Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

¡RIJCH’ARIY! Núm. 2 2018 | Familiaykiwan kusisqa kausanaykipaq 12 yanapaykuna

Familiaykiwan kusisqa kausanaykipaq 12 yanapaykuna

Kay tiempopiqa askha casarasqakunan t’aqanakapushanku, wakinmi ichaqa kusisqa kausanku, ¿iman paykunata yanapan?

  • 1990 watamantapanchan Estados Unidos nacionpi askha casarasqakuna t’aqanakushanku 50 watankuman chayaspa, 65 watankuman chayaqkunaqa aswan askharaqmi t’aqanakushanku.

  • Familiamanta allinta yachaq runakunan ninku: “Wawaykitaqa ima ruwasqanmantapas ‘kusa’ nispan ninayki”, nispa. Jujkunan ichaqa ninku: “Wawaykitaqa allintan wanachinayki”, nispa. Chaymi tayta-mamakunaqa mana yachankuchu wawankuta imayna uywayta.

  • Tayta-mamanku mana imatapas yachachisqankuraykun wayna-sipaskunaqa mana ima ruwaytapas yachankuchu.

Chhaynataña kausanku chaypas, familiaykipiqa atiwaqmi kusisqa kausayta.

  • Casarasqakunaqa atinkumanmi wañupunankukama kusisqa kausayta.

  • Tayta-mamakunaqa atinkumanmi munakuywan wawankuta yachachiyta.

  • Wayna-sipaskunapas atinkumanmi kuraq kaspanku allin yuyaywan imatapas ruwayta.

¿Iman paykunata kusisqa kausanankupaq yanapanman? Kay ¡Rijch’ariy! revistapin 12 yanapaykuna kashan.

 

1. Casarakushaspa prometekusqaykitan junt’anayki

Kinsa ruwaykunan yanapasunki qosaykiwan otaq esposaykiwan ama t’aqanakunaykipaq.

2. Yanapanakuspan imatapas ruwanaykichis

¿Sumaqtachu qosaykiwan otaq esposaykiwan kausanki, icha solteropas kawaqchis jinachu munasqaykichista ruwankichis?

3. Respetanakuspan kausanaykichis

¿Ima nispan, imakunata ruwaspan qosaykita otaq esposaykita respetasqaykita rikuchiwaq?

4. Perdonakuqmi kanaykichis

¿Imatan ruwawaq qosaykiq otaq esposaykiq mana allin ruwasqanta ama nishuta qhawanaykipaq?

5. Wawaykichiskunawan sumaqta parlariychis

Wayna-sipas wawaykikunawan sumaqta parlanaykipaq kinsa yanapaykuna.

6. Wawaykita wanachiy

¿Wawaykita wanachispayki sonqontachu k’irinki?

7. Allin runa kanankupaq yachachiy

¿Imakunatan wawaykiman yachachinayki allin runa kananpaq?

8. Ruwayniykiwan yachachiy

Wawaykikuna ima nisqaykitapas uyarinasuykipaqqa, ñaupaqtan qanraq chay nisqaykiman jina ruwanayki.

9. Yachanaykin imayna runa kasqaykita

¿Iman wayna-sipaskunata yanapanman imapi creesqankuta jujkunaman mana p’enqakuspa willanankupaq?

10. Confianapaq jinan kanayki

Tayta-mamayki qanpi confianqaku chayqa, kuraq runata jinan qanta qhawarisunkiku.

11. Allin llank’aqmi kanayki

Wayna-sipas kashaspa allin llank’aq kanki chayqa, kuraq kaspaykiqa imachus ruway munasqaykitan ruwanki.

12. Imakunatas ruwayta munashanki chayta junt’ay

Imakunachus ruway munasqayki ruwayta tukunki chayqa, mana iskayaspan imatapas ruwanki, amigoykikunapas qanpin confianqaku, aswan kusisqataq kankipas.

Kashanmi juj yanapaykunapas

Bibliapi kaq yachachikuykunaqa yanapasunkimanmi familiaykiwan kusisqa kausanaykipaq.