Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

‘Lirani na Ale Analira’

‘Lirani na Ale Analira’

‘Pitirizani kuwangisana na kubalangaza unango na ndzace.’—1 ATESALONIKA 5:11.

NYIMBO: 53, 28

1, 2. Thangwi yanji tisafunika kudinga nkhani ya kubalangaza ale anatsukwala? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

MULONGO unango anacemerwa Susi alonga: “Tatsukwala kakamwe caka cidaferwa ife na mwanathu.” M’bale unango, pidaferwa iye na nkazace mwakukhonda dikhira, “atsukwala kakamwe.” Mwakutsukwalisa, anthu azinji asathimbana na nyatwa ninga zenezi. Mu mpingo Wacikristu lero, abale na alongo athu azinji nee asafuna kuti acibale awo afe mbidzati kufika Armajedhoni. Panango imwe mwaferwa kale na wacibale wanu, peno musadziwa munthu unango wakuti akutsukwala. Khala ndi tenepo, panango munabvundzika: ‘Munthu wakutsukwala anagumana tani cibalangazo?’

2 Anthu anango asalonga kuti ndzidzi usawangisa pironda pyonsene. Kodi ndi pyenepi pisacitika kazinji kene? Nzice unango alonga: “Ndadzindikira kuti mphyadidi kakamwe kulonga kuti pinacitira ife munthu unango pa ndzidzi wakuthema, pisamuwangisa.” Cironda cisafunika ndzidzi na kutsalakanwa mwadidi toera ciwange. Munjira ibodzi ene, pasafunika ndzidzi na citsalakano toera kubalangaza munthu wakutsukwala. Ninji makamaka pinafuna kuphedza ale anatsukwala toera kupungula nyatwa zawo?

YAHOVA NDI ‘MULUNGU WACIBALANGAZO CONSENE’

3, 4. Thangwi yanji tisanyindira kuti Yahova asabvesesa kutsukwala kwathu?

3 Babathu wacitsalakano Yahova, ndiye basi asatipasa cibalangazo cinafuna ife. (Lerini 2 Akorinto 1:3, 4.) Iye ndi citsandzo cikulu cakupangiza ntsisi, pontho apikira atumiki ace: ‘Ine ndine Ule anakubalangaza.’—Izaiya 51:12; Masalmo 119:50, 52, 76.

Yahova asadikhira na cinyindiro consene ntsiku inafuna kudzalamusa iye anthu akukhulupirika

4 Babathu waufuni aferwambo na atumiki ace akufunika, ninga Abhrahamu, Izaki, Yakobe, Mose, Mambo Dhavidhi na anango. (Numero 12:6-8; Mateo 22:31, 32; Machitiro 13:22) Bhibhlya isapangiza kuti Yahova asadikhira na cinyindiro consene ntsiku inafuna kudzalamusa iye muli akufa anthu anewa akukhulupirika. (Yobe 14:14, 15) Ndzidzi unoyu, iwo anadzatsandzaya na ungumi wadidi. Yahova aferwambo na Mwanace wakutoma. Bhibhlya isalonga kuti Yezu akhali m’bodzi wakuti Mulungu ‘akhakomerwa naye kakamwe.’ (Misangani 8:22, 30) Nyerezerani kuti Yahova apibva tani pikhaona iye Mwanace mbakathabuka mpaka kufa.—Jwau 5:20; 10:17.

5, 6. Kodi Yahova asatibalangaza tani?

5 Ife tinakwanisa kukhala na cinyindiro consene cakuti Yahova anatiphedza. Natenepa tisafunika kukhala akusudzuka toera kucita phembero mbatimpanga nyatwa zathu. Ndi pyakubalangaza kakamwe kudziwa kuti Yahova asabvesesa mabvero athu pontho asapereka cibalangazo cinafuna ife! Mphapo iye asacita tani pyenepi?

6 Ibodzi mwa njira zizinji zinaphatisira Yahova toera kutibalangaza ndi nzimu wace wakucena. (Machitiro 9:31) Yezu apikira kuti Babathu asapereka mphambvu ya nzimu wace wakucena kuna onsene anauphemba. (Luka 11:13) Susi adalongwa pa ndima yakutoma, alonga: “Tikhamala ndzidzi uzinji mbitikagodama na kudembetera Yahova toera kutibalangaza. Mwakukhonda penula, ntendere wa Mulungu ukhakoya mitima na ndzeru zathu.”—Lerini Afilipi 4:6, 7.

YEZU ASABVESESAMBO MABVERO ATHU

7, 8. Thangwi yanji tisanyindira kuti Yezu anadzatibalangaza?

7 Pikhali Yezu pa dziko yapantsi, atowezera mwakukwana makhaliro adidi a Babace kubulukira mu pinthu pikhalonga iye na kucita. (Jwau 5:19) Yahova atuma Yezu pa dziko yapantsi toera kubalangaza anthu ‘akutsukwala’ na ‘akulira.’ (Izaiya 61:1, 2; Luka 4:17-21) Anthu akhadziwa kuti Yezu akhabvesesa nyatwa zawo na akhafuna kuaphedza.—Ahebere 2:17.

8 Pikhali Yezu m’phale, akhakomerwa kukhala na axamwali na acibale ace akuti mukupita kwa ndzidzi adzafa. Mwacitsandzo, pisaoneka kuti panango pai wace wakumanungo, Zuze, afa Yezu mbaciri m’phale. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Nyerezerani pinentso pidathimbana na Yezu ninga m’phale toera kupirira nyatwa zace, kuphatanizambo kutsukwala kwa mai wace, abale ace acimuna na acikazi!

9. Kodi Yezu apangiza tani ntsisi pidafa Lazaro?

9 Mu ndzidzi ukhacita Yezu utumiki wace, apangiza kuti akhabvesesa na kubvera ntsisi anthu. Mwacitsandzo, pidafa xamwali wace wapantima Lazaro, Yezu atsukwala kakamwe ninga Marta na Mariya. Iye akhuyiwa kakamwe na kutsukwala kwawo mbatoma kulira, maseze akhadziwa kuti mbadalamusa Lazaro muli akufa.—Jwau 11:33-36.

10. Thangwi yanji tiri na cinyindiro cakuti Yezu asabvesesa nyatwa zathu lero?

10 Kodi mafala acibalangazo adalonga Yezu anatiphedza tani lero? Bhibhlya isapangiza pakweca kuti Yezu nee acinja. Iyo isalonga: ‘Yezu Kristu ndi m’bodzi ene dzulo, lero na kwenda na kwenda.’ (Ahebere 13:8) Iye asacemerwa ‘Ntumiki Wankulu wa umaso’ thangwi afungula njira toera tikwanise kukhala kwenda na kwenda. Yezu asabvesesambo nyatwa zinathimbana na munthu paekha, pontho ‘asakwanisa kuphedza ale anayeserwa.’ (Machitiro 3:15; Ahebere 2:10, 18) Natenepa, tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yezu akupitiriza kukhuyiwa na nyatwa zinathabuka na anthu. Iye asabvesesa nyatwa zathu na asatibalangaza ‘pa ndzidzi wakuthema.’—Lerini Ahebere 4:15, 16.

‘CIBALANGAZO CA M’MALEMBA’

11. Ndi malemba api akuti anakwanisa kukubalangazani?

11 Kutsukwala kudakhala na Yezu thangwi ya kufa kwa Lazaro ndi lemba ibodzi yacibalangazo mwa malemba mazinji anagumanika m’Bhibhlya. Pyenepi nee ndi pyakudzumatirisa kwa ife, thangwi ‘pinthu pyonsene pidalembwa kale, pyalembwa toera kutipfundzisa, natenepa tinakwanisa kupirira, kubalangazwa mbitikhala na cidikhiro kubulukira m’Malemba.’ (Aroma 15:4) Khala imwe muli wakutsukwala, munakwanisambo kugumana cibalangazo, kubulukira m’malemba anatowera:

  • ‘Yahova ali cifupi na anthu a ntima wakukundwa; mbapulumusa ale adafewa.’—Masalmo 34:18, 19.

  • ‘Pidakundwa ine na kupswipa ntima, imwe [Yahova] mwandibalangaza mbamundikhurudza.’—Masalmo 94:19.

  • ‘Mbuya wathu Yezu Kristu na Babathu Mulungu adatifuna mbatipasa kubalangazwa kwakukhonda kumala, atipasambo kukhulupira kwadidi mu nkhombo zace. Iye abalangaze mitima yanu mbakuwangisani.’2 Atesalonika 2:16, 17. *—Onani cidzindikiro capantsi.

TINAKWANISA KUGUMANA CIBALANGAZO CIKULU MU MPINGO

12. Tinakwanisa tani kubalangaza anango?

12 Anthu akutsukwala anakwanisambo kugumana cibalangazo mu mpingo Wacikristu. (Lerini 1 Atesalonika 5:11.) Munakwanisa tani kuwangisa na kubalangaza ale ‘anatsukwala’? (Misangani 17:22) Kumbukani kuti pana ‘ndzidzi wakumatama na ndzidzi wakulonga.’ (Koelete 3:7) Nzice unango anacemerwa Dalene afokotoza kuti anthu akutsukwala asafuna kakamwe kulonga pinanyerezera iwo na mabvero awo. Natenepa, ndi pyakufunika kakamwe kubvesera mu ndzidzi unalonga iwo m’mbuto mwa kuagwandira mafala. Junia, wakuti m’bale wace wamamuna apheka ekha, alonga: “Maseze imwe nee munakwanisa kubvesesa mwadidi kutsukwala kwawo, pinafunika ndi kubvesesa mabvero awo.”

13. Tisafunika kukumbukanji thangwi yakutsukwala?

13 Tisafunika kukumbuka kuti tonsene nee tisakhala na mabvero peno kulonga nyatwa zathu munjira ibodzi ene. Midzidzi inango pisanentsa kufokotoza mabvero onsene thangwi ya nyatwa zinathimbana na ife. Bhibhlya isalonga: ‘Ntima wa munthu usadziwa kuthabuka kwace, pontho munthu unango nkhabe khundu yakukomerwa kwawo.’ (Misangani 14:10) Maseze munthu alonge mabvero ace, midzidzi inango pisakhala pyakunentsa kubvesesa pinalonga iye.

Kazinji kene, cinthu cakufunika kakamwe toera kucita ndi ‘kulira na ale analira’

14. Kodi tinalonganji toera kubalangaza anango?

14 Pisakhala pyakunentsa kudziwa pinalonga munthu wakutsukwala. Mbwenye Bhibhlya isalonga kuti ‘mulomo wa munthu wandzeru usawangisa.’ (Misangani 12:18) Azinji asagumana mafala acibalangazo mu bruxura Angafa Munthu Anafuna Imwe. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Kazinji kene cinthu cakufunika kakamwe toera kucita ndi ‘kulira na ale analira.’ (Aroma 12:15) Gaby wakuti mamunace alowa alonga kuti asalira midzidzi inango inalonga iye mabvero ace. Iye athimiza: “Ndi thangwi yace ndisatoma kubalangazika khala axamwali anga akulirambo. Mu ndzidzi unoyu ndisabva kuti nee ndasala ndekha.”

15. Tinakwanisa tani kubalangaza anango khala pikunentsa kwa ife? (Onanimbo bokosi “ Mafala Acibalangazo.”)

15 Mungaona kuti mphyakunentsa kulonga mafala acibalangazo kuna munthu, panango pinakhala pyadidi kutumiza e-mail, mphangwa peno tsamba. Munakwanisambo kuikha lemba, kulonga makhaliro akupambulika a munthu adalowa, peno kulonga pya cidikhiro cantsogolo. Junia alonga: “Kutambira mphangwa zakuwangisa peno ncemerero toera kuenda kacedza na m’bale peno mulongo pisandiphedza kupiringana kulonga mafala. Pyenepi pisandicitisa kupibva kuti ndisafuniwa na kutsalakanwa.”

16. Ndi njira ipi yakuphedza kakamwe toera kubalangaza anango?

16 Maphembero athu anakwanisa kuphedza abale na alongo athu akutsukwala. Tinakwanisa kuaphataniza m’maphembero anthu. Maseze pinakhala pyakunentsa kucita pyenepi thangwi panango musapibva kuti munalira, mbwenye phembero yanu yakubulukira muntima inakwanisa kuabalangaza kakamwe. Dalene asakumbuka: “Midzidzi inango alongo angabwera kudzandibalangaza, ndikhaabvundza khala ali akusudzuka toera kucita phembero. Iwo angatoma kuphembera, kazinji kene akhanentseka kulonga, mbwenye ndzidzi onsene angalonga mafala akucepa, mafala awo akhali akuwangisa kakamwe. Cikhulupiro cawo cakuwanga, ufuni wawo na mabvero awo pikhali pyakuwangisa kakamwe cikhulupiro.”

PITIRIZANI KUBALANGAZA ANANGO

17-19. Thangwi yanji tisafunika kupitiriza kubalangaza anango?

17 Ndi pyakunentsa kudziwa mwadidi kuti munthu anathimbana na nyatwa mpaka lini. Anthu angaferwa na anyakufunika awo, pakutoma axamwali na acibale asapereka cibalangazo. Pakumala kubalangazwa na anthu anewa, iwo asapitiriza kufuna cibalangazo. Natenepa khalani dzololo toera kuphedza. ‘Xamwali anafuna midzidzi yonsene, ndi m’bale pa ntsiku ya nyatwa.’ (Misangani 17:17) Tisafunika kubalangaza anthu akutsukwala ndzidzi onsene.—Lerini 1 Atesalonika 3:7.

18 Kumbukani kuti panango munthu anatsukwala mwakukhonda dikhira. Pyenepi panango pinacitika thangwi ya ntsiku ya phwando, nyimbo, mafoto, mabasa, khwema, dzumbi peno thangwi ya pidacitika nkati mwa caka. Nzice wakutsukwala angawangisira toera kugumanika pa nsonkhano wa cisa peno pa Cikumbuso pa ulendo wakutoma, asatsukwala kakamwe. M’bale unango alonga: “Ndisakumbuka kuti pikhali pyakutsukwalisa kakamwe kukumbuka ndekha ntsiku yathu yakumanga banja. Mbwenye ntsiku ineyi, abale na alongo akucepa acita masasanyiro toera kugumanikana na axamwali anga apantima, pyenepi pyandicitisa kupibva kuti nee ndiri ndekha.”

19 Kumbukani kuti ale anatsukwala nee asafunika basi ene ciwangiso ntsiku zinagwerwa iwo na nyatwa. Junia alonga: “Kazinji kene kuphedzwa na kukhala na axamwali pa ntsiku yakuti nee ndi yakupambulika pisakhala pyakutsandzayisa kakamwe. Midzidzi ineyi ndi yadidi, pontho isabalangaza kakamwe.” Mwandimomwene, ife nee tinakwanisa kumalisa nyatwa zawo zonsene, mbwenye tinakwanisa kubalangaza ale anatsukwala mukuacitira pinthu. (1 Jwau 3:18) Gaby alonga: “Ndisapereka takhuta kakamwe kuna Yahova thangwi ya akulu a mpingo aufuni akuti andiphedza mu nyatwa zanga zonsene. Mwandimomwene, iwo andiphedza kupibva kuti Yahova asandifuna kakamwe.”

20. Thangwi yanji mapikiro a Yahova asabalangaza kakamwe?

20 Ndi pyakubalangaza kudziwa kuti Yahova ndi Mulungu wacibalangazo consene, iye anadzamalisa kutsukwala konsene mu ndzidzi wakulamuka muli akufa. (Jwau 5:28, 29) Mulungu apikira kuti ‘anadzafudza kufa kwenda na kwenda, Yahova Mulungu anadzapukuta misozi yonsene.’ (Izaiya 25:8) M’mbuto ‘mwakulira na ale analira,’ munthu onsene pa dziko yapantsi, ‘anadzatsandzaya na ale anatsandzaya.’—Aroma 12:15.

^ ndima 8 Bhibhlya isapangiza kuti Zuze akhali maso mu ndzidzi ukhali Yezu na pyaka 12 pyakubalwa. Mbwenye Bhibhlya nee isalongabve pya Zuze mu ndzidzi udacita Yezu cirengo cakutoma, kusanduza madzi kudza vinyu, peno pirengo pinango. Pyenepi pisapangiza kuti panango Zuze akhadafa mu ndzidzi unoyu. Kusiyapo pyenepi, mu ndzidzi udakhomerwa Yezu pa muti, iye aphemba mpostolo Jwau toera atsalakane mai wace, pinthu pyakuti Yezu nee mbadapicita khala Zuze akhali maso.—Jwau 19:26, 27.

^ ndima 14 Onanimbo nsolo wakuti Console os enlutados, assim como Jesus fezmu A Sentinela 1.° de Novembro de 2010.