Kasi Ciuta Wakukanizga Kumwa Phere?
Kasi Ciuta Wakukanizga Kumwa Phere?
MLENGI withu, wakutikhumbira viwemi ndipo wakutikanizga yayi kumwapo. * Nakuti wali kupa munthu ‘vinyo kuti likondweske mtima wake na mafuta kung’animiska cisko cake, pamo na cingwa ico cikukhomeska mtima wa munthu.’ (Salmo 104:15) Pa nyengo yinyake, Yesu Khristu wakawovwirapo kuti ŵanthu ŵasangwe pa ukwati, wakazgora maji kuŵa “vinyo liwemi” comene.—Yohane 2:3-10.
Nchakupulikikwa kuti Mlengi withu wakumanya makora ivyo phere likucita mu thupi ndiposo ku wongo. Kwizira mu Baibolo, Dada withu wa kucanya ‘wakutisambizga kuti tiwone candulo’ ndipo wakuticenjezga za uheni wa kumwa comene phere. (Yesaya 48:17) Wonani umo Baibolo likuticenjezgera mwambura kubisa:
“Mungaloŵeranga vinyo cara, mwenemumo muli makhaliro ghaheni.” (Ŵaefeso 5:18) “Ŵaloŵevu . . . ŵazamuhara cara ufumu wa Ciuta.” (1 Ŵakorinte 6:9-11) Mazgu gha Ciuta ghakukanizga “kugubulizga, kupoma vyongo mu viphikiro, na vinyake vyantheura.”—Ŵagalatiya 5:19-21.
Sono tiyeni tiwone uheni unyake uwo ukuŵapo para munthu wakumwa comene phere.
Uheni wa Kumwa Comene Phere
Nangauli phere lingaŵa liwemi mu thupi, kweni lili na vinthu vinyake ivyo vingatimbanizga maghanoghano na kunanga thupi. Kumwa comene phere kungambiska masuzgo agha:
Munthu wakutondeka kughanaghana makora. (Zintharika 23:33) Allen, uyo wazunulika mu nkhani yakwambilira, wakamwanga comene ndipo wakuti: “Phere likunanga thupi pera yayi kweni likunangaso maghanoghano ndipo likupangiska munthu kucita vinthu mwambura kwenelera. Likupangiska kuti uleke kuŵikako mahara para ŵanji ŵakukwenyelera.”
Munthu wakuŵavya wofi panji soni. Malemba ghakucenjezga kuti: “Vinyo na vinyo liphya vikutorako umanyi.” (Hoseya 4:11) Mwawuli? Munthu uyo wakumwa comene, kanandi wakughanaghana na kucita vinthu ivyo wangacita yayi para wandamwe. Tingatondeka kucita ico nchakwenelera. Phere lingapangiska kuti tileke kujikora ndipo tingananga ubwezi withu na Ciuta.
Mwaciyelezgero, John wakagazgana na muwoli wake ndipo wakakhwizuka na kuluta ku bara. Wakati wamwapo kuti wazikiske mtima, mwanakazi wa mu bara wakiza kwa iyo. Wakati wamwapo comene, wakatorana na mwanakazi uyu na kukacita uleŵi. Mahara ghakati ghaweleramo, John wakadandawura comene kuti wakacita cinthu ico mphanyi wakacita yayi walekenge kumwapo.
Munthu wakubwetura waka na kucita cilicose. Baibolo likuti: “Ndinjani wali na soka? . . . Ndinjani wali na zimphindano? . . . Ŵeneawo ŵakutandara pa vinyo, na awo ŵakuyezga vinyo lakusazgika.” (Zintharika 23:29, 30) Para munthu wamwa comene wakuŵa “nga ndi uyo wagona mukati mu nyanja, panji nga ndi uyo wagona pa songo la mlongoti.” (Zintharika 23:34) Munthu uyo wamwa comene wangawuka na kusanga kuti ‘wapwetekeka kweni wapulikanga kanthu cara.’—Zintharika 23:35.
Kumwa comene kungambiska matenda. “Pamanyuma [phere] tililume nga ndi njoka, na kulasa nga ndi cipiri.” (Zintharika 23:32) Ŵadokotala ŵakuzomerezga kuti ntharika iyi njaunenesko. Phere lili na tunthu twa poyizoni uto tungapangiska kansa, nthenda ya ciŵindi, kutupa kwa ndulu, nthenda ya shuga, sitiroku, panji nthenda ya mtima. Agha ni masuzgo ghanyake agho munthu uyo wakumwa comene phere wangaŵa nagho. Kweniso, munthu wangazemphuka panji kufwa nanga ni para wangamwa comene kamoza pera. Masuzgo ghakuru comene agho ghakuŵapo cifukwa ca kumwa comene ghakukhwaska thupi la munthu pera yayi.
Uheni ukuru wa kumwa comene phere. Nanga ni para munthu wandaloŵere kweni para wakumwa comene wangananga ubwezi wake na Ciuta. Baibolo likuyowoya mwambura kubisa kuti: “Soka kwa awo ŵakuwuka namacerocero comene kuti ŵangofire Yesaya 5:11, 12.
kuyakamwa na kuloŵera, awo ŵakutandara lisuke vinyo liŵaloŵezge, enya ŵakutandara papo mpaka usiku!” Cifukwa wuli? Yesaya wakalongosora uheni uwo ukuŵapo para munthu wakumwa comene, wakati: “Ŵakupwelera mazgu gha Yehova cara, nesi kulanguruka na milimo ya mawoko ghake.”—Mazgu gha Ciuta ghakuticenjezga kuti tileke ‘kukhala nawo ŵakumwakumwa vinyo.’ (Zintharika 23:20) Ŵanakazi ŵacekuru ŵakucenjezgeka kuti ŵaleke kuŵa “ŵazga ŵa vinyo.” (Tito 2:3) Cifukwa wuli? Kwambura kumanya, mwapacokopacoko munthu wangamba kumwa comene kweniso pafupipafupi. Mukuluta kwa nyengo, wangatondeka kugona, na kughanaghana kuti “Kasi ndiwukenge pauli ku tulo? Nditindipenjeso vinyo kuti ndimwengeso.” (Zintharika 23:35) Awo ŵakumwa comene phere ŵakuŵa na babalaza, lekani para kwaca waka ŵakukhumba kumwaso.
Baibolo likucenjezga kuti awo ŵakumwa “vinyo mwakujumphizga, kupoma vyongo mu viphikiro, kuphalizgana pa kumwa . . . ŵazamupatawura kwa uyo ngwakunozgeka kweruzga awo mbamoyo na awo mbakufwa.” (1 Petrosi 4:3, 5) Pakuyowoya za mazuŵa ghaheni agha, Yesu wakacenjezga kuti: “Muŵe maso pa mwaŵene kuti mitima yinu yileke kuzotofyeka na kurya mwakujumphizga na kumwa comene na vyenjezgo vya umoyo, ndipo mwamabuci, zuŵa [la Yehova] lira lizakaŵe lakucilukizga pa imwe nga nchipingo.”—Luka 21:34, 35.
Kasi awo ŵakumwa mwakujumphizga ŵangacita wuli kuti ŵaleke ‘kuzotofyeka na kumwa comene’?
[Mazgu ghamusi]
^ ndime 2 Mu nkhani iyi, “phere” likuyimira masese, vinyo, kacasu, na vinyake.
[Vithuzithuzi pa peji 4, 5]
Kumwa comene phere kungambiska masuzgo ghanandi