Ŵanthu anandi atanja kugwiriskiya nchitu lemba lenili. Anyaki akamba kuti lemba ili “likonkhoska mwakudumuwa mo ubwezi wa ŵanthu ndi Chiuta uliri kweniso mo angazitaskikiya” kuluska lemba linyaki lelosi. Ndichu chifukwa chaki mu vyaru vinyaki, lemba la “Yohane 3:16” atililemba mu vimati va nyumba, m’masitolu kweniso pamagalimotu ndi malu nganyaki.

Ŵanthu wo achita viyo, agomezga kuti chanju chaku Chiuta chingaŵawovya kuti azilonde umoyu wamuyaya. Nanga imwi muwona wuli? Kumbi chanju chaku Chiuta chingakuwovyani? Kumbi muŵanaŵana kuti ndi vinthu wuli vo Chiuta wachita vo vilongo kuti watikuyanjani?

Ŵanthu anandi akhumbisiska kuti atumbikengi Chiuta chifukwa wakulenga charu kweniso ŵanthu. Vinthu vamoyu vikupangika mwakuziziswa ukongwa ndipu viwoneke limu kuti yo wakuvipanga we ndi zeru ukongwa. Anandi awonga Chiuta zuŵa lelosi chifukwa cha umoyu wo wakuŵapaska. Yiwu aziŵa kuti Chiuta ndiyu watiŵapaska vakukhumbika pa umoyu nge maji, chakurya, mphepu kweniso vuwa kuti alutirizgi kuja ndi umoyu ndipuso kuti akondwengi ndi vo achita.

Tikhumbika kuwonga Chiuta chifukwa ndiyu wakutipanga kweniso watitiphwere. (Sumu 104:10-28; 145:15, 16; Machitidu 4:24) Tingaziŵa kuti Chiuta watitiyanja asani tiŵanaŵaniya vo watitichitiya kuti tije ndi umoyu. Wakutumika Paulo wakukamba kuti: “[Chiuta] wakupaska wosi umoyu, ndi mvuchi, ndi vosi. Chifukwa, mwaku iyu tijaliya ŵamoyu, ndi titenda, ndi tilipu.”—Machitidu 17:25, 28.

 Chiuta walongo kuti watitiyanja chifukwa chakuti watitipaska vinthu vakuliŵavu pe cha. Iyu watitumbika mwakutipaska mtima wakukhumba kuja nayu pa ubwezi ndipuso watitiwovya kuti tichitengi khumbu laki. (Mateyu 5:3) Venivi vitovya ŵanthu akugomezgeka kuti aje ndi chilindizga chakuti azamuja m’banja laku Chiuta. Ivi ving’anamuwa kuti azamuja “ŵana” ŵaki.—Ŵaroma 8:19-21.

Nge mo lemba la Yohane 3:16 likambiya, Chiuta wakulongo kuti watitiyanja mwakutuma mwana waki Yesu pacharu chapasi kuti wazitisambizi vakukwaskana ndi Awiski kweniso kuti wazitifwiyi. Chinanga kuti ve viyo, anandi avwisa cha chifukwa cho Yesu wanguziya pacharu chapasi kweniso mo nyifwa yaki yilongole kuti Chiuta watitiyanja. Tiyeni tikambiskani mo Bayibolo likonkhoske chifukwa cho Yesu wangufwiya ndipuso mo isi tiyanduliya.

Ŵanthu atama, akota ndipuso atufwa. Kweni ivi ndivu Yehova Chiuta wakhumbanga cha pakwamba. Iyu wangupereka mwaŵi kwaku Adamu ndi Eva kuti aje ndi umoyu wamuyaya m’paradayisu pacharu chapasi. Kweni penga chinthu chinyaki cho akhumbikanga kuchita. Yiwu akhumbikanga kumuvwiya. Chiuta wangukamba kuti afwengi asani alekengi kumuvwiya. (Chiyambo 2:17) Munthu wakwamba wangugarukiya muwusu waku Chiuta ndipu venivi vinguchitiska kuti iyu ndi mphapu yaki ayambi kufwa. Wakutumika Paulo wangukamba kuti: “Mwa munthu yumoza ulakwi unguserere m’charu, ndi nyifwa pa chifukwa cha ulakwi wo, ndi viyo nyifwa yambukiya pa ŵanthu wosi, pakuti wosi ŵangulakwa.”—Ŵaroma 5:12.

Chiuta watanja urunji. (Sumu 37:28) Iyu wangumulekere cha Adamu chifukwa chakuti wangunangiya dala. Chinanga kuti ve viyo, Chiuta wazomerezgengi cha kuti ŵanthu alutirizgi kusuzgika kweniso kufwa chifukwa cha kuleka kuvwiya kwa munthu yumoza. Chinanga kuti ŵanthu wosi akhumbikanga kufwa, iyu wakugwiriskiya nchitu fundu yakuti “umoyu ku umoyu,” kuti ŵanthu akuvwiya azije so ndi umoyu wamuyaya. (Chituwa 21:23) Mwaviyo, tingajifumba kuti, Kumbi umoyu wakufikapu wo Adamu wakutaya watingi uwezekiyengepu wuli? Kwamuka nkhwakuti: Munthu munyaki wakufikapu wakhumbikanga kupereka umoyu waki wakulingana ndi wo Adamu wakutaya.

Viwoneke limu kuti palivi mphapu yaku Adamu yo yatingi yiwombongi mtundu wa ŵanthu, kweni Yesu pe ndiyu watingi wachitengi venivi. (Sumu 49:6-9) Ivi ve viyo chifukwa chakuti Yesu wengavi kalema kekosi kakutuliya kwaku Adamu. Yesu wakupereka umoyu waki kuti wawombo ŵanthu ku ubudi. Ivi vikuwovya ŵana wosi aku Adamu ndi Eva kuti asaniyi mwaŵi wakuzija so ndi umoyu wakufikapu nge wo Adamu ndi Eva ŵenga nawu pakwamba. (Ŵaroma 3:23, 24; 6:23) Kumbi nchinthu wuli cho tikhumbika kuchita kuti tiyanduwi ndi chanju chikulu cho Yehova watilongo?

Lemba la Yohane 3:16 likamba so kuti “yosi wakuvwana mwaku [Yesu] waleki kutayika, kweni waŵi ndi umoyu wamuyaya.” Ivi vilongo kuti munthu wakhumbika kuchitapu kanthu kuti wazilonde umoyu wambula kumala. Asani tikhumba kuzilonde “umoyu wamuyaya,” titenere kuvwana mwaku Yesu ndipuso kumuvwiya.

Nyengu zinyaki tingajifumba kuti: ‘Nchifukwa wuli tikhumbika kuvwiya? Yesu wangukamba kuti “yosi wakuvwana mwaku iyu” wazamulonde umoyu wambula kumala.’ Chivwanu ndipuso chigomezgu vakukhumbika ukongwa. Kweni tikhumbika kukumbuka kuti Bayibolo lilongo kuti chigomezgu chikhumba vinandi kuluska ŵaka kuvwana. Mwakukoliyana ndi vo dikishonale yinyaki yingukamba, (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) mazu ngo Yohane wangugwiriskiya nchitu, ngang’anamuwa kuvwana ŵaka cha kweni kuthemba.” Kuti Chiuta watiyanji, tikhumbika kuziŵa ŵaka cha kuti Yesu ndi Mtaski. Yo wavwana mwaku Yesu watenere kuyesesa kuchita vo iyu wangukamba. Asani munthu waleka kulongo nchitu ndikuti chigomezgu chaki nchakufwa. Ndichu chifukwa chaki Bayibolo likamba kuti: “[Chigomezgu] nachu pade pa milimu nchakufwa.” (Yakobe 2:26) M’nthowa yinyaki, tingakamba kuti munthu yo wavwana wakhumbika kugomezga Yesu, kung’anamuwa kuti wakhumbika kuchita vinthu mwakukoliyana ndi chivwanu ndipuso chigomezgu chaki.

Paulo wangulemba kuti: “Chanju chaku Khristu chititikakamizga, taŵakweruzga chenichi, chakuti yumoza wangufwiya wosi . . . Ndipu chifukwa chaku wosi wangufwiya, alinga kuti wo mbakuŵa ndi umoyu ŵangajijariya ŵija so cha, kweni mweniyo pa chifukwa chawu wangufwa ndi kuyuka so.” (2 Ŵakorinte 5:14, 15) Mwaviyo, tingalongo kuti tiwonga kuti Yesu wakutifwiya asani tisintha umoyu widu ndipuso asani tichita vo iyu wakhumba m’malu mwa vo tikhumba. Ivi ving’anamuwa kuti titenere kuchita dankha vo Yesu wangusambiza techendachiti vinthu vinyaki. Kusintha kwenuku, kungakwaska vo tiwona kuti vakukhumbika, vo tisankha kweniso vosi vo tichita. Kumbi ŵanthu wo avwana ndipuso kugomezga Yesu azamulonde mphotu wuli?

Mazu ngakumaliya nga pa lemba la Yohane 3:16 ngakamba vo Chiuta walayizga ŵanthu wo agomezga sembi yaku Yesu, kweniso wo alondo fundu za m’Malemba. Chiuta wakhumba kuti ŵanthu akugomezgeka ŵenaŵa “aleki kutayika, kweni ŵaŵi ndi umoyu wamuyaya.” Yiwu alindizga vinthu viŵi ndipu venivi vazamuchitika chifukwa chakuti Chiuta watiŵayanja.

Yesu wangukamba kuti gulu linyaki lamupaskika umoyu wamuyaya kuchanya. Iyu wangukambiya akusambira ŵaki kuti wakuŵanozge malu kuti akawusiyi nayu limoza mu Ufumu waki. (Yohane 14:2, 3; Ŵafilipi 3:20, 21) Wo azamuyuskikiya kuchanya, amukuŵa asembi “ŵaku Chiuta ndi ŵaku Khristu, ndipu ŵakausanga pamoza nayu virimika chikwi.”—Chivumbuzi 20:6.

Akusambira aku Khristu amanavi ndiwu azamulonde mphotu yeniyi. Ndichu chifukwa chaki Yesu wangukamba kuti: “Ungawopanga, wakamskambu kamana; pakuti Auskemwi ŵakondwa kumpaskani Ufumu wo.” (Luka 12:32) Kumbi ‘kamskambu kamana’ kenaka katingi kaŵengi ndi ŵanthu alinga? Lemba la Chivumbuzi 14:1, 4 likamba kuti: “Ndingulereska, ehe, Mwana wa mbereri [Yesu Khristu yo wanguyuskika] wanguma paphiri la Zioni [kuchanya], ndipu pamoza nayu penga vikwi machumi pe chumi ndi machumi nganayi ndi vinayi (144,000) wo ŵenga ndi zina laki, ndi zina la Awiski, lakulembeka pamphumi zawu. . . . Yaŵa mbeniwo ŵakuwomboleka mu ŵanthu, kuŵa mruwuku kwaku Chiuta ndi ku Mwana wa mbereri yo.” Yiwu apambana ndi ŵanthu mabiliyoni nganandi chifukwa ‘nkhamskambu kamana’ ka ŵanthu 144,000. Pakuti ŵanthu yaŵa akambika kuti ndi mafumu, sonu azamuwusa yani?

Yesu wangukamba so za gulu linyaki la ŵanthu akugomezgeka kuti azamuyanduwa ndi Ufumu wakuchanya. Nge mo tawone pa lemba la Yohane 10:16, Yesu wangukamba kuti: “Nde nazu mbereri zinyaki, zo kuti ze za likutu lenili cha; zenizo nazu ini ndizitongi ndipu zivwengi liwu langu. Viyo ziŵengi mskambu umoza, mliska yumoza.” “Mbereri” zenizi ze ndi chilindizga chakuzija ndi umoyu wamuyaya pacharu chapasi, nge mo vatingi viŵiyengi ndi Adamu ndi  Eva pakwamba. Kumbi tiziŵa wuli kuti azamuja pacharu chapasi?

Kanandi, Bayibolo likamba mo vinthu vazamuŵiya m’Paradayisu pacharu chapasi. Kuti musimikizgi fundu iyi, mungachita umampha kuŵerenga mwija m’Bayibolo malemba yanga: Sumu 37:9-11; 46:8, 9; 72:7, 8, 16; Yesaya 35:5, 6; 65:21-23; Mateyu 5:5; Yohane 5:28, 29; Chivumbuzi 21:4. Malemba yanga ngakamba kuti nkhondu, nja, matenda ndi nyifwa vazamumala. Ngakamba so za nyengu yo ŵanthu amampha azamukondwe chifukwa chakuti azamuzenga nyumba, azamulima kweniso azamuja ndi ŵana m’charu chachimangu. a Kumbi ivi vakukondwesa cha? Te ndi vifukwa vakuvwika vakugomezge kuti malayizgu yanga ngafiskikengi sonusonu.

Asani mungaŵanaŵaniya vo Chiuta wachitiya imwi kweniso ŵanthu wosi, mphakuvwika kukamba kuti watichitiya vinandi. Wakutipaska umoyu, zeru kweniso vinthu vakukhumbika pa umoyu. Kuluska vosi, Chiuta wakutipaska mwana waki nge sembi, ndipu chenichi chingatiwovya ukongwa nge mo tawone pa lemba la Yohane 3:16.

Tazamuja ndi umoyu wambula kumala m’charu chachimangu, chambula masuzgu nge kutama, nkhondu, nja ndi nyifwa. Venivi vazamuchitiska kuti tizijengi ndi umoyu walikondwa ndipuso tizilonde vitumbiku vinandi. Kuti muzilonde vitumbiku venivi, vithemba pa vo mungachita. Kweni fumbu lakukhumbika ndakuti, Kumbi mutimuchitiyanji Chiuta?