Machitidu nga Akutumika 7:1-60
7 Kweni wasembi mura wangumufumba kuti: “Kumbi venivi vauneneska?”
2 Stefano wangumuka kuti: “Mwaŵanthu, abali kweniso ada, vwisiyani. Chiuta waunkhankhu wanguwoneke Abrahamu mpapi widu wakali, wachija ku Mesopotamiya, wechendayambi kuja ku Harani.+
3 Iyu wangumukambiya kuti: ‘Tuwa mucharu chaku kweniso kwa abali ŵaku ndipu uluti mucharu cho ndikulongongi.’+
4 Pavuli paki wangutuwaku kucharu cha Akadiya, wanguluta kuchija ku Harani. Ndipu we kweniko, awisi ŵati afwa,+ Chiuta wangumuchitiska kuti wazije so mucharu chenichi, cho yimwi mujamu sonu.+
5 Kweni iyu wangumupaska cha chihara chechosi cha charu chenichi, chinanga nkhachigaŵa kakukwana kukandapu phazi laki. Kweni wangumulayizga kuti wazakumupaska kuti chizije chaki ndi cha mphapu* yaki,+ chinanga kuti pa nyengu yo wengavi mwana.
6 Kweniso Chiuta wangumukambiya kuti mphapu* yaki yazamuja alendu mucharu chaŵeni, ndipuso kuti ŵanthu a mucharu chenicho azakuyisambusa akapolu kweniso azakuyitombozga* kwa vyaka 400.+
7 Chiuta wakukamba kuti, ‘Ndazamuyeruzga mtundu wo wazakuŵasambusa akapolu.+ Ndipu pavuli pa venivi, azamutuwamu ndipu azakundichitiya uteŵeti wakupaturika pamalu nganu.’+
8 “Wanguchita nayu phanganu lakukwaskana ndi kudumulika.+ Iyu wangubala Isaki+ ndipu wangumudumuwa pa zuŵa la 8.+ Isaki wangubala* Yakobe ndipu Yakobe wangubala mitu ya mabanja 12.
9 Mitu ya mabanja yeniyi yinguchitiya sanji Yosefi+ kweniso yingumugulisa ku Ijipiti.+ Kweni Chiuta wenga nayu.+
10 Ndipuso Chiuta wangumutaska mu masuzgu ngaki ngosi ndi kuchitiska kuti wayanjiki kweniso waŵi ndi zeru pa masu paku Farawo, fumu ya ku Ijipiti. Ndipu Farawo wangumusankha kuti waje mulongozgi wa charu cha Ijipiti ndipuso wa nyumba yaki yosi.+
11 Kweni mucharu chosi cha Ijipiti ndi Kenani munguwa nja, kukamba uneneska, mwenga suzgu yikulu, mwakuti apapi ŵidu akali ŵengavi chakurya chechosi.+
12 Kweni Yakobe wati wavwa kuti ku Ijipiti kwe chakurya, wangutuma apapi ŵidu akali kakwamba.+
13 Pa ulendu wachiŵi, Yosefi wangujivumbuwa kwa abali ŵaki ndipu Farawo wanguŵaziŵa ŵanthu a mu banja laku Yosefi.+
14 Sonu Yosefi wangutuma uthenga ndipu wangudana awisi a Yakobe kweniso abali ŵaki wosi kuti atuwi mu Kenani+ ndipu wosi pamoza ŵengapu 75.+
15 Mwaviyo, Yakobe wanguluta ku Ijipiti+ ndipu wangufwiya kweniko,+ apapi ŵidu akali nawu so viyo.+
16 Yiwu anguŵapingiya ku Sekemu ndipu anguŵaŵika mumuwunda wo Abrahamu wangugula ndi ndalama zasiliva ku ŵana aku Hamori ku Sekemu.+
17 “Nyengu ye pafupi yakuti vo Chiuta wangulayizga Abrahamu vifiskiki, mtundu wa Ayisirayeli ungukuwa ndipu anguyandana ku Ijipiti,
18 mpaka po fumu yinyaki yo yamuziŵanga cha Yosefi yingwamba kulamuliya charu cha Ijipiti.+
19 Fumu iyi yinguchenjere mtundu widu ndipu yinguchichizga apapi ŵidu kutaya ŵana ŵawu abonda kuti afwi.+
20 Mozesi wanguwaku pa nyengu yeniyi, ndipu wenga wakutowa pa masu paku Chiuta. Iyu wangulereka kwa myezi yitatu pe munyumba ya awisi.+
21 Kweni angumujowo*+ ndipu mwana munthukazi waku Farawo wangumuto ndi kumulera nge mwana waki.+
22 Mwaviyo, Mozesi wangusambizika zeru zosi za ku Ijipiti ndipu wenga wanthazi mu vakukamba ndipuso mu vakuchita vaki.+
23 “Sonu wati wafika vyaka 40, wanguŵanaŵana* kuti wakawoni abali ŵaki, Ayisirayeli.+
24 Wati wawona kuti yumoza mwa abali ŵaki atimuchitiya nkhaza, wangumuvikiliya, ndipu wangubaya munthu wa ku Ijipiti kuti waweze.
25 Iyu wanguŵanaŵana kuti abali ŵaki awengemu kuti Chiuta watimugwiriskiya ntchitu kuti waŵataski, kweni yiwu anguwamu cha.
26 Zuŵa lamawa laki, wanguŵasaniya achipumana ndipu wanguŵajalika kuti ajengi mwachimangu ndipu wangukamba kuti: ‘Mwaŵanthu yimwi, asi ndimwi yimwi pe, sonu ntchifukwa wuli muchitiyana nkhaza?’
27 Kweni yo wachitiyanga nkhaza munyaki wangumututuzga ndi kumukambiya kuti: ‘Ndiyani yo wakukusankha kuti utilamuliyengi ndipuso kuti utiyeruzgengi?
28 Kumbi ukhumba kundibaya nge mo ungubayiya Myijipiti zana?’
29 Mozesi wati wavwa venivi, wanguthaŵa ndi kuchija nge mulendu kucharu cha Midiyani ndipu kweniko wangubaliyaku ŵana anthulumi ŵaŵi.+
30 “Vyaka 40 vati vajumphapu, mungelu wangumuwoneke muchipululu cha Phiri la Sinayi mumotu wo walilimanga pachivwati cha minga.+
31 Mozesi wati wawona venivi wanguzizwa ukongwa. Kweni wachifika pafupi kuti wawonesesi, panguvwika mazu ngaku Yehova* ngakuti:
32 ‘Ndini Chiuta wa apapi ŵaku akali, Chiuta waku Abrahamu, waku Isaki ndipuso waku Yakobe.’+ Mozesi wangwamba kumbwambwanthiya ndipu wangulutirizga cha kuwonesesa.
33 Yehova* wangumukambiya kuti: ‘Zuwa sapatu kumaphazi ngaku, pakuti wama pamalu ngakupaturika.
34 Ndawona nadi kukandirizgika kwa ŵanthu ŵangu wo ŵe ku Ijipiti, ndavwa kutamantha kwawu+ ndipu ndasika kuti ndiziŵataski. Sonu iza kunu, ndikutumengi kuti uluti ku Ijipiti.’
35 Mozesi mweniyo angumukana ndi kumukambiya kuti: ‘Ndiyani yo wakukusankha kuti ulamuliyengi ndipuso kuti uyeruzgengi?’+ mweniyo ndiyu Chiuta wangumutuma+ kuti wakaŵalamuliyengi kweniso wakaŵataski, mwakugwiriskiya ntchitu mungelu yo wangumuwoneke pachivwati cha minga.
36 Munthu mwenuyu ndiyu wanguŵalongozga pakutuwa+ mu Ijipiti ndipu wanguchita vakuziziswa ndi visimikizu mu Ijipiti,+ pa Nyanja Yiyera+ ndipuso muchipululu kwa vyaka 40.+
37 “Mozesi mwenuyu ndiyu wangukambiya Ayisirayeli kuti: ‘Chiuta wazakukuyuskiyani mchimi nge ini kutuliya pakati pa abali ŵinu.’+
38 Mwenuyu ndiyu wanguza pakati pa mpingu muchipululu limoza ndi mungelu+ yo wangulongoro nayu+ pa Phiri la Sinayi kweniso yo wangulongoro ndi apapi ŵidu akali, ndipu wangulonde mazu ngakupaturika ngamoyu ndipu wangungapereka kwaku isi.+
39 Apapi ŵidu akali angukana kumuvwiya, ndipu angumutoliyaku kanthu cha+ ndipuso mumitima yawu anguwere ku Ijipiti.+
40 Ndipu angukambiya Aroni kuti: ‘Tipangiyi achiuta kuti atilongozgi. Chifukwa tiziŵa cha vo vachitikiya Mozesi, yo wangutilongozga tichituwa mucharu cha Ijipiti.’+
41 Sonu mu mazuŵa ngeningo angupanga tholi* ndipu angupereka sembi ku ngoza ndi kwamba kukondwa chifukwa cha ntchitu za manja ngawu.+
42 Sonu Chiuta wanguŵaleka kuti achitiyengi uteŵeti wakupaturika gulu la vinthu vakuchanya+ nge mo buku la achimi likukambiya kuti: ‘Yimwi a munyumba yaku Isirayeli, kumbi mungupaska ini vakupereka kweniso sembi kwa vyaka 40 muchipululu?
43 Kweni munguto chihema cha ku Moloki+ ndipuso nyenyezi ya ku chiuta Refani, kweniso vikozgu vo mungupanga kuti muvisopengi. Sonu ndikutumizeningi kutali kujumpha ku Babiloni.’+
44 “Apapi ŵidu akali ŵenga ndi chihema cha ukaboni muchipululu nge mo Chiuta wangulamuliya Mozesi kuti wachipangi mwakukoliyana ndi mo wanguchiwone.+
45 Apapi ŵidu akali anguchilonde ndipu yiwu limoza ndi Yoswa anguza nachu mucharu cha ŵanthu amitundu yinyaki,+ ŵeniwo Chiuta wanguŵadikisa pa masu pa apapi ŵidu akali.+ Chingulutirizga kuja mwenimo mpaka mu nyengu yaku Davidi.
46 Davidi wanguyanjika ndi Chiuta ndipu wangupempha mwaŵi wakuti wazengi nyumba yakujamu Chiuta waku Yakobe.+
47 Kweni Solomoni ndiyu wangumuzenge nyumba.+
48 Kweni Wapachanya Limu waja munyumba zakuzengeka ndi manja nga ŵanthu cha,+ nge mo mchimi wakambiya kuti:
49 ‘Yehova* wakamba kuti, kuchanya ndiku kwe mpandu wangu waufumu+ ndipu charu chapasi ntchakukandapu maphazi ngangu.+ Kumbi ndi nyumba yamtundu wuli yo mungandizenge? Pamwenga nge pani malu ngangu ngakupumuliyapu?
50 Asi janja langu ndilu likupanga vinthu vosi venivi?’+
51 “Mwaŵanthu akunonopa mitima yimwi ndipuso ambula kudumulika mumitima ndi mumakutu, nyengu zosi mususkana ndi mzimu wakupaturika. Nge mo apapi ŵinu akali anguchitiya, ndimu so namwi muchitiya.+
52 Kumbi walipu mchimi yo apapi ŵinu akali akuleka kumutombozga?+ Yiwu akubaya achimi wosi wo angukambiya limu vakukwaskana ndi kuza kwa munthu murunji,+ yo yimwi mungumupereka ndi kumubaya.+
53 Mwaŵanthu akuti mukulonde Dangu* lo likuperekeka kuporote mwa angelu,+ kweni mutilisunga cha.”
54 Sonu ŵati avwa venivi angukwiya ukongwa mumitima yawu ndipu angwamba kumukekechuliya minyu.
55 Kweni pa nyengu iyi, Stefano wanguzazika ndi mzimu wakupaturika, ndipu wati walereska kuchanya wanguwona unkhankhu waku Chiuta kweniso waku Yesu yo wanguma kujanja lamaryi laku Chiuta.+
56 Iyu wangukamba kuti: “Awonani! Ndiwona kuti kuchanya kwajulika ndipuso Mwana wa munthu+ wama kujanja lamaryi laku Chiuta.”+
57 Ŵati avwa venivi, angudaniriza ukongwa ndipu angujala manja mumakutu ngawu ndipu wosi angumunozoke.
58 Ŵati amuponya kubwalu kwa tawuni, angwamba kumuponya mya+ ndipu akaboni+ anguŵika malaya ngawu ngakubwalu pamaphazi nga mnyamata munyaki yo wadanikanga kuti Saulo.+
59 Achimuponya mya, Stefano wanguŵeyere kuti: “Ambuya Yesu, londiyani mzimu wangu.”
60 Pavuli paki, wangujikama ndipu wangudaniriza mwanthazi kuti: “Yehova,* mungaŵambanga mulandu cha chifukwa cha ubudi uwu.”+ Wati wakamba venivi, wangugona tulu ta nyifwa.
Mazu Ngam'mphata
^ Mazu ngaki chayingu, “mbewu.”
^ Mazu ngaki chayingu, “mbewu.”
^ Pamwenga kuti, “azakuyichitiya nkhaza.”
^ Yapa pangafwatulikiya so kuti, “wanguchita so viyo ndi.”
^ Pamwenga kuti, “angumuŵika pakweru.”
^ Pamwenga kuti, “wangusankha.”
^ Wonani Fundu Zakukumaliya A5.
^ Wonani Fundu Zakukumaliya A5.
^ Tholi ndi mwana wa ng’ombi.
^ Wonani Fundu Zakukumaliya A5.
^ Wonani Mazu ngo Ngakonkhoskeka.
^ Wonani Fundu Zakukumaliya A5.