คุณรู้ไหม?
ผู้คนในสมัยคัมภีร์ไบเบิลใช้วิธีใดเพื่อส่งจดหมาย?
ผู้ส่งสาส์นชาวเปอร์เซีย
ชาวเปอร์เซียใช้บริการไปรษณีย์ของรัฐในการส่งจดหมายทางราชการ. หนังสือเอศเธระในคัมภีร์ไบเบิลให้รายละเอียดเกี่ยวกับขั้นตอนการส่งข่าวสารของชาวเปอร์เซียดังนี้: “มาระดะคายได้เขียนหนังสือนั้นในนามของกษัตริย์อะหัศวะโรศ, และได้ประทับตราธำมรงค์ของกษัตริย์, แล้วฝากหนังสือนั้นให้คนใช้ไปพร้อมกับม้าสื่อสาสน์ ม้าเร็วของกษัตริย์.” (เอศเธระ 8:10) จักรวรรดิโรมันก็มีบริการคล้าย ๆ กันเพื่อส่งจดหมายของราชการและกองทัพ.
อย่างไรก็ตาม จดหมายส่วนตัว เช่น จดหมายที่อัครสาวกเปาโลและคนอื่น ๆ เขียนไม่สามารถใช้บริการนี้ได้. ถ้าผู้ส่งเป็นคนมีฐานะ เขาอาจใช้ทาสคนหนึ่งนำจดหมายไปส่ง. แต่คนส่วนใหญ่จะฝากจดหมายไปกับคนรู้จัก หรือแม้แต่คนแปลกหน้าที่จะผ่านไปเส้นทางนั้นพอดี. คนในครอบครัว เพื่อน ทหาร หรือพ่อค้าล้วนเป็นบุรุษไปรษณีย์ได้ทั้งนั้น. สิ่งสำคัญคือ คนที่นำจดหมายไปส่งต้องเป็นคนไว้ใจได้และดูแลจดหมายนั้นอย่างดีจนกว่าจะถึงมือผู้รับ. บันทึกในคัมภีร์ไบเบิลแสดงว่าเปาโลอาจฝากจดหมายของท่านบางฉบับไปกับพี่น้องคริสเตียนที่เดินทางระหว่างเมืองต่าง ๆ.—เอเฟโซส์ 6:21, 22; โกโลซาย 4:7
การซื้อขายในอิสราเอลโบราณเป็นอย่างไร?
ภาพสลักนูนของตลาดผลไม้
รายได้ส่วนใหญ่ของประเทศอิสราเอลสมัยโบราณมาจากการเพาะปลูก เลี้ยงสัตว์ และแลกเปลี่ยนสินค้า. บันทึกในคัมภีร์ไบเบิลแสดงว่ามีตลาดตั้งอยู่บริเวณประตูเมืองต่าง ๆ เช่น “ประตูแกะ,” “ประตูปลา,” และ “ประตูกองเศษหม้อ.” (นะเฮมยา 3:1, 3; ยิระมะยา 19:2, พระคริสตธรรมคัมภีร์ ฉบับ 1971) ดูเหมือนว่า ชื่อของประตูเหล่านี้บอกให้รู้ประเภทของสินค้าที่ซื้อขายกันที่นั่น. นอกจากสินค้าเหล่านี้แล้ว พระคัมภีร์ยังกล่าวถึง “ถนนช่างทำขนม” ในกรุงเยรูซาเลมด้วย.—ยิระมะยา 37:21
ราคาสินค้าล่ะเป็นอย่างไร? หนังสืออธิบายคัมภีร์ไบเบิลเล่มหนึ่งกล่าวว่า “ราคาสินค้าจะปรับขึ้นลงตามยุคสมัย และเป็นเรื่องยากที่จะรู้ว่าสินค้าชนิดหนึ่งมีราคาเท่าไรในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งหรือในที่ใดที่หนึ่ง.” อย่างไรก็ตาม ข้อมูลจากเอกสารโบราณต่าง ๆ รวมทั้งคัมภีร์ไบเบิลแสดงว่าราคาสินค้ามักปรับสูงขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากเงินเฟ้อ. ตัวอย่างเช่น การค้าทาสเป็นเรื่องธรรมดาในสมัยโบราณ. โยเซฟถูกขายเป็นเงิน 20 แผ่นหรือ 20 เชเกล ซึ่งอาจเป็นราคาปกติของทาสคนหนึ่งในศตวรรษที่ 18 ก่อนสากลศักราช. (เยเนซิศ 37:28) สามร้อยปีต่อมา ราคาทาสเพิ่มเป็น 30 เชเกล. (เอ็กโซโด 21:32, ฉบับ 1971) พอถึงศตวรรษที่แปดก่อน ส.ศ. ราคาปรับขึ้นเป็น 50 เชเกล. (2 กษัตริย์ 15:20) สองร้อยปีหลังจากนั้น ในยุคที่เปอร์เซียเรืองอำนาจ ราคาทาสขยับขึ้นไปถึง 90 เชเกลหรือมากกว่านั้น. เห็นได้ชัดว่า ไม่ใช่แค่คนสมัยปัจจุบันเท่านั้นที่ต้องรับมือกับปัญหาของแพงและเงินเฟ้อ.