O LOO savali atu Iosefa i le auala savali e pogisa, ma o loo sisina lona afu mai i lana galuega mamafa i le vevela o le lā. E pei o le aasa o se ogaumu le vevela o le lā i Aikupito, ma e foliga mai ua masani lelei o ia i le ituaiga olaga lea ua ola ai. E moni sa faaaloalogia o ia, ae i le taimi e tasi, o ia o se pagota.

E mautinoa sa fai ma toe mafaufau Iosefa i le olaga sa ola ai i laufanua maualuluga ma papa o Heperona, lea sa ia leoleoina ai mamoe a lona tamā o Iakopo. Pe tusa o le 17 o ona tausaga, na auina atu ai e lona tamā, e alu i se feʻau i se vaipanoa e matuā mamao ese mai i lona aiga. Ae e foliga mai ua lē toe maua e Iosefa lenā saʻolotoga. Sa fia fasioti e ona uso lotoleaga o ia, ma iʻu ina latou faatau atu o ia o se pologa. Sa auina atu o ia i Aikupito, ma o i inā na auauna muamua ai i le aiga o Potifara, o se tamālii o Aikupito. Sa maufaatuatuaina Iosefa e lona matai, seʻia oo ina faafalepuipui ina ua tuuaʻia sesē i le faamalosia o le avā a Potifara. *​—Kenese, mataupu e 37, 39.

O lea ua 28 tausaga o Iosefa, ma pe tusa ua sefulu tausaga talu ona avea ma pologa ma faafalepuipuiina. Ua matuā ese le olaga lea ua ola ai mai i le olaga sa faamoemoe i ai. Po o le a toe faasaʻoloto o ia? Po o le a ia toe vaai i si ona tamā pele ua matua, ma si ona uso laʻitiiti o Peniamina? O le ā le umi o le a iai o ia i le falepuipui?

Pe e iai se taimi na pei ai ou lagona o Iosefa? O nisi taimi e matuā suia ai mea e tutupu i le olaga, e ese mai i mea sa tatou faamoemoe i ai a o talavou. O le mea moni, e foliga mai e mafai ona faaauau pea ona iai tulaga tigā, ma e faigatā ona iloa se auala e taofia pe onosaia ai. Ae seʻi o tatou vāai po o ā lesona e aʻoaʻoina mai i le faatuatua o Iosefa.

Sa iloa e Iosefa e lē mafai ona faagaloina o ia e lona Atua o Ieova, ma e mautinoa o le iloaina o lenā mea sa fesoasoani iā te ia e tumau ai. E ui lava sa iai Iosefa i le falepuipui i se atunuu e ese, ae sa faamanuia o ia e Ieova. Ua taʻua i le Kenese 39:21-23: “Ua faatasi pea Ieova iā Iosefa ma faaalia pea le alofa faamaoni iā te ia, ma māfua ai ona fiafia le leoleo sili o le falepuipui iā te ia.” Sa faaauau ona galue mamafa Iosefa ma faamoemoe i le Atua e faamanuia mai iā te ia. Maʻeu le faamāfanafanaina o ia, i le iloaina o loo faatasi pea Ieova iā te ia!

Pe sa finagalo Ieova ia iai pea Iosefa i lenā falepuipui? Atonu e leʻi mautinoa e Iosefa le tali, ae e mautinoa sa ia tuu atu le mataupu i le Atua e ala i le tatalo. E pei lava ona masani ai, sa ia maua le tali i se auala e leʻi faatalitalia. I se tasi aso, sa vāvāō le falepuipui ina ua taunuu atu ni pagota fou se toʻalua, o ni tagata sa auauna iā Farao. Sa auauna le isi o se faifalaoa, a o le isi o se tautū uaina.​—Kenese 40:1-3.

Sa tofia Iosefa e le pule o le ʻauleoleo a le tupu e fai ma auauna a nei tamāloloa sa maualuluga o la  tulaga. * I se tasi pō, na fai ai ni miti a nei tamāloloa, ma e faigatā ona faamatala. Ina ua vaai atu Iosefa iā i laʻua i le taeao, sa ia mātauina e pei e iai se mea o loo faalētonu. Sa fesili atu o ia: “Aiseā ua lua mata faanoanoa ai i lenei taeao?” (Kenese 40:3-7) Atonu o ona uiga agalelei na manatu ai nei tane, e lē afāina pe a faailoa atu iā te ia o la faafitauli. E leʻi iloa e Iosefa o lenā talanoaga o le a suia ai lona olaga. Peitaʻi, pe ana lē faaalia e Iosefa le agalelei ma le manatu mamafa i nei tamāloloa, semanū e lē faia sa latou talanoaga. O lenei gaoioiga e ono uunaʻia ai i tatou e fesili ifo, ʻPo o faailoa atu loʻu faatuatua i le Atua e ala i le faaalia o le naunau i isi?’

Sa faamatala atu e tamāloloa lo la atuatuvale ona e faigatā ona malamalama i a la miti, ma e leai se tasi e mafai ona faamatalaina atu iā i laʻua le uiga. Sa tāua tele miti i tagata Aikupito, ma sa matuā faalagolago i tagata na faapea mai e iloa faamatala uiga o miti. E leʻi iloa e nei tamāloloa o ā la miti e mai i le Atua o Iosefa, o Ieova. Peitaʻi sa iloa e Iosefa, ma sa ia faamautinoa atu iā i laʻua: “Pe e lē o le Atua ea e na te faamatalaina uiga o mea? Faamolemole ia faamatala mai miti iā te aʻu.” (Kenese 40:8) O loo tāua pea i aso nei upu a Iosefa mo tagata aʻoga faamaoni uma o le Tusi Paia. Maʻimau pe ana lotomaulalo foʻi faapena tagata lotu uma lava! E ao ona tatou lotomalilie e liaʻi ese mafaufauga faualuga faaletagata, ae ia faalagolago atu i le Atua e faamatala mai ma le saʻo ana afioga.​—1 Tesalonia 2:13; Iakopo 4:6.

Sa faamatala muamua atu e le tautū uaina iā Iosefa lana miti. Sa ia faapea atu o lana miti e faatatau i se vine e iai lālā e tolu, ua fua mai ai fuifui vine pula, ma ua ia tatau sua o vine i le ipu a Farao. O le fesoasoani a Ieova na vave ai ona iloa e Iosefa le uiga o le miti. Sa faapea atu Iosefa i le tautū uaina, o lālā e tolu, o aso ia e tolu, ma e toe tolu aso ona toe faafoʻi lea e Farao le tautū uaina i lona tulaga sa iai muamua. Sa vaaia ua toʻafilemu le tautū uaina, ma na talosaga atu i ai Iosefa: “Faamolemole, ia e alofa faamaoni iā te aʻu ma taʻu aʻu iā Farao.” Sa faamatala i ai e Iosefa na aveesea faamalosi o ia mai i lona aiga, ma faafalepuipui e aunoa ma se māfuaaga tatau.​—Kenese 40:9-15.

Na fiafia le faifalaoa i le tala e faatatau i le tautū uaina, ona ia faamatala atu lea o lana miti iā Iosefa. Na faapea atu le faifalaoa, sa ia vaaia i lana miti ua i luga o lona ulu ni ato se tolu e tumu i falaoa, ma na ʻai e manufelelei mea sa i totonu o se tasi o na ato. Sa faailoa atu foʻi iā Iosefa le uiga o lenei miti, peitaʻi o se tala lē lelei mo le faifalaoa. Na faapea atu Iosefa: “O le uiga lenei o lau miti: O ato e tolu, o aso ia e tolu. E toe tolu aso ona tatalaina lea o oe  e Farao e vavaeeseina lou ulu ma faatautau oe i le laau; ma e ʻai e manufelelei lou tino.” (Kenese 40:16-19) I le pei o auauna faamaoni uma a le Atua, sa faailoa atu ma le lototele e Iosefa feʻau a le Atua, e lē gata o le tala lelei ae faapea foʻi le feʻau e faatatau i le faamasinoga na faaloloʻi mai.​—Isaia 61:2.

Na taunuu upu a Iosefa i le tolu aso mulimuli ane, ina ua fai le patī o le aso fanau o Farao, o se faiga e leʻi faia e tagata o le Atua i taimi o le Tusi Paia. I lenā aso, na faailoa atu ai le iʻuga o le a oo i auauna e toʻalua a Farao. E pei lava ona valoia e Iosefa, sa fasiotia le faifalaoa, ae na toe tuu atu i le tautū uaina lona tulaga sa iai. Ae o le mea e faanoanoa ai, e leʻi manatua e le tautū uaina faatamala ia Iosefa.​—Kenese 40:20-23.

Seʻi faaāta i mafaufau le matuā lē fiafia o Iosefa, auā o lea ua mavae le lua tausaga. (Kenese 41:1) Atonu sa lelei ona faamoemoega ina ua avatu i ai e Ieova le malamalama, e faamatala ai uiga o miti faigatā a le tautū uaina ma le faifalaoa. A o tafa mai ata i aso taʻitasi, atonu sa maleifua aʻe Iosefa ma le faamoemoe o le aso lea o le a saʻoloto ai o ia. Peitaʻi, e lē o le tulaga lenā sa iai, auā sa iai pea o ia i le falepuipui. Atonu sa sili ona faigatā ona onosaia e Iosefa na tausaga e lua. Peitaʻi, e leʻi mou ai lona faatuatua iā Ieova. E leʻi lolo atu o ia i le lotomafatia, ae sa maumauaʻi e tumau, ma na faamalosia pea o ia i na taimi faigatā.​—Iakopo 1:4.

O i tatou uma lava e manaʻomia ona tauivi ia tutumau i nei taimi faigatā. Ina ia feagai ma faigatā faifai pea o le olaga, e tatou te manaʻomia le maumauaʻi, onosaʻi ma le toʻafilemu lea e na o le Atua e mafai ona tuuina mai. E mafai ona ia fesoasoani mai ia tatou tauivi ma tulaga e faavaivaia ai ma taofimau i le faamoemoe, e pei foʻi ona sa ia faia iā Iosefa.​—Roma 12:12; 15:13.

Atonu sa galo i le tautū uaina Iosefa, ae e leʻi galo iā Ieova. I se tasi pō, na faailoa atu ai e Ieova iā Farao ni miti se lua e lē faagaloina. I le miti muamua, na vaaia ai e le tupu ni povi se fitu e tino lelei ma pepeti na ō aʻe mai i le vaitafe o le Naila, ona sosoo ai lea ma le ō aʻe o isi povi e fitu e tino leaga ma paeee, ae ua ʻai e povi paeee povi pepeti. I le miti lona lua, na vaaia ai e Farao ua tutupu mai fuifui saito e fitu e lapopoʻa ma lelei, mai i se ʻau e tasi, ona sosoo lea ma le tutupu mai o fuifui saito e fitu e mimiti ma ua mamae ona o le vevela o le matagi. Ua ʻai foʻi e fuifui saito mimiti ia fuifui saito e lapopoʻa ma matutua. Ua ala Farao i le taeao ma ua atuatuvale i ana miti, ona ia aami lea i ona tagata atamamai uma ma ositaulaga e faia faiga faaagaga, ina ia faamatala mai uiga o ia miti. Peitaʻi, e leai se tasi na mafai ona faamatalaina. (Kenese 41:1-8) E tatou te lē iloa pe na faateʻia i latou pe na feteenaʻi o latou manatu. Ae po o le ā lava le tulaga, sa latou faalumaina Farao ma na atili ai ona ia fia iloa se tali i nei miti faigatā.

Mulimuli ane, na manatua e le tautū uaina Iosefa. Sa tuia lona lotofuatiaifo, ma ia faamatala atu iā Farao le tama talavou o loo i le falepuipui, lea sa faamatalaina ma le saʻo uiga o a la miti ma le faifalaoa i le lua tausaga ua mavae. O lea, sa aami loa e Farao Iosefa.​—Kenese 41:9-13.

Seʻi faaāta i mafaufau faalogona o Iosefa ina ua alu atu le avefeʻau a Farao ma le poloaʻiga. Sa vave ona sui ona ofu ma sele lana ʻava, ma atonu na tafi foʻi lona ulu auā o se tū masani lenā i Aikupito. E mautinoa sa ia tatalo faatauanau iā Ieova e faamanuia mai a o alu atu e talanoa ma le tupu. E leʻi umi ae ulufale o ia i le maota telē o le tupu ma tū i ona luma. Ua taʻua e faapea: “Ua fai atu Farao iā Iosefa: ʻSa fai laʻu miti, ae e leai se tasi na mafai ona ia faamatalaina mai le uiga. Ae ua ou faalogo e uiga iā te oe, pe a e faalogo i se miti, e mafai ona e faamatala lona uiga.’” Sa toe faaalia le lotomaulalo ma le faatuatua o Iosefa i lona Atua, e ala i lana tali e faapea: “E lē o aʻu! O le Atua na te aumaia se faamatalaga e logolelei iā Farao.”​—Kenese 41:14-16.

E alofa Ieova i tagata lotomaulalo ma faatuatua, ma e lētioa a ia faailoa atu iā Iosefa tali sa matuā iso ai ositaulaga ma tagata atamamai. Sa faamatala atu e Iosefa e tasi le uiga o miti e lua a Farao. O le faailoa faalua mai o le feʻau, na faamaonia ai e Ieova ua “faamausalī” pe o le a taunuu moni lava lenei feʻau. O povi lapopoʻa ma fuifui saito lelei, ua faaāta mai ai tausaga e fitu e mau ai Aikupito, a o povi paee ma fuifui saito leaga, o tausaga ia e fitu o le a oge ai le nuu. E matuā mataʻutia lenā oge, ma o le  a lē iloa ai le mau sa iai i le atunuu.​—Kenese 41:25-32.

Sa iloa e Farao sa faamatala ma le saʻo e Iosefa le uiga o ana miti. Ae o le ā le mea e tatau ona fai? Sa faatū atu e Iosefa se fuafuaga atamai. E ao iā Farao ona saʻili mai se tagata e “faautauta ma atamai,” e vaavaaia le faaputuina o faaeleeleaga o le fanua, ma teu i fale teuoloa a o faagasolo tausaga e fitu e mau ai le nuu. Pe a oo mai le oge, ona tufa atu lea o nei meaʻai i ē e manaʻomia. (Kenese 41:33-36) Sa sili atu le iloa ma tomai o Iosefa e agavaa ai e fai lenā galuega, peitaʻi e leʻi taumafai e faasilia o ia lava. O lona lotomaulalo ma le faatuatua na ia lē faia ai se gaoioiga faamaualuga faapena. Pe afai e tatou te faatuatua moni iā Ieova, e lē tatau la ona tatou taumafai e faasilia i tatou lava. Nai lo o le popolevale, ia tuu atu mea uma e taulima e Ieova.

Sa iloa e Farao ma ana auauna uma le atamai o le fuafuaga a Iosefa. Sa faailoa atu foʻi e le tupu, o le Atua o Iosefa o ia lea ua maua ai e Iosefa le atamai. Sa faapea atu le tupu i ana auauna sa iai i lona maota: “Pe e mafai ea ona maua se isi e pei o lenei tagata o lē ua iai le agaga o le Atua?” Na faapea atu le tupu iā Iosefa: “Talu ai ua faaalia mai e le Atua iā te oe nei mea uma, ua leai se tasi e faautauta ma atamai e pei o oe. O le a e pule i loʻu fale, ma e usitaʻi foʻi oʻu tagata iā te oe i mea uma. Ae ou te sili iā te oe, ona ua ou nofo i le nofoālii.”​—Kenese 41:38-41.

Sa faamaoni Farao i ana upu. E leʻi umi ae faaofu Iosefa i ofu e fai i ʻie lino lelei, tuu i ai e Farao se asoa auro, mama faamaufaailoga, se kariota, ma le pule atoa e femalagaaʻi ai i le laueleele ina ia faataunuu lana fuafuaga. (Kenese 41:42-44) I lea aso, sa alu ese ai Iosefa mai i le falepuipui ae nofo i le maota o le tupu. Sa ala aʻe o se pagota faatauvaa, ae e moe ane ua avea o se taʻitaʻi e lona lua atu iā Farao. E manino mai sa taʻutonuina le faatuatua o Iosefa iā Ieova. Sa silasila Ieova i faiga lē tonu na feagai ma lana auauna i le tele o tausaga, ma sa ia taulima na tulaga i lana taimi talafeagai ma le auala saʻo. Sa finagalo Ieova e lē gata ia faasaʻo mea sesē sa faia iā Iosefa, ae ia faasaoina foʻi le nuu o Isaraelu. O le a tatou vāai pe na faapefea ona ia faia faapea, i se mataupu i le lumanaʻi i lenei faasologa o mataupu.

Pe afai o loo e feagai ma se tulaga faigatā, atonu o se faiga lē tonu e foliga mai ua faaauau pea mo le tele o tausaga, aua e te faavaivai. Ia manatua Iosefa. E leʻi mou atu ona uiga agalelei, lotomaulalo, tumau ma le faatuatua, ma na mulimuli ane tauia o ia e Ieova.