1, 2. Bakit kadalasan nang mabuti ang magtanong?

NAPAPANSIN mo ba kung paano magtanong ang mga bata? Marami ang nagsisimulang magtanong sa sandaling matuto silang magsalita. Mababanaag sa kanilang mga mata ang pananabik na magtanong sa iyo ng mga bagay na gaya ng: Bakit po asul ang kulay ng langit? Bakit po kaya kumukutitap ang mga bituin? Sino po ba ang nagturo sa mga ibon na umawit? Maaaring pagsikapan mong mabuti na sagutin ang mga ito, pero hindi ito laging madali. Kahit ang pinakamahusay mong sagot ay maaaring sundan nila ng isa pang tanong: Bakit po?

² Hindi lamang ang mga bata ang nagtatanong. Habang lumalaki tayo, patuloy tayong nagtatanong. Ginagawa natin ito para makarating sa ating pupuntahan, malaman ang mga panganib na dapat nating iwasan, o masapatan ang ating pagiging mausisa. Ngunit maraming tao ang waring tumigil na sa pagtatanong, lalo na ng pinakamahahalagang katanungan. Sa paanuman, hindi na sila naghahanap ng mga kasagutan.

3. Bakit marami ang tumigil na sa pagsisikap na malaman ang mga sagot sa pinakamahahalagang tanong?

³ Pag-isipan ang tanong na nasa  pabalat ng aklat na ito, ang mga tanong sa paunang salita, o  ang mga tanong sa pasimula ng kabanatang ito. Ang mga ito ay ilan lamang sa pinakamahahalagang bagay na puwede mong itanong. Pero maraming tao ang sumuko na sa paghahanap ng mga sagot. Bakit? Nasa Bibliya ba ang mga sagot? Inaakala ng iba na napakahirap maunawaan ang mga sagot nito. Nag-aalala naman ang iba na baka nakakahiyang magtanong. At sinasabi ng iba na ang gayong mga tanong ay masasagot lamang ng relihiyosong mga lider at mga guro. Ano sa palagay mo?

4, 5. Ano ang ilan sa pinakamahahalagang bagay sa buhay na maaari nating itanong, at bakit natin dapat hanapin ang mga sagot?

⁴ Malamang na interesado kang malaman ang mga sagot sa mahahalagang katanungan sa buhay. Walang-alinlangang naiisip mo rin kung minsan: ‘Ano kaya ang layunin ng buhay? Ganito na lamang ba ang buhay? Anong uri talaga Siya ng Diyos?’ Mabuting itanong ang mga bagay na ito, at mahalaga na huwag kang tumigil hanggang sa masumpungan mo ang kasiya-siya at maaasahang mga sagot. Ganito ang sinabi ng tanyag na gurong si Jesu-Kristo: “Patuloy na humingi, at ibibigay ito sa inyo; patuloy na maghanap, at kayo ay makasusumpong; patuloy na kumatok, at bubuksan ito sa inyo.”​—Mateo 7:7.

⁵ Kung ‘patuloy mong hahanapin’ ang mga sagot sa mahahalagang tanong na ito, masusumpungan mo na ang paghahanap dito ay maaaring maging lubhang kasiya-siya. (Kawikaan 2:1-5) Anuman ang maaaring sinabi sa iyo ng ibang tao, may sagot sa mga tanong na ito, at puwede mong masumpungan ang mga ito​—sa Bibliya. Hindi naman mahirap unawain ang mga sagot. Higit pa rito, nagdudulot ang mga ito ng pag-asa at kagalakan. At matutulungan ka ng mga ito na magkaroon ng kasiya-siyang buhay ngayon. Bilang pasimula, isaalang-alang natin ang isang tanong na gumugulo sa isipan ng maraming tao.

6. Bakit maraming tao ang nag-aakala na ang Diyos ay walang malasakit sa pagdurusa ng tao?

⁶ Ipinalalagay ng maraming tao na ang sagot sa tanong na iyan ay oo. ‘Kung nagmamalasakit ang Diyos,’ ang sabi nila, ‘tiyak na ibang-iba sana ang daigdig, hindi ba?’ Nakikita natin sa ating  paligid ang isang daigdig na punung-puno ng digmaan, poot, at kahapisan. At bilang mga indibiduwal, tayo ay nagkakasakit, nagdurusa, at namamatayan ng mga mahal sa buhay. Kaya naman, marami ang nagsasabi, ‘Kung nagmamalasakit ang Diyos sa atin at sa ating mga problema, tiyak na hindi niya hahayaang mangyari ang gayong mga bagay, hindi ba?’

7. (a) Paano naimpluwensiyahan ng relihiyosong mga guro ang marami na isiping manhid ang Diyos? (b) Ano ba talaga ang itinuturo ng Bibliya hinggil sa mga pagsubok na maaaring nararanasan natin?

⁷ Ang masaklap pa rito, naiimpluwensiyahan kung minsan ng relihiyosong mga guro ang mga tao na isiping manhid ang Diyos. Paano? Kapag may nangyayaring sakuna, sinasabi nila na kalooban ito ng Diyos. Sa diwa, sinisisi ng gayong mga guro ang Diyos sa masasamang bagay na nangyayari. Iyan ba ang katotohanan hinggil sa Diyos? Ano ba talaga ang itinuturo ng Bibliya? Sumasagot ang Santiago 1:13: “Kapag nasa ilalim ng pagsubok, huwag sabihin ng sinuman: ‘Ako ay sinusubok ng Diyos.’ Sapagkat sa masasamang bagay ay hindi masusubok ang Diyos ni sinusubok man niya ang sinuman.” Kaya hindi ang Diyos ang pinagmumulan ng kabalakyutan na nakikita mo sa daigdig sa palibot mo. (Job 34:10-12) Totoo, pinahihintulutan niyang mangyari ang masasamang bagay. Ngunit may malaking pagkakaiba ang pagpapahintulot na mangyari ang isang bagay at ang pagiging sanhi nito.

8, 9. (a) Paano mo mailalarawan ang pagkakaiba ng pagpapahintulot na umiral ang labis na kasamaan at ng pagiging sanhi nito? (b) Bakit magiging di-makatuwiran kung pupunahin natin ang pasiya ng Diyos na pahintulutan ang sangkatauhan na itaguyod ang isang masuwaying landasin?

⁸ Halimbawa, sabihin natin na isang matalino at maibiging ama ang may malaki nang anak na nakapisan pa rin sa kaniyang mga magulang. Nang magrebelde ang anak at magpasiyang umalis na sa bahay, hindi siya pinigilan ng kaniyang ama. Masama ang naging pamumuhay ng anak at nasuong ito sa gulo. Ang ama ba ang sanhi ng mga problema ng kaniyang anak? Hindi. (Lucas 15:11-13) Sa katulad na paraan, hindi pinipigilan ng Diyos ang mga tao kapag pinili nilang tahakin ang isang masamang landasin, ngunit hindi siya ang sanhi ng mga problemang bunga nito. Kung gayon, tiyak na hindi makatuwirang sisihin ang Diyos sa lahat ng problema ng sangkatauhan.

 ⁹ May mabubuting dahilan ang Diyos kung bakit pinahintulutan niya ang sangkatauhan na tahakin ang isang masamang landasin. Bilang ating marunong at makapangyarihang Maylalang, hindi niya kailangang ipaliwanag sa atin ang kaniyang mga dahilan. Gayunman, dahil sa pag-ibig ay ginawa ito ng Diyos. Marami ka pang matututuhan hinggil sa mga dahilang ito sa Kabanata 11. Ngunit makatitiyak ka na hindi ang Diyos ang dahilan ng mga problemang kinakaharap natin. Sa kabaligtaran, ibinibigay niya sa atin ang tanging pag-asa para malutas ang mga ito!​—Isaias 33:2.

10. Bakit tayo makapagtitiwala na aalisin ng Diyos ang mga epekto ng labis na kasamaan?

¹⁰ Karagdagan pa, ang Diyos ay banal. (Isaias 6:3) Nangangahulugan ito na siya ay dalisay at malinis. Walang mababakas na kasamaan sa kaniya. Kaya lubusan tayong makapagtitiwala sa kaniya. Pero hindi tayo makapagtitiwala nang ganiyan sa mga tao, yamang nagiging tiwali sila kung minsan. Kahit ang pinakamatapat na taong may awtoridad ay madalas na walang kapangyarihang lunasan ang pinsalang idinudulot ng masasamang tao. Ngunit ang Diyos ay makapangyarihan-sa-lahat. Kaya niya at talagang aalisin niya ang lahat ng naging epekto ng labis na kasamaan sa sangkatauhan. Kapag kumilos ang Diyos, wawakasan niya ang kasamaan magpakailanman!​—Awit 37:9-11.

11. (a) Ano ang nadarama ng Diyos hinggil sa kawalang-katarungan? (b) Ano ang nadarama ng Diyos hinggil sa iyong pagdurusa?

¹¹ Samantala, ano kaya ang nadarama ng Diyos hinggil sa nangyayari sa daigdig at sa iyong buhay? Una sa lahat, itinuturo ng Bibliya na ang Diyos ay “maibigin sa katarungan.” (Awit 37:28) Kaya naman napakahalaga sa kaniya kung ano ang tama at kung ano ang mali. Kinapopootan niya ang lahat ng uri ng kawalang-katarungan. Sinasabi ng Bibliya na ang Diyos ay “nasaktan sa kaniyang puso” nang mapuno ng kasamaan ang daigdig noon. (Genesis 6:5, 6) Hindi nagbabago ang Diyos. (Malakias 3:6) Kinapopootan pa rin niya ang pagdurusang nagaganap sa buong daigdig. At ayaw ng Diyos na makitang nagdurusa ang mga  tao. “Siya ay nagmamalasakit sa inyo,” ang sabi sa Bibliya.​—1 Pedro 5:7.

12, 13. (a) Bakit tayo nagtataglay ng mabubuting katangian na gaya ng pag-ibig, at paano naaapektuhan ng pag-ibig ang ating pangmalas sa daigdig? (b) Bakit ka nakatitiyak na talagang may gagawin ang Diyos hinggil sa mga problema sa daigdig?

¹² Paano tayo nakatitiyak na ayaw ng Diyos na makitang may nagdurusa? Heto pa ang karagdagang patotoo. Itinuturo ng Bibliya na ang tao ay ginawa ayon sa larawan ng Diyos. (Genesis 1:26) Kaya may mabubuting katangian tayo dahil may mabubuting katangian ang Diyos. Halimbawa, nababagabag ka ba kapag nakikita mong nagdurusa ang inosenteng mga tao? Kung nababagabag ka sa kawalang-katarungang ito, makatitiyak ka na mas matindi pa ang nadarama ng Diyos hinggil dito.

¹³ Ang isa sa pinakamabubuting katangian ng tao ay ang kakayahang umibig. Nakikita rin dito ang katangian ng Diyos. Itinuturo ng Bibliya na “ang Diyos ay pag-ibig.” (1 Juan 4:8) Umiibig tayo dahil umiibig ang Diyos. Pakikilusin ka ba ng pag-ibig upang wakasan ang pagdurusa at kawalang-katarungang nakikita mo sa daigdig? Kung may kapangyarihan kang gawin iyan, gagawin mo ba ito? Siyempre naman! Makatitiyak ka rin na wawakasan ng Diyos ang pagdurusa at kawalang-katarungan. Ang mga pangakong binanggit sa paunang salita ng aklat na ito ay hindi lamang mga pangarap o mga pag-asang walang saligan. Tiyak na magkakatotoo ang mga pangako ng Diyos! Ngunit para makapagtiwala sa gayong mga pangako, kailangan mong makilala pa nang higit ang Diyos na nangako ng mga ito.

14. Ano ang pangalan ng Diyos, at bakit natin dapat gamitin ito?

¹⁴ Kung nais mong makilala ka ng isang tao, ano ang malamang na gagawin mo?  Hindi mo ba sasabihin sa taong iyon ang pangalan mo? May pangalan ba ang Diyos? Maraming relihiyon ang nagsasabi na ang pangalan niya ay “Diyos” o “Panginoon,” ngunit ang mga ito ay hindi naman personal na mga pangalan. Mga titulo ang mga ito, kung paanong ang “hari” at “presidente” ay mga titulo rin. Itinuturo ng Bibliya na maraming titulo ang Diyos. Kabilang sa mga ito ang “Diyos” at “Panginoon.” Gayunman, itinuturo rin ng Bibliya na may personal na pangalan ang Diyos: Jehova. Sinasabi ng Awit 83:18: “Ikaw, na ang pangalan ay Jehova, ikaw lamang ang Kataas-taasan sa buong lupa.” Kung wala ang pangalang iyan sa salin ng iyong Bibliya, baka gusto mong tingnan ang Apendise, sa artikulong “Ang Banal na Pangalan—Ang Paggamit at Kahulugan Nito” para malaman mo kung bakit. Ang totoo, lumilitaw ang pangalan ng Diyos nang libu-libong ulit  sa sinaunang mga manuskrito ng Bibliya. Kaya, gusto ni Jehova na malaman mo ang kaniyang pangalan at gamitin mo ito. Sa diwa, ginagamit niya ang Bibliya para ipakilala sa iyo ang kaniyang sarili.

15. Ano ang kahulugan ng pangalang Jehova?

¹⁵ Binigyan mismo ng Diyos ang kaniyang sarili ng isang pangalan na punung-puno ng kahulugan. Ang kaniyang pangalang Jehova ay nangangahulugan na kayang tuparin ng Diyos ang anumang pangakong binitiwan niya at anumang layuning naisip niya. * Natatangi ang pangalan ng Diyos, wala itong katulad. Siya lamang ang nagmamay-ari nito. Sa maraming paraan, natatangi si Jehova. Paano?

16, 17. Ano ang matututuhan natin tungkol kay Jehova mula sa sumusunod na mga titulo: (a) “Makapangyarihan-sa-lahat”? (b) “Haring walang hanggan”? (c) “Maylalang”?

¹⁶ Nakita natin na sinabi ng Awit 83:18 hinggil kay Jehova:  “Ikaw lamang ang Kataas-taasan.” Sa katulad na paraan, si Jehova lamang ang tinutukoy bilang “Makapangyarihan-sa-lahat.” Sinasabi ng Apocalipsis 15:3: “Dakila at kamangha-mangha ang iyong mga gawa, Diyos na Jehova, ang Makapangyarihan-sa-lahat. Matuwid at totoo ang iyong mga daan, Haring walang hanggan.” Ang titulong “Makapangyarihan-sa-lahat” ay nagtuturo sa atin na si Jehova ang pinakamakapangyarihang persona na umiiral. Walang kapantay ang kaniyang kapangyarihan; ito ay nakahihigit sa lahat. At ipinaaalaala sa atin ng titulong “Haring walang hanggan” na si Jehova ay natatangi sa isa pang diwa. Noon pa man ay umiiral na siya. Sinasabi ng Awit 90:2: “Mula pa sa panahong walang takda hanggang sa panahong walang takda [o, magpakailanman] ay ikaw ang Diyos.” Hindi ba gumaganyak ng pagpipitagan ang gayong mga pananalita?

¹⁷ Natatangi rin si Jehova sa bagay na siya lamang ang Maylalang. Ganito ang mababasa sa Apocalipsis 4:11: “Ikaw ang karapat-dapat, Jehova, na Diyos nga namin, na tumanggap ng kaluwalhatian at ng karangalan at ng kapangyarihan, sapagkat nilalang mo ang lahat ng bagay, at dahil sa iyong kalooban ay umiral sila at nalalang.” Lahat ng bagay na maiisip mo​—mula sa di-nakikitang espiritung mga nilalang sa langit, sa maraming bituing nakikita sa kalangitan sa gabi, sa mga prutas na lumalaki sa mga punungkahoy hanggang sa mga isda na lumalangoy sa mga karagatan at mga ilog​—ay umiiral dahil si Jehova ang Maylalang!

18. Bakit nadarama ng ilang tao na hindi sila kailanman mápapalapít sa Diyos, ngunit ano ang itinuturo ng Bibliya?

¹⁸ Waring nangangamba ang ilang tao kapag nababasa nila ang kahanga-hangang mga katangian ni Jehova. Nangangamba sila na napakataas ng Diyos para maabot nila, na hindi sila kailanman mápapalapít sa kaniya o magkakaroon ng halaga sa gayon katayog na Diyos. Pero tama ba ang kaisipang ito? Ang kabaligtaran nito ang siyang itinuturo ng Bibliya. Sinasabi nito hinggil kay Jehova: “Sa katunayan, hindi siya malayo sa bawat isa sa atin.” (Gawa 17:27) Hinihimok pa nga tayo ng Bibliya: “Lumapit kayo sa Diyos, at lalapit siya sa inyo.”​—Santiago 4:8.

19. (a) Ano ang unang hakbang upang mápalapít tayo sa Diyos, at ano ang kapakinabangan nito? (b) Anong mga katangian ng Diyos ang lubhang kaakit-akit sa iyo?

 ¹⁹ Paano ka mápapalapít sa Diyos? Unang-una, ipagpatuloy mo ang ginagawa mo ngayon​—ang pag-aaral hinggil sa Diyos. Sinabi ni Jesus: “Ito ay nangangahulugan ng buhay na walang hanggan, ang kanilang pagkuha ng kaalaman tungkol sa iyo, ang tanging tunay na Diyos, at sa isa na iyong isinugo, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Oo, itinuturo ng Bibliya na ang pagkatuto hinggil kay Jehova at kay Jesus ay umaakay sa “buhay na walang hanggan”! Gaya ng nabanggit na, “ang Diyos ay pag-ibig.” (1 Juan 4:16) Marami pang ibang magaganda at kalugud-lugod na katangian si Jehova. Halimbawa, sinasabi ng Bibliya na si Jehova ay “isang Diyos na maawain at magandang-loob, mabagal sa pagkagalit at sagana sa maibiging-kabaitan at katotohanan.” (Exodo 34:6) Siya ay “mabuti at handang magpatawad.” (Awit 86:5) Matiisin ang Diyos. (2 Pedro 3:9) Matapat siya. (Apocalipsis 15:4) Habang higit mong binabasa ang Bibliya, matutuklasan mo kung paano ipinakita ni Jehova na taglay niya ang mga ito at ang iba pang kalugud-lugod na mga katangian.

20-22. (a) Nahahadlangan ba ang ating pagsisikap na mápalapít sa Diyos dahil hindi natin siya nakikita? Ipaliwanag. (b) Baka himukin ka ng ilang taong nagmamalasakit na gawin ang ano, ngunit ano ang dapat mong gawin?

²⁰ Totoo, hindi mo nakikita ang Diyos dahil isa siyang di-nakikitang espiritu. (Juan 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17) Ngunit sa pamamagitan ng pag-aaral hinggil sa kaniya sa mga pahina ng Bibliya, makikilala mo siya bilang isang persona. Gaya ng sinabi ng salmista, maaari mong “mamasdan ang kaigayahan ni Jehova.” (Awit 27:4; Roma 1:20) Habang mas marami kang natututuhan tungkol kay Jehova, magiging mas totoo siya sa iyo at magkakaroon ka ng mas maraming dahilan para ibigin siya at mápalapít sa kaniya.

²¹ Unti-unti mong mauunawaan kung bakit itinuturo ng Bibliya na ituring natin si Jehova bilang ating Ama. (Mateo 6:9) Hindi lamang dahil nagmula sa kaniya ang ating buhay kundi nais niya ang pinakamagandang buhay na posible para sa atin​—na siyang nanaisin ng sinumang maibiging ama para sa kaniyang mga anak. (Awit 36:9) Itinuturo rin ng Bibliya na maaaring  maging mga kaibigan ni Jehova ang mga tao. (Santiago 2:23) Akalain mo​—puwede kang maging kaibigan ng Maylalang ng uniberso!

²² Habang dumarami ang iyong natututuhan sa Bibliya, baka himukin ka ng ilang taong nagmamalasakit na itigil mo na ang gayong pag-aaral. Baka mag-alala sila na babaguhin mo ang iyong mga paniniwala. Ngunit huwag mong hayaang pigilan ka ng sinuman sa pagbuo ng pinakamainam na pakikipagkaibigan na puwede mong tamasahin kailanman.

23, 24. (a) Bakit dapat na patuloy kang magtanong hinggil sa iyong natututuhan? (b) Ano ang paksa ng susunod na kabanata?

²³ Siyempre pa, may mga bagay na hindi mo mauunawaan sa simula. Kailangan ang kapakumbabaan para humingi ng tulong, pero huwag kang mag-atubili dahil lamang sa nahihiya ka. Sinabi ni Jesus na mabuti ang maging mapagpakumbaba, gaya ng isang munting bata. (Mateo 18:2-4) At gaya ng alam natin, maraming tanong ang mga bata. Nais ng Diyos na masumpungan mo ang mga sagot. Pinuri ng Bibliya ang ilan na naging sabik na matuto tungkol sa Diyos. Maingat nilang sinuri ang Kasulatan upang tiyakin na ang natututuhan nila ay katotohanan.​—Gawa 17:11.

²⁴ Ang pagsusuri sa Bibliya ang pinakamainam na paraan upang matuto hinggil kay Jehova. Naiiba ito sa lahat ng iba pang aklat. Sa anong paraan? Tatalakayin sa susunod na kabanata ang paksang iyan.