Skip to content

Skip to table of contents

Lalomu Ba Gimaia

Lalomu Ba Gimaia

INAIMU na e uramu oi baine hamorumu! Una inai tauna na Satana, bona ia ese ihamorumu ḡauna dikana ta e ḡaukaralaiamu. Una be dahaka? Lalo veri hereva koikoidia! Lalo veri hereva koikoidia ese tauanimu basie hadikaiamu, to lalomu bae hadikaia diba.

Aposetolo Paulo na mai dibana Satana ena lalo veri hereva koikoidia na mai edia dika, to Kristen taudia momo na una na asi dibadia. Heḡereḡere, Korinto taudia haida na e laloava idia na hereva momokani lalonai gogoada dainai basie moru dibamu. (1 Kor. 10:12) Una dainai Paulo ese e hadibadia, eto: “Lau na garimu, gaigai ese Heva e koia heḡereḡerena ai, helalo idau-idau ese bae koimui, bena emui lalokau momokanina bona ḡoeva-daena Keriso enai na ba rakatania.”​—2 Kor. 11:3.

Paulo ena hereva ese e hahedinaraiamu, basita laloa ita na gogoada dainai basita moru dibamu. Bema ta uramu laloda baita gimaia, namona na lalo veri hereva koikoidia edia dika baita lalopararalai bona siboda baita henahua toho.

LALO VERI HEREVA KOIKOIDIA EDIA DIKA BE DAHAKA?

Lalo veri hereva koikoidia ese taunimanima e koidiamu eiava edia lalohadai bona kara e biagumu. Buka ta (Propaganda and Persuasion) na e gwa lalo veri hereva koikoidia ese “kerere o dika e havaramu, bona idia na hereva koikoidia.” Taunimanima ese unu hereva amo ma haida e ‘koidiamu, lalodia e verimu, bona lalodia e biagumu.’

Lalo veri hereva koikoidia edia dika be dahaka? Ita bae hakauda kerere bona laloda mamina bae hadikaia diba​—una na vaitani ta baine hamasea diba hodahoda dikana ta. Taunimanima edia kara e stadilaimu tauna ta, Vance Packard na e gwa, lalo veri hereva koikoidia ese “ita momo na vada e koida bona e hakauda kerere, ena be ita ese una na asita lalopararalaia.” Diba bada tauna ma ta na e gwa, lalo veri hereva koikoidia dainai taunimanima momo na “kara dika rohorohodia e karamu,” heḡereḡere ‘e ala-alamu, e tuarimu, e heinai hehenimu, bona tomadiho daidiai ma haida e daḡedaḡe henidiamu.’​—Easily Led​A History of Propaganda.

Bema taunimanima ese edia lalo veri hereva koikoidia amo ita e hakauda kereremu, Satana be dahaka baine kara diba? Dirava ese taunimanima e havaradia negana amo Satana ese edia kara na e stadilaimu. Hari ina negai “tanobada idoinai” na iena siahu lalonai e miamu. Una dainai ia ese tanobada ḡaudia baine ḡaukaralai diba iena koikoi herevadia baine halasi totona. (1 Ioa. 5:19; Ioa. 8:44) Satana ese taunimanima “lalodia vada e hadiburadia” dainai, “tanobada idoinai” na doini “e koiamu.” (2 Kor. 4:4; Apok. 12:9) Edena dalai iena lalo veri hereva koikoidia ba dadarai diba?

EMU ABIDADAMA BA HAGOADAIA

Lalo veri hereva koikoidia idadaraidia totona, Iesu na ina hahekau herevana e gwauraia: “Hereva momokani . . . ba diba; bona hereva momokani ese baine ruhamui nege.” (Ioa. 8:31, 32) Tuari lalonai, namona na soldia na baine diba hahediba hereva maorodia be edeseni amo baine abi, badina inaina ese hereva koikoidia amo baine koia diba. Una heḡereḡerena, Iehova ese iena Hereva, Baibul, amo hahediba hereva maorodia e heni, unu amo Satana ena lalo veri hereva koikoidia idadaraidia daladia baita diba.​—2 Tim. 3:16, 17.

Lalo veri hereva koikoidia e halasimu tauna badana, Satana, na una na mai dibana. Una dainai ina nega oromana e ḡaukaralaiamu, unu amo ita baine hamanokada bena Baibul iduahina bona istadilaina karana baita hadokoa. Iena kara dibaka baita dadarai na namo! (Efe. 6:11) Namona na baita ḡaukara goada hereva momokani baita lalopararalaia namonamo. (Efe. 3:18, NWT) To ina ba laloatao, toretore tauna ta, Noam Chomsky na e gwa: “Ta ese hereva momokani na oi daramu ai basine atoa dibamu. Namona na oi sibomu ese ba tahua.” Una dainai hereva momokani ba diba totona, namona na ‘dina iboudiai Buka Helaḡa lalodiai ba hetahu’ namonamo.​—Kara 17:11.

Lalomu ba gimaia totona, namona na lalo veri hereva koikoidia edia dika ba lalopararalai bona ba henahua toho

Ba helalotao, Satana na se uramu lalohadai maorona bavabia eiava o kamonaimu ḡaudia badidia ba tahu namonamo. Dahaka dainai? Badina buka ta (Media and Society in the Twentieth Century) na e gwa, bema taunimanima na “basie lalo namonamomu dainai be lalomanokamu,” lalo veri hereva koikoidia ese “be hakaudia kerere dibamu.” Una dainai o kamonaimu herevadia iboudiai na basio abi dae haraḡa. (Her. 14:15) Dirava ese oi na daramu e heni unu amo ḡau ba haero bona ba lalopararalaidia, una dala amo hereva momokani ba badinaia diba.​—Her. 2:10-15; Roma 12:1, 2, NWT.

LALOTAMONA E HADIKAIAMU KARADIA DAINAI BA HENAHUA TOHO

Soldia na lalo veri hereva koikoidia daidiai be garimu bona basie uramu tuari. Danu lalo veri hereva koikoidia dainai idia na sibodia be hetuari hehenimu eiava tuari oreana be rakatania dibamu. German ami jeneral ta na e gwa, idia na Tanobada Tuarina Ginigunana ai asie kwalimu badina taunimanima na “inaidia edia lalo veri hereva koikoidia ese e hagaridiava, rabit ta na gaigai ta ese e hagariamu heḡereḡerena.” Satana na unu bamodia koikoi daladia e ḡaukaralaimu eda lalotamona karana baine hadikaia totona. Heḡereḡere, ia na e uramu Kristen tadikaka bona taihu bogaraḡidiai heiriheiri baine havaraia eiava lalodia baine veri bena Iehova ena orea bae rakatania badina bae lalo orea na se kara maoromaoromu.

Dia namo Satana ese baine koimu! Namona na Dirava ena Hereva ese baine hakaumu. Heḡereḡere, emu tadikaka bona taihu ida lalotamona ai ba noho totona, Baibul ese e hagoadamumu “emui dika ba hegwau tao heheni” bona hekwakwanai e varamu neganai ba hamaoromaorodia haraḡa. (Kol. 3:13, 14; Mat. 5:23, 24) Bona e hadibadamu kongrigeisen amo siboda na basita haheidau. (Her. 18:1) Namona na ba heḡaeḡae Satana ena lalo veri hereva koikoidia ba dadarai totona. Sibomu ba henanadai: ‘Vanega hekwakwanai ta egu ai e vara neganai lau be daika ena lalohadai na badinaia? Tanobada ena lalohadai eiava Dirava ena lalohadai?’​—Gal. 5:16-26; Efe. 2:2, 3.

EMU ABIDADAMA NA BASINE MANOKA

Bema soldia na igunalaina tauna basine badinaiamu, ia na basine tuari namonamomu. Una dainai inaidia ese lalo veri hereva koikoidia amo soldia bona igunalaina tauna edia heabidadama heheni karana e hadikaiamu. Unu lalo veri hereva koikoidia haida bini: “Igunalaimui taudia na basio abidadama henidia!” bona “Dia namo idia ese dika ai bae hakaumui vareai!” Bona reana unu hegunalai taudia edia kerere haida be gwaurai hedinaraimu. Satana na unu e kara tomamu. Ia na se hesikumu to e uramu Iehova ese e abidia hidi hegunalai taudia ibadinadia karana baine hadikaia.

Edena dalai ba henahua toho? Namona na lalomu ba hadaia Iehova ena orea bona Ia ese e abidia hidi hegunalai taudia ba badinadia​—ena be idia na dia ḡoḡoevadae. (1 Tes. 5:12, 13) Aposteit bona koikoi taudia ma haida edia hereva daidiai ‘lalomu na basine haraḡa-haraḡa,’ ena be bo lalomu e gwauraimu herevadia na reana momokani. (2 Tes. 2:2; Tito 1:10) Paulo ese Timoteo e henia sisibana ba badinaia. O diba hereva momokanina ba badinaia, bona ba helalotao daidia ese e hadibalaimu. (2 Tim. 3:14, 15) Hahemomokani ḡaudia momo ese e hahedinaraimu, baita abia dae diba Iehova ese laḡani momo lalodiai hesiai tauna mai ena kamonai amo hereva momokani e hadibadamu.​—Mat. 24:45-47; Heb. 13:7, 17.

HAHEGARI KARADIA ESE BASIE HAMANOKAMU

Ba helalotao, Satana na dia lalo veri hereva koikoidia mo e ḡaukaralaimu. Nega haida hahegari karadia danu e ḡaukaralaimu​—“una na idaunegai e ḡaukaralaiava koikoi dalana ta.” (Easily Led​A History of Propaganda) British edia Profesa ta, Philip M. Taylor, na e gwa, Asuria taudia ese inaidia bae biagudia totona, “hahegari karadia bona lalo veri hereva koikoidia e ḡaukaralaiva.” Satana ese taunimanima igari henidia, eiava daḡedaḡe, mase bona lalohadai dikadia dainai baita gari karana na e ḡaukaralaimu, unu amo baine kouda Iehova basita hesiai henia.​—Isa. 8:12; Ier. 42:11; Heb. 2:15.

Dia namo Satana ena hahegari karadia ese emu abidadama Dirava enai baine hadikaia. Iesu na eto: “Tau-anina ialana mai dibadia murinai ḡau ta ikarana asi dibadia taudia na garidia basio gari.” (Luka 12:4) Namona na Iehova ena gwauhamata bavabidadama henia vaitani, Ia na e gwauhamata oi baine gimamu, “siahu herea-daena” baine henimu, bona baine durumu unu amo Satana ena hahegari karadia ba dadarai.​—2 Kor. 4:7-9; 1 Pet. 3:14.

Vaia, nega haida na hahegari karadia dainai bo lalomanokamu. To namona na Iehova ese Iosua e hagoadaia herevadia ba lalotao, eto: “Ba goada bona ba haheauka. Basio gari, daramu basine doko; badina be Iehova, emu Dirava, ese e bamomumu, emu laolao iboudiai lalodiai.” (Ios. 1:9) Bema o lalohekwarahimu, ḡuriḡuri amo emu lalohekwarahi na maoromaoro Iehova enai ba gwaurai. Namona na ba diba momokani “Dirava ena maino . . . ese lalomui bona daramui baine gima,” unu amo goada bavabia diba bena Satana ena lalo veri hereva koikoidia iboudiai ba dadarai.​—Fili. 4:6, 7, 13.

Asuria edia gwaukau tauna, Rabsake, ese Dirava ena taunimanima ihagaridia totona e gwaurai lalo veri hereva koikoidia o lalotaomu, a? Ia na vaitani bema gwau, ‘Ḡau ta ese umui na Asuria taudia edia amo basine gimamui diba. Emui Dirava, Iehova, ese danu basine durumui diba.’ Ma e gwa: ‘Iehova sibona ese e hamaoromai ina tano baia hadikaia.’ To Iehova ese ena taunimanima be dahaka e hamaorodia? “Basio gari, o kamonai herevadia, Asuria pavapavana ena hesiai taudia ese lau e ḡonaḡonalaigu herevadia, daidiai.” (2 Han. 18:22-25; 19:6) Bena Ia ese aneru ta e siaia bona Asuria taudia 185,000 na hanuaboi tamona lalonai e aladia mase.​—2 Han. 19:35.

BA AONEGA​—IEHOVA BA KAMONAI HENIA HANAIHANAI

Nega ta muvi ta ai o itaia, taunimanima ta na se laloparara ia na haida ese e koia, a? Reana ini o lalo toma: ‘Asio kamonai henidia! Idia na oi e koimumu!’ Mani a laloa, aneru ese oi na unu e hereva henimu tomamu, e gwaumu: “Satana ena koikoi herevadia ese asie koimu!”

Satana ena lalo veri hereva koikoidia na basio kamonai. (Her. 26:24, 25) Ḡau iboudiai lalodiai Iehova ba kamonai henia bona bavabidadama henia. (Her. 3:5-7) Iena noinoi herevana ba badinaia, e gwaumu: “Natugu e, ba aonega, lalogu na ba hamoalea.” (Her. 27:11) Unu amo lalomu ba gimaia diba!