Hin-o hi Abraham?
Hin-o hi Abraham?
PIPIRA la nga kalalakin-an an may daku nga impluwensya ha mga relihiyon han kalibotan. Kondi, hi Abraham * gintatahod han mga Judio, Muslim, ngan mga Kristiano, ngan gintatagad sugad nga “usa nga bantogan ha Kasuratan” ngan “susbaranan ha pagtoo.” Gintatawag liwat hiya han Biblia nga ‘amay han ngatanan nga natoo.’—Roma 4:11.
Kay ano nga daku an respeto han mga tawo kan Abraham? Kay hiya la an gintawag han Biblia nga sangkay han Dios, ngan tulo ka beses pa!—2 Kronikas 20:7; Isaias 41:8; Jakobo 2:23.
Kondi ha iba nga bahin, ordinaryo la hiya nga tawo sugad ha aton. Damu han iya problema an pariho han aton, pero naglampos hiya ha pag-atubang hito. Paonan-o niya ginbuhat ito? Hisgotan naton an ginsisiring han Biblia mahitungod ha iya.
An Iya Gintikangan
Natawo hi Abraham ha tuig 2018 A.K.P. ngan nagtubo ha Ur. (Genesis 11:27-31) An Ur daku ngan riko nga syudad. Kondi kalyap didto an pagsingba ha mga dios-dios. An amay ni Abraham nga hi Tera bangin usa han nagsisingba hito. (Josue 24:2) Pero ginpili ni Abraham nga singbahon hi Jehova * imbes an waray-kinabuhi nga mga imahen.
Kay ano nga ito an nagin desisyon ni Abraham? Aw, han igin-anak hiya, naabotan pa niya hin 150 ka tuig hi Sem nga anak ni Noe. Salit posible nga kon nagkaupod hira, mahihibaroan niya kon ano an gin-abat ni Sem han maluwas ha bug-os-kalibotan nga Baha. Bangin hinbaroan liwat niya an bili ha pagsingba kan Jehova, an Dios nga nagtipig kan Sem ngan han pamilya hito ha Delubyo.
Hi Sem man o an iba an nagsumat kan Abraham mahitungod han tinuod nga Dios, ginios hiya uyon hito. Han nakita ni Jehova, an parausisa han kasingkasing, an maopay nga kalidad ni Abraham, ginbuligan niya ito nga magin mas maopay pa gud nga tawo.—Proberbios 17:3; 2 Kronikas 16:9.
An Iya Kinabuhi
An kinabuhi ni Abraham puno hin diri ginlalaoman nga panhitabo nga agsob diri masayon, kondi may katuyoan. Tagdon naton an pipira han iya naeksperyensyahan.
▪ Samtang nag-uukoy hira Abraham ha Ur, an iya natawhan nga nasud, ginsugo hiya han Dios nga bayaan ito ngan kumadto ha tuna nga ipapakita han Dios ha iya. Bisan kon diri hiya o hi Sara maaram han ngatanan nga detalye kon makain hira o kon kay ano nga ginsugo hira han Dios nga bumaya, sumunod hira. Ha urhi, nag-ukoy hira ha tolda ha Kanaan sugad nga temporaryo nga residente tubtob ha ira kamatay.—Buhat 7:2, 3; Hebreo 11:8, 9, 13.
▪ Han waray pa anak hira Abraham ngan Sara, nagsaad hi Jehova ha paghimo hin daku nga nasud pinaagi kan Abraham. Dugang pa, hi Jehova nagsiring nga an ngatanan nga pamilya ha tuna bibendisyonan pinaagi kan Abraham. (Genesis 11:30; 12:1-3) Ha urhi ginparig-on ni Jehova ito nga saad. Hiya nagsiring nga an binhi ni Abraham diri maiihap pariho han mga bitoon han kalangitan.—Genesis 15:5, 6.
▪ Han 99 anyos na hi Abraham ngan hirani na mag-90 anyos hi Sara, nagsaad hi Jehova nga magkakaanak hira hin lalaki. Baga hin imposible ito para ha tawo, pero waray pag-iha ira hinbaroan nga waray “bagay nga diri mahihimo ni Jehova.” (Genesis 18:14) Paglabay hin usa ka tuig ha edad nga 100, nagkaanak hira Abraham, nga iya gintawag hin Isaak. (Genesis 17:21; 21:1-5) Espisipiko nga nagsaad an Dios nga pinaagi kan Isaak, an katawohan hura nga bibendisyonan.
▪ Paglabay hin mga tuig, naghimo hi Jehova hin diri ginlalaoman nga hangyo kan Abraham: Ginhangyo niya hi Abraham nga ighalad an iya hinigugma nga anak bisan kon waray pa ito asawa ngan mga anak. * Masakit gud para ha iya nga mawad-an hin anak, pero andam hiya pagsunod ngan paghalad hito. Natoo gud hiya nga may gahum an Dios ha pagbanhaw kan Isaak kon kinahanglan, basi matuman an Iya mga saad. (Hebreo 11:19) Han ihahalad na ni Abraham an iya anak, ginpugngan hiya han Dios. Nalipay an Dios han iya pagkamasinugtanon. Katapos gin-utro han Dios an iya mga saad kan Abraham.—Genesis 22:1-18.
▪ Namatay hi Abraham ha edad nga 175. Hiya “nabugtoan han iya gininhawa,” siring han Biblia, “ngan [tagbaw nga] namatay ha pagkalagas na.” (Genesis 25:7, 8) Hito nga paagi, naeksperyensyahan niya an usa pa nga katumanan han saad han Dios nga magkakaada hiya hilawig nga kinabuhi ngan murayaw nga kamatayon.—Genesis 15:15.
An Iya Iginbilin ha Aton
Hi Abraham labaw pa hin bantogan nga tawo ha relihiyon ngan ha kasaysayan. Tubtob yana, an istorya han iya kinabuhi nagpapabilin ngan nagtatagana hin susbaranan. (Hebreo 11:8-10, 17-19) Tagdon naton an upat han iya mga kalidad. Tikangan naton ha iya nangunguna nga kalidad—pagtoo.
[Mga footnote]
^ par. 2 Ha siyahan, Abram an tawag kan Abraham ngan kilala an iya asawa nga Sarai. Ha urhi, ginbag-o han Dios an ngaran ni Abram nga Abraham, nangangahulogan hin “Amay han Kadam-an,” ngan an ngaran ni Sarai nga Sara, nangangahulogan hin “Prinsesa.” (Genesis 17:5, 15) Basi masayon masabtan, tatawagon naton hira nga Abraham ngan Sara dinhi hini nga mga artikulo.
^ par. 6 Jehova an ngaran han Dios sugad han mababasa ha Biblia.
^ par. 14 Kitaa an artikulo nga “Pakiana han Magbarasa . . . Kay Ano nga Ginhangyo han Dios hi Abraham nga Ighalad an Iya Anak?” ha pahina 23 hini nga gowa.
[Kahon ha pahina 4]
Usa nga Importante nga Tawo ha Kasaysayan han Biblia
An siyahan nga napulo nga kapitulo han libro han Genesis han Biblia nag-asoy han kinabuhi han pipira nga kalalakin-an nga nagpakita hin marig-on nga pagtoo sugad kanda Abel, Enok, ngan Noe. Kondi an kadak-an nga bahin han sunod nga 15 nga kapitulo naghihisgot han kinabuhi han usa la nga tawo—kan Abraham.
Dugang pa, may kalabotan kan Abraham siyahan nga gin-unabi han Biblia an pipira han pinakaimportante nga punto hito. Pananglitan, ha istorya han iya kinabuhi mababasa an siyahan nga pag-unabi . . .
▪ ha Dios sugad nga Taming, o Parapanalipod, han Iya mga surugoon.—Genesis 15:1; kitaa an Deuteronomio 33:29; Salmo 115:9; Proberbios 30:5.
▪ han pagtoo ha Dios.—Genesis 15:6.
▪ han pulong nga manaragna o propeta.—Genesis 20:7.
▪ mahitungod han gugma han kag-anak.—Genesis 22:2.
