ኣስኣሰር እምነቶም ስዓብ | ዮሴፍ
“ዝሐለምክዎ ሕልሚ እማ ስምዑ”
ዮሴፍ ናብ ሸነኽ ምብራቕ እናጠመተ ዝን በለ፣ ካብቶም ሓቢርዎም ዚኸይድ ዝነበረ ቓፍላይ ፈንጺጉ ብምኻድ እንተ ዚሃድም ደስ ምበሎ ነይሩ። እታ ኣብ ኬብሮን እትርከብ ቤቱ፡ ክንዮ እቲ ኣማዕድዩ ዚጥምቶ ዝነበረ ጎቦታት፡ ብዙሕ ኣብ ዘይርሕቕ ቦታ እያ እትርከብ ነይራ። ያእቆብ ኣቦኡ፡ ነቲ ዝፈትዎ ወዱ እንታይ ከም ዘጋጠሞ ኸይፈለጠ፡ ምሸት ኣብ ገዛኡ ኣትዩ ጎቦ ዀይኑ ኣሎ። ዮሴፍ ግና ንኣቦኡ ኺረኽቦ ኣይክእልን እዩ፣ ምናልባት እውን ነቲ ብዕድመ ዝደፍአ ዚፈትዎ ኣቦኡ፡ እንደገና ነዛ ዓይኑ ኣይርእዮን ይኸውን። እቶም ንዮሴፍ ሒዞምዎ ዚኸዱ ዝነበሩ ነጋዶ፡ ነተን ኣግማሎም እናዀብኰቡ በቲ ናብ ሸነኽ ደቡብ ኣቢሉ ዚወስድ መገዲ ኪኸዱ ኸለዉ፡ ብጎቦ ዓይኖም ንዮሴፍ ይርእይዎ ነበሩ። ንዮሴፍ ስለ ዚውንንዎ፡ ብቐጻሊ እዮም ዚከታተልዎ ነይሮም። እዚ መንእሰይ እዚ ንዓታቶም፡ ልክዕ ከምቲ ኽቡርን ጥዑም ዝጨናኡን ዕንዲዳን ዘይትን እዩ ነይሩ፣ እወ፡ ዮሴፍ ነቶም ነጋዶ፡ ኣብ ግብጺ ብዙሕ መኽሰብ ኬምጽኣሎም ዚኽእል ኣኽቢርካ ዚርአ ኣቕሓ እዩ ነይሩ።
ኣብቲ እዋን እቲ፡ ዮሴፍ ወዲ 17 ዓመት ኣቢሉ ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ናብቲ ጸሓይ ኣብ ልዕሊ ዓብዪ ባሕሪ ዘላ እትመስለሉ ሸነኽ ምዕራብ ዓይኑ ኣጨምጪሙ ናብ ሰማይ እናጠመተ፡ ኵሉ ነገራት ብኸመይ ብሃንደበት ናብ ሕማቕ ኪቕየር ከም ዝኸኣለ ኺሓስብ ከሎ፡ ኣብ ኣእምሮና ኽንስእሎ ንኽእል ኢና። ኣሕዋቱ ንኪቐትልዎ ኺፍትኑን ባርያ ንኪኸውን ኪሸጥዎን፡ ንኽትኣምኖ ኣዝዩ ዜጸግም እዩ። ዮሴፍ ንብዓቱ ምቍጽጻር ከቢድዎ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ኣብ መጻኢ እንታይ ከም ዜጋጥሞ እውን ኣይፈልጥን እዩ ነይሩ።
ዮሴፍ ኣብ ከምዚ ዝበለ ሕማቕ ኵነታት ኪወድቕ ዝኸኣለ ብኸመይ እዩ፧ እዚ ግዳይ ዘይፍትሓውነት ዝዀነን ብኣባላት ስድራ ቤቱ እተነጽገን መንእሰይ ዘርኣያ እምነት፡ እንታይ እያ ኽትምህረና እትኽእል፧
ኣጸጋሚ ኣተዓባብያ
ዮሴፍ ኣባል ሓንቲ ዓባይ ስድራ ቤት እኳ እንተ ነበረ፡ እታ ስድራ ቤት ግና ሕጕስትን ሕብርትን ኣይነበረትን። መጽሓፍ ቅዱስ ንስድራ ቤት ያእቆብ ዚገልጸሉ መገዲ፡ ድርብ መውስቦ ብዛዕባ ዘለዎ ኣሉታዊ ጽልዋ ዚሕብር ንጹር ኣብነት እዩ፣ እዚ ሽዑ ሱር ሰዲዱ ዝነበረ ልምዲ እዚ፡ ኣምላኽ ንግዜኡ እኳ እንተ ፈቐዶ፡ ጸኒሑ ግና ወዱ የሱስ፡ ነቲ ኣምላኽ ንንጽል መውስቦ ብዚምልከት ዘውጸኦ ናይ መጀመርታ ስርዓት እንደገና ኸም ዚዕየየሉ ገበረ። (ማቴዎስ 19:4-6) ያእቆብ ካብ ኣርባዕተ ኣንስቲ፡ ማለት ካብተን ክልተ ኣንስቱ ዝነበራ ልያን ራሄልን ካብተን ግዙኣት ኣንስቱ ዝነበራ ዚልጳን ቢልሃን፡ ብውሑዱ 14 ውሉዳት ወሊዱ እዩ። ካብ መጀመርታኡ ኣትሒዙ፡ ያእቆብ ነታ ምልክዕቲ ዝነበረት ራሄል እዩ ዜፍቅራ ነይሩ። ነታ ንራሄል ዓባይ ሓብታ ዝነበረት ልያ ግና፡ ክንዲ ራሄል ኣየፍቅራን እዩ ነይሩ፣ ተታሊሉ እውን እዩ ተመርዕዩዋ። በዚ ምኽንያት እዚ፡ ኣብ መንጎ እተን ኣንስቲ ሓያል ቅንኢ ሓደረ፣ እዚ ቕንኢ እዚ ድማ ናብቶም ደቀን እውን ሓለፈ።—ዘፍጥረት 29:16-35፣ 30:1, 8, 19, 20፣ 37:35።
ራሄል ንነዊሕ እዋን መኻን እያ ነይራ፣ ኣብ መወዳእታኡ ግና ንዮሴፍ ምስ ወለደት፡ ያእቆብ ነዚ ወዲ እርግናኡ ብፍሉይ መገዲ ኺሕዞ ጀመረ። ንኣብነት፡ ያእቆብ ምስቲ ኪቐትሎ ዚደሊ ዝነበረ ኤሳው ሓዉ ንኺራኸብ ኪኸይድ ከሎ፡ ራሄልን እቲ ንእሽቶ ቘልዓ ዝነበረ ዮሴፍን፡ ብድሕሪት ወገን እቲ ስድራ ቤት፡ ኣብ ደሓን ዝዀነ ቦታ ኸም ዚዀኑ ገበረ። እታ ውጥረት ዝመልኣ መዓልቲ እቲኣ፡ ኣብ ዮሴፍ ዓብዪ ጦብላሕታ ኣሕዲራ ኽትከውን ኣለዋ። እቲ ብዕድመ ዝደፍአ ግናኸ ድልዱል ኣቦኡ፡ ኣብታ ንግሆ እቲኣ እናሓንከሰ ኪኸይድ ኪርእዮ ኸሎ፡ ኣዝዩ ተገሪሙ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ኣቦኡ ኣብታ ለይቲ እቲኣ ምስ ሓደ ብርቱዕ መልኣኽ ከም እተቓለሰ ምስ ፈለጠ እሞ ኸኣ ብዝያዳ ተደኒቑ ኪኸውን ኣለዎ። ያእቆብ ምስ መልኣኽ እተቓለሰ ስለምንታይ እዩ፧ የሆዋ ኣምላኽ ኪባርኾ ስለ ዝደለየ እዩ። ከም መግለጺ በረኸት የሆዋ ኸኣ፡ ስም ያእቆብ ናብ እስራኤል ተቐየረ። እዚ ኸኣ፡ ብስሙ ዚጽዋዕ ህዝቢ ኸም ዚህሉ ዚሕብር እዩ። (ዘፍጥረት 32:22-31) ድሕሪ ግዜ፡ ዮሴፍ፡ እቶም እስራኤል ዝወለዶም ኣወዳት፡ ርእሲ ዓሌታት እቲ ህዝቢ ኸም ዝዀኑ ፈለጠ።
እተወሰነ እዋን ጸኒሑ፡ ነቲ መንእሰይ ዝነበረ ዮሴፍ ኣመና ዜሕዝን ፍጻመ ኣጋጠሞ፣ እታ ዚፈትዋ ኣዲኡ፡ ገና ብቝልዕነቱ ብሞት ተፈልየቶ። ነቲ ብንያም ዝስሙ ንእሽቶ ሓዉ ኽትወልድ ከላ ድማ እያ ሞይታ። ኣቦኡ ብሓዘን ሕርር ኵምትር በለ። ያእቆብ ንንብዓት ዮሴፍ ካብ ኣዒንቱ ቐስ ኢሉ ኺደርዘሉ ኸሎን ነቲ ንኣቦሓጎኡ ኣብርሃም ዘጸናንዖ ተስፋ ብምንጋር ኬደዓዕሶ ኸሎን እሞ ኣብ ኣእምሮኻ ስኣሎ። ዮሴፍ፡ የሆዋ ሓደ መዓልቲ ንኣዲኡ ኻብ ሞት ከም ዜተንስኣ ምስ ፈለጠ፡ ልቡ ተተንኪፉ ኪኸውን ኣለዎ። ምናልባት እውን ነቲ ለጋስ ዝዀነ “ኣምላኽ ህያዋን፡” ዓሚቝ ፍቕሪ ሓዲርዎ ኪኸውን ይኽእል እዩ። (ሉቃስ 20:38፣ እብራውያን 11:17-19) ያእቆብ ድሕሪ ሞት ራሄል ሰበይቱ፡ ነቶም ንሳ ዝወለደትሉ ኽልተ ኣወዳት ብዙሕ ይድንግጸሎም ነበረ።—ዘፍጥረት 35:18-20፣ 37:3፣ 44:27-29።
ብዙሓት ውሉዳት፡ ወለዶም ኡፍ ኡፍ ዚብልዎምን ዜቀባጥሩሎምን እንተ ዀይኖም፡ ይበላሸዉ እዮም፣ ዮሴፍ ግና ካብቲ ጽቡቕ ባህርያት ወለዱ ተማሂሩ እዩ፣ ብዘይካዚ፡ ድልድልቲ እምነት ኬጥርን ንቕኑዕን ንጌጋን ዚምልከት ንጹር መትከል ኪሕዝን ክኢሉ እዩ። ወዲ 17 ዓመት ከሎ፡ ጓሳ ዀይኑ ይዓዪን ንገሊኦም ዓበይቲ ኣሕዋቱ ይሕግዞምን ነበረ፣ ነቲ ዚገብርዎ ዝነበሩ ጌጋ እውን ይርእዮ ነይሩ እዩ። እሞኸ ብኣታቶም ምእንቲ ኺፍቶ፡ ነቲ ጌጋኦም ስቕ ኢሉ ንኺሓልፎ ተፈቲኑ ድዩ፧ ዝዀነ ዀይኑ፡ ዮሴፍ ቅኑዕ ስጕምቲ እዩ ወሲዱ። እወ፡ ከይዱ ንኣቦኡ ይነግሮ ነበረ። (ዘፍጥረት 37:2) እዚ ትብዓት ዝመልኦ ስጕምቲ እዚ፡ ነቲ ያእቆብ ብዛዕባ እቲ ዚፈትዎ ወዱ ዮሴፍ ዝነበሮ ልዑል ግምት ዜራጕድ እዩ ነይሩ። ዮሴፍ ነቶም ሎሚ ዘለዉ ክርስትያን መንእሰያት ጽቡቕ ኣብነት እዩ ዚዀኖም። ምናልባት ሓውና ወይ ሓብትና ወይ ከኣ ፈታዊና ንዝገበሮ ኸቢድ ሓጢኣት ንኽንሸፋፍኖ ኽንፍተን ከለና፡ ነቲ ዮሴፍ ዝሓደጎ ኣብነት ብምስዓብ፡ ነቶም ነቲ ዝሓጥአ ሰብ ኪሕግዝዎ ዚኽእሉ ሰባት ክንነግሮም ኣሎና።—ዘሌዋውያን 5:1።
ካብ ስድራ ቤት ዮሴፍ እውን፡ መለበሚ ኽንረክብ ንኽእል ኢና። ሎሚ ዘለዉ ናይ ሓቂ ክርስትያናት ካብ ድርብ መውስቦ ይርሕቁ እዮም፣ ይኹን እምበር፡ ሰብኣይ ኣደን ሰበይቲ ኣቦን ሮሜ 2:11።
ደቂ መጻምድትን ዜጠቓልላ ስድራ ቤት ኪህልዋ ይኽእላ እየን። እዘን ስድራ ቤታት እዚአን፡ ኣድልዎ ንሓድነት ስድራ ቤት ኬዳኽሞ ኸም ዚኽእል፡ ካብ ስድራ ቤት ያእቆብ መለበሚ ኺረኽባ ይኽእላ እየን። ሰብኣይ ኣደ ወይ ሰበይቲ ኣቦ ኣብ ዘለወን ስድራ ቤታት ዘለዉ ወለዲ፡ ንደቆምን ንደቂ መጻምድቶምን፡ ንነፍሲ ወከፎም ከም ዚፈትውዎምን ኵላቶም ነናቶም ውህበት ከም ዘለዎምን ነፍሲ ወከፎም ንሓጐስ እታ ስድራ ቤት ኣበርክቶ ኸም ዚገብሩን ንኼእምንዎም ዚከኣሎም ኪጽዕሩ ኣለዎም።—ሱር ዝሰደደ ቕንኢ
ዮሴፍ፡ ቅኑዕ ዘበለ ንምግባር ድፍረት ዝመልኦ መትከል ስለ ዝነበሮ፡ ኣቦኡ ያእቆብ የኽብሮ ነበረ። በዚ ምኽንያት እዚ ድማ፡ ያእቆብ ንዮሴፍ ፍሉይ ዓይነት ክዳን ኣስርሓሉ። (ዘፍጥረት 37:3) እቲ ኽዳን፡ ሽራጥ ሽራጥ ዘለዎ ወይ ከኣ ብብዙሕ ሕብርታት ዘጌጸ ኸም ዝነበረ ጌርካ እኳ እንተ ተገልጸ፡ ብዛዕባ እዚ ዚሕብር ሒደት መርትዖ እዩ ዘሎ። ምናልባት ነዊሕን ምልኩዕን፡ ክሳዕ ጫፍ ኣእዳውን ኣእጋርን ድማ ዚበጽሕ ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ምናልባት እውን ሓደ ወዲ ዓበይቲ ወይ ወዲ ንጉስ ዚኽደኖ ዓይነት ክዳን ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ።
ያእቆብ ካብ ጽቡቕ ሓሳብ ተበጊሱ እዩ ኸምኡ ገይሩ፣ ዮሴፍ እውን በቲ ኣቦኡ ንዕኡ ኻብ ዘለዎ ሓልዮትን ፍቕርን ተበጊሱ ዝገበሮ ነገራት ልቡ ተተንኪፉ ኪኸውን ኣለዎ። ኰይኑ ግና፡ እቲ ኽዳን፡ ጸገም እዩ ኣስዒቡሉ። ከመይሲ፡ ዮሴፍ ጓሳ ኸም ዝነበረ ኣይንረስዕ። እዚ ዕዮ እዚ ኸኣ፡ ከቢድ ጕልበት ዚሓትት እዩ። ዮሴፍ ነቲ ኣዝዩ ኽቡር ክዳን ገይሩ በቲ ነዋሕቲ ሳዕሪ ዘለዎ ቦታታት ኪጓዓዝ፡ ኣብ ልዕሊ ዓበይቲ ኣኻውሕ ኪሓኵር፡ ወይ ከኣ ንሓንቲ ኣብ ቈጥቋጥ ዝኣተወት ዕየት ከድሕን ከሎ እሞ ኣብ ኣእምሮኻ ስኣሎ። ካብኡ ዝኸፍአ ድማ፡ እዚ ያእቆብ ንዮሴፍ ዝገበረሉ ፍሉይ ነገር፡ ነቲ ምስ ኣሕዋቱ ዘለዎ ርክብ ብኸመይ እዩ ኺጸልዎ ዚኽእል ነይሩ፧
መጽሓፍ ቅዱስ፡ “እቶም ኣሕዋቱ፡ ኣቦኦም ሓለፋ ዅላቶም ኸም ዝፈተዎ ርእዮም፡ ጸልእዎ፡ ብሰላም ኪዛረብዎ ድማ ኣይከአሉን” ይብል። * (ዘፍጥረት 37:4) ኣሕዋት ዮሴፍ ብእኡ ኪቐንኡ ሓቆም ኪዀኑ ይኽእሉ እዮም፣ ይኹን እምበር፡ እቲ ኸም መርዚ ዝዀነ ቕንኢ ኺቈጻጸሮም ምፍቃዶም ጥበባዊ ኣይነበረን። (ምሳሌ 14:30፣ 27:4) ንስኻኸ፡ ንዓኻ ዚግብኣካ ዀይኑ ዚስምዓካ ኣቓልቦ ወይ ክብሪ ንኻልእ ኪውሃቦ ኸሎ፡ ብቕንኢ ሕርር ኵምትር ኢልካዶ ትፈልጥ፧ እምበኣር፡ ንኣሕዋት ዮሴፍ ዘክሮም። እቲ ዝነበሮም ቅንኢ፡ ጸኒሑ ዜጣዕሶም ነገራት ከም ዚገብሩ እዩ ገይርዎም። እቲ ንሳቶም ዝገበርዎ ነገራት ንክርስትያናት መለበሚ ይዀኖም እዩ፣ እወ፡ ‘ምስቶም ዚሕጐሱ ኽንሕጐስሲ’ ኽሳዕ ክንደይ ጥበባዊ ዀን እዩ!—ሮሜ 12:15።
ዮሴፍ፡ ኣሕዋቱ ጸሊኦምዎ ኸም ዝነበሩ ተፈሊጥዎ ነይሩ እዩ። እሞኸ ኣሕዋቱ ኣብ ዚህልዉሉ እዋን፡ ነቲ ኽቡር ኽዳኑ ኣውጺኡ ይሓብኦዶ ነይሩ፧ ከምኡ ንኺገብር ተፈቲኑ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ኰይኑ ግና፡ ያእቆብ ንዮሴፍ ፍሉይ ክዳን ዝሃቦ፡ ሞገሱን ፍቕሩን ንምርኣይ እዩ ነይሩ። በዚ ምኽንያት እዚ፡ ዮሴፍ ንኣቦኡ ዘለዎ ተኣማንነት ንምርኣይ፡ ነቲ ኽዳን ኣዘውቲሩ ይኽደኖ ነበረ። እዚ ዮሴፍ ዝሓደጎ ኣብነት ንዓና እውን ይጠቕመና እዩ። ሰማያዊ ኣቦና ዘየዳሉ እኳ እንተ ዀነ፡ ሓድሓደ ሳዕ ግና ንገሊኦም እሙናት ኣገልገልቱ ፈልዩ ሞገሱ ይህቦም እዩ። 1 ጴጥሮስ 4:4) እሞኸ ሓደ ክርስትያን ነቲ ኣገልጋሊ ኣምላኽ ምዃኑ ዜፍልጦ ናይ ሓቂ መለለዪኡ ኺሓብኦ ይግባእዶ፧ ኣይፋልን፣ ልክዕ ከምቲ ዮሴፍ ንኽዳኑ ዘይሓብኦ፡ ክርስትያናት እውን ንመለለዪኦም ኪሓብእዎ የብሎምን።—ሉቃስ 11:33።
ብዘይካዚ፡ ካብዛ ብልሽውትን ርኽስትን ዓለም ንኺፍለዩ ይሓትቶም እዩ። ኣካይዳ ናይ ሓቂ ክርስትያናት ልክዕ ከምቲ ፍሉይ ክዳን ዮሴፍ፡ ካብ ዓለም ፍሉያት ይገብረና እዩ። እዚ ኸኣ ሓድሓደ ሳዕ ካልኦት ሰባት ብኣና ኸም ዚቐንኡን ከም ዚጸልኡናን ኪገብር ይኽእል እዩ። (ሕልምታት ዮሴፍ
ድሕሪኡ ነዊሕ ከይጸንሐ፡ ዮሴፍ ክልተ ፍሉያት ሕልምታት ሓለመ። ኣብታ ቐዳመይቲ ሕልሚ፡ ንሱን ኣሕዋቱን እንዳእቲ ኺኣስሩ ኸለዉ ረኣየ። ኰይኑ ግና፡ እንዳእቲ ዮሴፍ ተንሲኣ ትኽ በለት እሞ፡ እንዳእቲ ኣሕዋቱ ንእንዳእቲ ዮሴፍ ከቢበን ሰገዳላ። ኣብታ ኻልአይቲ ሕልሚ፡ ዮሴፍ፡ ጸሓይን ወርሕን ዓሰርተው ሓደ ኸዋኽብትን ንዕኡ ኺሰግዱሉ ኸለዉ ረኣየ። (ዘፍጥረት 37:6, 7, 9) እሞኸ ነዚ ፍሉይ ግናኸ ንጹር ሕልምታት እንታይ እዩ ኺገብሮ ዘለዎ፧
ምንጪ እቲ ሕልምታት፡ የሆዋ ኣምላኽ እዩ ነይሩ። ትንቢት ዝሓዘለ ስለ ዝነበረ ድማ፡ ኣምላኽ ንዮሴፍ፡ ብዛዕባ መልእኽቲ እቲ ሕልምታት ኪዛረብ እዩ ዚደልዮ ነይሩ። ብኻልእ ኣበሃህላ፡ ኣምላኽ ንዮሴፍ፡ ልክዕ ከምቶም ጸኒሖም ነቲ ነቓጽ ህዝቢ ኣምላኽ መልእኽቲ ዚነግርዎ ነብያት ኪኸውን እዩ ዚደልዮ ነይሩ።
ዮሴፍ ንኣሕዋቱ ብሜላ፡ “ዝሐለምክዎ ሕልሚ እማ ስምዑ” በሎም። ኣሕዋቱ ንትርጕም እቲ ሕልሚ ስለ እተረድእዎ፡ ባህ ኣይበሎምን። “እሞ ብሓቂዶ ኣብ ልዕሌና ኽትነግስ፡ ብሓቂዶኸ ኽትገዝኣና ኢኻ፧” በልዎ። እቲ ጸብጻብ ኣስዕብ ኣቢሉ፡ “መሊሶም ከኣ ብዛዕባ ሕልምታቱን ዘረባኡን ኣዝዮም ጸልእዎ” ይብል። ዮሴፍ ነታ ኻልአይቲ ሕልሚ ንኣቦኡን ንኣሕዋቱን ምስ ነገሮም እውን እንተ ዀነ፡ ኣረኣእያኦም ፈጺሞም ኣይቀየሩን። እቲ ጸብጻብ ከም ዚገልጾ፡ “ኣቦኡ ኸኣ ገንሖ፡ እዚ ዝሐለምካዮ እንታይ ሕልሙ እዩ፧ ብሓቂዶ ኣነን ኣዴኻን ኣሕዋትካን መጺእና ኣብ ምድሪ ኽንሰግደልካ ኢና፧ በሎ።” ይኹን እምበር፡ ያእቆብ ነቲ ጕዳይ ይሓስበሉ ነበረ። የሆዋ በቲ መንእሰይ ዝነበረ ዮሴፍ ኣቢሉ መልእኽቲ የመሓላልፍ ነይሩ ደዀን ይኸውን፧—ዘፍጥረት 37:6, 8, 10, 11።
ቅድሚ እቲ ዮሴፍ ዝነበረሉ እዋን ኰነ ድሕሪኡ፡ ዘይፍቶን መስጐጕቲ ዜስዕብን ትንቢታዊ መልእኽቲ እተዛረቡ፡ ብዙሓት ኣገልገልቲ የሆዋ ነይሮም እዮም። ካብ ኵላቶም ዝዓበየ ግና የሱስ እዩ፣ ንሰዓብቱ ድማ፡ “ንዓይ እንተ ሰጒጎምኒ፡ ንዓኻትኩም እውን ኪሰጕጉኹም እዮም” በሎም። (ዮሃንስ 15:20) ኣብ ኵሉ ኽሊ ዕድመ ዚርከቡ ክርስትያናት፡ ካብ እምነትን ትብዓትን እቲ መንእሰይ ዝነበረ ዮሴፍ ብዙሕ ኪመሃሩ ይኽእሉ እዮም።
ኣብ ዝለዓለ ጥርዙ ዝበጽሐ ጽልኢ
ነዊሕ ከይጸንሐ፡ ያእቆብ ንዮሴፍ ወዱ ናብ ሓደ ቦታ ለኣኾ። እቶም ዓበይቲ ደቂ ያእቆብ፡ ኣብ ሸነኽ ሰሜን ኣብ ጥቓ ሰኬም ንመጓሰ ኼብልዑ ኸይዶም ነበሩ፣ ቅድሚ እተወሰነ እዋን፡ ኣብቲ ቦታ እቲ ጸላእቲ ገይሮም ነይሮም እዮም። እዚ ንያእቆብ ስለ ዘሻቐሎ ድማ፡ ብዛዕባ ድሕንነቶም ምእንቲ ኺፈልጥ ንዮሴፍ ለኣኾ። ዮሴፍ እንታይ ተሰሚዕዎ ኪኸውን ከም ዚኽእል እሞ ገምቶ! ኣሕዋቱ ኣመና ኸም ዚጸልእዎ ይፈልጥ ነይሩ እዩ። ሕጂ ኸኣ ኣፈኛ ኣቦኡ ዀይኑ ኪኸዶም ከሎ፡ እንታይ ኰን ይብሉ ይዀኑ፧ ዝዀነ ዀይኑ፡ ዮሴፍ ንኣቦኡ ተኣዚዙ ናባታቶም ከደ።—ዘፍጥረት 34:25-30፣ 37:12-14።
እቲ ጕዕዞ፡ ብእግሪ ኣርባዕተ ወይ ሓሙሽተ መዓልቲ ዚወስድ ስለ ዝነበረ፡ ቀሊል ኣይኰነን ነይሩ። ሴኬም ካብ ኬብሮን ብሸነኽ ሰሜን ኣስታት 80 ኪሎ ሜተር ርሒቓ እያ እትርከብ ነይራ። ኰይኑ ግና፡ ዮሴፍ ኣብ ሴኬም ምስ በጽሐ፡ ኣሕዋቱ ናብ ዶታን፡ ማለት ብሸነኽ ሰሜን 22 ኪሎ ሜተር ርሒቓ ናብ እትርከብ ቦታ ኸም ዝኸዱ ፈለጠ። ኣብ መወዳእታኡ፡ ዮሴፍ ናብ ዶታን ምስ ቀረበ፡ ኣሕዋቱ ኻብ ርሑቕ ኪመጽእ ከሎ ረኣይዎ። ብኡብኡ ኸኣ እቲ ንዕኡ ዝነበሮም ጽልኢ እንደገና ኺጐሃሃር ጀመረ። እቲ ጸብጻብ ከም ዚሕብሮ፡ “ንሓድሕዶም ድማ ተባሃሃሉ፡ እቲ ሓላሚ እንሆ፡ ይመጽእ አሎ፡ ሕጂ ኸኣ ንዑ ንቕተሎ፡ ኣብ ሓንቲ ኻብዘን ጐደጕድ ንደርብዮ እሞ፤ ሕሱም ኣራዊት በሊዕዎ፡ ንበል። እቲ ሕልምታቱ እንታይ ከም ዚኸውን ድማ ንርኢ።” ሮቤል ግና፡ ጸኒሑ ምእንቲ ኼድሕኖ፡ ንዮሴፍ ብህይወቱ ናብ ጕድጓድ ንኺድርብይዎ ንኣሕዋቱ ኣእመኖም።—ዘፍጥረት 37:19-22።
ዮሴፍ እተሓስበሉ ጉድ ከይፈለጠ ናብ ኣሕዋቱ መጸ፣ ብሰላም ዚቕበልዎ ድማ እዩ መሲልዎ ነይሩ። ብኣንጻሩ ግና፡ እቶም ኣሕዋቱ ብሃንደበት ኣጥቅዕዎ። ብሓይሊ ነቲ ፍሉይ ክዳኑ መንዝዕዎ፣ ናብቲ ማይ ዜብሉ ጥራዩ ጕድጓድ ስሒቦም ብምውሳድ ድማ ኣብኡ ደርበይዎ። ዮሴፍ ከኣ ኣብቲ ጕድጓድ ጻሕ ኢሉ ወደቐ! ድሕሪ እተወሰነ እዋን ሃለዋቱ ምስ ፈለጠ፡ ደምበርበር እናበለ ብእግሩ ደው ኪብል ፈተነ፣ ካብቲ ጕድጓድ ግና ሓዂሩ ኺወጽእ ኣይክእልን እዩ ነይሩ። ኣንቃዕሪሩ እንተ ጠመተ፡ ሰማይ ጥራይ እዩ ዚርኣዮ ነይሩ፣ ድምጺ ኣሕዋቱ ድማ እናረሓቐ ኸደ። ዓው ኢሉ እናተዳህየ እኳ እንተ ለመኖም፡ ንሳቶም ግና ከምዛ ዘይሰምዑ ዀይኖም ኣጽቂጦም ከዱ። ዋላ ሓንቲ ሓዘን *—ዘፍጥረት 37:23-28፣ 42:21።
ከይተሰምዖም ድማ፡ ምግቦም በልዑ። ሮቤል ምሳታቶም ኣብ ዘይነበረሉ እዋን ከኣ፡ ንዮሴፍ ኪቐትልዎ ሓሰቡ፣ ይሁዳ ግና፡ ኣብ ክንዲ ዚቐትልዎ፡ ነቶም ብእኡ ዚሓልፉ ነጋዶ ኺሸጥዎ ኣእመኖም። ዶታን ኣብ ጥቓ እቲ ናብ ግብጺ ዚወስድ መስመር ንግዲ ስለ ዝነበረት፡ ነዊሕ ከይጸንሐ ቃፍላይ እስማኤላውያንን ሚድያናውያንን መጹ። ሮቤል ገና ኸይተመልሰ ኸሎ ድማ፡ ንዮሴፍ ሓዎም ብ20 ሲቃል ባርያ ንኪኸውን ሸጥዎ።ኣብ መእተዊ እዛ ዓንቀጽ እዚኣ፡ ካብዚ ኢና ጀሚርና ኔርና። ዮሴፍ ብሸነኽ ደቡብ ናብ ግብጺ ኺውሰድ ከሎ፡ ኵሉ ነገራት ዝሰኣነ እዩ ዚመስል ነይሩ። ከይፈተወ ኻብ ስድራ ቤቱ ብሓይሊ ተፈላለየ። ንነዊሕ ዓመታት ድማ፡ ኣመት ስድራ ቤቱ፡ ማለት ሮቤል ናብቲ ጕድጓድ ተመሊሱ ምስ ሰኣኖ ብዛዕባ እተሰምዖ ኸቢድ ጓሂ፡ ያእቆብ ወዱ ዮሴፍ ከም ዝሞተ ብሓሶት ምስ ተነግሮ ብዛዕባ እተሰምዖ ኸቢድ ሓዘን፡ ብዛዕባ እቲ ገና ብህይወቱ ዝነበረ ይስሃቅ ኣቦሓጎኡ፡ ከምኡ እውን ብዛዕባ እቲ ኣመና ዚናፍቖ ንእሽቶ ሓዉ ብንያም ዋላ ሓንቲ ኣይኪፈልጥን እዩ። ኰይኑ ግና፡ ዮሴፍ ጥራይ ኢዱ ድዩ ተሪፉ፧—ዘፍጥረት 37:29-35።
ዮሴፍ፡ ኣሕዋቱ ኻብኡ ኺወስዱዋ ዘይክእሉ እምነት ነበረቶ። ብዛዕባ እቲ ኣምላኹ ዝዀነ የሆዋ፡ ብዙሕ ፍልጠት ነይርዎ እዩ፣ ነዚ ኸኣ ዋላ ሓደ ኺምንዝዖ ኣይክእልን እዩ ነይሩ፣ ካብ ቤቱ ተፈልዩ ናብ ግብጺ ነዊሕ ጕዕዞ ብምጕዓዝ ኣብ ሕሰም እኳ እንተ ወደቐ፡ ባርያ እቲ ሃብታም ግብጻዊ ዝነበረ ጶጢፋር ብምዃን ድማ ብዙሕ እኳ እንተ ተዋረደ፡ ንእምነቱ ኺምንጥሎ ዚኽእል ግና ኣይነበረን። (ዘፍጥረት 37:36) ዮሴፍ ዝነበረቶ እምነትን ምስ ኣምላኹ ጠቢቑ ንኺመላለስ ዝገበሮ ቘራጽነትን፡ ኣብቲ እዋን መከራ ብዝያዳ እናደልደለ ኸይዱ እዩ። ኣብተን ቀጺለን ዚወጻ ዓንቀጻት፡ እታ ዮሴፍ ዝነበረቶ እምነት፡ ንየሆዋ ኣምላኹ ብዝያዳ ንኼገልግሎን ነታ ኣብ ጸገም ዝወደቐት ስድራ ቤቱ ንኺሕግዛን ብኸመይ ከም ዘኽኣለቶ ኽንምርምር ኢና። ኣስኣሰር እምነት ዮሴፍ ክንስዕብሲ ኽሳዕ ክንደይ ጥበባዊ ዀን እዩ!
^ ሕ.ጽ. 15 ገሊኦም ተመራመርቲ ኸም ዚገልጽዎ፡ ያእቆብ ንዮሴፍ ፍሉይ ህያብ ምስ ሃቦ፡ ኣሕዋት ዮሴፍ፡ ያእቆብ ንዮሴፍ መሰል ብዅርነት ኪህቦ ኸም ዝሓሰበ ገይሮም ርእዮምዎ ኪዀኑ ይኽእሉ እዮም። ብዘይካዚ፡ ዮሴፍ በዅሪ ውሉድ እታ ያእቆብ መጀመርታ ኺምርዓዋ ሓሲቡ ዝነበረ ኣብሊጹ ዚፈትዋ ራሄል ሰበይቱ ምዃኑ ይፈልጡ ነይሮም እዮም። ኣብ ርእሲኡ እውን፡ እቲ በዅሪ ዝነበረ ሮቤል ምስ ሰበይቲ ወሰን ኣቦኡ ስለ ዝደቀሰ፡ ንኣቦኡ ኣዋሪድዎን ነቲ ዝነበሮ መሰል ብዅርነት ኣጥፊእዎን እዩ።—ዘፍጥረት 35:22፣ 49:3, 4።
^ ሕ.ጽ. 25 ኣብዚ ንእሽቶ ኺመስል ዚኽእል ጕዳይ እውን እንተ ዀነ፡ ጸብጻብ መጽሓፍ ቅዱስ ልክዕ ምዃኑ ተረጋጊጹ እዩ። ኣብቲ እዋን እቲ ዝነበረ ሰነዳት ከም ዚሕብሮ፡ ዋጋ እቶም ኣብ ግብጺ ዝነበሩ ባሮት፡ ብገምጋም 20 ሲቃል እዩ ነይሩ።