Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Kutantamena ntatu nkukoleshe dieyemena dietu kudi Yehowa

Kutantamena ntatu nkukoleshe dieyemena dietu kudi Yehowa

Kutantamena ntatu nkukoleshe dieyemena dietu kudi Yehowa

Muyuki mulonda kudi Ada Dello Stritto

Ndi mfuma ku ditentula mvese wa dituku mu kaye kantu mfunda malu anyi. Ndi ne bidimu 36, kadi ndi muenze mêba abidi majima anu bua kufunda tulongo tukese etu. Bua tshinyi ndi munenge nunku? Mamuanyi neanumvuije.​—Joel

MEME ne bayanyi tuakatambula ne kulua Bantemu ba Yehowa mu 1968. Tuetu bamane kulela bana betu babidi ba balume David ne Marc, tuakalela muanetu muisatu Joel. Uvua muledibue muana wa kabishi mu 1973 mu lupitadi kampanda lua mu tshimenga tshia Binche tshidi mutantshi wa kilometre 60 ne tshia Bruxelles mu ditunga dia Belgique. Uvua ne kilo umue ne tshitupa. Pangakapatuka mu lupitadi, Joel wakashalamu bua kubandishaye kilo.

Mbingu mikese pashishe, bu muvuaye kayi anu ubandisha kilo, meme ne bayanyi Luigi tuakaya nende kudi munganga wa bana. Pakajikija munganga kumutangila, wakamba ne: “Bidi bimueneka ne: Joel udi ne ntatu yonso idi batutuende kabayi nayi.” Tuakashala bapuwe talalaa. Meme kumona dîba adi ne: muanetu au uvua ne disama dinene. Munganga kuya ne bayanyi ku luseke ne kumuambila ne: “Muanebe udi ne disama didibu babikila ne: trisomie 21” ditu dienza bua muana aledibue tshileyaleya. *

Bu muvua bualu buvua munganga au mutuambile butubungamije, tuakaya bua kumonangana ne munganga mukuabu. Wakenza Joel mateta munkatshi mua dîba dijima kayi wamba bualu, kadi tuakamona anu bu uvua muenze tshidimu tshijima. Ndekelu wa bionso, munganga wakatutangila ne kutuambila ne: “Muanenu neikale nenu dijinga mu malu a bungi.” Pashishe wakasakidila ne dîyi dimpe ne: “Kadi Joel neikale ne disanka bualu baledi bende mbamunange.” Mêyi ende au akandenga bikole, ke meme kukongoloja Joel mu maboko ne tuetu kupingana kumbelu. Musangu au uvua ne mbingu muanda mukulu.

Bisangilu bia bena Kristo ne mudimu wa kuyisha bidi bitukolesha

Mateta makuabu akalua kuleja ne: Joel uvua kabidi ne disama dinene dia muoyo ne dikuabu ditu dikonyangaja mifuba. Bu muvua muoyo wende mupite bunene, uvua utua ku bisulusulu ne bivua bimuvuija muena tusamasama. Pakakumbajaye ngondo inayi, wakapeta disama ditu ditshintamija mipuya ya munda ne tuvua ne bua kupingana nende mu lupitadi muvuabu bamuteke kaba ka nkayende. Bivua bitutonda bikole patuvua tumumona ukengakana. Tuvua tujinga kumukongoloja mu maboko etu, kadi bakatukandika bua kumulenga munkatshi mua mbingu dikumi mijima. Meme ne Luigi katuvua ne tshikuabu tshia kuenza to, kadi tuvua anu tukuatangana ku tshianza ne tusambila.

Munkatshi mua ntatu yonso ayi, tuakatungunuka anu ne kubuela mu bisangilu bia tshisumbu pamue ne David ne Marc bavua wa kumpala ne bidimu 6, mukuabu ne 3 tshikondo atshi. Buetu tuetu, kuikala ku Nzubu wa Bukalenge kuvua anu bu kuikala mu maboko a Yehowa. Mêba onso atuvua tuenzaku munkatshi mua bena Kristo netu, kuvua kutuambuluisha bua kuteka bujitu buetu pambidi pa Yehowa ne tuvua tupeta ndambu wa ditalala dia munda ne dia mu lungenyi. (Mus. 55:22) Nansha baminganga bavua batangila Joel bakamona muvua kuya mu bisangilu bietu kutuambuluisha bua kubenga kulubakana.

Tshikondo atshi, ngakalomba kabidi Yehowa bua ampeshe bukole bua kuya kuyisha. Pamutu pa kushala kumbelu bua kudila, mvua musue kuambila bantu bakuabu muvua kutekemena bulongolodi budi Nzambi mulaye muikala kamuyi masama kunkolesha. Dîba dionso dimvua nya kuyisha, mvua mmona ne: Yehowa mmuandamune masambila anyi.

“Etshi ntshishima!”

Tuakasanka bikole dituku dituakapingana ne Joel kumbelu. Kadi dituku diakalonda, disanka adi diakaya mu mâyi bualu Joel wakasama kabidi bikole ne tuakapingana nende ne lukasa luonso mu lupitadi. Munganga mumane kumuteta, wakatuambila ne: “Nkushadile Joel ngondo yoyi ya bungi, ngisambombo.” Ngondo ibidi pashishe, pakavua Joel ne ngondo 8, biakamueneka anu bu ne: munganga uvua muambilamu bualu disama divua anu dienda dikola. Munganga mukuabu wakatubikila ne kutuambila ne: “Kakuena tshikuabu tshitudi mua kuenzela Joel to.” Pashishe kutuambilaye kabidi ne: “Mpindieu, anu Yehowa ke udi mua kumuambuluisha.”

Ngakapingana muaba uvua Joel. Mvua mudisuike bua kubenga kumushiya nansha mumvua mutshioke bikole. Bena Kristo nanyi ba bakaji bavua bashintakanangana bua kunsombesha pavua Luigi mushale ulama bana betu babidi ba kumpala. Lumingu lujima luakapita. Dikuabu edi, muoyo wa Joel wakimana. Baminganga bakabuela bua kumuambuluisha kadi kabavua ne tshia kuenza to. Panyima pa minite mikese, umue wa kudibu wakamba ne: “Kuajiki . . .” Ngakatuadija kudila ne kupatuka muaba uvua Joel. Meme kuteta bua kusambila Yehowa, kadi tshivua mumanye tshia kumuambila bua kanyinganyinga kanyi to. Panyima pa minite mitue ku 15, munganga mukuabu wakambikila bua kungambila ne: “Joel watuadiji kupuyakana.” Kunkuataye ku tshianza ne kungambila ne: “Luaku, udi mua kumumona mpindieu.” Pangakapingana kudi Joel, ngakamusanana upuyakana. Lumu elu luakatangalaka mu mubunyi wa dîsu. Baminganga bakalua bua kumumona ne ba bungi bakamba ne: “Etshi ntshishima!”

Udi wambula dikasa ne bidimu binayi

Patshivua Joel mupuekele bikole, munganga wende uvua utuambila njila ne njila ne: “Joel udi dijinga ne dinanga dia bungi.” Bu mumvua meme ne Luigi bamone muvua Yehowa mutulame ne dinanga dionso panyima pa diledibua dia Joel, tuvua basue petu kumulama ne dinanga dionso. Tuvua ne mishindu ya bungi ya kuenza nunku bualu uvua netu dijinga mu malu onso avuaye wenza.

Too ne pakakumbaja Joel bidimu muanda mutekete, kuvua malu a muomumue avua amuenzekela tshidimu tshionso. Kutuadijila mu ngondo wa 10 too ne muisatu, uvua usamakana bikole ne tuvua anu tusesa nende ku lupitadi. Tshikondo atshi, mvua ndienzeja kabidi bua kupitshisha dîba dikumbane bua kutabalela David ne Marc. Bobu pabu bakadifila bikole bua kuambuluisha Joel ne malu akenzeka akatukemesha. Tshilejilu, baminganga ba bungi bavua batuambile ne: Joel kakuenda to. Kadi dituku dikuabu pavua Joel ne bidimu binayi, Marc wakamuambila ne: “Joel luaku, leja mamu ne: udi mua kuenda.” Bualu bua dikema, Joel wakatuadija kuenda. Tuakasanka bikole ne kusambila pamue dîku dijima bua kuela Yehowa tuasakidila ne muoyo mujima. Misangu yonso ivua Joel wenza bualu kampanda buimpe, tuvua tumuela kalumbandi ne disanka dionso.

Kumulongesha malu a Nzambi ku buana kudi kumuambuluisha

Misangu yonso ivuaku mushindu, tuvua tuya ne Joel mu bisangilu ku Nzubu wa Bukalenge. Bua kumuepula ku tuishi tua masama, tuvua tumuela mu kakalu katubu bapushila bana katuvua tubuikila ne kabudimbu kavua kaleja munda. Nansha muvuaye munda mua kabudimbu aku, uvua usanka bikole bua kuikala munkatshi mua bena Kristo netu.

Bena Kristo netu bavua batukolesha, batuleja muvuabu batunange ne batuambuluisha. Muanetu mukuabu wa balume uvua utamba kutuvuluija mêyi adi mu Yeshaya 59:1 adi amba ne: ‘Tangilayi, tshianza tshia Yehowa katshiena tshitamba buipi bua katshisungidi bantu, ne matshi ende kaena mapate bua kaamanyi mua kumvua.’ Mêyi adi akolesha ku muoyo aa akatuambuluisha bua kueyemena Yehowa.

Pavua Joel wenda ukola, tuvua tuditatshisha bua kuenzelaye Yehowa mudimu bikole mu nsombelu wende. Tuvua tumuambila malu a Yehowa misangu yonso bua afike ku dinanga Tatuende wa mu diulu bikole. Tuvua tulomba Yehowa bua abeneshe bionso bituvua tuenza bua kumuambuluisha.

Pakakumbajaye bidimu dikumi ne pa mutu, tuakasanka bikole bua kumona ne: Joel uvua musue kuambila bantu bavuaye upetangana nabu malu a mu Bible. Panyima pa bamane kumupanda disama dinene pavuaye ne bidimu 14, ngakumvua disanka dia bungi pakangebejaye ne: “Mamu, ndiku mua kupesha munganga udi mumpande eu mukanda wa Muoyo wa kashidi anyi?” Bidimu bikese pashishe, bavua ne bua kumupanda kabidi. Tuvua bamanye bimpe ne: uvua mua kupituka. Kumpala kua kumupandabu, Joel wakapesha baminganga mukanda utuvua bafunde nende bua kuleja dipangadika diende dia kubenga kuedibua mashi. Munganga uvua ne bua kumupanda wakamuebeja ne: “Udi witaba malu adi mu mukanda emu anyi?” Joel wakandamuna ne dishindika dionso ne: “Eyowa munganga.” Tuakasanka bikole bua muvua muanetu weyemena Mufuki wende ne mudisuike bua kumusankisha. Bena mu lupitadi abu bakatuambuluisha bikole ne tuakanyisha bualu abu bikole.

Joel udi uya kumpala mu tshisumbu

Joel wakatambula pavuaye ne bidimu 17 bua kuleja muvuaye mudilambule kudi Nzambi. Divua dituku ditudi katuyi mua kupua muoyo to. Tuvua ne disanka dia bungi patuvua tumumona uya kumpala. Kutuadijila anu pine apu, dinanga diende dia Yehowa ne tshisumi tshiende ki mbikepele to. Mu kuamba kuimpe, Joel utu wambila muntu yonso udiye upetangana nende ne: “Bulelela ke budi bungambuluisha bua kuikala ne muoyo.”

Joel wakalonga mua kufunda ne kubala kumpala kua kukumbajaye bidimu 20. Wakadienzeja bikole. Uvua usanka bikole pavuaye ukokesha bua kufunda nansha muaku umue patupu. Katshia anu tshikondo atshi, utu ukonkonona mvese wa ku dituku mu dinda dionso ku diambuluisha dia kakanda ka Tukonkononayi Mifundu dituku dionso. Pashishe utu udienzeja bua kutentula mvese au mu kamue ka ku tuye tutuye ufundila malu ende. Ukadi natu tua bungi mpindieu.

Matuku atutu ne bisangilu, Joel utu utuela mutoyi bua tufike ku Nzubu wa Bukalenge kumpala kua dîba bualu utu musue kuakidila bantu bonso badi babuela mu Nzubu wa Bukalenge. Utu musue kuandamuna mu bisangilu ne kuenza manaya a tshilejilu. Utu kabidi wambuluisha ku bisanji bia mêyi ne wenza midimu mikuabu mu tshisumbu. Patuye ne makanda a mubidi, utu uya netu mu buambi lumingu luonso. Mu 2007, bakamanyisha mu tshisumbu ne: Joel walu musadidi wa midimu. Tuakapuekesha binsonji bua bungi bua disanka. Yehowa uvua mutubeneshe mu mushindu wa dikema.

Tudi tumona diambuluisha dia Yehowa

Tuakapeta lutatu lukuabu mu 1999. Kanyemesha mukuabu uvua wendesha bibi wakadituta mu mashinyi etu ne Luigi wakatapika bibi bitambe. Bakamukosa mukolo umue ne kumupandabu muongo misangu ya bungi. Musangu au kabidi, tuakeyemena Yehowa ne tuakamona bukole butuye upesha batendeledi bende badi nabu dijinga. (Filip. 4:13) Nansha mudi Luigi mushale ne bulema, tudi tudienzeja bua kuikala anu ne disanka. Bu mudiye kayi mua kuenza kabidi mudimu wa bianza, udi ne dîba dia bungi dia kulama Joel. Bualu ebu budi bungambuluisha panyi bua kuenza midimu mikuabu ya bena Kristo. Luigi udi kabidi utabalela bikole dîku mu malu a ntendelelu ne utangila malu a tshisumbu mudiye utungunuka ne kuikala mutangidi wa malu a kasumbu ka bakulu.

Bu mutudi ne nsombelu wa pa buende mu dîku dietu, tutu tutamba kusomba pamue bikole. Mu kupita kua bidimu, tudi bamona ne: mbimpe kuenza malu atudi mua kukokesha pamutu pa kukeba malu manene. Patutu tudiumvua batekete ku muoyo, tutu tusambila Yehowa bua kumuleja mutudi tudiumvua. Diakabi, bana betu babidi David ne Marc mbalekele kuenzela Yehowa mudimu ku kakese ku kakese pakumbukabu ku mbelu. Kadi tudi batekemene ne: badi mua kupingana kudi Yehowa.​—Luka 15:17-24.

Mu kupita kua bidimu, tudi bamone mudi Yehowa mutuambuluishe ne tudi balonge mua kumueyemena mu ntatu yonso itudi tupeta. Tudi banange bikole mêyi adi mu Yeshaya 41:13 adi amba ne: ‘Meme Yehowa Nzambi webe, nenkukuate ku tshianza tshiebe tshia balume, nkuambila ne: Kutshinyi, nenkukuatshishe.’ Tudi tukola ku muoyo bualu tudi bamanye ne: Yehowa mmutukuate ku tshianza. Bushuwa tudi mua kuamba ne: kutantamena ntatu nkukoleshe dieyemena dietu kudi Yehowa Tatu wetu wa mu diulu.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 5 Disama dia trisomie 21 ndisama ditu muana upetela munda mua mamuende ditu dienza bua ne: ikale kayi ne lungenyi lujima. Pa tshibidilu, chromosomes itu ipatuka ibidi ibidi, kadi bana batu baledibua ne disama dia trisomie batu ne chromosome wa pa mutu. Trisomie 21 udi unyanga chromosome wa 21.

[Tshimfuanyi mu mabeji 16, 17]

Joel ne mamuende Ada

[Tshimfuanyi mu dibeji 18]

Ada, Joel ne Luigi

[Tshimfuanyi mu dibeji 19]

Joel utu musue kuakidila bantu ku Nzubu wa Bukalenge