Julani

Lutani pa vo ve mukati

CHIGAŴA 6

Kumbi Ŵana Asintha Wuli Vinthu M’nthengwa?

Kumbi Ŵana Asintha Wuli Vinthu M’nthengwa?

“Ŵana nchihara cha Ambuya.”—Sumu 127:3

Asani mwana wawaku, mukhoza kukondwa kweniso kufipa mtima. Mungazizwa ukongwa kuwona kuti sonu mumaliyengi nyengu ndi nthazi zinandi pakuphwere mwana. Chanju chinu chingayamba kusintha chifukwa chakufuŵizga tulu kweniso kutimbanyizgika maŵanaŵanu. Mosi mwaŵaŵi mukhumbika kusintha vinthu vinyaki kuti muphwere mwana winu kweniso kuti mupozomoski nthengwa yinu. Kumbi ulongozgi wa m’Bayibolo ungakuwovyani wuli kuti mumalani ndi masuzgu yanga?

1 ZIŴANI MO MWANA WASINTHIYA VINTHU PA UMOYU

VO BAYIBOLO LIKAMBA: “Chanju chilekerezga, ndipu nchaulemu.” Ndipuso chanju “kuti chilembe vaku chija cha, kuti nchachikaralizga cha.” (1 Ŵakorinte 13:4, 5) Asani mwana wawaku, kanandi mwanthukazi mumaliya nyengu pakuphwere mwana. Ivi vichitiska kuti murumu winu wayambi kuwona kuti mutimutoliyaku kanthu cha, mwaviyo, mungaluwanga cha kuti iyu wakhumba so kuti muchezengi nayu. Muyesesengi kumuwovya mwakuzikira ndipuso mwaulemu kuti wajivwengi kuti ngwakukhumbika kweniso kuti nayu we ndi udindu wakuphwere mwana.

“Mwaŵanthurumi, jariyani nawu pamoza wuli ndi mziŵiru.” (1 Petro 3:7) Mutenere kuziŵa kuti muwolu winu wamaliyengi nthazi zinandi pakuphwere mwana. Kumbukani kuti sonu we ndi vakuchita vinandi kuluska kali ndipu ivi vingachitiska kuti wavukengi ukongwa pamwenga kutimbanyizgika maŵanaŵanu. Nyengu zinyaki wangakukwiyiyani, kweni muyesesengi kuzizipizga chifukwa “mweniyo ngwakuura kukwiya ruŵi ngwamamphaku ku wanthazi.” (Nthanthi 16:32) Muwovyengi muwolu winu pa vo wakhumba, ndipu venivi vilongongi kuti muchita vinthu mwakuŵamu.Nthanthi 14:29.

VO MUNGACHITA:

  • Ada: Muwovyengi muwolu winu kuphwere mwana chinanga ungaŵa usiku. Yesani kusintha unandi wa nyengu yo mumaliya pa vinthu vinyaki kuti musaniyi nyengu yinandi yakucheze ndi muwolu winu kweniso mwana

  • Ama: Asani murumu winu wakhumba kukuwovyani kuphwere mwana, mungakananga cha. Asani watondeka kuphwere umampha mwana, kumuchombola cha kweni mulongoni ŵaka mo wangachitiya, mwaulemu

2 MUYESESENGI KUKHORESKA UBWEZI WINU

VO BAYIBOLO LIKAMBA: “Atuŵa nyama yimoza.” (Chiyambo 2:24) Chinanga kuti m’banja linu mwawa mwana, mungaluwanga cha kuti imwi ndi munthu yo mukutolana nayu mweche “nyama yimoza.” Mwaviyo, muyesesengi kuchita vinthu vo vingawovya kuti ubwezi winu ulutirizgi kuja wakukho.

Anthukazi, muwongengi ukongwa vo murumu winu watikuchitiyani. Vo mungakamba ndi kuchita pakumuwonga vingaŵa nge munkhwala ‘wakuchizga.’ (Nthanthi 12:18) Anthurumi, mukambiyengi muwolu winu kuti mutimuyanja ukongwa kweniso kuti ngwakukhumbika ukongwa kwaku imwi. Mumulumbengi pa vo wachita kuti waphwere banja losi.Nthanthi 31:10, 28.

“Paŵevi yumoza wakujilembe umampha wa pakuyija kweni yosi wa pa munyaki.” (1 Ŵakorinte 10:24) Nyengu zosi muchitiyengi vinthu vamampha munthu yo mukutolana nayu. Musaniyengi nyengu yakukambiskana, kuwongana kweniso kuvwisiya vo munyinu wakamba. Mungachitanga vinthu mwambunu cha pa nkhani yakugonana. Muŵanaŵaniyengi vo munyinu wakhumba. Bayibolo likamba kuti: “Mungakaniyananga cha, kweni iku asani mpha phanganu.” (1 Ŵakorinte 7:3-5) Mwaviyo, mukambiskanengi nkhani iyi mwakufwatuka. Kuchita vinthu mwakuzikira kweniso kuvwisisa, kungawovya kuti ubwezi winu uje wakukho.

VO MUNGACHITA:

  • Mungaluwanga cha kusaniya nyengu yakucheze ndi muwolu winu kweniso murumu winu

  • Muchitengi tinthu timanatimana to tingachitiska munthu yo mukutolana nayu kujivwa kuti mutimuyanja, nge kumutumiziya timazu tachanju pafoni pamwenga kumuguliya kanthu kanyaki

3 MUSAMBIZENGI MWANA WINU

VO BAYIBOLO LIKAMBA: “Kutuwa ku ulitema wangaziŵiriya malembu ngakupaturika ngeningo nganthazi kukusanduska wazeru kutaskikiya.” (2 Timote 3:15) Nozgekiyani limu vo mwazamuchitanga kuti musambizi mwana winu. Mwana wasambira vinthu munthowa yakuziziswa limu chinanga wechendawi. Mwana winu weche m’moyu, wakhoza kuŵanika mazu nginu kweniso kuchita mwakukoliyana ndi mo imwi muvwiya. Mumuŵerengiyengi mazu ngaku Chiuta weche bonda. Chinanga kuti wangavwisisa cha vo muŵerenga, kweni vingamuwovya kuti waziyanjengi kuŵerenga asani wakuwa.

Mwaviyo, bonda watondeka cha kuvwa vo mukamba vakukwaskana ndi Chiuta. Murombengi kwaku Yehova mwana winu wachivwa. (Marangu 11:19) Chinanga mphanyengu yo museŵe nayu, mukambengi vakukwaskana ndi vinthu vo Chiuta wakulenga. (Sumu 78:3, 4) Mwana winu wachikuwa, wawonengi yija kuti mutanja Yehova ndipu nayu wayambengi kumuyanja.

VO MUNGACHITA:

  • Murombengi kuti Yehova wakupaskeni zeru zakusambiziya mwana winu

  • Mukambengi mwakuwerezgawerezga mazu ndipuso fundu zakukhumbika kuti mwana winu wayambi kusambira vinthu weche bonda