1, 2. (1) ¿Imatam Jesus yachachiwarqanchik? (2) ¿Imanasqataq discipulonkuna Jesusta saqirurqaku? (Qawaytaq dibujokunatapas).

 HUK kutipim Jesus nirqa: “Allin ruwayta runa munaptinpas cuerpoqa mana kallpayuqmi kachkan”, nispa (Mat. 26:41b). Arí, Jesusqa allintam entienderqa huchayuq hinaspa pantaq kasqanchikta. Chaymi yachachiwarqanchik allinkunata ruwanapaqqa kallpallanchikpi mana llumpayta confiakunapaq. Jesuspa nisqanmanta iskay-kimsa hora ñawpaqllatam discipulonkunaqa manapuni saqinankumanta nirqaku (Mat. 26:35). Paykunaqa manamá Jesustaqa saqiyta munarqakuchu, ichaqa manam cuentata qukurqakuchu sasachakuykuna kaptin allin kaqkunata ruway sasa kananmantaqa. Chaymi Jesusqa paykunata nirqa: “Qawan-qawanllayá kaychik, hinaspayá Diosta tukuy tiempo mañakuychik tentacionman ama wichiykunaykichikpaq”, nispa (Mat. 26:41a).

² ¿Kasukurqakuchu Jesuspa nisqanta? Manam. Llakikuypaqmá mana qawan-qawanlla kasqankurayku Jesusta saqirurqaku. Manapuni saqinankumanta nichkaspankupas Jesusta qunqaymanta hapiruptinkum mana ima ruwaytapas atirqakuchu (Mat. 26:56).

3. (1) Jehova Diosta kusichiyta munaspaqa, ¿imanasqataq kikillanchikpiqa mana confiakunanchikchu? (2) ¿Imakunamantam kay yachachikuypi yachasun?

³ Discipulokuna hinam ñuqanchikpas Jehova Diosmantaqa mana karunchakuyta munanchikchu. Ichaqa pantaq kasqanchikraykum qunqayllamanta ima tentacionpipas rikuriruchwan, chaymi kikillanchikpiqa mana confiakunanchikchu (Rom. 5:12; 7:​21-23). Arí, wakinpiqa mana allin ruwaymanta ayqikuyqa sasam kanman. Chaymi ima tentacionmanpas mana wichiykunapaqqa Jesuspa nisqanman  hina qawan-qawanlla kananchik, chayna kaspaqa Jehova Diostawan Jesustam kusichisun. Chaymi kay yachachikuypi yachasun imakunapi anchata cuidakunamanta. Yachasuntaqmi tentacionman mana wichiykunapaq imaynata cuidakunamantapas chaynataq hinalla cuidakunapaq imakuna ruwanamantapas.

¿IMAKUNAPIM CUIDAKUNANCHIK?

4, 5. ¿Imanasqataq lliw mana allinkunamanta cuidakunanchik?

⁴ Manam lliw mana allinkunachu hatun hucha, chaywanpas chay mana allinkuna ruwayqa Jehova Diosmantam karuncharachiwachwan hinaspapas hatun huchata ruwaymanmi aparuwachwan.

⁵ Llapallanchikmi imawanpas tentasqa kachwan, ichaqa manam llapallanchikchu chaynalla kanchik. Chaymi imapas qawayqa utaq ruwayqa wakinkunapaq tentacion kanman, wakinkupaqñataq mana. Wakinkuqa ichapas tukuyta ruwachkanku hatun huchaman mana wichiykunankupaq. Hukkunañataqmi warmi kayninwan utaq qari kayninwan mana allinkunata ruwananpaq utaq qalalla kaqkunata qawananpaq tentasqa kanmanku. Yaqapaschá wakinkuñataq kallpanchakuchkanku mana hatuntukuq kanankupaq, runata mana manchakuq kanankupaq utaq genionkuta controlanankupaq. Chayraykuchá Santiagoqa nirqa: “Pipas sasachakuypiqa tarikun munasqankunawan aysachikuspanmi hinaspa apachikuspanmi”, nispa (Sant. 1:14).

6. ¿Imatam sapakama riqsikunanchik?

⁶ ¿Yachankichu imakuna qampaq tentacion kasqanta? Manam nikuchwanchu: “Ñuqaqa iñiyniypi allin takyasqam kani, manam imapas hatun huchamanqa wichichiwanqachu”, nispaqa (1 Juan 1:8). Pablom nirqa ‘Diospa atiyninpa yanapakuyninman hina kawsakuqkunapas cuidakunankumanta’, chaynapi ima tentacionmanpas mana wichiykunankupaq (Gal. 6:1). Chaynaqa, sapakamam qawakunanchik imayna kasqanchikta hinaspapas riqsikunanchikmi imakunawan tentacionman facil wichiykachisqa kananchikta (2 Cor. 13:5).

7. ¿Imapim astawan cuidakunanchik? Rimarimuy murallasqa llaqtawan tupachispa.

⁷ Imakuna ñuqanchikpaq tentacion kasqanta yacharuspaqa, ¿imatam ruwananchik? Astawanraqmi cuidakunanchik. Kaypi piensarisun: Ñawpaq tiempopi murallasqa llaqtakunaman, ¿maynintataq enemigonku facilta yaykurunmanku karqa? Punkuntam. Chayraykum punkukunata astawan cuidananku karqa. Chaynam ñuqanchikpas sunqunchikman mana allinkuna mayninta  yaykurunanta yachaspanchik chaypi astawan cuidakunanchik (1 Cor. 9:27).

¿IMAYNATAM CUIDAKUNANCHIK?

8, 9. Proverbios 7 capitulopi nisqan musuqa, ¿imatam ruwanman karqa hatun huchaman mana chayananpaq? (Rimarimuytaq Proverbios 7:​8, 9, 13, 14, 21 nisqanmantapas).

⁸ ¿Imaynatam cuidakunanchik tentacionman mana wichiykunapaq? Proverbios 7 capitulopi nisqantam yuyarinanchik. Chaypim rimachkan hukwan-hukwan kakuq warmiwan hatun huchata huk musu ruwarusqanmanta. 22 versiculopim nin chay warmita qatisqanmanta. Ichapas nichwan qunqaymanta chay pasasqanta. Ichaqa ñawpaqnin versiculokunapa nisqanwanmi yachanchik imakunata ruwaspan pisi-pisimanta hatun huchaman chayarusqanmanta.

⁹ ¿Imakunatam ruwarqa? Inti siqaykuytañam chay ‘warmipa wasin esquinaman rirqa’, hinaspanñataqmi ‘wasin lawman rirqa’ (leey Proverbios 7:​8, 9). Chaymantapas warmi lluqsiykamuptinqa manam muyurispanchu pasakurqa, aswanqa muchachikuspanmi Diospaq animalta ofreceramusqanmanta willasqanta uyarirqa. Ichapas chaynata nispan allin warmi kasqanmanta convencechirqa (leey Proverbios 7:​13, 14, 21). Chay musuqa manamá tentasqachu kanman karqa tukuy chaykunata mana ruwaruspanqa, manataqmi hatun huchamanqa chayanmanchu karqa.

10. ¿Imam kunanpas Diospa mayqin serviqnintapas pasarunman chay musuta hina?

¹⁰ Chay musuta hinaqa pasarunmanmi Diospa mayqin serviqnintapas. Hatun huchata ruwaruspanqa piensanmanmi qunqayllamanta wichiykusqanta. Ichapas ninman: “Manam entiendenichu imaynata chayman wichiykusqaytaqa”, nispa. Allinta yuyarispanqa yachanqam hatun huchaman chayananpaq imakuna ruwasqanta. Ichapas mana allin runakunawan hukllawakurqa, mana allin kaqkunawan kusirikurqa, mana allin runakunapa kasqanman rirqa utaq internetpi mana allinkunata qawarqa. Yaqapaschá Diostapas manaña mañakuqchu, bibliantapas manaña leeqchu, huñunakuykunamanpas nitaq Diosmanta willakuqpas manaña riqchu. Proverbios 7 capitulopi musu hinapaschá hatun huchamanqa mana qunqayllamantachu chayarurqa.

11. ¿Imatam ruwananchik ima huchamanpas mana wichiykunapaq?

¹¹ Chaynaqa, ¿imatam yachachwan? Manam hatun huchata ruwaruyllamantachu cuidakunanchikqa, cuidakunanchiktaqmi mana allinman imakuna aparuwananchikmantapas. Salomonpas hukwan-hukwan kakuq warmimanta rimaruspanmi nirqa: “Amayá paytaqa qatiychu”, nispa (Prov. 7 :25). Nirqataqmi: “Chayna warmimantaqa karunchakuyá, amayá wasin punkullamanpas asuykuychu”, nispan (Prov. 5:​3, 8). Chaynaqa, ima huchamanpas mana wichiykunapaqmi karunchakunanchik mana allin ruwaykunamanta, sitiokunamanta utaq runakunamanta. a Imapas wakin iñiqmasinchikkunapaq allin rikchakuptinpas tentacionman wichiykachiwananchikmanta yachaspaqa manam ruwananchikchu (Mat. 5:​29, 30).

12. ¿Imapaqmi sunqunpi Job tantiakururqa? ¿Imaynatam chayna tantiakusqan yanaparqa? (Rimarimuytaq Job 31:1 nisqanmantapas).

¹² Huchaman imakuna aparuwananchikmanta cuidakunapaqqa Jobpa ruwasqantam qatipakuchwan. Payqa warminmanta huk warmikunata mana qawapayasqanraykum nirqa: “Ñuqaqa sunquypim tantiakuruni sipasta ama munapayanaypaq”, nispa (leey Job 31:1).  Chayna tantiakusqanmi yanaparqa mana haykapipas huchapakunanpaq. Ñuqanchikpas tentacionman wichiykachiwaqninchik kaqkunata mana ruwanapaqmi tantiakuchwan.

13. ¿Imanasqataq piensasqanchikta cuidakunanchik? (Qawaytaq fotokunatapas).

¹³ Cuidakunanchiktaqmi ima piensasqanchiktapas (Ex. 20:17). Wakinkum ninku: “Mana allinkuna ruwaypi piensaylla-piensayqa manam huchachu sichu chayta ciertota mana ruwaptikiqa”, nispa”, nispa. Chaynata niyqa manamá allinchu. Mana allinkuna ruwayta piensaspaqa astawanmi chaykuna ruwayta munasun. Chaywanqa kikillanchikmi tentacionta churakuchkachwan. Chaywanpas wakinpiqa qunqaymantam mana allinpi piensayta qallaykuchwan. ¿Imatam ruwachwan chayna kaptinqa? Chaylla umanchikmanta chinkachispam allin kaqkunapiña piensananchik, manachayqa mana allin piensasqanchikkunata astawan ruwayta munaspam hatun huchaman wichiykuchwan (Filip. 4:8; Col. 3:2; Sant. 1:​13-15).

14. ¿Imaraqtaq yanapawasun tentacionman mana wichiykunapaq?

¹⁴ ¿Imaraqtaq yanapawasun tentacionman mana wichiykunapaq? Jehova Diospa kamachikuyninkuna allinninchikpaq kasqanmanta mana imaniraqllatapas iskayrayaymi. Wakinpiqa manapaschá imapas piensasqanchikwan imapas munasqanchikqa Diospa munasqanman hinachu kanqa. Chaywanpas paypa munasqanman hina kananpaq kallpanchakuspanchikqa hawkam hinaspa kusisqam kasun.

15. ¿Imanasqam allin kaqkunata ruway munaq kananchik?

¹⁵ Allin kaqkunata ruway munaqtaqmi kananchik. Mana allin kaqkunata chiqnispa allin kaqkunata kuyaspaqa kunanmantam tantiakusun huchaman apawaqninchik kaqkunata mana ruwanapaq (Amos 5:15). Chaymantapas allinkunallata ruway munaq kaspaqa qunqaymanta ima tentacionpas kaptinmi mana wichisunchu.

16. ¿Imaynatam Diospaq kaqkunata ruwayqa yanapawasun? (Qawaytaq fotokunatapas).

¹⁶ ¿Imatam ruwananchik allin kaqkunallata ruway munaq kanapaq? Diospaq kaqkunatam sapa kuti ruwananchik. Huñunakuykunapi kaspaqa utaq Diosmanta willakuspaqa  Jehova Diostam astawan kusichiyta munasun, hinaspapas tentacionkunamantam libre kasun (Mat. 28:​19, 20; Heb. 10:​24, 25). Bibliata leeypas, estudiaypas hinaspa chaypi yuyaymanaypas allin kaqkunata kuyanapaqwan mana allin kaqkunata chiqninapaqmi yanapawasun (Jos. 1:8; Sal. 1:​2, 3; 119:​97, 101). Yuyarinanchiktaqmi Jesuspa nisqantapas, paymi nirqa: “Diosta tukuy tiempo mañakuychik tentacionman ama wichiykunaykichikpaq”, nispa (Mat. 26:41). Diosta mañakunapaq tiempochakuspaqa astawanmi payta kusichiyta munasun, payñataqmi tukuy imapi yanapawasun (Sant. 4:8).

HINALLAYÁ CUIDAKUSUN

17. ¿Imayna kasqanta controlananpaqtaq Pedro kallpanchakunan karqa?

¹⁷ Llapallanchikmi mana allin munapayaykunataqa saqirunchikña. Chaywanpas kallpanchakunanchikraqchá imayna piensasqanchikta controlanapaq. Pedropas hinallam kallpanchakunan karqa runa manchakuyninta controlananpaq. Payqariki Jesustam kimsa kutikama negarurqa (Mat. 26:​69-75). Chaymantam ichaqa mana manchakuspan hatun cortepi Jesusmanta rimarqa. Chaywanchá wakinkuqa piensanmanku karqa runa manchakuq kayninta controlarusqantaña (Hech. 5:​27-29). Ichaqa, watakuna pasaytam ‘señalasqa kaqkunata manchakusqanrayku’ huklaw nacionniyuqkunawanqa manaña mikuyta munarqachu (Gal. 2:​11, 12). Arí, runata manchakuq kayninmi kaqmanta rikurirurqa, manam yachanchikchu chayna kasqanta qalaypaq cambiasqantaqa.

18. ¿Imamantam cuentata qukuruchwan ima mana allin ruwayta utaq qawayta saqirusqanchikta piensaspapas?

¹⁸ Pedro hinam ima mana allin ruwayta utaq qawayta saqirusqanchikta piensaspapas cuentata qukuruchwan chayta saqinapaq hinalla kallpanchakunanchikta. Huk iñiqmasinchikmi nin: “10 watañam qalalla kaqkunata mana qawasqayrayku piensarqani manaña kaqmanta chayman wichiykuyta. Ichaqa chayta qaway munayniymi mana umaymanta chinkarqachu, aswanqa hinallapim karqa imay horapas wichiykachiwananpaq”, nispa. Payqa cuentatam qukururqa chayman kaqmanta mana wichiykunanpaqqa sapa punchaw hinalla kallpanchakunanmanta. ¡Mayna allinmá karqa chay mana allin ruwayman kaqmanta mana wichiykusqanqa! Paytaqa señoranwan punta apaqkunam  astawan yanaparqaku qalalla kaqkunata qawaymanta karunchakunanpaq.

19. ¿Imatam ruwachwan mana allin ruwaymanta utaq qawaymanta mana librakuspaqa?

¹⁹ Ima mana allin ruwaymantapas utaq qawaymantapas mana librakuspanchikqa, ¿imatam ruwachwan hatun huchaman mana aparuwananchikpaq? Jesuspa nisqantam kasukunanchik, paymi nirqa: “Qawan-qawanllayá kaychik”, nispa. Iñiyninchikpi allin takyasqa kasqanchikta piensaspapas hinallam cuidakunanchik huchaman apawaqninchik kaqkunamanta (1 Cor. 10:12). Tentacionman mana wichiykunanchikpaq imakuna yanapawasqanchiktayá hinalla ruwasun. Proverbios 28:14 versiculopim nin: “¡Mayna kusisqam rikchan-rikchanlla kaq runaqa!”, nispa (qaway willakuyninta) (2 Ped. 3:14).

¿IMANASQAM ANCHA ALLIN QAWAN-QAWANLLA KAYQA?

20, 21. (1) ¿Imanasqam ninchik qawan-qawanlla kayqa allinninchikpaq kasqanta? (2) Tentacionman mana wichiykunapaq tukuyta ruwaptinchikqa, ¿imatam Jehova Dios ruwanqa? (Rimarimuytaq 2 Corintios 4:7 nisqanmantapas).

²⁰ Tentacionman mana wichiykunapaq qawan-qawanlla kayqa allinninchikpaqmi kanqa. Huchata ruwaspaqa ichapas huk ratulla kusisqa kasun, Jehova Diospa munasqanman hina kawsakuspam ichaqa tukuy tiempo kusisqa kasun (Heb. 11:25; Sal. 19:8). ¿Imanasqam chaynata ninchik? Payqariki unanchawarqanchik munayninta ruwanapaqmi (Gen. 1:27). Diospa munayninta ruwaspallanchikmi allin concienciayuqqa kasun, hinaspapas wiñaypaqmi kawsakusun (1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Jud. 20, 21).

²¹ Cuerponchik mana kallpayuq kaptinpas Jehova Diosqa tukuy imapim yanapawasun (leey 2 Corintios 4:7). Payqa runakunapa mana haypay atisqan hatu-hatun atiytam quwanchik. Chaypaqmi ichaqa sapa punchaw kallpanchakunanchik tentacionman mana wichiykunapaq. Chaypaq kallpanchakuptinchikqa mañakusqanchikman hinam Jehova Diosqa atiyta quwasun (1 Cor. 10:13). Paypa yanapakuyninwanqa qawan-qawanlla kaspanchikmi tentacionmanqa mana wichisunchu.