KOLTAEL SVENTA UTSʼ ALALILETIK | NUPULTSʼAKAL
Kʼelbo slekil li kʼusi cha˗ilin-o yuʼune
Li voʼote kʼusiuk noʼox chapas ta anil, pe li anup achiʼile tskʼan ti lek chapanbil skotole.
Li voʼote xatsʼijet noʼox xchiʼuk mu masuk xanaʼ xaloʼilaj, yan li anup achiʼile mu xpaj ta loʼil, yuʼun lek chaʼi xchiʼinel ta loʼil li yantike.
¿Mi oy jtosuk stalelal ti muʼyuk lek chavilbe li anup achiʼile? Mi te xijnopnun˗oe, xuʼ sok li jnupuneltike. Xi onoʼox chal li Vivliae: «Li buchʼu te xnopnun-o xchiʼuk jtosuk kʼusie ta xchʼak sba yuʼun li buchʼu yamigo tajek sbaike» (Proverbios 17:9).
Xuʼ van xajel anopben sventa maʼukuk xakʼel li kʼusi chlik˗o kʼope.
Li ta mantal liʼe, ta jkʼeltik batel:
Xuʼ jelel kʼusi chanop ta sventa li kʼusi chopol chavile
Xuʼ van oy jtosuk stalelal ti muʼyuk lek chavilbe li anup achiʼile, pe xuʼ te tsakal skʼoplal jtosuk stalelal ti lek chavil˗oe. Jkʼeltik batel oxibuk skʼelobil:
«Li jmalale chjalij tajek ta smeltsanel sba kʼalal oy bu chbate. Pe jech xtok, oy smalael yuʼun ta jtojolal. Bakʼintike chi˗ilin˗o yuʼun ta skoj ti toj echʼem chjalije, pe jaʼ li kʼusi lek chkilbe xtoke» (Chelsea).
«Li kajnile lek xchapet li kʼusitik tspase, yuʼun jaʼ to jech jun yoʼonton chkom, bakʼintike chi˗ilin˗o yuʼun. Pe ta skoj ti lek xchapet li kʼusitik tspase, jaʼ skʼan xal ti muʼyuk bu tsvontol pas o ti anil tspas li kʼusitike» (Christopher).
«Bakʼintike li jmalale muʼyuk tsots skʼoplal chil li kʼusitike, taje chikap˗o yuʼun. Jech xtok, ti kʼu yelan kʼun xchiʼuk jun tajek yoʼonton tspas li kʼusitike jaʼ li kʼusi lek laj kilbe kʼalal laj kojtikin ta sba veltae. Lek chkil kʼalal lek tspas skotol kʼalaluk oy kʼusitik chichʼ pasel ti chakʼ-o tajek lubele» (Danielle).
Jech kʼuchaʼal laj yakʼik venta li Chelsea, Christopher xchiʼuk Danielle li kʼusi vokol o kʼun chaʼi li snup xchiʼilike te onoʼox chlik tal ta jtos talelal. Jech kʼuchaʼal li jsep takʼin ti oy chaʼjot yelovale.
Mu onoʼox skotoluk talelaletik ti chkoltavane, yuʼun chal onoʼox Vivlia ti oy onoʼox buchʼu «ti ta anil chlik skʼakʼal yoʼontone» (Proverbios 29:22). Mi jaʼ jech stalel jun malalil o jun ajnilale, skʼan xakʼ persa slokʼesel ‹li skʼakʼal yoʼontone, ti ch˗iltavane, ti tsotsik xa ye chkʼopoje, ti chchopol kʼoptavane› «xchiʼuk skotol li kʼusitik tsokesvane» a (Efesios 4:31).
Pe ¿mi jaʼ noʼox ta skoj jtos stalelal ti chopol-o chavaʼi aba yuʼune? Xi chtojobtasvan li Vivliae: «Jechuk-o me tsʼikbo abaik ta jujuntal [...] akʼo mi oy buchʼu tsaʼ smul ta atojolalik» (Kolosenses 3:13).
Jech xtok, jaʼ kʼelbo slekil li kʼusi chopol-o chavaʼi aba yuʼune. Vuleso ta ajol, li jtos stalelal taje, xuʼ van jaʼ li kʼusi lek laj avilbe ta slikebal li anup achiʼile. Xi chal Joseph ti jaʼ jun nupultsʼakale: «Mi jaʼ chavakʼ ta avoʼonton li kʼusi chopol-o chavaʼi aba yuʼun ta stojolal avajnile, xkoʼolaj ta jun diamante ti jaʼ noʼox chakʼelbe ti tsʼubajtik sniʼ pasbile, pe ti jaʼ muʼyuk chata ta ilel ti toj kʼupil sbae».
Kʼusitik jmoj xuʼ xachanbeik skʼoplal
Baʼyel nopbeik skʼoplal ta jujuntal li sjakʼobiltak liʼe, ta tsʼakale jmoj xa loʼiltaik.
¿Mi chanop ti oy jtosuk stalel anup achiʼil ti xuʼ sokes-o anupunele? Mi jeche, ¿kʼusi talelalil?
¿Mi jaʼ jtos stalelal ti toj echʼ noʼox chopole o jaʼ noʼox ti cha˗ilin-o yuʼune?
¿Mi oy kʼusi lek xuʼ xachanbe li ta stalelal taje? Mi jaʼ jeche, ¿kʼusi jaʼ xchiʼuk kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal chavil?
a Kʼelo li mantaletik «¿Kʼuxi xuʼ jtsaltik li skapemal joltike?», «Cómo hablar sin herir» xchiʼuk «Cómo dejar de discutir».
Xuʼ van chakʼupin skʼelel xtok liʼe
LI JKʼEL OSIL TA TOYOLE
Kʼuxi xuʼ xchapan skʼopik li buchʼutik nupul tsʼakalike
NUPULTSʼAKAL XCHIʼUK UTSʼ ALALIL
¿Kʼusi skʼan xapasik sventa oyuk mas smalael avuʼunike?
Li chaʼvoʼ krixchanoe ta onoʼox xlik skʼopik ta skoj ti jaʼ jpasmulilutike. Tsots skʼoplal ti oyuk smalael kuʼuntik sventa lekuk xbat li jnupuneltike.