1. Bí quyết để có đời sống gia đình hạnh phúc là gì?

GIÊ-HÔ-VA ĐỨC CHÚA TRỜI muốn đời sống gia đình bạn được hạnh phúc. Lời Ngài, tức Kinh Thánh, cung cấp sự hướng dẫn cho mỗi người trong gia đình và miêu tả vai trò mà Đức Chúa Trời muốn mỗi người thực hiện. Khi những người trong gia đình làm tròn vai trò của họ phù hợp với lời khuyên của Đức Chúa Trời thì kết quả rất là thỏa mãn. Chúa Giê-su nói: ‘Những kẻ nghe và giữ lời Đức Chúa Trời có phước!’—Lu-ca 11:28.

2. Hạnh phúc gia đình tùy thuộc vào việc chúng ta nhận biết điều gì?

² Hạnh phúc gia đình tùy thuộc chủ yếu vào việc chúng ta nhận biết Đức Giê-hô-va là Đấng thiết lập gia đình, Đấng mà Chúa Giê-su gọi là ‘Cha chúng ta’. (Ma-thi-ơ 6:9) Tất cả các gia đình trên đất hiện hữu là do ý Cha trên trời của chúng ta—và chắc chắn Ngài biết điều gì làm cho gia đình hạnh phúc. (Ê-phê-sô 3:14, 15) * Vậy, Kinh Thánh dạy gì về vai trò của mỗi người trong gia đình?

3. Kinh Thánh miêu tả thế nào về sự khởi đầu của gia đình nhân loại, và tại sao chúng ta biết đó là sự thật?

³ Đức Giê-hô-va tạo ra hai người đầu tiên, A-đam và Ê-va, và tác hợp họ thành vợ chồng. Ngài đặt họ trong khu vườn xinh đẹp trên đất gọi là vườn Ê-đen và bảo họ sinh con đẻ cái. Đức Giê-hô-va phán: “Hãy sanh-sản, thêm nhiều, làm cho đầy-dẫy đất”. (Sáng-thế Ký 1:26-28; 2:18, 21-24) Đây không phải chỉ là một chuyện huyền thoại, vì Chúa Giê-su cho thấy lời tường thuật của sách Sáng-thế Ký về sự khởi đầu của gia đình nhân loại là thật. (Ma-thi-ơ 19:4, 5) Mặc dù chúng ta gặp nhiều vấn đề và đời sống hiện nay không được như Đức Chúa Trời đã định, nhưng chúng ta hãy xem tại sao hạnh phúc trong gia đình là điều có thể đạt được.

4. (a) Làm sao mỗi người trong gia đình có thể góp phần làm cho gia đình hạnh phúc? (b) Tại sao tìm hiểu về đời sống Chúa Giê-su rất quan trọng cho hạnh phúc gia đình?

⁴ Mỗi người trong gia đình có thể góp phần làm đời sống gia đình hạnh phúc bằng cách noi gương Đức Chúa Trời trong việc bày tỏ tình yêu thương. (Ê-phê-sô 5:1, 2) Nhưng làm sao có thể noi gương Đức Chúa Trời khi chúng ta không thể thấy Ngài? Chúng ta có thể biết cách Đức Giê-hô-va cư xử qua việc Ngài đã phái Con đầu lòng xuống trái đất. (Giăng 1:14, 18) Khi ở trên đất, người Con này, Chúa Giê-su Christ, noi theo gương Cha sát đến độ chỉ cần thấy và nghe Chúa Giê-su thì cũng như ở cạnh và nghe Đức Giê-hô-va. (Giăng 14:9) Vì thế, bằng cách học biết về tình yêu thương mà Chúa Giê-su bày tỏ và noi theo gương ngài, mỗi người chúng ta có thể góp phần làm đời sống gia đình hạnh phúc hơn.

5, 6. (a) Cách Chúa Giê-su đối xử với hội thánh nêu gương cho người chồng như thế nào? (b) Phải làm gì để được thứ lỗi?

⁵ Kinh Thánh nói rằng chồng phải đối xử với vợ như cách Chúa Giê-su đối xử với môn đồ. Hãy xem lời hướng  dẫn này của Kinh Thánh: “Hỡi người làm chồng, hãy yêu vợ mình, như Đấng Christ đã yêu Hội-thánh, phó chính mình vì Hội-thánh... Cũng một thể ấy, chồng phải yêu vợ như chính thân mình. Ai yêu vợ mình thì yêu chính mình vậy. Vì chẳng hề có người nào ghét chính thân mình, nhưng nuôi-nấng săn-sóc nó như Đấng Christ đối với Hội-thánh”.—Ê-phê-sô 5:23, 25-29.

⁶ Tình yêu thương của Chúa Giê-su dành cho hội thánh gồm các môn đồ của ngài là gương hoàn hảo cho những người làm chồng. Chúa Giê-su “cứ yêu [họ] cho đến cuối-cùng”, hy sinh mạng sống cho họ dù rằng họ không hoàn toàn. (Giăng 13:1; 15:13) Tương tự, người chồng được khuyên: “Hãy yêu vợ mình, chớ hề ở cay-nghiệt với người”. (Cô-lô-se 3:19) Điều gì sẽ giúp cho người chồng áp dụng lời khuyên đó, đặc biệt trong trường hợp người vợ hành động thiếu suy xét chín chắn? Anh nên nhớ rằng chính mình cũng lầm lỗi và biết mình phải làm gì để nhận được sự tha thứ của Đức Chúa Trời. Đó là anh phải tha thứ những người phạm lỗi với mình và trong đó có vợ anh. Dĩ nhiên, người vợ cũng phải làm y như vậy. (Ma-thi-ơ 6:12, 14, 15) Chắc bạn hiểu tại sao người ta nói một cuộc hôn nhân tốt đẹp là sự kết hợp giữa hai người hay tha thứ?

7. Chúa Giê-su quan tâm đến điều gì, và vì vậy ngài nêu gương nào cho các người chồng?

⁷ Người chồng cũng nên lưu ý đến việc Chúa Giê-su luôn tỏ lòng quan tâm đối với các môn đồ. Ngài nghĩ đến những giới hạn và nhu cầu thể chất của họ. Chẳng hạn, khi họ mệt mỏi, ngài nói: “Hãy đi tẻ ra trong nơi vắng-vẻ, nghỉ-ngơi một chút”. (Mác 6:30-32) Người vợ cũng đáng được chồng ân cần quan tâm. Kinh Thánh miêu tả họ là “giống yếu-đuối hơn” mà người chồng được khuyên phải “kính-nể”. Tại sao? Bởi vì cả chồng lẫn vợ đều cùng “hưởng phước sự sống”. (1 Phi-e-rơ 3:7) Người chồng nên nhớ rằng sự trung thành chứ không phải là giới tính làm cho một người đáng quý trước mắt Đức Chúa Trời.—Thi-thiên 101:6.

8. (a) Người chồng “yêu vợ mình thì yêu chính mình vậy” có nghĩa gì? b) Vợ chồng là “một thịt” có nghĩa gì?

 ⁸ Kinh Thánh nói rằng người chồng nào “yêu vợ mình thì yêu chính mình vậy”. Đó là vì, như Chúa Giê-su đã nói, vợ chồng “không phải là hai nữa, nhưng một thịt mà thôi”. (Ma-thi-ơ 19:6) Vì vậy họ chỉ được có quan hệ tính dục với người hôn phối mà thôi. (Châm-ngôn 5:15-21; Hê-bơ-rơ 13:4) Họ có thể làm thế nếu tỏ lòng quan tâm bất vị kỷ tới nhu cầu của người hôn phối. (1 Cô-rinh-tô 7:3-5) Lời nhắc nhở này đáng lưu ý: “Chẳng hề có người nào ghét chính thân mình, nhưng nuôi-nấng săn-sóc nó”. Người chồng cần phải yêu vợ như chính mình, nhớ rằng họ phải chịu trách nhiệm với đấng làm đầu của họ là Chúa Giê-su Christ.—Ê-phê-sô 5:29; 1 Cô-rinh-tô 11:3.

9. Phi-líp 1:8 nói về đức tính nào của Chúa Giê-su, và tại sao người chồng nên bày tỏ đức tính này với vợ?

⁹ Nơi Phi-líp 1:8, sứ đồ Phao-lô nói đến lòng yêu thương trìu mến của Chúa Giê-su. Sự yêu thương dịu dàng của Chúa Giê-su là một đức tính làm tươi mát, một đức tính thu hút đối với những nữ tín đồ của ngài. (Giăng 20:1, 11-13, 16) Và người vợ mong muốn người chồng tỏ tình cảm thương yêu dịu dàng.

10. Chúa Giê-su nêu gương nào cho các người vợ?

¹⁰ Gia đình là một tổ chức, và muốn hoạt động êm xuôi thì cần có người làm đầu. Ngay cả Chúa Giê-su cũng có một Đấng làm đầu mà ngài phải vâng phục. “Đức Chúa Trời là đầu của Đấng Christ” cũng như “người đàn-ông là đầu người đàn-bà”. (1 Cô-rinh-tô 11:3). Việc Chúa Giê-su vâng phục Đức Chúa Trời là một gương tốt, vì tất cả chúng ta đều có một “đầu” mà mình phải vâng phục.

11. Vợ phải đối với chồng như thế nào, và hạnh kiểm của vợ có thể có tác động nào?

¹¹ Người bất toàn đều lầm lỗi và thường thiếu sót trong trách nhiệm làm đầu gia đình. Vậy thì người vợ nên làm  gì? Chị không nên coi thường những gì chồng làm hoặc cố giành quyền làm đầu của chồng. Người vợ nên nhớ dưới mắt Đức Chúa Trời, một tâm thần dịu dàng im lặng là quý giá. (1 Phi-e-rơ 3:4) Bằng cách thể hiện tâm thần này, chị sẽ thấy dễ vâng theo lời khuyên của Đức Chúa Trời, dù trong hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra, Kinh Thánh nói: ‘Vợ phải kính chồng’. (Ê-phê-sô 5:33) Nhưng nếu người chồng không chấp nhận Đấng Christ làm đầu thì sao? Kinh Thánh khuyên người vợ: “Hãy phục chồng mình, hầu cho nếu có người chồng nào không vâng theo Đạo, dẫu chẳng lấy lời khuyên-bảo, chỉ bởi cách ăn-ở của vợ, cũng đủ hóa theo, vì thấy cách ăn-ở của chị em là tinh-sạch và cung-kính”.—1 Phi-e-rơ 3:1, 2.

12. Tại sao không có gì sai khi người vợ bày tỏ ý kiến với thái độ tôn trọng?

¹² Dù chồng tin đạo hay không, người vợ không phải là thiếu tôn trọng nếu tế nhị bày tỏ một ý kiến khác với chồng. Quan điểm của chị có thể là đúng, và cả gia đình được lợi ích nếu chồng lắng nghe. Mặc dù Áp-ra-ham không đồng ý khi vợ ông là Sa-ra nêu ra giải pháp thực tế cho một vấn đề gia đình, Đức Chúa Trời nói với ông: “Hãy nghe theo tiếng người nói”. (Sáng-thế Ký 21:9-12) Dĩ nhiên, khi người chồng quyết định một điều nào đó không mâu thuẫn với luật pháp của Đức Chúa Trời thì người vợ nên nghe theo.—Công-vụ 5:29; Ê-phê-sô 5:24.

13. (a) Câu Kinh Thánh ghi nơi Tít 2:4, 5 khuyên người vợ điều gì? (b) Kinh Thánh nói gì về ly thân và ly dị?

¹³ Để thực hiện vai trò của mình, người vợ có thể làm rất nhiều trong việc chăm sóc cho gia đình. Thí dụ, Kinh Thánh cho thấy vợ phải “yêu chồng con mình, có nết-na, trinh-chánh, trông-nom việc nhà; lại biết ở lành, vâng-phục chồng mình”. (Tít 2:4, 5) Người làm vợ và làm mẹ áp dụng theo lời này sẽ được chồng con yêu thương và quý trọng lâu dài. (Châm-ngôn 31:10, 28) Nhưng vì hôn nhân là sự kết hợp giữa hai người bất toàn, đôi khi có những trường  hợp nghiêm trọng có thể đưa đến ly thân hoặc ly dị. Kinh Thánh cho phép ly thân trong một số trường hợp. Tuy vậy, không nên xem nhẹ sự ly thân, vì Kinh Thánh khuyên: “Vợ không nên lìa-bỏ chồng,... còn chồng cũng không nên để vợ”. (1 Cô-rinh-tô 7:10, 11) Và theo Kinh Thánh, chỉ khi nào một trong hai người hôn phối phạm tội tà dâm thì họ mới có lý do chính đáng để ly dị.—Ma-thi-ơ 19:9.

14. Chúa Giê-su đối xử với trẻ em như thế nào, và con cái cần gì nơi cha mẹ?

¹⁴ Chúa Giê-su nêu gương mẫu tuyệt hảo cho cha mẹ về cách đối xử với con cái. Khi người khác cản không cho trẻ em đến gần Chúa Giê-su, ngài phán: “Hãy để con trẻ đến cùng ta, đừng cấm chúng nó”. Kinh Thánh nói sau đó ngài “bồng những đứa trẻ ấy, đặt tay trên chúng nó mà chúc phước cho”. (Mác 10:13-16) Vì Chúa Giê-su dành thời giờ cho những đứa trẻ, chẳng phải bạn cũng nên làm như vậy với con cái hay sao? Chúng cần nhiều thời gian của bạn. Bạn cần dành thời giờ để dạy chúng, vì đó là điều Đức Giê-hô-va bảo cha mẹ phải làm.—Phục-truyền Luật-lệ Ký 6:4-9.

15. Cha mẹ có thể làm gì để che chở con cái?

 ¹⁵ Thế gian này ngày càng trở nên gian ác, con cái cần cha mẹ che chở chúng khỏi những người tìm cách hại chúng, chẳng hạn như những kẻ lợi dụng tình dục. Hãy xem cách Chúa Giê-su che chở các môn đồ, ngài trìu mến gọi họ là “các con trẻ”. Khi bị bắt và sắp bị giết, Chúa Giê-su giúp họ trốn thoát. (Giăng 13:33; 18:7-9) Là cha mẹ, bạn cần cảnh giác nhận ra những mưu kế của Ma-quỉ nhằm hãm hại con cái của bạn. Bạn cần căn dặn chúng. * (1 Phi-e-rơ 5:8) Chưa bao giờ con trẻ bị đe dọa về thể chất, thiêng liêng và đạo đức nghiêm trọng như hiện nay.

16. Cha mẹ học được điều gì qua cách Chúa Giê-su cư xử với các môn đồ khi họ thiếu sót?

 ¹⁶ Vào đêm trước khi Chúa Giê-su chết, các môn đồ cãi nhau xem ai lớn hơn trong vòng họ. Thay vì nổi giận, Chúa Giê-su tiếp tục nhân từ khuyên họ bằng lời nói và gương mẫu. (Lu-ca 22:24-27; Giăng 13:3-8) Nếu là bậc cha mẹ, bạn thấy mình có thể noi gương Chúa Giê-su như thế nào trong việc sửa dạy con cái? Đành rằng chúng cần sự sửa dạy, nhưng phải sửa dạy “có chừng-mực” và không bao giờ giận dữ. Bạn không muốn nói những lời thiếu suy nghĩ ‘đâm-xoi như gươm’. (Giê-rê-mi 30:11; Châm-ngôn 12:18) Phải sửa dạy làm sao để sau này con cái hiểu được điều đó là thích đáng.—Ê-phê-sô 6:4; Hê-bơ-rơ 12:9-11.

17. Bằng cách nào Chúa Giê-su nêu gương hoàn hảo cho con trẻ?

¹⁷ Con cái có thể học theo Chúa Giê-su không? Chắc chắn có. Bằng gương mẫu của chính ngài, Chúa Giê-su cho thấy cách con cái nên vâng lời cha mẹ. Ngài phán: “[Ta] nói điều Cha ta đã dạy ta”. Và ngài thêm: “Ta hằng làm sự đẹp lòng Ngài”. (Giăng 8:28, 29) Chúa Giê-su vâng lời Cha trên trời, và Kinh Thánh bảo con cái phải vâng lời cha mẹ. (Ê-phê-sô 6:1-3) Mặc dù là người con hoàn toàn, Chúa Giê-su vâng lời cha mẹ của ngài trên đất là Giô-sép và Ma-ri là những người bất toàn. Điều đó chắc chắn góp phần đem lại hạnh phúc cho mọi người trong gia đình của Chúa Giê-su!—Lu-ca 2:4, 5, 51, 52.

18. Tại sao Chúa Giê-su luôn vâng lời Cha trên trời, và ngày nay ai được vui lòng khi con cái vâng lời cha mẹ?

¹⁸ Trẻ con có thấy cách mà chúng có thể noi gương Chúa Giê-su nhiều hơn và làm cho cha mẹ vui lòng không? Đành rằng đôi khi con cái thấy khó vâng lời cha mẹ, nhưng đó là điều Đức Chúa Trời muốn chúng phải làm. (Châm-ngôn 1:8; 6:20) Chúa Giê-su luôn vâng lời Cha trên trời, ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn. Có lần, khi Đức Chúa  Trời muốn cho ngài phải làm một điều thật khó khăn, Chúa Giê-su cầu khẩn: “Xin cất chén nầy [một đòi hỏi] khỏi tôi!” (Lu-ca 22:42) Tuy thế, Chúa Giê-su làm theo điều Đức Chúa Trời đòi hỏi, vì ngài hiểu rằng Cha biết rõ hơn cả. Bằng cách học tập vâng lời, con cái sẽ làm cho cha mẹ và Cha trên trời vui lòng. *—Châm-ngôn 23:22-25.

19. (a) Sa-tan dụ dỗ người trẻ như thế nào? (b) Hành vi xấu của con cái có thể ảnh hưởng đến cha mẹ như thế nào?

¹⁹ Ma-quỉ cám dỗ Chúa Giê-su, và chúng ta có thể chắc rằng hắn cũng sẽ dụ dỗ người trẻ làm điều quấy. (Ma-thi-ơ 4:1-10) Sa-tan Ma-quỉ dùng áp lực bạn bè là một điều có thể rất khó kháng cự. Thế thì điều trọng yếu là không giao du với những người làm điều xấu! (1 Cô-rinh-tô 15:33) Con gái Gia-cốp là Đi-na chơi với những người không thờ phượng Đức Giê-hô-va, và điều này dẫn đến nhiều tai họa. (Sáng-thế Ký 34:1, 2) Hãy nghĩ đến việc những người khác trong gia đình sẽ đau buồn đến mức nào nếu một người có hành vi vô luân!—Châm-ngôn 17:21, 25.

20. Để có đời sống hạnh phúc, mỗi người trong gia đình phải làm gì?

²⁰ Vấn đề gia đình dễ đối phó hơn khi áp dụng lời khuyên  của Kinh Thánh. Thật vậy áp dụng lời khuyên đó là bí quyết giúp gia đình hạnh phúc. Vậy các người chồng hãy yêu vợ, và cư xử với vợ như cách Chúa Giê-su cư xử với hội thánh. Các người vợ hãy vâng phục quyền làm đầu của chồng, và theo gương của người vợ tài đức được miêu tả trong Châm-ngôn 31:10-31. Các bậc cha mẹ hãy dạy dỗ con cái. (Châm-ngôn 22:6) Hỡi người làm cha, hãy “khéo cai-trị nhà riêng mình”. (1 Ti-mô-thê 3:4, 5; 5:8) Và con cái hãy vâng lời cha mẹ. (Cô-lô-se 3:20) Không ai trong gia đình là hoàn toàn, tất cả đều lầm lỗi. Vậy hãy khiêm nhường, xin người khác tha lỗi.

21. Triển vọng tuyệt diệu nào đang ở trước mắt, và hiện tại làm sao chúng ta có thể hưởng đời sống gia đình hạnh phúc?

²¹ Thật vậy, Kinh Thánh có rất nhiều lời khuyên và sự chỉ dạy quý giá về đời sống gia đình. Ngoài ra, Kinh Thánh cho chúng ta biết về thế giới mới của Đức Chúa Trời và một địa đàng đầy dẫy những người vui mừng thờ phượng Đức Giê-hô-va. (Khải-huyền 21:3, 4) Quả là một triển vọng tuyệt diệu trước mắt! Ngay cả trong hiện tại, chúng ta có thể hưởng đời sống gia đình hạnh phúc bằng cách áp dụng những sự chỉ dạy của Đức Chúa Trời qua Lời Ngài là Kinh Thánh.