SAFRISAFRI Timoteyus e waka gowe fu en oso aladi a e prakseri sortu sani a o ondrofeni na pasi. Den man di de nanga en e waka na en fesi. Den e waka pasa den presi di Timoteyus sabi heri bun. Safrisafri den e gowe moro fara fu Listra di de na tapu wan pikin bergi na ini wan lagipresi. Timoteyus e lafu te a e prakseri en mama nanga en granmama di e luku fa a e waka gowe. Kande den wani krei fu di a e gowe, ma den breiti srefisrefi taki a kisi so wan grani. Timoteyus musu drai luku den wan lasti leisi ete fu taki den odi?

Ten na ten na apostel Paulus e drai luku Timoteyus, dan a e lafu nanga en fu sori taki a breiti nanga a bosroiti di Timoteyus teki. Paulus sabi taki Timoteyus na wan sma di e syensyen, ma a breiti taki Timoteyus de fayafaya fu go nanga en. Timoteyus yongu ete, kande a abi sowan 20 yari. A abi furu lespeki nanga lobi gi Paulus. Now Timoteyus e waka baka a fayafaya man disi di e dini Gado nanga en heri ati. Den o go na presi di de hondrohondro kilometer fara fu oso. Nanga futu èn nanga boto den o go fu a wan presi na a trawan. Timoteyus no sabi efu a o si en oso baka.

Fu san ede a yongu man disi teki a bosroiti fu libi na so wan fasi? Sortu blesi a bosroiti dati tyari kon gi en? San wi kan leri fu a bribi fu Timoteyus?

Meki wi luku san ben pasa sowan tu noso dri yari na fesi. A kan taki Listra ben de a foto pe Timoteyus gro kon bigi. A ben de wan pikin foto na ini wan lagipresi pe furu liba e lon. Kande den sma drape ben e frustan Grikitongo, ma toku den ben e taki den eigi tongo tu, Likaoniatongo. Wan dei, wán dyugudyugu ben de na ini a pikin foto disi. Den tu Kresten zendeling, na apostel Paulus nanga Barnabas, ben komoto na Ikoniyum, wan moro bigi foto krosibei fu Listra. Di den ben e preiki gi den sma, den si wan malengri man. A man disi ben sori taki a ben abi bribi trutru. Dati meki Paulus du wan wondru fu dresi a man!—Tori fu den apostel 14:5-10.

Furu fu den sma na ini Listra ben e bribi den fositen tori taki den gado fu den ben kenki kon tron libisma èn taki den ben saka kon na grontapu na ini a ten di ben pasa. Dati meki den ben e denki taki Paulus ben de a gado Hermes èn taki Barnabas ben de a gado Seus! A ben muilek gi den tu Kresten disi di ben abi sakafasi fu tapu den sma fu tyari ofrandi gi den.—Tori fu den apostel 14:11-18.

Ma wan tu sma na ini Listra no ben si den tu man disi leki gado. Den ben frustan taki den man disi ben de neleki ala tra sma èn taki den ben tyari wan moi boskopu. Tu sma di ben arki a boskopu ben de a Dyu uma Lowis nanga en umapikin Enise di ben trow nanga wan Griki man * di ben abi wan tra bribi. Den tu uma disi ben lobi den sani di Paulus nanga Barnabas ben e leri sma èn den ben bribi den trutru. A no de fu taki dati den ben breiti fu yere a boskopu di ibri Dyu ben wani yere. A boskopu disi na taki a Mesias kon èn taki furu Bijbel profeititori di e taki fu en ben kon tru.

Prakseri sortu krakti a ben abi tapu Timoteyus di Paulus go drape. Sensi di Timoteyus ben de wan beibi a leri fu lobi den sani di skrifi na ini den Santa Buku, noso den Hebrew Buku fu Bijbel (2 Timoteyus  3:15). Neleki en mama nanga en granmama, Timoteyus ben man si taki den sani di Paulus nanga Barnabas ben taki fu a Mesias, ben tru. Prakseri sosrefi a malengri man di Paulus ben dresi. A kan taki Timoteyus ben si a man disi omeni leisi kaba na ini den strati fu Listra. Now Timoteyus ben man si taki a man e waka! Sobun, wi kan frustan fu san ede Enise nanga Lowis tron Kresten èn fu san ede Timoteyus tron wan Kresten tu. Na ini a ten disi granpapa, granmama, papa nanga mama kan leri furu fu Lowis nanga Enise. Yu kan de wan deki-ati gi yonguwan tu?

A no de fu taki dati den sma di tron Kresten na ini Listra ben breiti di den kon sabi sortu howpu den bakaman fu Krestes abi. Ma den leri tu taki a no ben o makriki fu de wan disipel fu Krestes. Wan tu man di ben e horibaka fayafaya gi a Dyu bribi ben komoto na Ikoniyum nanga Antiokia, dan den fruteri den sma fu Listra wan lo lei fu meki den ati bron nanga Paulus nanga Barnabas. Fosi yu denki wan grupu sma go nanga atibron na Paulus tapu, dan den bigin trowe ston na en tapu. Fu di furu ston kisi Paulus, meki a fadon na gron te fu kaba. Den sma srepi en go na dorosei fu a foto, dan den libi en drape fu di den ben denki taki a ben dede.—Tori fu den apostel 14:19.

Ma den disipel fu Listra go na Paulus, dan den go tanapu na en lontu. A musu fu de so taki den ben breiti di den si taki Paulus bigin buweigi. Ne a opo tanapu, dan nanga deki-ati a waka langalanga go na ini Listra baka! A tra dei en nanga Barnabas go na Derbe fu preiki drape. Baka di den meki wan tu sma tron disipel drape, den teki deki-ati, dan den drai go baka na Listra. Fu san ede? Bijbel e taki dati den go fu ’tranga den disipel èn fu gi den deki-ati fu tan bribi na ini Masra’. A no de fu taki dati Timoteyus ben e arki nanga ala prakseri di Paulus nanga Barnabas gi den Kresten dati deki-ati. Den taigi den fu horidoro awinsi sortu tesi den e kisi, bika wan tumusi moi howpu e wakti den. Den taigi den: „Wi musu pasa furu banawtu fu man go na ini a Kownukondre fu Gado.”—Tori fu den apostel 14:20-22.

Timoteyus si fa Paulus srefi tan preiki a bun nyunsu gi tra sma awinsi a ben e kisi hebi tesi. Sobun, Timoteyus ben sabi taki efu a ben o waka baka Paulus, den sma fu Listra ben o gens en tu. Kande en eigi papa srefi ben o gens en. Ma Timoteyus no ben meki dati tapu en fu dini Gado fayafaya. Na ini a ten disi yu abi furu yonguwan di de leki Timoteyus. Nanga koni den e suku mati di abi wan tranga bribi èn di kan gi den deki-ati nanga krakti. Den yonguwan disi e tan dini a tru Gado awinsi sma e gens den!

Soleki fa wi ben taki kaba, dan Paulus drai go na Listra, baka sowan tu noso dri yari. Prakseri fa den sma na ini Timoteyus oso ben breiti di Paulus doro. Disi leisi a ben kon nanga Silas. Paulus ben prisiri fu de drape tu. A ben man si nanga en eigi ai sortu bun bakapisi a preikiwroko fu en ben abi na ini Listra. Lowis nanga en umapikin Enise ben tron fayafaya Kresten. Paulus ben lobi fa den tu uma disi ben abi „trutru bribi” (2 Timoteyus 1:5). Ma fa a ben de nanga a yongu man Timoteyus?

Paulus ben yere taki sensi a lasti leisi di a ben de drape, a yongu man Timoteyus ben go na fesi trutru. ’Den brada fu Listra ben e taki soso bun fu en’. Ma a no soso den brada dati. Den brada fu Ikoniyum, di ben de sowan 32 kilometer na a noord-owstusei fu Listra, ben e taki bun fu Timoteyus tu (Tori fu den apostel 16:2). Fa a du kon taki Timoteyus kisi so wan bun nen?

Wan tu fu den sani di Timoteyus mama nanga en granmama ben leri en ’sensi di a ben de wan beibi’, ben de koni rai fu Gado Wortu di kan yepi yongu sma (2 Timoteyus 3:15). Wan fu den rai disi na: „Memre yu Gran Mekiman na ini yu yongu yari” (Preikiman 12:1). Timoteyus kon frustan den wortu disi moro bun, baka di a tron wan Kresten. A kon si taki a moro bun fasi fu memre en Gran Mekiman, na fu preiki a bun nyunsu fu Krestes, a Manpikin fu Gado. Safrisafri Timoteyus leri fu no syensyen moro èn a kon abi a deki-ati fu fruteri tra sma a bun nyunsu fu Yesus Krestes.

Den brada di ben e teki fesi na ini den gemeente, ben si fa Timoteyus ben e go na fesi. A no de fu taki dati den ben breiti fu si fa a yongu man disi ben e gi ala sma deki-ati. Ma san moro prenspari, na taki Yehovah ben si fa Timoteyus ben e go na fesi. Gado ben meki sma taki profeititori fu en srefi. Kande den profeititori disi ben abi fu du nanga a wroko di a ben o du bakaten fu yepi furu gemeente. Di Paulus go na Listra, a si taki Timoteyus ben o de wan bigi yepi gi en te a ben o go preiki na difrenti presi. Den brada fu Listra ben agri nanga Paulus. Dati meki den poti den anu na tapu a yongu man disi. Na so den sori taki den ben gi en a grani fu du wan spesrutu wroko gi Yehovah Gado.—1 Timoteyus 1:18; 4:14.

Wi kan frustan taki Timoteyus, di ben abi sakafasi, ben si a frantwortu disi leki wan bigi grani. A ben de klariklari fu go nanga Paulus. * Ma fa Timoteyus en papa di no ben de na bribi, ben feni en taki en boi ben o go preiki gi sma na difrenti presi? Kande a ben abi tra sani na prakseri gi en manpikin. Fa a de nanga Timoteyus en mama nanga en granmama? Den ben breiti nanga a bosroiti fu Timoteyus, ma kande den ben e broko den ede tu fu di den ben prakseri san kan miti en na pasi. Wi kan frustan taki iniwan mama noso granmama ben o abi a broko-ede disi.

Ma toku Timoteyus go nanga Paulus. Na a bigin fu na artikel disi wi si fa Timoteyus bigin teki waka nanga Paulus. Safrisafri a ben gowe libi Listra fu go na presi pe a no ben go noiti ete. Baka di den waka wan heri dei, den dri man doro na Ikoniyum. Drape Timoteyus si fa Paulus nanga Silas fruteri den Kresten na Ikoniyum sortu bosroiti den brada fu a tiri skin na Yerusalem teki. Paulus nanga Silas ben tranga a bribi fu den tu (Tori fu den apostel 16:4, 5). Ma dati ben de soso a bigin.

Baka di den go na den gemeente na ini Galasia, den komoto na tapu den bradi pasi di den Romesma ben meki nanga ston, dan den waka hondrohondro kilometer go na noordsei na ini a bergikontren fu Frigia. Baka dati den waka go na west-sei. Ala ten den ben e go pe a santa yeye fu Gado ben e tyari den. Na so den go na Trowas, dan den teki boto go na Masedonia (Tori fu den apostel 16:6-12). A no de fu taki dati na a ten dati Paulus ben si kaba taki Timoteyus ben de wan bigi yepi gi en. Dati meki a ben kan libi Timoteyus na ini Bereya makandra nanga Silas (Tori fu den apostel 17:14). A ben seni Timoteyus go en wawan na Tesalonika srefi. Drape Timoteyus du soifri soleki fa a ben si Paulus e du. Na so a ben kan tranga a bribi fu den Kresten drape.—1 Tesalonikasma 3:1-3.

Bakaten Paulus skrifi fu Timoteyus: „Mi no abi nowan tra sma di e denki leki fa en e denki èn di o sorgu trutru gi den sani di abi fu du nanga unu” (Filipisma 2:20). A no fu soso Paulus ben taki a sani disi fu  Timoteyus. A yongu man disi ben e wroko tranga, a ben abi sakafasi èn a tan horidoro na ini muilek ten. Dati na wan moi eksempre gi yonguwan na ini a ten disi! Noiti no frigiti taki na den sani di yu e du kan meki taki yu kisi wan bun nen noso wan takru nen. Te yu yongu, yu abi wan moi okasi fu meki wan bun nen gi yusrefi. Yu kan du disi te yu e poti Yehovah Gado na a fosi presi na ini yu libi, te yu e libi bun nanga trawan èn te yu e sori lespeki gi trawan.

Na ini wan pisi ten fu 14 yari, Timoteyus wroko furu makandra nanga a mati fu en, na apostel Paulus. Furu tron ogri ben kan miti en di a ben de nanga Paulus, ma den ben ondrofeni furu prisiri sani tu (2 Korentesma 11:24-27). Wan leisi Timoteyus ben de na strafu-oso tu fu a bribi fu en ede (Hebrewsma 13:23). Neleki Paulus, a ben lobi den Kresten brada nanga sisa trutru èn a ben broko en ede nanga den. Dati meki Paulus ben skrifi en: „Mi e prakseri fa yu ben e krei” (2 Timoteyus 1:4). Soleki fa a sori, dan neleki Paulus, Timoteyus leri fu „krei nanga sma di e krei” (Romesma 12:15). Iya, fu di a ben firi gi den brada nanga sisa, meki a ben man gi den deki-ati èn a ben man trowstu den. Meki ibriwan fu wi leri fu du a srefi sani tu!

A no de fu taki dati Timoteyus tron wan heri bun Kresten owruman bakaten. Paulus ben gi en a frantwortu fu go na den gemeente fu tranga den èn fu gi den deki-ati. Boiti dati, a ben gi en a frantwortu fu poti tra lepi brada leki dinari ini a diniwroko nanga owruman na ini den gemeente.—1 Timoteyus 5:22.

Paulus ben lobi Timoteyus trutru. Neleki wan papa, a gi en bun rai èn a yepi en nanga furu sani. A gi Timoteyus deki-ati fu no wisiwasi a grani di Gado gi en, ma fu tan meki muiti fu go na fesi (1 Timoteyus 4:15, 16). A ben taigi Timoteyus tu taki a no ben musu syensyen noso denki taki a yongu tumusi. Na presi fu dati, a ben gi en deki-ati fu tanapu kánkan èn fu du san reti (1 Timoteyus 1:3; 4:6, 7, 11, 12). Fu di Timoteyus ben e siki ala yuru, meki Paulus ben taigi en tu fu dringi pikinso win. A kan taki Timoteyus ben kisi problema nanga en maag.—1 Timoteyus 5:23.

Te fu kaba, a ten ben doro taki Paulus ben o dede. Soleki fa a sori, dan Paulus ben kisi dedestrafu èn a no ben o teki langa moro fosi den kiri en. A seni wan lasti brifi gi Timoteyus. Bakaten a brifi disi tron wan fu den buku fu Bijbel. Na a kaba fu a brifi disi, Paulus skrifi: „Du muiti fu kon esi na mi” (2 Timoteyus 4:9). A de krin taki Paulus ben lobi Timoteyus ’leki en eigi pikin’ fu di a ben e wroko gi Masra nanga en heri ati (1 Korentesma 4:17). Dati meki wi kan frustan taki Paulus ben wani taki en mati musu de nanga en fosi a dede. Ibriwan fu wi musu aksi ensrefi: ’A de so taki sma e kon na mi fu kisi trowstu te den de na ini muilek situwâsi?’

Wi no sabi efu Timoteyus ben doro fosi Paulus dede. Ma san wi sabi, na taki ala ten a du tranga muiti fu gi Paulus nanga furu tra sma trowstu nanga deki-ati. A nen Timoteyus wani taki „Wan sma di e gi Gado grani”. Te wi luku a fasi fa a ben libi, dan a nen disi e fiti en trutru. Timoteyus na wan heri bun eksempre fu wan sma di ben abi wan tranga bribi. Sobun, meki wi pruberi fu de leki en, awinsi wi yongu noso owru.