Deuteronomio 1:1-46
1 Jordán mayu qaylla ch’inneqpin Moisesqa llapa Israel runakunata rimapayarqan. Chay ch’inneqqa kasharqan Sufpa chimpanpin Parán qayllapi, chay qayllapin kasharqan Tofelpas, Labanpas, Azerojpas, Dizafpas.
2 Horeb orqomanta Cadés-Barneakamaqa+ chunka jujniyoq p’unchay puriymi kashan. Chayman rinapaqqa Seír orqo-orqontan pasakun.
3 Tawa chunka watapin+ chunka jujniyoq killapi, ñaupaq kaq p’unchaypi Moisesqa Israel runakunaman willarqan Jehová Diospa imakunachus nisqanta.
4 Chaykunataqa nirqan amorreo runakunaq reynin Sehontapas+ Ogtapas atipasqan qhepamanmi. Sehonqa Esbonpin tiyarqan, Ogtaq Basanpi rey karqan,+ payqa Edreipi kaq Astarojpin tiyarqan.+
5 Jordán mayu qayllapin Moab runakunaq jallp’an ladopi Moisesqa Israel runakunaman Diospa kamachikuyninta entiendechirqan,+ nirqanmi:
6 “Horeb orqopi kashaqtinchismi Jehová Diosqa niwarqan: Ñan unayña kay orqo-orqopi kashankichis.+
7 Alistakuychis jinaspa riychis amorreo runakunaq tiyasqan orqo-orqoman,+ chay muyuriqpi kaq ladokunamanwan: Arabá ladoman,+ orqo-orqo ladoman, Sefelá ladoman, Négueb ladoman, lamar-qocha pata ladoman,+ llapa Canaán runakunaq jallp’anman. Riychis Líbano* wichaykunaman+ hasta Éufrates jatun mayukama.+
8 Chay jallp’atan qankunaman qosaykichis; riychis jinaspa chay jallp’ata jap’ikampuychis. Chaytan noqa Jehová Diosqa ñaupa taytaykichis Abrahanman, Isaacman,+ Jacobman,+ miraynin runakunamanwan prometerqani,+ nispa.
9 ”Chay kutipin qankunata nirqaykichis: Manan noqallaqa qankunata pusayta atiykichismanchu.+
10 Jehová Diospa munayninpin qankunaqa askhallaña kashankichis, janaq pachapi ch’askakuna jinaraqmi kashankichis.+
11 Ñaupa taytaykichiskunaq Diosnin Jehová Dios astawanraq qankunata askhayachichun,+ waranqa kutitawanraq mirachichun, prometesqanman jinataq qankunaman bendicionninta churamuchun.+
12 Ichaqa, ¿imaynatan noqalla qankunata pusayta atiykichisman? ¿Imaynatan noqalla quejakuyniykichista allichayta atiyman?+
13 Chayrayku, sapanka ayllumanta ajllaychis yachayniyoq runakunata, allin yuyayniyoq runakunata, kamachiyta yachaq runakunata.+ Paykunatan churasaq qankunata umallinasuykichispaq, nispa.
14 Jinan qankunaqa niwarqankichis: Kay niwasqaykikuqa allinmi, nispa.
15 Jinan noqaqa sapanka ayllumanta ajllarqani yachayniyoq umallikunata, kamachiyta yachaq umallikunata. Paykunatan churarqani waranqa runata umallinanpaq, pachajta umallinanpaq, pisqa chunkata umallinanpaq, chunkata umallinanpaq. Churallarqanitaqmi juj umallikunatapas.+
16 ”Chay kutipin noqaqa chay juezkunata nirqani: Llaqtamasiykichis runakuna ima quejatapas apamuqtinqa, chanintan juzgankichis.+ Chanillantan juzgankichis llaqtamasipuraña, waj llaqtayoqwanña quejapi kanqaku chaypas.+
17 Juiciopiqa aman pimanpas sayapakunkichischu.+ Igualtan juzgankichis jatuntapas juch’uytapas.+ Aman pitapas manchakunkichischu,+ ima juicio apasqaykichispas Diospan.+ Imapas nishu sasa qankunapaq kanqa chayqa, noqamanmi chaytaqa apamuwankichis, noqan chay quejata uyarisaq,+ nispa.
18 Chay kutipin noqaqa nillarqaykichistaq llapa imachus ruwanaykichista.
19 ”Chaymantataq Jehová Diosninchispa kamachiwasqanchisman jina Horeb orqomanta lloqsimurqanchis, jinaspa amorreo runakunaq jallp’an orqo-orqoman jamurqanchis+ mana tukurikuq manchakuy ch’inneqninta.+ Chhaynapin Cadés-Barneaman chayamurqanchis.+
20 Chaypin noqaqa nirqaykichis: Amorreo runakunaq jallp’an orqo-orqopiñan kashanchis, ñan Jehová Diospa qowananchis jallp’apiña kashanchis.
21 Jehová Diosmi qankunaman kay jallp’ata qoshasunkichis. Riychis, ñaupa taytaykichiskunaq Diosnin Jehová Diospa nisqanman jina jap’ikampuychis chay jallp’ata.+ Aman imatapas manchakunkichischu, aman khatatatankichischu,* nispa.
22 ”Qankunataq ichaqa llapaykichis jamuspa niwarqankichis: Wakin qharikunata ñaupanchista kachasunchis chay jallp’ata qhawamunankupaq, paykunan kutimuspa willawasunchis mayninta rinanchista imaynachus chay llaqtakuna chaytawan,+ nispa.
23 Chay niwasqaykichisqa allinmi noqapaq karqan, chaymi chunka iskayniyoq qharikunata ajllarqani, sapanka ayllumantan juj karqan.+
24 Jinan paykunaqa orqo-orqoman rirqanku,+ jinaspa Escol wayq’oman chayaspa llapa chay jallp’ata qhawamusqaku.
25 Apamusqakun jallp’aq rurunkunatapas. Kutimuspan paykunaqa nirqanku: Jehová Dios qowasunchis chay jallp’aqa ancha allin jallp’an kasqa,+ nispa.
26 Qankunan ichaqa mana riyta munarqankichischu, aswanmi Jehová Diospa kamachikusqan contra sayarirqankichis.+
27 Llapaykichismi karpaykichis ukhupi rimapakusharqankichis, nisharqankichismi: Jehová Diosqa cheqnikuwanchischá, chaychá Egiptomanta orqomuwarqanchis amorreo runakunaman qaraykuwananchispaq, ch’usaqyachisqa kananchispaq.
28 ¡Ima jallp’amanraqchá kunan chayasunchis! Wayqenchiskunapas manchakuytaraqtaq willakushanku chayri.*+ Chay llaqtakunapi tiyaq runakunaqa sinchi jatunkaraysi kanku, kallpasapakunataqsi kankupas, llaqtankunapas sinchi jatunsi, allin jatuchachaq perqakunayoqsi kashan.+ Chaypis Anac runakunapas tiyashanku.+ Chhaynatamá nishanku riki, nispa.
29 ”Jinan noqaqa nirqaykichis: Ama imatapas manchakuychischu, amataq chay runakuna jawaqa khatatataychischu.+
30 Jehová Diosniykichisqa ñaupaykichistan rinqa, paymi qankunamanta sayarispa maqanakunqa,+ imaynan Egiptopipas ñaupaykichispi ruwarqan jinata.+
31 Ch’inneqninta purimushaqtiykichispas sumaqtamá riki Jehová Diosniykichisqa pusamushasunkichis. Imaynan juj taytapas marq’ayninpi munayta wawanta apan chhaynatamá riki kaykama chayachimushasunkichis, nispa.
32 Chaywanpas qankunaqa manan Jehová Diosniykichispi confiarqankichischu.+
33 Payña ñaupaykichista maypichus karpakunaykichispaq maskhaspa riq chaypas, manan paypiqa confiarqankichischu. Paymi tutapi ninawan k’anchaq kasunkichis, p’unchaypitaq phuyupi ñaupaykichista riq maynintachus purinaykichista rikuchispa.+
34 ”Jehová Diosqa uyarisharqanmi llapa imachus rimasqaykichista, chaywanmi sinchita phiñakurqan, jinaspa jurarqan:+
35 Manan kay mana kasukuq millay runakunaqa mayqenninkupas ñaupa taytankuman prometesqay jallp’amanqa jaykunqakuchu,+
36 Jefunepa churin Calebllan chaymanqa jaykunqa. Payqa rikunqan chay jallp’ata, maykunatachus chakin sarurqan chaytan payman churinkunamanwan qopusaq. Noqa Jehová Diosta tukuy sonqo kasukuwasqanraykun chayta qopusaq,+ nispa.
37 Qankunaq causaykichispin Jehová Diosqa noqa contrapas sinchita phiñakurqan, jinaspa niwarqan: Qanpas manan jaykunkichu chay jallp’amanqa.+
38 Yanapaqniyki*+ Nunpa churin Josuellan jaykunqa.+ Payta allinta kallpachay,*+ paymi Israel runakunata chay jallp’aman pusaykunqa, nispa.
39 Diosqa nillarqantaqmi: Wawaykuqa enemigoykuq makinmanchá chayanqa,+ nisqaykichis wawakunan chay jallp’amanqa jaykunqaku, paykunaqa allin kaqtapas mana allin kaqtapas manan reparayta yachankuraqchu, paykunamanmi chay jallp’ataqa qopusaq, paykunan dueño kapunqaku.+
40 Kunanqa kutiriychis, jinaspa Puka lamar-qochaman riq ñanninta ch’in ladoman riychis,+ nispa.
41 ”Chayta uyarispan qankunaqa nirqankichis: Jehová Dios contran juchallikuyku. ¡Kunanpacha risaqku jinaspa chay runakunawan maqanakamusaqku! ¡Jehová Diosninchispa kamachiwasqanchisman jina!, nispa. Chhaynatan qankunaqa armaykichiskunata alistarqankichis orqo wichayman riy fácil kananpaq piensaspa.+
42 Jehová Diosmi ichaqa niwarqan: Ama richunkuchu, manan noqaqa paykunata yanapasaqchu.+ Seqanqaku chayqa enemigonkunan atipamunqaku, nispa.
43 Qankunan ichaqa mana uyariwarqankichischu. Aswanmi Jehová Diospa kamachisqan contra jatarirqankichis, jinaspa munayniykichisman jina orqo wichayman rirqankichis.
44 Jinan chay orqopi tiyaq amorreo runakuna qankunawan maqanakuq lloqsimurqanku, jinaspa abejakuna jinaraq Seír orqopi qatikacharqasunkichis, Ormakamaraqmi chayachirqasunkichis.
45 Qankunataq kutimuspa Jehová Diospa ñaupanpi waqaykurqankichis, Jehová Diosmi ichaqa mana kasurqasunkichischu ni uyarirqasunkichispaschu.
46 Chayraykun qankunaqa Cadespi unayta qhepakurqankichis.
Uraypi willakuykuna
^ Chaypiqa Líbano orqo-orqomantan rimashanman.
^ Khatatataytaqa “kharkatiy” nillankutaqmi.
^ Hebreo rimaypiqa “sonqonchistaraqtaq unuyachishanku chayri” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “Ñaupaykipi sayaq” ninmi.
^ Chaypiqa yaqapaschá “Diosmi payta kallpachan” nillanmantaq.
