ເຈົ້າຮູ້ບໍ?
ມີຫຼັກຖານຫຍັງອີກນອກຈາກຄຳພີໄບເບິນທີ່ສະແດງວ່າຊາວອິດສະຣາເອນເຄີຍເປັນທາດຢູ່ເອຢິບ?
ຄຳພີໄບເບິນບອກວ່າຫຼັງຈາກພວກມາດຢານພາໂຢເຊັບໄປເອຢິບ ຢາໂຄບເຊິ່ງເປັນພໍ່ແລະຄອບຄົວຂອງລາວກໍໄດ້ພາກັນຍ້າຍອອກຈາກການາອານໄປຢູ່ເອຢິບ. ພວກເຂົາໄປຕັ້ງຫຼັກປັກຖານຢູ່ສາມລ່ຽມປາກແມ່ນ້ຳນິນ ໃນແຂວງໂຄເຊນ ປະເທດເອຢິບ. (ຕົ້ນ. 47:1, 6) ພວກອິດສະຣາເອນ “ໄດ້ອອກແມ່ແພ່ລູກເກີດມາກແລະທະວີຂຶ້ນໄປເປັນພວກອັນໃຫຍ່.” ດັ່ງນັ້ນ ຊາວເອຢິບຈຶ່ງເລີ່ມຮູ້ສຶກຢ້ານຊາວອິດສະຣາເອນ ແລະໄດ້ບັງຄັບພວກເຂົາໃຫ້ເປັນທາດ.—ອົບ. 1:7-14
ນັກວິຈານສະໄໝໃໝ່ບາງຄົນໄດ້ຄັດຄ້ານວ່າເລື່ອງຈາກພະຄຳພີທີ່ເວົ້າຂ້າງເທິງນີ້ເປັນພຽງນິທານ. ແນວໃດກໍຕາມ ກໍຍັງມີຫຼັກຖານທີ່ສະແດງວ່າຊາວເຊໄມ * ເຄີຍເປັນທາດໃນເອຢິບບູຮານແທ້ໆ.
ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ນັກບູຮານຄະດີຫຼາຍຄົນໄດ້ຄົ້ນພົບການຕັ້ງຖິ່ນຖານບູຮານຢູ່ທາງເໜືອຂອງເອຢິບ. ດຣ. ຈອນ ບິມສັນບອກວ່າ: ໄດ້ພົບຫຼັກຖານການຕັ້ງຖິ່ນຖານຂອງຊາວເຊໄມປະມານ 20 ບ້ານຫຼືຫຼາຍກວ່ານັ້ນທີ່ຢູ່ທາງເໜືອຂອງເອຢິບ. ນອກຈາກນັ້ນ ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານວັດຖຸບູຮານຂອງເອຢິບທີ່ຊື່ເຈມ ເຄ ໂຮບມາຍເຍີກໍບອກວ່າ: “ໃນໄລຍະປະມານປີ 1800 ເຖິງ 1540 ກ່ອນ ຄ.ສ ປະເທດເອຢິບເປັນດິນແດນທີ່ໜ້າສົນໃຈສຳລັບການຍ້າຍຖິ່ນຖານຂອງຄົນອາຊີຕາເວັນຕົກເຊິ່ງເວົ້າພາສາຊີເມຕິກ.” ລາວບອກອີກວ່າ: “ໄລຍະເວລານັ້ນເປັນສະໄໝດຽວກັນກັບສະໄໝບັນພະບຸລຸດຕົ້ນຕະກູນຂອງຊາວຢິວ ແລະຍັງເປັນໄລຍະເວລາແລະສະພາບການດຽວກັນກັບທີ່ບັນທຶກໃນປຶ້ມຕົ້ນເດີມ.”
ມີຫຼັກຖານເພີ່ມເຕີມຈາກທາງໃຕ້ຂອງເອຢິບ ແຜ່ນພາໄພຣັດໃນໄລຍະປີ 2000-1600 ກ່ອນ ຄ.ສ ໄດ້ບັນທຶກຊື່ຂອງທາດຫຼາຍຄົນທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ເຮືອນຫຼັງໜຶ່ງໃນທາງພາກໃຕ້ຂອງເອຢິບ ຫຼາຍກວ່າ 40 ຊື່ເຫຼົ່ານັ້ນເປັນຊື່ພາສາເຊໄມ. ທາດຫຼືຄົນຮັບໃຊ້ເຫຼົ່ານີ້ເປັນຄົນເຮັດອາຫານ ຊ່າງຕັດເຄື່ອງ ແລະເປັນກຳມະກອນ. ໂຮບມາຍເຍີບອກວ່າ: “ຂະໜາດເຮືອນຫຼັງດຽວທີ່ຢູ່ໃນທີເບດ [ເຊິ່ງຢູ່ທາງໃຕ້ຂອງເອຢິບ] ກໍຍັງມີຊາວເຊໄມອາໄສຢູ່ນຳກັນຫຼາຍກວ່າ 40 ຄົນ ຄັນຊັ້ນກໍຄືຊິມີຊາວເຊໄມຢູ່ຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍໃນທົ່ວປະເທດເອຢິບໂດຍສະເພາະບໍລິເວນສາມລ່ຽມປາກແມ່ນ້ຳ.”
ເດວິດໂຣເຊິ່ງເປັນນັກບູຮານຄະດີຂຽນວ່າ ຊື່ຂອງທາດບາງຄົນທີ່ຢູ່ໃນລາຍຊື່ນັ້ນ “ຄືກັບຊື່ຂອງຄົນທີ່ຢູ່ໃນຄຳພີໄບເບິນ” ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ພາໄພຣັດບາງແຜ່ນມີຊື່ຄືກັນກັບຊື່ຂອງອີຊາຄາ ອາເຊນ ແລະຊີບລາ. (ອົບ. 1:3, 4, 15) ເດວິດໂຣສະຫຼຸບວ່າ: “ນີ້ເປັນຫຼັກຖານແທ້ໆທີ່ຢືນຢັນວ່າຊາວອິດສະຣາເອນເຄີຍເປັນທາດຂອງເອຢິບ.”
ດຣ. ຈອນ ບິມສັນບອກວ່າ: “ເລື່ອງລາວໃນຄຳພີໄບເບິນກ່ຽວກັບການເປັນທາດຢູ່ເອຢິບແລະການອົບພະຍົບຂອງຊາວອິດສະຣາເອນມີຫຼັກຖານຢ່າງໜັກແໜ້ນທາງປະຫວັດສາດ.”
^ ຂໍ້ 4 ຊື່ເຊໄມມາຈາກຊື່ຂອງເຊມ ເຊິ່ງເປັນໜຶ່ງໃນລູກຊາຍສາມຄົນຂອງໂນອາ. ເບິ່ງຄືວ່າລູກຫຼານຂອງເຊມມີທັງຊາວເອລາມ ຊາວອາຊີລີ ຊາວການເດ ຊາວເຮັບເຣີ ຊາວຊີລີ ແລະຊົນເຜົ່າຕ່າງໆຂອງອາຣັບ.
