Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Mahungu Lamanene Eka Swisiwana

Mahungu Lamanene Eka Swisiwana

Mahungu Lamanene Eka Swisiwana

RITO RA XIKWEMBU ri hi tiyisekisa ri ku: “Xisiwana a xi nge rivariwi nkarhi hinkwawo.” (Pisalema 9:18) Bibele yi tlhela yi vula leswi hi Muvumbi wa hina: “U pfula voko ra wena u enerisa ku navela ka xilo xin’wana ni xin’wana lexi hanyaka.” (Pisalema 145:16) Ntshembo lowu, lowu nga eRitweni ra Xikwembu a hi norho. Xikwembu xa Matimba Hinkwawo xi nga endla leswi lavekaka leswaku xi herisa vusweti. I yini leswi vanhu lava sweleke va swi lavaka?

Mutivi wa ikhonomi wa le Afrika u vula leswaku matiko lama sweleke ma lava “mufumi la nga ni tintswalo.” Leswi vulaka leswaku ku laveka munhu loyi a nga ni musa leswaku a herisa vusweti. Hi nga ha vula leswaku mulawuri loyi a nga ta herisa vusweti eka vanhu hinkwavo u fanele a ri mulawuri la nga ta fuma misava hinkwayo, hikuva hakanyingi vusweti lebyikulu byi vangiwa hileswi matiko man’wana ma nga ni swilo leswi nga riki kona ematikweni man’wana. Ku engetela kwalaho, mulawuri loyi a nga ta herisa vusweti u fanele a endla swo karhi hi nchumu lowu vangaka vusweti—ku nga vutianakanyi lebyi hi velekiweke na byona. Xana hi nga n’wi kuma kwihi mulawuri wo tano la hetisekeke?

Xikwembu xi rhumele Yesu leswaku a ta byela swisiwana mahungu lamanene. Loko Yesu a suka a yima leswaku a hlaya xileriso lexi a lerisiweke xona hi Xikwembu, u te: “Moya wa Yehovha wu le henhla ka mina, hikuva u ndzi tote leswaku ndzi vula mahungu lamanene eka swisiwana.”—Luka 4:16-18.

I Yini Mahungu Lamanene?

Xikwembu xi hlawule Yesu leswaku a va Hosi. Hakunene lawa i mahungu lamanene! I Mulawuri la hetisekeke la nga ta herisa vusweti hikuva (1) u ta fuma vanhu hinkwavo naswona u ni matimba yo byi herisa; (2) a a ri ni ntwela-vusiwana eka vanhu lava sweleke naswona u dyondzise valandzeri vakwe leswaku va khathala ha vona; naswona (3) a nga herisa leswi vangaka vusweti, ku nga mboyamelo lowu hi velekiweke na wona wa vutianakanyi. A hi kambisiseni tinhla leti tinharhu ta mahungu lamanene.

1. Vulawuri bya Yesu ematikweni hinkwawo Rito ra Xikwembu ri vula leswi hi Yesu: “A nyikiwa ku fuma . . . leswaku vanhu, vanhu va matiko ni tindzimi hinkwato va n’wi tirhela.” (Daniyele 7:14) Xana wa byi vona vuyelo byo va ni hulumendhe yin’we leyi fumaka vanhu hinkwavo? Yi ta herisa madzolonga ni ku xaniseka emisaveni. Vanhu hinkwavo va ta vuyeriwa. Yesu u tiyisekise leswaku u ta va Mulawuri wa misava la nga ni matimba. U te: “Ndzi nyikiwe vulawuri hinkwabyo etilweni ni le misaveni.”—Matewu 28:18.

2. Ntwela-vusiwana wa Yesu eka swisiwana Eka vutirheli byakwe hinkwabyo bya laha misaveni, Yesu u ve ni ntwela-vusiwana eka vanhu lava sweleke. Hi xikombiso, wansati loyi a heteke mali yakwe hinkwayo a hakela swa vutshunguri u khumbe nguvu ya Yesu, a ri ni ntshembo wo hanyisiwa. A a ri ni vuvabyi byo khuluka ngati ku ringana malembe ya 12 naswona swi le rivaleni leswaku a a kayivela tisele to tshwuka ta ngati. Hi ku ya hi Nawu, un’wana ni un’wana loyi a a ta khumbiwa hi wansati loyi a ta va la nyameke. Kambe Yesu u ve ni musa eka yena. U te: “N’wananga, ripfumelo ra wena ri ku hanyisile. Famba hi ku rhula, naswona u hanya swinene evuvabyini bya wena bya khombo.”—Marka 5:25-34.

Tidyondzo ta Yesu ti ni matimba yo cinca timbilu ta vanhu leswaku na vona va va ni ntwela-vusiwana. Hi xikombiso, xiya ndlela leyi Yesu a n’wi hlamuleke ha yona wanuna loyi a a lava ku tiva leswaku a nga xi tsakisa njhani Xikwembu. Wanuna yoloye a a swi tiva leswaku Xikwembu xi lava leswaku hi rhandza vaakelani va hina, kambe u vutise Yesu a ku: “Xana kahle-kahle warikwerhu i mani?”

Loko Yesu a n’wi angula, u n’wi byele hi xifaniso xakwe lexi dumeke xa wanuna loyi a a suka eYerusalema a ya eYeriko loyi a a hlaseriwile kutani va n’wi siya “a ri kusuhi ni ku fa.” Muprista loyi a a famba hi gondzo rero u n’wi papalatile. Mulevhi na yena u endle hilaha ku fanaka. “Kambe Musamariya un’wana loyi a a famba egondzweni rero a ta eka yena kutani loko a n’wi vona, a n’wi twela vusiwana.” U basise timbanga ta wanuna yoloye, kutani a n’wi yisa endlwini ya vaendzi ivi a hakela mulanguteri wa yindlu yoleyo leswaku a n’wi khathalela. Yesu u vutise wanuna loyi a ku: ‘Xana i mani loyi a tiendleke warikwavo eka munhu loyi a weleke emavokweni ya swigevenga?’ A ku: “Hi loyi a n’wi khomeke hi tintswalo.” Kutani Yesu a ku eka yena: “Endla tano na wena.”—Luka 10:25-37.

Vanhu lava va ka Timbhoni ta Yehovha va dyondza tidyondzo to tano ta Yesu kutani va cinca langutelo ra vona leswaku va pfuna lava pfumalaka. Hi xikombiso, mutsari wa le Latvia u tsale leswi ebukwini yakwe leyi nge Women in Soviet Prisons malunghana ni vuvabyi byakwe loko a ri karhi a tirha ekampeni ya le Potma exikarhi ka va-1960: “Nkarhi hinkwawo lowu ndzi wu heteke ndzi ri karhi ndzi vabya [Timbhoni] a ti ri vaongori lava hisekaka. A ndzi nga swi langutelanga leswaku ndzi nga kuma vutshunguri lebyinene.” U tlhele a ku: “Timbhoni ta Yehovha ti swi teka ku ri ntirho wa tona ku pfuna munhu un’wana ni un’wana ku nga khathariseki leswaku i wa vukhongeri byihi kumbe i wa tiko rihi.”

Loko ku wa ka ikhonomi ku siye Timbhoni tin’wana ta Yehovha eAncón, le Ecuador, ti ri hava ntirho kumbe mali, Timbhoni-kulobye ti endle xiboho xo ti hlengeletela mali; ti lunghiselele swakudya kutani ti xavisela vaphasi va tinhlampfi lava vuyaka eku phaseni ka tinhlampfi nivusiku (xifaniso xa kona xi le xineneni). Vandlha hinkwaro ri hoxe xandla, ku katsa ni vana. A va sungula hi awara ya n’we mixo wun’wana ni wun’wana leswaku swakudya swi va swi lunghile loko swikepe swi fika hi awara ya mune. Mali leyi kumiweke hi Timbhoni teto a yi averiwa un’wana ni un’wana hi ku ya hi xilaveko xakwe.

Mintokoto yo tano yi kombisa leswaku xikombiso xa Yesu ni tidyondzo takwe a ti ri ni matimba yo cinca langutelo ra vanhu leswaku va pfuna lava pfumalaka.

3. Matimba ya Yesu yo cinca xidyoho lexi hi velekiweke na xona Mboyamelo wa vanhu wa vutianakanyi wu tate misava. Bibele yi wu vitana xidyoho. Hambi ku ri muapostola Pawulo u tsale a ku: “Kutani eka mina ndzi kuma nawu lowu: leswaku loko ndzi navela ku endla leswi lulameke, leswo biha swi kona eka mina.” U engetele a ku: “I mani loyi a nga ta ndzi ponisa eka miri lowu weriwaka hi rifu leri? Ndzi nkhensa Xikwembu ha Yesu Kreste.” (Varhoma 7:21-25) Pawulo a a vulavula hi ndlela leyi Xikwembu, hi ku tirhisa Yesu, xi nga ta ponisa vagandzeri va ntiyiso eka xidyoho lexi va velekiweke na xona, lexi xin’wana xa xona ku nga vutianakanyi lebyi vangaka vusweti. Xana leswi swi ta endleka kwihi?

Endzhaku ka loko Yesu a khuvuriwile, Yohane Mukhuvuri u tivise vanhu leswaku Yesu i mani, u te: “Vonani, Xinyimpfana xa Xikwembu lexi susaka xidyoho xa misava!” (Yohane 1:29) Ku nga ri khale, misava yi ta tala hi vanhu lava ntshunxiweke eka xidyoho lexi va velekiweke na xona ku katsa ni mboyamelo wo lava leswaku ku vuyeriwa vona. (Esaya 11:9) Yesu u ta herisa leswi vangaka vusweti.

Hakunene swa tsakisa ku anakanya hi nkarhi lowu vanhu hinkwavo va nga ta va ni leswi va swi pfumalaka! Rito ra Xikwembu ri ri: “Va ta tshama, un’wana ni un’wana ehansi ka murhi wakwe wa vhinya ni le hansi ka nkuwa wakwe, a ku nge vi na munhu loyi a va chavisaka.” (Mikiya 4:4) Hi ndlela yo phata, marito wolawo ma hlamusela nkarhi lowu vanhu hinkwavo va nga ta va ni ntirho lowu enerisaka ni lunghelo ro tiphina hi ku hanya emisaveni leyi nga riki na vusweti naswona va vangamisa Yehovha.