1, 2. Faandi mbei dee Jehovah Kotoigi ta bisi a wan fasi di fiti? (Luku di peentje a bigi u di woto.)

WAN kolanti u Holansiköndë bi taki unfa dee hedima u dee keiki bi ta bisi soni te de nango a dee komakandi u de. A sikifi a di kolanti taa: „I bi ta si taa de bi ta bisi kuma de nango köi, möönmöön te di wei bi kendi.” Ma di wan seei kolanti bi taki taa na sö dee Jehovah Kotoigi ta bisi te de nango a di könklësi u de. Di kolanti bi taki taa dee womi mii ku dee womi ta bisi jasi ku dasi, nöö dee mujëë mii ku dee mujëë ta bisi koto di an sati, ma de bi hanse. De lo’ u gafa dee Jehovah Kotoigi u di de ta bisi soni a wan lesipeki fasi. Apösutu Paulosu bi taki taa dee Keesitu sëmbë an musu „bisi a wan fasi u tja sen ko da de”, hën da de musu ta bisi a wan fasi di ta fiti dinima u Gadu (1 Timoteo 2:9, 10). Hii fa Paulosu bi taki u mujëë sëmbë, ma di soni aki nama ku womi sëmbë tu.

² U kuma dee sëmbë u Jehovah ta si taa a dë fanöudu fuu ta bisi a wan fasi di fiti, nöö di Gadu di u ta dini ta si taa a dë fanöudu tu (Kenesesi 3:21). Di Bëibel ta lei u gbelingbelin taa  Jehovah di Möön Heiwan u hii di mundu taki unfa a kë taa dee dinima fëën musu bisi soni. Fëën mbei dee soni dee woo tei u bisi an musu dë soni di useei lobi nöö, ma de musu ta tja gafa ko da di Möön Hei Gadu fuu, Jehovah.

3. Andi u sa lei a di Wëti di Gadu bi da dee Isaëli sëmbë te a nama ku dee soni dee u ta bisi?

³ Di Wëti di Jehovah bi da dee Isaëli sëmbë bi ta tjubi de u de an libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni, kuma dee woto köndë sëmbë dee bi ta libi a de bandja. Di Wëti bi ta lei taa Jehovah an lobi te womi ta bisi soni kuma mujëë sëmbë, nasö te mujëë bi ta bisi soni kuma womi sëmbë. A di ten aki sëmbë ta bisi a dee lö fasi aki tu. (Lesi Detolonomi 22:5.) Di Wëti aki ta lei u taa Jehovah ta buuse te womi ta bisi soni di ta mbei de ta djei mujëë, nasö te mujëë ta bisi soni di ta mbei de ta djei womi.

4. Andi sa heepi wan Keesitu sëmbë faa sabi andi a musu bisi?

⁴ Dee mama wëti u Bëibel sa heepi u fuu sabi andi u musu ta bisi. Dee mama wëti aki dë da hii köndë sëmbë, aluwasi unfa di wei dë nasö unfa sëmbë ta bisi a di köndë. An dë u Jehovah piki u finifini andi u musu bisi nasö andi wa musu bisi. Ma u musu ta wooko ku dee mama wëti u Bëibel di ta da u pasi fuu bisi andi u lobi. Boo luku wantu mama wëti u Bëibel di sa heepi u fuu sabi „di soni Gadu kë” te woo bisi soni.—Loomë 12:1, 2.

5, 6. Unfa woto sëmbë musu ta si u te de luku dee soni dee u ta bisi?

⁵ Di santa jeje u Gadu bi mbei apösutu Paulosu sikifi di mama wëti di dë a 2 Kolenti 6:4. (Lesi ën.) Di fasi fa u ta bisi ta mbei woto sëmbë ko sabi ambë da u (1 Samuëli 16:7). U di u da dee dinima u Jehovah, mbei na bisi nöö u musu bisi soni di u lobi. Ma te u ta wooko ku dee mama wëti u Bëibel, nöö de musu heepi u fu wa bisi soni di ta dë sipansipan a u sinkii, söseei fu wa bisi soni ka so kamian fuu sinkii dë a döö, nasö di ta mbei womi nasö mujëë ta kë u. Di soni aki kë taki taa u musu ta köni fu wa bisi soni di ta lei dee sen kamian fuu sinkii. Sëmbë an musu ta fii sen te de ta luku u, nasö de an musu bia wojo luku wan woto kamian te de si u.

⁶ Te u ta bisi a wan fasi di fiti, te u ta bisi limbolimbo soni, te u ta seeka u sinkii bunu, ku te u ta bisi a wan lesipeki fasi, nöö sëmbë o ta lesipeki u kuma dinima u di Möön Hei Gadu, Jehovah. Söseei sëmbë o kë sabi möön soni u di Gadu di u ta dini, de o ta möön lesipeki di ölganisaasi fuu, söseei de o ta möön haika di bosikopu fuu di sa mbei sëmbë feni libi.

7, 8. Na un ten u musu ta möön bisi a wan fasi di fiti?

⁷ U musu bisi a wan fasi di ta lei taa u ta lesipeki Jehovah, dee baaa ku dee sisa fuu, dee sëmbë dee ta libi a di pisiwata ka u ta peleiki, ku di buka di u ta paaja (Loomë 13:8-10). U musu bisi a wan fasi di fiti, möönmöön te u nango a dee komakandi nasö te u nango peleiki. U musu bisi a wan fasi di fiti wan sëmbë di ta dini Gadu (1 Timoteo 2:10). A dë sö tuu taa so bisi fiti a so kamian, ma kandë de an fiti a woto kamian. Fëën mbei aluwasi ka u ta libi, u kuma Jehovah Kotoigi an musu mbei wotowan fii wan fasi, te de luku di fasi fa u bisi.

⁸ Lesi 1 Kolenti 10:31. Te u nango a dee keling-komakandi ku dee könklësi, nöö u musu bisi a wan fasi di fiti. Wa musu ta  djeesi dee sëmbë u di goonliba aki ku dee gaan kofaliki modo u de. Söseei ee woo go köi te u kumutu a wan könklësi, nöö dee soni dee woo bisi musu dë soni di fiti, söseei de an musu dë fanjanfanjan. Sö nöö a musu dë te u go a wan hotëli nasö te u kumutu a wan hotëli. A sö wan fasi woo ta wai u taki taa u da Jehovah Kotoigi, söseei woo sa dë kabakaba u peleiki a hiniwan okasi.

9, 10. Faandi mbei di tëkisi u Filipi 2:4 musu heepi u fuu sabi andi u musu bisi?

⁹ Lesi Filipi 2:4. Faandi mbei u musu ta pakisei unfa dee baaa ku dee sisa fuu ta si dee soni dee u ta bisi? Wan u dee soni, hën da dee sëmbë u Gadu ta tei di lai u Bëibel di ta taki taa: „Un musu kaba ku dee takulibi u di goonliba aki e, kuma mötjö libi sö, fanafiti libi, dee taku hangi a di së u manu ku mujëë” (Kolosën 3:2, 5). So u dee baaa ku dee sisa fuu disa u libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni, ma kandë de ta feti ku dee fii aki jeti. Ee wa ta luku bunu, nöö di fasi fa u ta bisi sa mbei a möön taanga da de u tei di lai u Bëibel, söseei u feti ku dee fii  dë (1 Kolenti 6:9, 10). Wë wa bi o kë u di feti möön taanga da de, na sö u?

¹⁰ Te u dë makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu, hën da u dë makandi ku sëmbë di an o mbei u kë libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni. Di fasi fa u ta bisi, musu ta mbei u ta libi makandi a sö wan fasi, aluwasi u dë a komakandi, nasö aluwasi u dë a wan piizii. Hii fa u sa taki andi u kë bisi, tökuseei u abi di faantiwöutu u bisi soni di an o mbei a taanga da wotowan u pakisei soni di fiti, u taki soni di fiti, söseei u tja deseei a wan fasi di fiti a Gadu wojo (1 Petuisi 1:15, 16). Te i lobi wan sëmbë „ja o ta du fanafiti soni ku ën. Ja o ta suku bunu fii seei wanwan nöö a kaba, ma joo ta suku bunu fii ku ën tuu”.—1 Kolenti 13:4, 5.

11, 12. Unfa Peleikima 3:1, 17, ta heepi u fuu abi di köni u sabi andi woo bisi?

¹¹ Te dee sëmbë u Gadu ta luku andi de o bisi, nöö de sabi taa „wan ten dë da hiniwan soni ku hiniwan wooko di sëmbë ta du” (Peleikima 3:1, 17). Kandë wa o bisi soni a di wan seei fasi te di wei kendi, te di wei kötö, nasö te u ta libi ku woto sëmbë a wan wosu. Ma dee mama wëti u Jehovah an ta tooka möönsö.—Maleaki 3:6.

¹² Te di wei kendi, nöö a ta möön taanga u feni bisi di fiti. Dee baaa ku dee sisa fuu ta wai te wa ta bisi soni di sipan a u sinkii (Jöpu 31:1). Söseei te u nango sun a kamian, nöö dee lai dee woo bisi fuu go sun, musu fiti (Nöngö 11:2, 20). Hii fa sömëni sëmbë ta bisi lai u go sun di ta lei fa de sinkii mbei, tökuseei u musu dë seiki taa dee soni dee woo bisi o tja gafa ko da di santa Gadu fuu, Jehovah.

13. Faandi mbei di soni di sikifi a 1 Kolenti 10:32, 33, musu heepi u fuu sabi andi u musu bisi?

¹³ Wan woto mama wëti u Bëibel dë di ta heepi u fuu sabi andi u musu bisi. U musu luku bunu fu wa mbei di háti u wotowan fon de. (Lesi 1 Kolenti 10:32, 33) U abi di faantiwöutu fu wa bisi soni di sa toobi dee baaa ku dee sisa fuu, söseei dee woto sëmbë dee an ta dini Jehovah. Apösutu Paulosu bi sikifi taa: „Un boo du di soni di sa kai ku di otowan fuu, be a tja bunu ko dëën faa ko möön taanga a di biibi.” A bi taki möön taa: „Keesitu seei an bi ta biinga dëën seei wanwan e” (Loomë 15:2, 3). Jesosi bi ta si di du di a bi musu ta du di kë u Gadu, ku di heepi di a bi ta heepi wotowan kuma dee möön fanöudu soni, möön dee soni dee hënseei bi ta kë du. Sö nöö useei musu ta si ën tu. Fëën mbei wa o bisi soni di u lobi di sa tapa sëmbë u de an haika di bosikopu di u ta paaja.

14. Unfa mama ku tata sa lei dee mii u de u gafa Jehovah ku dee soni di de ta bisi?

¹⁴ Dee mama ku dee tata dee dë Keesitu sëmbë abi di faantiwöutu u lei dee mii u de taa de musu hoi dee mama wëti u Bëibel. Di soni aki kë taki taa de ku dee mii u de musu bisi soni nasö de musu ta seeka de sinkii a wan fasi di o mbei Gadu ta wai ku de (Nöngö 22:6; 27:11). Unfa mama ku tata sa lei dee mii u de u abi lesipeki da di santa Gadu fuu, ku dee mama wëti fëën? Mama ku tata musu du soni a wan fasi di sa mbei dee mii u de djeesi de. Söseei de musu lei dee mii u de u de sabi naasë de sa bai bisi di fiti, söseei unfa de sa sabi ee wan bisi fiti. Dee mii an musu bai wan bisi di de lobi nöö, ma de musu bai bisi di ta tja gafa ko da Jehovah, di Gadu di de ta dini.

15. Andi musu heepi u fuu sa du soni a wan köni fasi?

¹⁵ Di Bëibel da wan buku di sa heepi u fuu du soni a wan köni fasi di sa tja gafa ko da Gadu. Ma tökuseei dee soni dee u ta bisi ta lei un pei bisi u lobi. Kandë dee bisi dee u lobi, nasö dee bisi dee u sa bai, an dë dee seei bisi di wotowan lobi nasö di de sa bai. Ma hii juu dee bisi fuu musu dë bisi di fiti, de musu dë limbolimbo, de musu kai ku di kamian ka u nango, nöö de an musu toobi dee sëmbë u di köndë ka u ta libi.

16. Faandi mbei a fiti fuu mbei möiti fuu bisi soni a wan fasi di fiti?

¹⁶ So juu a ta taanga u feni bisi di fiti. Dee nëbai bisi nöö so u dee wënkë ta sei. Fëën mbei wan sëmbë musu mbei taanga möiti, söseei a musu tei möön ten, faa sa feni koto, japo, bulusu, hëmpi nasö buuku di an sipan tumisi. Ma dee baaa ku dee sisa fuu o si dee möiti dee u ta mbei fuu bisi soni di hanse, söseei di fiti, nöö de o tei ën u bigi tu. Te u ta mbei taanga möiti u feni bisi di fiti, nöö woo piizii seei u di u sabi taa u ta tja gafa ko da di Tata fuu a liba ala.

17. Andi da wantu soni di sa mbei wan baaa sa kiija bia nasö di sa mbei an kiija bia?

¹⁷ A fiti te baaa ta kiija bia u? Di Wëti di Gadu bi da dee Isaëli sëmbë bi ta lei taa dee womi sëmbë bi musu abi bia. Ma Keesitu sëmbë an dë a di Wëti dë basu möön, nöö an dë u de ta hoi di Wëti aki möön tu (Leifitiki 19:27; 21:5; Galasia 3:24, 25). A so köndë, wan womi sa abi bia di a ta koti seeka hanse, söseei sëmbë ta lesipeki ën tu te a abi bia, nöö an ta tapa sëmbë u haika di buka di u ta paaja. Wë so baaa di abi faantiwöutu a kemeente abi bia tu. Hii fa a dë sö, so baaa sa taki taa de an o kiija bia (1 Kolenti 8:9, 13; 10:32). A woto köndë nasö a woto kamian, womi an abi di guwenti u kiija bia, nöö de ta si ën kuma wan soni di an fiti Keesitu sëmbë. Te a dë sö, nöö kandë wan baaa an o sa tja gafa ko da Gadu te a ta kiija bia, nöö a o dë wan sëmbë di wotowan „sa feni fasi a di libi fëën faa konda taa anbunu”.—1 Timoteo 3:2, 7; Loomë 15:1-3.

18, 19. Unfa Mika 6:8 ta heepi u?

¹⁸ U dë ku tangi a hati seei taa Jehovah an piki u finifini un bisi fiti ku un bisi an fiti, nasö un fasi u seeka useei fiti ku un fasi u seeka useei an fiti. Ma a da u di okasi fuu wooko ku dee mama wëti u Bëibel fuu sa sabi andi woo du. Fëën mbei te woo luku andi woo bisi, söseei unfa woo seeka u sinkii, nöö u musu lei taa u da wan sëmbë di abi lesipeki te u ta dini Gadu.—Mika 6:8.

¹⁹ U ta fusutan taa Jehovah ta du soni soifi, nöö a dë wan santa Gadu, söseei dee wëti fëën sa tii u a di möön bunu fasi. Ee u kë abi lesipeki, söseei ee u kë dë wan sëmbë di abi sakafasi, nöö u musu ta hoi dee wëti fëën a u libi. Sakafasi o heepi u fuu ta lesipeki dee fii ku dee pakisei u wotowan.

20. Unfa wotowan musu ta si dee soni dee u ta bisi ku di fasi fa u ta seeka u sinkii?

²⁰ Dee soni dee u ta bisi o lei gbelingbelin taa u da dinima u Jehovah. Jehovah abi wëti di ta lei unfa u musu libi, nöö ku piizii seei u ta hoi de. U musu ta gafa dee baaa ku dee sisa fuu u di fasi fa de ta bisi soni, söseei u di fasi fa de ta tja deseei. De ta hai bunuhati sëmbë u ko lei soni u di bosikopu di dë a Bëibel di sa mbei de feni libi, söseei di sa tja gafa ko da Jehovah, ku di sa mbei a ta piizii tu. Te u ta luku bunu andi woo bisi, nöö woo ta tja gafa ko da di sëmbë di abi „hei ku gaandi kuma wan koosu di a bisi nëën sinkii”.—Psalöm 104:1, 2.