Lelo Muyukile Kwisambila Pamo Senene?

“MUKANDA wa Bukena bwa Myaka 60.” Uno o wādi mutwe wa mwanda wa makayo a kwitaka akaije banki imo ya mu Jampani myaka mityetye kunyuma. Ano makayo ādi akankamika Bene Jampani ba myaka 50 ne 60 ne musubu balombole mu mukanda “mwiivwanino wampikwa buzazangi” obadi nao ku benē pabo. Mukayi umo wāandikīle mukajandi amba: “Padi ukokeja kusepa’byo, ino shi ndeke kunena’byo nankyo nketopeka, o mwanda nanena’byo patōka’mba: Wafu’ko pa kwitabija nkusonge.”

Bishiyekulu bivule, kwela’mo ne bimobimo bya Kutunduka, kebikankamikangapo muntu kulupwila patōka miivwanino yandi. Ino kintu kya bantu 15 000 bāitabije kwandika uno mukanda wa bukena wa ku ano makayo. Bantu bāsangedile kuno kwitaka penepa bālonga ne kukwabo, bālupula ne mabuku emanine pa ino mikanda. Kino kilombola patōka amba bavule babilanga kusokwela patōka miivwanino yobadi nayo ku benē pabo. Inoko bakwabo nabo ke baswile’byopo. Mwanda waka? Padi i mwanda bibalomba bunwa ne bukomo pa kusokwela bakwabo—kwela’mo benē pabo—mobeivwanina pangala pabo.

Hitoshi Kato, mulembi wa dibuku dīsambila pa kutambula pasho, unena’mba malubu mavule a balume ne bakaji banunu ba mu Jampani atambanga ku bakaji; mwanda wa biji byobalamanga mu bula bwa myaka. Ino, unena kadi amba: “Atambanga ne ku kubulwa kwisambila pamo kwa ba mulume ne mukaji pobatanwa na makambakano.”

Pa kupwa kutambula pasho, mulume ukokeja kutulumuka’tu mukaji kamuningila belubule. Pakwabo myaka na myaka badi bekele’tu  kwilombolapo miivwanino umo ku mukwabo mpika. Pangi napo ba mulume ne mukaji badi padi batompa kwilombola miivwanino, ino bakomenwa kwendelela na kwisambila pamo biyampe. Pa kyaba kya kukomeja bulunda, ke udi papa unena byandi, udi papa unena byandi.

Ba mulume ne mukaji babwanya namani kupwija myanda yabo mu ndoe ne kushilula kwilombola miivwanino yabo mu biyampe? Ukasangala pa kuyuka amba madingi mafike’po adi’ko, ino keadipo mu mabuku a panopano a mudingidi wa busongi, mhm, adi mu Bible—dibuku dya kala, adyo’ko ditendelwa mu tutwa na tutwa twa myaka.