Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

Kle silinda we gɛt Bɛlshaza in nem pan am

Yu Bin No?

Yu Bin No?

Aw di stɔdi bɔt aw pipul dɛn bin de du tin trade trade pruv wetin Bɛlshaza we bin de na Babilɔn bin de du?

FƆ LƆNG tɛm, pipul dɛn we de fɛn fɔlt pan di Baybul, tɔk se Kiŋ Bɛlshaza we di Baybul buk we nem Daniɛl tɔk bɔt nɔ ɛva liv. (Dan. 5:​1) Dɛn bin biliv dis bikɔs di wan dɛn we de stɔdi bɔt aw pipul dɛn bin de du tin trade trade nɔ gɛt ɛni pruv fɔ sho se Bɛlshaza bin rili liv. Bɔt insay di ia 1854, dat bin chenj. Wetin mek?

Insay da ia de, wan bigman na di British gɔvmɛnt we nem J. G. Telɔ bin go wach sɔm pwɛl pwɛl tin dɛn na wan siti we bin de trade trade we dɛn kɔl Ɔ, we naw na sawtan Irak. Na dis ples, insay wan big tawa, J. G. Telɔ fɛn sɔm kle silinda dɛn. Di silinda dɛn lɔng lɛk 4 inchis (10 sɛntimita) ɛn gɛt fɔs fɔstɛm raytin pan dɛn. Di raytin pan wan pan di silinda dɛn gɛt prea fɔ mek di Babilonian Kiŋ Nabonaydɔs ɛn in fɔs bɔypikin Bɛlshaza gɛt lɔng layf. Ivin di wan dɛn we de fɛn fɔlt pan di Baybul bin gri se: Di tin dɛn we dɛn fɛn pruv se Bɛlshaza bin de.

Bɔt di Baybul nɔ jɔs tɔk se Bɛlshaza bin de, i bin tɔk bak se in na bin kiŋ. Dɔn bak, di wan dɛn we de fɛn fɔlt pan di Baybul bin stil gɛt dawt. Fɔ ɛgzampul, arawnd di ia 1875, wan British sayɛnsman we nem Wiliam Talbat bin rayt se sɔm pipul dɛn bin se “Bɛlsarusa [Bɛlshaza] bin rul di sem tɛm wit Nabonaydɔs we na in papa. Bɔt dɛn nɔ bin gɛt wan pruf.”

Di difrɛn we aw dɛn bin de tink bin sɔlv di tɛm we dɛn bin fɛn ɔda kle silinda dɛn we gɛt raytin dɛn we sho se Bɛlshaza in dadi, we na Kiŋ Nabonaydɔs nɔ bin de na Babilɔn fɔ sɔm tɛm. Wetin bin apin biɛn am? Di Encyclopaedia Britannica bin tɔk se: “We Nabonaydɔs bin de na ɔda kɔntri, i mek Bɛlshaza bi kiŋ ɛn i gi am di men pat pan in ami.” So wi go se Bɛlshaza bin rul wit in papa na Babilɔn insay da tɛm de. So na dat mek wan masta sabi bukman pan langwej we nem Alan Milad we stɔdi bak bɔt aw pipul dɛn bin de du tin trade trade bin tɔk se i kɔrɛkt fɔ mek “di Buk ɔf Daniɛl kɔl Bɛlshaza ‘kiŋ.’”

Bɔt fɔ Gɔd in pipul dɛn, di men tin we de pruv se wi fɔ biliv di Baybul buk we nem Daniɛl ɛn fɔ se i kɔmɔt frɔm Gɔd, de insay di Baybul insɛf sɛf.—2 Tim. 3:​16.