Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

 SANGO NA NDO TI MBAÏ TI BUNGBI TI E

“Eurêka Drame” amû maboko na azo mingi ti wara tâ tënë so ayeke na yâ ti Bible

“Eurêka Drame” amû maboko na azo mingi ti wara tâ tënë so ayeke na yâ ti Bible

“EURÊKA!” Tënë so aye ti tene: “Mbi wara ni!” Ti londo na ngu 1800 ti si na ngu 1900, azo ague mingi na Californie na Amerika ti gi lor, na ngoi so ala wara lor ni ala yeke dekongo atene, “Eurêka!” Me, Charles Taze Russell na amba ti lo aWamandango Bible awara mbeni ye so ayeke tâ kota mingi, tâ tënë so ayeke na yâ ti Bible. Nga, ala ye lani mingi ti fa ni na azo.

Na ngu 1914 na ngoi ti buru, azo kutu na kutu so ayeke na yâ ti akota gbata abâ “Photo-Drame de la Création”, mbeni yongoro film so aninga l’heure miombe so Association Internationale des Étudiants de la Bible asigigi na ni. Apendere diapo so a sara ni na apendere couleur, apendere tënë nga na apendere mozoko ti film ni amû lege na azo so abâ ni ti hinga ye na ndo ti aye so asi na ngoi ti création juska mbaï ti azo ti si na ndangba mbage ti Komandema ti Ngu Saki Oko ti Christ.Apoc. 20:4. *

Me ka ti azo so ayeke na akete gbata nga na akete kodoro? Na août, ngu 1914, Association Internationale des Étudiants de la Bible asigigi na “Eurêka Drame”, mbeni kete mbage ti film ti “Photo-Drame” so zo apeut ti yô ti tambela na ni ti mû lege na azo kue so aye ti hinga ye na ndo ti tâ tënë ti bâ film ni. Afilm ni ayeke ota nga a sigigi na ni oko oko na yanga ti ambeni kodoro. Na yâ ti “Eurêka X” a yeke wara atënë kue so a enregistré ni nga na mozoko. Na yâ ti “Eurêka Y” a yeke wara aye kue so a enregistré ni nga na apendere diapo so a sara na ndo ti averre. Nga na yâ ti “Eureka Family Drama,” so a sara ni ndali ti sewa, a yeke wara atënë so a soro ni nga na abia ti Nzapa. A lingbi nga lani ti wara a-haut-parleur nga na aye so ngere ni ayeke ngangu ape ti fa na film ni.

Projecteur so a sara kua na ni ti fa na adiapo so ayeke na couleur

A-Wamandango Bible ayeke gue lani na film so na akete kodoro ti fa na tënë ti Royaume na yâ ti afini territoire. Ala yeke lani na bezoin ti projecteur wala mbeni kota écran pëpe ti fa na film ni. A lingbi ti zia atënë nga na mozoko so ayeke na yâ ti “Eurêka X” ti tene azo amä ni na kota lâ wala na bï. A lingbi ti sara kua na mbeni lampe so a zia gaz dä ti zia adiapo so ayeke na yâ ti “Eurêka Y” ti tene azo abâ ni même tongana courant ayeke dä ape. Mbeni tondo so a sû ni na yâ ti Tour ti Ba Ndo ti Finlandais atene: “E lingbi ti fa afoto ni na ando kue.” A yeke ye so asi biani.

A-Wamandango Bible so ayeke na kode mingi awara lakue ambeni ndo senge senge ti fa afilm so dä ahon ti loué akota ndo so a yeke sara théatre dä. A yeke ando tongana ada ti ekole, ando ti fango ngbanga, aplace so atrain ayeke luti dä nga na asalon ti akota da. A fa film ni mingi ni na lê ti akota terrain. A kanga mbeni kota  vuru bongo na tere ti mbeni gogoro si a fa adiapo ni na lê ni. Anthony Hambuch atene: “Azo ti fango yaka aleke mbeni kete ndo na yâ ti yaka ti ala, ala zia ambeni keke ti tene azo aduti dä ti bâ film ni.” Azo so afa film ni ayeke na mbeni charrette so ambarata la ayeke gboto ni ti tene ala zia aye ti film ti ala, akungba ti ala, aye ti lango ti ala nga na aye ti tongo na kobe ti ala na yâ ni.

Na tongo nda ni wungo ti azo so abâ film, “Eurêka”, ayeke kete, me yeke yeke ala ga ngbangbo mingi. Na Amerika, na yâ ti mbeni gbata so azo ni ayeke 150, a fa film ni na yâ ti mbeni da ti ekole na azo 400 la abâ ni. Na mbeni ndo nde, azo atambela akilomètre 8 ti gue ti bâ “Eurêka Drame”. Na Suède, avoizin ti Charlotte Ahlberg abungbi na yâ ti kete da ti lo ti mä atënë ti yâ ti film ni. Na ngoi so ala mä ni, atënë ni “andu bê ti ala mingi”. Azo 1 500 tongaso ague na mbeni gbata so ayo mingi so a sara kua ti gingo lor dä na Australie ti bâ film ni. Na yâ ti mbeni Tour ti Ba Ndo, a tene so na yâ ti alycée nga na acollège, “a nzere mingi na awafango mbeti nga na a-élève ti bâ a-image so ayeke na yâ ti film ni nga ti mä apendere tënë so a zia na yâ ni.” Azo aga mingi ti bâ “Eurêka Drame” même na aplace so ada ti bango film ayeke dä.

SARANGO SI ANGONGOA TI TÂ TËNË AMAÏ

“Eurêka Drame” amû maboko mingi na aWamandango Bible na fango tënë. Ala yeke tokua ambeni mba ti ala ti gue ti mû adiskur na ti komanse afini étude. A yeke ngangu ti fa wungo ti azo kue so abâ “Eurêka Drame”. Na ambeni ndo, a yeke fa “Drame” ni lakue lakue. Me, na ngu 1915, na popo ti agroupe 86 ti aita so ayeke zia film ni, gi agroupe 14 la ayeke fa lakue wungo ti azo so abâ ni. Mawa ni ayeke so e hinga wungo ti azo kue so abâ film ni ape. Me na yâ ti tondo so a mû na hunzingo ti ngu ni, a tene so azo ahon kutu oko abâ “Drame” ni. Azo 30 000 tongaso, so abâ film ni, ahunda ambeti ti e.

Peut-être “Eurêka Drame” ayeke pëpe mbeni ye so azo adabe ti ala na ni na yâ ti mbaï ti azo. Me ti londo na Australie ti si na Argentine, na ti londo na Afrika ti Mbongo ti si na azoa ti Grande-Bretagne, Inde nga na Caraïbes, azo kutu na kutu abâ film ni. A yeke mbeni film so mara ni ayeke dä ape. Azo mingi na popo ti azo so abâ film ni awara lani tâ tënë so ayeke na yâ ti Bible, so ayeke kota mingi ahon lor, nga ala lingbi ti tene “Eurêka!”

^ par. 4 Bâ article “Sango na ndo ti mbaï ti bungbi ti e: Kpengba film so asara ngu 100 awe” na yâ ti Tour ti Ba Ndo ti 15 février, ngu 2014, lembeti 30-32.