluisha bia bushuwa” kudi bantu bavuabu baleja mu tshimfuanyi kudi Yehonadaba. Ne ke muakenzekabi.

Mu muyuki wa tshikuma uvua wakula bua “Musumba munene” wakateleja bantu batue ku 20 000 bavua mu mpungilu au, Rutherford wakafila tshijadiki tshia mu Bible bua kuleja ne: ‘mikoko mikuabu’ idiku lelu nyoyi imue ne “musumba munene” wa mu Buakabuluibua 7:9. (Yone 10:16) Pakafika muanetu Rutherford munkatshi mua muyuki wende wakamba ne: “Bonso badi ne ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi pa buloba bimane kuulu.” Pakimana tshisumbu tshinene tshia bantu kuulu, muanetu Rutherford wakamba ne: “Monayi musumba munene!” Bantu bonso kuanji kushala bapuwe talalaa, pashishe kuluabu kuela mbila ne tunkunduluila bia disanka. Dituku diakalonda, Bantemu ba Yehowa 840 bapiabapia kutambulabu, ba bungi ba kudibu bavua badiamba ne: mba mu musumba munene.

Bantu bungi budi bukemesha

Kumpala kua 1935, bantu bungi tshianana bavua bitabe mukenji wa mu Bible ne benze mudimu wa diamba dia lumu luimpe ne lukunukunu bakaleja ne: bavua bajinga bua kushala ne muoyo wa kashidi pa buloba bukudimuna Mparadizu. Kabavua ne dijinga dia kuya mu diulu nansha dikese, bualu Nzambi kavua mubapeshe ditekemena dia muoyo wa mu diulu. Kudimanyisha kuabu kua se: bavua bantu ba mu musumba munene wa mikoko mikuabu kuakaleja ne: kubangila mu 1935, disungula bena Kristo bela manyi 144 000 dikavua dijike mene.​—Buakabuluibua 7:4.

Pakabudika Mvita Mibidi ya Buloba bujima, Satana Diabolo wakenza muende muonso bua kulekesha mudimu wa disangisha dia bantu bavua ne bua kuenza musumba munene. Bakakandika mudimu wa diyisha Bukalenge mu matunga mavule. Mu matuku a mîdima au, ne matuku makese kumpala kua Rutherford kufuaye mu ngondo wa kumpala 1942, wakamba ne: “Bidi bisua kumueneka se: bantu ba mu ‘musumba munene’ kabakulua ba bungi menemene to.”

Kadi anu bua diambuluisha dia Nzambi, malu akapita muvuabu kabayi mua kuelela meji. Bu mudi bela manyi ne balunda babu ba mikoko mikuabu ‘bikale bakumbane ne batuishibue bikole,’ mbaditue anu mu dienza mudimu udibu babapeshe wa kuvuija bantu bayidi. (Kolosayi 4:12, NW; Matayo 24:14; 28:19, 20) Mu 1946, Bantemu ba Yehowa bavua bayisha pa buloba bujima bavua 176 456, ba bungi ba kudibu bavua ba mu musumba munene. Mu 2000, Bantemu bapite pa 6 000 000 bavua bakuatshile Yehowa mudimu ne lulamatu mu matunga 235, eu mmusumba munene tshia bushuwa! Kabidi bungi buabu butshidi anu buenda buvula.