จาก​ปก | ชีวิต​มา​จาก​ไหน?

สองคำถามที่น่าคิด

สองคำถามที่น่าคิด

1 ชีวิต​เริ่ม​ต้น​มา​อย่าง​ไร?

คน​ทั่ว​ไป​คิด​อย่าง​ไร? บาง​คน​คิด​ว่า​ชีวิต​เกิด​ขึ้น​เอง​ตาม​ธรรมชาติ​จาก​สิ่ง​ไม่​มี​ชีวิต

ทำไม​หลาย​คน​ไม่​พอ​ใจ​กับ​คำ​ตอบ​ที่​ได้​รับ? ปัจจุบัน​นัก​วิทยาศาสตร์​ได้​รู้​เรื่อง​โครง​สร้าง​ทาง​เคมี​และ​โมเลกุล​ของ​ชีวิต​มาก​ยิ่ง​กว่า​สมัย​ใด ๆ แต่​พวก​เขา​ก็​ยัง​ไม่​รู้​คำ​ตอบ​ว่า​จริง ๆ แล้ว​ชีวิต​เป็น​มา​อย่าง​ไร แม้​แต่​สิ่ง​มี​ชีวิต​เซลล์​เดียว​ที่​มี​โครง​สร้าง​แบบ​ง่าย​ที่​สุด​ก็​ยัง​ต่าง​กัน​ราว​ฟ้า​กับ​ดิน​เมื่อ​เทียบ​กับ​สิ่ง​ที่​ไม่​มี​ชีวิต

นัก​วิทยาศาสตร์​ได้​แต่​คาด​เดา​ว่า​สภาพ​บน​โลก​เป็น​อย่าง​ไร​เมื่อ​หลาย​พัน​ล้าน​ปี​ก่อน พวก​เขา​มี​ความ​คิด​เห็น​แตกต่าง​กัน​ว่า​ชีวิต​มา​จาก​ไหน เช่น บาง​คน​บอก​ว่า​อาจ​มา​จาก​ภูเขา​ไฟ​หรือ​ไม่​ก็​จาก​ใต้​ทะเล​ลึก ส่วน​บาง​คน​เชื่อ​ว่า​ส่วน​ประกอบ​แรก​ของ​ชีวิต​เกิด​ขึ้น​ที่​ไหน​สัก​แห่ง​ใน​จักรวาล​และ​มา​ถึง​โลก​เรา​โดย​ฝัง​ตัว​อยู่​ใน​อุกกาบาต แต่​ทฤษฎี​นี้​ก็​ยัง​ไม่​ได้​ตอบ​คำ​ถาม​ว่า​ชีวิต​มา​จาก​ไหน เพียง​แต่​เบี่ยง​เบน​ประเด็น​เป็น​ว่า​ชีวิต​เริ่ม​ขึ้น​จาก​ที่​ไหน​สัก​แห่ง​เท่า​นั้น

นัก​วิทยาศาสตร์​คาด​เดา​ว่า​มี​โมเลกุล​บาง​ชนิด​ที่​มี​อยู่​ก่อน​ดีเอ็นเอ และ​โมเลกุล​เหล่า​นี้​เกิด​ขึ้น​อย่าง​กะทันหัน​จาก​สิ่ง​ไม่​มี​ชีวิต​และ​ขยาย​พันธุ์ แต่​ถึง​อย่าง​นั้น​วิทยาศาสตร์​ก็​ยัง​ไม่​มี​หลักฐาน​ใด ๆ ที่​พิสูจน์​ว่า​เคย​มี​โมเลกุล​แบบ​นั้น​อยู่ หรือ​แม้​แต่​นัก​วิทยาศาสตร์​เอง​ก็​ไม่​สามารถ​สร้าง​โมเลกุล​แบบ​นั้น​ใน​ห้อง​ทดลอง​ได้

สิ่ง​มี​ชีวิต​มี​ความ​พิเศษ​ที่​ไม่​มี​ใด​เหมือน​ใน​การ​เก็บ​ข้อมูล​และ​ประมวล​ผล​ออก​มา เซลล์​ต่าง ๆ ถ่ายทอด วิเคราะห์​ข้อมูล และ​ทำ​ตาม​คำ​สั่ง​ที่​อยู่​ใน​รหัส​พันธุกรรม นัก​วิทยาศาสตร์​บาง​คน​เปรียบ​รหัส​พันธุกรรม​เหมือน​โปรแกรม​คอมพิวเตอร์ (ซอฟต์แวร์) ส่วน​โครง​สร้าง​ทาง​เคมี​ของ​เซลล์​เป็น​เหมือน​อุปกรณ์​คอมพิวเตอร์ (ฮาร์ด​แวร์) แต่​ทฤษฎี​วิวัฒนาการ​ไม่​สามารถ​อธิบาย​แหล่ง​ที่​มา​ของ​ข้อมูล​ใน​รหัส​พันธุกรรม​ได้

โมเลกุล​โปรตีน​เป็น​สิ่ง​จำเป็น​สำหรับ​การ​ทำ​งาน​ของ​เซลล์ โมเลกุล​โปรตีน​ทั่ว​ไป​ประกอบ​ด้วย​กรด​อะมิโน​นับ​ร้อย​ชนิด​ที่​เรียง​ตัว​กัน​ตาม​ลำดับ​ที่​แน่นอน ยิ่ง​กว่า​นั้น เพื่อ​จะ​เป็น​โมเลกุล​โปรตีน​ที่​เป็น​ประโยชน์​ต่อ​เซลล์​มัน​ต้อง​รวม​ตัว​กัน​เป็น​รูป​ทรง​เฉพาะ​แบบ​สาม​มิติ นัก​วิทยาศาสตร์​บาง​คน​จึง​สรุป​ว่า​โอกาส​ที่​จะ​เกิด​โมเลกุล​โปรตีน​ขึ้น​เอง​ตาม​ธรรมชาติ แม้​แต่​โมเลกุล​เดียว​ก็​เป็น​ไป​ไม่​ได้​เลย พอล เดวีส์ นัก​ฟิสิกส์​เขียน​ว่า “เพื่อ​ที่​เซลล์​จะ​ทำ​งาน​ได้​นั้น​ต้อง​ประกอบ​ด้วย​โปรตีน​หลาย​พัน​ชนิด จึง​เป็น​เรื่อง​ที่​ไม่​น่า​เชื่อถือ​เลย​ถ้า​จะ​บอก​ว่า​โมเลกุล​โปรตีน​เกิด​ขึ้น​มา​เอง”

สรุป หลัง​จาก​ที่​มี​การ​ค้นคว้า​มา​นาน​หลาย​สิบ​ปี​จาก​ทุก​สาขา​ทาง​วิทยาศาสตร์ ความ​จริง​ที่​ยัง​ไม่​เปลี่ยน​ก็​คือ​สิ่ง​มี​ชีวิต​ย่อม​เกิด​จาก​สิ่ง​มี​ชีวิต​ที่​มี​อยู่​ก่อน​เสมอ

2 สิ่ง​มี​ชีวิต​พัฒนา​มา​อย่าง​ไร?

คน​ทั่ว​ไป​คิด​อย่าง​ไร? สิ่ง​มี​ชีวิต​แรก​ค่อย ๆ พัฒนา​มา​เป็น​สิ่ง​มี​ชีวิต​ต่าง ๆ รวม​ถึง​มนุษย์​ด้วย โดย​กระบวนการ​ของ​การ​กลาย​พันธุ์​แบบ​สุ่ม และ​การ​คัดเลือก​โดย​ธรรมชาติ

ทำไม​หลาย​คน​ไม่​พอ​ใจ​กับ​คำ​ตอบ​ที่​ได้​รับ? เซลล์​บาง​เซลล์​มี​ความ​ซับซ้อน​มาก​กว่า​เซลล์​อื่น ๆ จาก​แหล่ง​อ้างอิง​หนึ่ง​บอก​ว่า​วิธี​ที่​เซลล์​ธรรมดา​จะ​พัฒนา​เป็น​เซลล์​ที่​มี​ความ​ซับซ้อน​เป็น “ปริศนา​อันดับ​สอง​ของ​ทฤษฎี​วิวัฒนาการ​รอง​จาก​จุด​เริ่ม​ต้น​ของ​ชีวิต”

นัก​วิทยาศาสตร์​ค้น​พบ​ว่า​แต่​ละ​เซลล์​มี​โมเลกุล​ที่​เปรียบ​เหมือน​เครื่องจักร​ที่​มี​ประสิทธิภาพ​ซึ่ง​ประกอบ​ไป​ด้วย​โมเลกุล​โปรตีน​ที่​ทำ​งาน​อย่าง​ซับซ้อน เช่น ลำเลียง​สาร​อาหาร​และ​เปลี่ยน​ให้​เป็น​พลัง​งาน ซ่อมแซม​ส่วน​ต่าง ๆ ของ​เซลล์ และ​ส่ง​คำ​สั่ง​ไป​ยัง​ทุก​ส่วน​ของ​เซลล์ ฉะนั้น เป็น​ไป​ได้​ไหม​ที่​การ​ทำ​งาน​อย่าง​ประสาน​กัน​ของ​ส่วน​ประกอบ​ต่าง ๆ ที่​ซับซ้อน​จะ​เกิด​จาก​การ​กลาย​พันธุ์​แบบ​สุ่ม​และ​การ​คัดเลือก​โดย​ธรรมชาติ? หลาย​คน​รู้สึก​ว่า​เป็น​เรื่อง​ที่​ยอม​รับ​ได้​ยาก

มนุษย์​และ​สัตว์​เจริญ​เติบโต​มา​จาก​ไข่​ที่​ปฏิสนธิ ภาย​ใน​ตัว​อ่อน เซลล์​จะ​เพิ่ม​จำนวน​ขึ้น​และ​มี​รูป​ร่าง​แตกต่าง​กัน​เพื่อ​ทำ​ตาม​หน้า​ที่​ที่​ถูก​กำหนด​ไว้​แล้ว จาก​นั้น​ก็​รวม​กลุ่ม​กัน​เพื่อ​สร้าง​อวัยวะ​ต่าง ๆ ของ​ร่าง​กาย แต่​ทฤษฎี​วิวัฒนาการ​ไม่​สามารถ​อธิบาย​ว่า​เซลล์​แต่​ละ​เซลล์ “รู้” ได้​อย่าง​ไร​ว่า ต้อง​กลาย​เป็น​อวัยวะ​อะไร​และ​จะ​อยู่​ส่วน​ไหน​ของ​ร่าง​กาย

ปัจจุบัน​นัก​วิทยาศาสตร์​รู้​ว่า​การ​ที่​สัตว์​ชนิด​หนึ่ง​จะ​พัฒนา​เป็น​อีก​ชนิด​หนึ่ง​ต้อง​มี​การ​เปลี่ยน​แปลง​มาก​มาย​ถึง​ขั้น​ระดับ​โมเลกุล​ภาย​ใน​เซลล์ ใน​เมื่อ​นัก​วิทยาศาสตร์​ไม่​สามารถ​สร้าง​แม้​แต่​เซลล์​ที่​มี​โครง​สร้าง​แบบ “ง่าย​ที่​สุด” ได้ แล้ว​จะ​เป็น​ไป​ได้​ไหม​ที่​การ​กลาย​พันธุ์​แบบ​สุ่ม​และ​การ​คัดเลือก​โดย​ธรรมชาติ​จะ​ทำ​ให้​สัตว์​ชนิด​ต่าง ๆ เกิด​ขึ้น​บน​โลก? เมื่อ​พูด​ถึง​โครง​สร้าง​ของ​สัตว์ นัก​ชีวเคมี​ชื่อ​ไมเคิล บีฮี​บอก​ว่า ใน​ขณะ​ที่​งาน​วิจัย “เปิด​เผย​ความ​ซับซ้อน​ที่​คาด​ไม่​ถึง​และ​น่า​ทึ่ง​แต่​กลับ​ไม่​ได้​ช่วย​ให้​เข้าใจ​เลย​ว่า​ความ​ซับซ้อน​แบบ​นี้​จะ​มา​จาก​กระบวนการ​ที่​เกิด​ขึ้น​โดย​ความ​บังเอิญ”

มนุษย์​มี​จิต​สำนึก​และ​รู้​จัก​ตัว​เอง มี​ความ​สามารถ​ใน​การ​คิด หา​เหตุ​ผล และ​มี​คุณลักษณะ​ที่​ดี​ต่าง ๆ เช่น ความ​เอื้อเฟื้อ ความ​เสีย​สละ และ​รู้​ว่า​อะไร​ถูก​อะไร​ผิด การ​กลาย​พันธุ์​แบบ​สุ่ม​และ​การ​คัดเลือก​โดย​ธรรมชาติ​อธิบาย​ไม่​ได้​ว่า​ทำไม​ถึง​มี​คุณลักษณะ​ที่​ยอด​เยี่ยม​เหล่า​นี้​ใน​จิตใจ​ของ​มนุษย์

สรุป เมื่อ​คิด​ถึง​คำ​ถาม​ที่​ว่า​ชีวิต​เริ่ม​ต้น​และ​พัฒนา​มา​อย่าง​ไร หลาย​คน​ยืนกราน​ว่า​ชีวิต​เกิด​จาก​วิวัฒนาการ​ซึ่ง​เป็น​ข้อ​เท็จ​จริง​ที่​ไม่​สามารถ​แย้ง​ได้ แต่​คน​อื่น ๆ กลับ​ไม่​พอ​ใจ​คำ​ตอบ​อย่าง​นี้