Bai pa asuntu

Jizus é Deus?

Jizus é Deus?

TXEU algen ta atxa ma Trindadi ‘é ensinu prinsipal di kes relijion ki ta kridita na Jizus Kristu.’ Di akordu ku kel ensinu li, Pai, Fidju i spritu santu é três algen na un Deus sô. Un kardial di Igreja Katólika, ki txoma John O’Connor, fla kel-li sobri Trindadi: “Nu sabe ma el é un mistériu ki ka ta da pa splika i ki inda nu ka kumesa ntende.” Pamodi ki é difísil ntende Trindadi si?

Ten un disionáriu * ki ta mostra kal ki é un di kes motivu. El ta fla kel-li sobri Trindadi: “El é ka un dotrina [ensinu] di Bíblia pamodi el ka sta na Bíblia.” Dja ki Trindadi “é ka un ensinu di Bíblia” kes algen ki ta kridita na Trindadi, ta tenta di tudu manera pa es atxa testus di Bíblia ki ta apoia ses ensinu i ti mésmu es ta muda-s pa faze kel-la.

João 1:1 ta inxina Trindadi?

Un izénplu di un versíklu di Bíblia ki ta uzadu txeu bês mariadu é João 1:1. Na verson Rei Jaime, kel versíklu li ta fla: ‘Na komésu el éra Palavra, i Palavra staba ku Deus [na gregu, ton the·onʹ], i Palavra éra Deus [the·osʹ].” Kel versíklu li ta uza palavra the·osʹ (Deus) di dôs manera. Na kel primeru manera, antis di palavra the·osʹ sta un fórma di artigu difinidu na língua gregu ki é ton, ki na kabuverdianu pode ser “kel”. Na kel kazu li palavra the·onʹ krê fla kel Deus Tudu-Poderozu. Má na kel sugundu manera palavra the·osʹ, ka ten kel artigu difinidu. É pamodi es skese di poi kel artigu?

Pamodi ki é difísil ntende Trindadi si?

Ivanjélhu di João skrebedu na gregu koiné ô kel gregu ki pesoas ta papiaba i ki ten se própi régras pa uza artigu difinidu. Un studiozu di Bíblia, * rekonhese ma na un frazi, si kel sujeitu i kel predikadu ten artigu, nton es tudu dôs é difinidu, es ta tratadu kómu igual i ta da pa troka-s di órdi na frazi. El da izénplu di Mateus 13:38, ki ta fla: ‘Kanpu [na gregu, ho a·grosʹ] é mundu [na gregu, ho koʹsmos].’ Kel-li krê fla ma nu pode troka frazi di órdi i fla ma ‘mundu é kanpu’.

Má, i si kel sujeitu ten un artigu difinidu i kel predikadu ka ten, sima ta kontise na João 1:1? Un studiozu di Bíblia, ki txoma James Allen Hewett, da un izénplu ku kel versíklu li i el fla: “Na kel tipu di frazi li, kel sujeitu ku kel predikadu é ka igual i nen ka ta da pa troka-s di órdi na frazi.”

Pa da izénplu, el uza 1 João 1:5, ki ta fla: ‘Deus é lus’. Na gregu, palavra ‘Deus’ na kel versíklu li é ho the·osʹ, ki ten un artigu difinidu. Má phos ki é ‘lus’ ka ten artigu difinidu. Nton el splika: ‘Sénpri ta da pa fla ma Deus é lus, má nen sénpri ka ta da pa fla ma lus é Deus.’ Otus izénplu ki ta mostra kel-li sta na João 4:24, ki ta fla ma ‘Deus é spritu’ i tanbê na 1 João 4:16, ki ta fla ma ‘Deus é amor’. Na kes dôs versíklu li, palavra ‘Deus’ ten artigu difinidu, má palavra ‘spritu’ i palavra ‘amor’ ka ten. Pur isu ka ta da pa troka órdi di frazi pa fla ma ‘spritu é Deus’ ô ma ‘amor é Deus’.

João 1:1 sta ta splika kenha ki é ‘Palavra’?

Txeu studiozu di língua gregu i tradutoris di Bíblia, ta rekonhese ma João 1:1 ka sta pâpia di kenha ki é ‘Palavra’, má el sta ta pâpia di modi ki ‘Palavra’ é. Un tradutor di Bíblia, ki txoma William Barclay, fla: “Dja ki [apóstlu Juan] ka uza artigu difinidu antis di palavra theos, el sta ta da un splikason. . . Juan ka sta ta fla kenha ki é kel Palavra ki sta djuntu ku Deus. Di manera sinplis, el ka sta ta fla ma Jizus éra Deus.” Un studiozu, ki txoma Jason David BeDuhn, tanbê fla: “Na língua gregu, si bu ka uza artigu antis di palavra theos, na un frazi sima kel ki sta na fin di João 1:1, kes algen ki sta lé ta ntende ma bu krê fla ‘un deus’. . . Kel palavra theos sen artigu difinidu é txeu diferenti di ho theos, ki ten artigu difinidu, sima na inglês [i na kabuverdianu] é txeu diferenti fla “un deus” i fla “Deus”. Kel mésmu studiozu fla tanbê: “Na João 1:1, Palavra é ka kel úniku Deus ki izisti, má el é un deus ô un spritu sima Deus. Ô sima un studiozu, ki trabadja na kel Bíblia Versão Americana Padrão i ki txoma Joseph Henry Thayer, fla: “Logos [ô Palavra] é un algen spritual sima Deus, má el é ka kel Deus [Tudu-Poderozu].”

Jizus mostra klaru ma el ku se Pai é diferenti

Kel-li krê fla ma Deus é un ‘mistériu’ ô ma é difísil dimás sabe kenha ki el é? Jizus ka ta pensaba si. Na un orason ki el faze pa se Pai, Jizus mostra klaru ma el ku se Pai é diferenti. El fla: ‘Vida pa tudu ténpu é kel-li: pa es konxe-u abo, úniku Deus verdaderu, i kel ki bu manda, Jizus Kristu.’ (João 17:3) Si nu kridita na kes palavra di Jizus li i nu ntende kel ki Bíblia ta inxina di manera klaru, nu ta ruspeta Jizus pa kel ki el é di verdadi: Fidju di Deus. I nu ta adora Jeová ki é kel ‘úniku Deus verdaderu’.

^ par. 3 The Illustrated Bible Dictionary

^ par. 6 Archibald Thomas Robertson