KAHLE-KAHLE muapostola Pawulo a a vula yini loko a vula leswaku Bibele yi “huhuteriwe hi Xikwembu”? (2 Timotiya 3:16) Loko Pawulo a tsala hi ririmi ra Xigriki u tirhise rito leri hi ku kongoma ri vulaka “ku hefemuleriwa hi Xikwembu.” Hi marito wolawo, Pawulo a a vula leswaku Xikwembu xi tirhise moya wa xona lowo kwetsima ku kongomisa vatsari va Bibele leswaku va tsala ntsena leswi a xi lava leswaku va tsala swona.

Muapostola Petro u vule leswaku vatsari volavo va Bibele  “a va vulavula leswi humaka eka Xikwembu va ri karhi va susumetiwa hi moya lowo kwetsima.” (2 Petro 1:21) Hikwalaho, muapostola Pawulo na yena u hlamusele tibuku ta Bibele tanihi “matsalwa yo kwetsima, lawa ma swi kotaka ku ku tlharihisa leswaku u ta pona hi ripfumelo mayelana na Kreste Yesu.”—2 Timotiya 3:15.

Vanhu vo tala va swi kaneta hi ku helela leswaku Xikwembu i mutsari wa Bibele. Vaxopaxopi a va lavi ku twa nchumu hi ku tshembeka ka Bibele naswona hakanyingi leswi swi vangiwa hileswi Nkulukumba Charles Marston a nga swi hlamusela tanihi “ku nga xiximi Bibele ni ku yi teka tanihi buku ya switori.” Vanhu van’wana va teka Bibele tanihi “buku ya khale leyi nga ni mintsheketo.”

Xana Bibele yi nga tshembiwa? I swa nkoka leswaku u endla xiboho lexinene emhakeni leyi. Ha yini? Xivangelo hileswaku loko ku ri leswaku Bibele yi tamele leswi vuriweke hi Xikwembu, ku ta va ku ri vuphukuphuku ku nga yi tekeli enhlokweni. A yi nge ku pfuni eka leswi u swi endlaka ni le ka leswi u swi pfumelaka loko u yi languta tanihi leyi tsariweke hi vanhu ku nga ri hi Xikwembu.—1 Vatesalonika 2:13.

Xana u nga xi endla njhani xiboho? Xana u xi endla njhani xiboho xo tshemba vanhu lava u hlanganaka na vona? Sweswo wa swi tiva leswaku a swi olovi. Phela swa tika ku tshemba vanhu lava u nga va tiviki ngopfu. U kota ku va tshemba loko u ya u va tiva naswona u swi vona leswaku hakunene va tshembekile. Bibele na yona u nga yi tshemba hi ndlela leyi fanaka. U nga pfumeli ntsena leswi Bibele yi swi vulaka kambe u nga vi na mhaka na swona leswi vanhu van’wana va swi vulaka hi yona. Tinyike nkarhi wo endla ndzavisiso leswaku u kuma vumbhoni lebyi kombisaka leswaku hakunene yi “huhuteriwe hi Xikwembu.”

Tshama u ri karhi u swi tiva leswaku hambi ku ri vanhu van’wana lava vulaka leswaku va yi tirhisa Bibele va yi hlasela hikuva va yi xopaxopa  naswona va vula leswaku a yi tshembeki. Loko buku leyi nge New Dictionary of Theology yi vulavula hi vahlamuseri va Bibele lava namuntlha va tivulaka Vakreste, yi vula leswaku “a xi kona lexi va xi vulaka handle ko vula leswaku yi tsariwe hi vanhu.”

Vafundhisi vo tala va kanetana malunghana ni vatsari va tibuku ta Bibele. Hi xikombiso, van’wana va vula leswaku Esaya a hi yena loyi a tsaleke buku ya muprofeta Esaya. Va vula leswaku buku leyi yi tsariwe endzhaku ka loko Esaya a file. Buku leyi nge Concise Bible Commentary, leyi tsariweke hi Lowther Clarke yi vula leswaku “yi tsariwe hi vanhu lava nga hanya endzhaku ka Esaya.” Vafundhisi volavo va rivala leswaku hi ku phindha-phindha Yesu Kreste ni vadyondzisiwa vakwe va tshahe leswi Esaya a nga swi vula.—Matewu 3:3; 15:7; Luka 4:17; Yohane 12:38-41; Varhoma 9:27, 29.

Xo biha no tlurisa hileswaku vaxopaxopi va Bibele vo tanihi muhlamuseri J. R. Dummelow va vule leswaku vuprofeta lebyi kumekaka ebukwini ya Daniyele i “matimu lama nga endleka khale, kambe mutsari wa wona u ma tsale tanihi vuprofeta.” Hi marito wolawo, va honisa vumbhoni lebyi nyikeriweke hi Yesu Kreste hi byakwe. Yesu u lemukise hileswi a swi vitaneke “nchumu lowu nyenyetsaka lowu onhetelaka, hilaha swi vuriweke hakona hi ku tirhisa muprofeta Daniyele, wu yime endhawini yo kwetsima.” (Matewu 24:15) Xana swi nga va swi twala ku va Mukreste a pfumela mhaka ya leswaku Yesu Kreste na yena u hoxe xandla eku kanganyiseni ka vanhu, naswona u teka vuprofeta tanihi lebyi kanganyisaka vanhu? Nikatsongo.

U nga ha tivutisa, “Xana i swa nkoka ku tiva leswaku tibuku ta Bibele ti tsariwe hi mani?” Ina, i swa nkoka. Xana wena a wu ta ri tshemba ku fikela kwihi papila leri ku vuriwaka leswaku ri tsariwe hi munghana wa wena, kambe hi ku famba ka nkarhi u twa leswaku a ri tsariwanga hi yena? Kumbexana vakambisisi va ku byele leswaku u kanganyisiwile hikuva munhu un’wana loyi a tivaka munghana wa wena u tsale hi swilo leswi munghana wa wena a swi rhandzaka. Xana sweswo a swi nge endli leswaku u nga ri tshembi papila rero? Xana u nga vula leswaku leswi swi nga tsariwa eka rona hi swona leswi rhandziwaka hi munghana wa wena?

Swi tano ni hi Bibele. A swi hlamarisi leswi vanhu vo tala—ku katsa ni lava tivulaka Vakreste—va vonaka onge va ni mfanelo yo honisa leswi yi swi vulaka hi timhaka to fana ni ku tshembeka, ku va ni vuxaka bya rimbewu ni swin’wana. I kangani u twa vanhu va ku, “Kambe sweswo swi le ka Testamente ya Khale!”—onge hiloko yi nga ri ya nkoka. Vanhu va vula sweswo hambileswi muapostola Pawulo a hlamuseleke Testamente ya Khale tanihi “matsalwa yo kwetsima” lama ‘huhuteriweke hi Xikwembu.’

Kumbexana u nga ha tibyela leswi, “A swi olovi ku papalata vumbhoni hinkwabyo lebyi vakambisisi ni swidyondzi va byi nyikelaka.” Hi xikombiso, ha tibuma swinene hi swidyondzi leswi nga hi pfuna leswaku hi tiva matsalwa yo sungula ya Bibele. I ntiyiso leswaku swihoxo leswitsongo swi nghenisiwilenyana eBibeleni loko yi kopiwa eka malembe-xidzana lama hundzeke. Kambe tsundzuka leswi: Ku ni ku hambana lokukulu exikarhi ko xiya swihoxo leswitsongo leswi  nghenisiweke eBibeleni ni ku vula leswaku Bibele hinkwayo yi tsariwe hi vanhu.

Emahlweninyana ko vula leswaku Bibele yi huhuteriwe hi Xikwembu, Pawulo u byele Timotiya leswaku ha yini rungula ro tano leri huhuteriweke ri ri ra nkoka. U te: “Emasikwini yo hetelela . . . vanhu vo homboloka ni vaxisi va ta ya emahlweni va nyanya evubihini bya vona, va hambukisa, na vona va hambukisiwa.” (2 Timotiya 3:1, 13) Loko Pawulo a byela Timotiya marito wolawo, swi nga ha endleka leswaku ‘tintlhari ni vanhu lava nga ni ku twisisa’ a va tirhisa “timhaka to wonga” ku kanganyisa vanhu ni ku tsanisa ripfumelo leri va nga na rona eka Yesu Kreste. (1 Vakorinto 1:18, 19; Vakolosa 2:4, 8) Leswaku a sirhelela Timotiya eka minkucetelo ya vona, muapostola Pawulo u n’wi khutaze ku ‘tshama eka swilo leswi a swi dyondzeke ku sukela loko a ha ri ricece ematsalweni yo kwetsima’ lama humaka eka Xikwembu.—2 Timotiya 3:14, 15.

Ni le ka wena i swa nkoka ku endla tano ‘emasikwini lawa yo hetelela.’ U nga ri tekeli hansi khombo ro hambukisiwa hileswi vuriwaka “timhaka to wonga” leti taka ni vanhu vo tlharihela etlhelo. Ematshan’weni ya sweswo, ku fana ni Vakreste va lembe-xidzana ro sungula, tisirhelele hi ku titshega hi ku helela hi leswi u swi dyondzaka eBibeleni, ku nga Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke.

Timbhoni ta Yehovha ti ta swi tsakela ku ku pfuna leswaku u va ni ripfumelo eBibeleni. Hi xikombiso, ti nga ku komba ndlela leyi milawu ya Bibele yi tikombeke yi ri leyi tshembekaka ha yona ematin’wini hinkwawo; ndlela leyi yi pfumelelanaka ha yona ni sayense; ndlela leyi yi pfumelelanaka ha yona ku sukela eku sunguleni ku ya fika emakumu; ndlela leyi vuprofeta bya yona byi nga hetiseka ha yona ni swin’wana swo tala. Loko u swi tsakela, titwe u ntshunxekile ku tsalela vakandziyisi va magazini lowu leswaku u kuma rungula leri pfuneke timiliyoni ta vanhu va timbilu letinene ku vona leswaku hakunene Bibele i Rito ra Xikwembu.