Ua pohe anei Iesu i nia i te satauro?
Te pahonoraa a te Bibilia
E rave rahi haapaoraa e parau ra e Kerisetiano ratou o te faaohipa i te satauro i roto i ta ratou haamoriraa. Tera râ, aita te Bibilia e parau ua pohe Iesu i nia i te satauro, i nia râ i te hoê pou tia.
Te faaohipa ra te Bibilia te taˈo Heleni stauros no te faataa te ravea o to Iesu poheraa. (Mataio 27:40; Ioane 19:17) Pinepine e hurihia teie taˈo ei “satauro,” tera râ no e rave rahi aivanaa te auraa o te taˈo stauros o te hoê ïa “pou tia.” a Ia au i te hoê buka, te auraa o te taˈo stauros “e ere ïa e piti tâpû raau, hoê tei faataravahia.”—A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament.
Te faaohipa atoa ra te Bibilia te tahi taˈo Heleni xylon hoê â auraa e te taˈo stauros. (Ohipa 5:30; Petero 1, 2:24) Te auraa o te taˈo xylon hoê ïa “raau,” “raau tâpû-afaro-hia,” “pou” aore ra “tumu raau.” b No reira, te na ô ra te tahi nota o te hoê huriraa Bibilia: “Aita hoê aˈe mea i roto i te reo Heleni o te Faufaa Apî te faataa ra e piti tâpû raau teie.”—The Companion Bible.
E farii anei te Atua ia faaohipahia te satauro no te haamori ia ˈna?
Te hoê crux simplex: No roto mai te reo Latino teie parau no te faataa i te hoê pou tia i reira i te patitiraahia te taata ohipa ino
E hiˈopoa anaˈe te tahi mau irava Bibilia e manaˈo o te tauturu ia tatou ia taa maitai no te aha aita e tia ia faaohipa i te satauro i roto i ta tatou haamoriraa.
Aita te Atua e farii ia faaohipahia te mau hohoˈa aore ra tapao, mai te satauro. Ua faaue te Atua i te mau Iseraela eiaha ratou e hamani i “te tahi tii taraihia e hohoˈa to ˈna no te tahi tapao” no te haamori ia ˈna. Ua faaue-atoa-hia i te mau Kerisetiano “a maue ê atu i te haamori idolo.”—Deuteronomi 4:15-19; Korinetia 1, 10:14.
Aita te mau Kerisetiano o te senekele matamua e faaohipa i te satauro i roto i ta ratou haamoriraa. c E titauhia ia pee te mau Kerisetiano te mau haapiiraa e te hiˈoraa ta te mau aposetolo i vaiiho mai.—Tesalonia 2, 2:15.
No ǒ mai i te mau nunaa ěê te faaohiparaa i te satauro i roto i te haamoriraa. d Tau hanere matahiti i muri aˈe i te pohe o Iesu aita te mau haapaoraa e pee faahou i ta ˈna mau haapiiraa. No ta ratou mau mero apî, “ua fariihia ia faaohipa ratou i ta ratou mau tapao e hohoˈa no ǒ mai i te mau peu a te nunaa ěê,” mai te satauro. (The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words) Tera râ, aita te Bibilia e parau e farii te Atua te mau tapao a te mau nunaa ěê ia riro mai ratou ei Kerisetiano.—Korinetia 2, 6:17.
a A hiˈo te New Bible Dictionary, te toru o te piaraa, piahia e Derek Wood, api 245; Theological Dictionary of the New Testament, buka VII, api 572; The International Standard Bible Encyclopedia, piaraa apî, buka 1, api 825; e The Imperial Bible-Dictionary, buka II, api 84.
b A hiˈo The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, api 1165; A Greek-English Lexicon, na Liddell e Scott, te iva o te piaraa, te mau api 1191-1192; e te Theological Dictionary of the New Testament, buka V, api 37.
c A hiˈo te Encyclopædia Britannica, 2003, i te taˈo “Cross”; The Cross—Its History and Symbolism, api 40; e The Companion Bible, Oxford University Press, tuhaa hau 162, api 186.
d A hiˈo The Encyclopedia of Religion, buka 4, api 165; The Encyclopedia Americana, buka 8, api 246; e te Symbols Around Us, te mau api 205-207.

