dar prorokowania: W pewnym sensie wszyscy chrześcijanie prorokowali, kiedy mówili innym o spełnianiu się proroctw zapisanych w Słowie Bożym (Dz 2:17, 18; zob. komentarze do Dz 2:17; 21:9 i Słowniczek pojęć, „Proroctwo”; „Prorok”). Jednak osoby posiadające cudowny dar prorokowania, o którym wspomina tu Paweł, potrafiły też przepowiedzieć przyszłe wydarzenia. Na przykład Agabus pod natchnieniem od Boga zapowiedział wielką klęskę głodu i to, że Paweł wskutek prześladowań ze strony Żydów zostanie uwięziony (Dz 11:27, 28; 21:10, 11). Dar prorokowania bardzo wzmacniał zbory (1Ko 14:3-5, 24, 25).

prorokować: Zob. komentarz do 1Ko 12:10 i Słowniczek pojęć, „Proroctwo”.

mówi innym językiem: Zob. komentarz do 1Ko 12:10.

dar mówienia różnymi językami: Dar ten uzdalniał chrześcijan do przekazywania dobrej nowiny o Królestwie Bożym w językach, których nie znali. Dzięki temu chrześcijanie w 33 r. n.e. mogli opowiadać „o wspaniałych dziełach Bożych” wielu cudzoziemcom, którzy przybyli do Jerozolimy na święto Pięćdziesiątnicy (Dz 2:1-12). Potem Paweł przypomniał chrześcijanom, żeby korzystali z tego daru w sposób uporządkowany — żeby mówili na zmianę i upewniali się, że ich słowa zostały przetłumaczone (1Ko 14:4, 5, 9, 27).

zachęca i pociesza: Występują tu dwa greckie słowa: paráklesis (oddane jako „zachęca”) i paramythía (oddane jako „pociesza”). Oba zawierają myśl o zachęcaniu, ale paramythía kryje w sobie jeszcze większy stopień czułości i pokrzepienia. Pokrewny czasownik paramythéomai został użyty w Jn 11:19, 31, gdzie mowa o Żydach, którzy ‛przyszli pocieszyć’ Marię i Martę po śmierci ich brata, Łazarza. W 1Ts 5:14 ten czasownik też przetłumaczono na „pocieszajcie”.

tłumaczył: Greckie słowo diermenéuo bywa używane w odniesieniu do tłumaczenia z jednego języka na drugi (Dz 9:36, NŚ, 1997; 1Ko 12:30). Jednak może też oznaczać „objaśniać znaczenie; wyjaśniać w pełni”. W tym wersecie odnosi się do objaśniania proroctw.

dar tłumaczenia języków: Chrześcijanin lub chrześcijanka, którzy mieli tę nadprzyrodzoną zdolność, potrafili tłumaczyć słowa wypowiedziane w nieznanym im języku. Ten dar był szczególnie przydatny, bo osoby mówiące różnymi językami mogły swoimi słowami zachęcić tylko tych, którzy je rozumieli. Dlatego Paweł polecił, żeby mający dar mówienia innymi językami milczeli, chyba że jest ktoś, kto może tłumaczyć. Dzięki temu wszyscy w zborze mogli rozumieć, co mówiono, i czuli się zachęceni (1Ko 14:27, 28).

tłumaczy: Występujące tu greckie słowo w tym kontekście odnosi się do tłumaczenia z jednego języka na drugi (Dz 9:36, NŚ, 1997; 1Ko 12:30; 14:13, 27). Jednak może też oznaczać „objaśniać znaczenie; wyjaśniać w pełni” (zob. komentarze do Łk 24:27; 1Ko 12:10).

daru objawienia: Zob. komentarz do Rz 16:25.

wyjawioną: Lub „objawioną; odkrytą”. Greckie słowo apokálypsis często (tak samo jak w tym wersecie) jest używane w odniesieniu do objawiania spraw duchowych albo woli i zamierzeń Boga (Ef 3:3; Obj 1:1). Rzeczywistym Źródłem takich objawień jest właśnie Bóg (por. komentarz do Łk 2:32).

rzeczami nieożywionymi: Lub „rzeczami martwymi”. W tym wersecie wyrażenie to odnosi się do instrumentów muzycznych.

trąba: Zgodnie z Prawem Mojżeszowym izraelscy kapłani za pomocą dźwięku trąb przekazywali ważne komunikaty (Lb 10:2-10). Na przykład kiedy wyruszano na wojnę, na trąbach grano sygnał wojenny (Lb 10:9). Gdyby żołnierz usłyszał niewyraźny dźwięk trąby, nie wiedziałby, jak zareagować. Podobnie w zborze chrześcijańskim niewyraźne wskazówki czy niejasne informacje mogłyby prowadzić do zamieszania, nieporządku i zniechęcenia.

tłumaczyć: Zob. komentarz do 1Ko 14:5.

tłumaczy: Występujące tu greckie słowo w tym kontekście odnosi się do tłumaczenia z jednego języka na drugi (Dz 9:36, NŚ, 1997; 1Ko 12:30; 14:13, 27). Jednak może też oznaczać „objaśniać znaczenie; wyjaśniać w pełni” (zob. komentarze do Łk 24:27; 1Ko 12:10).

angażując w to umysł: Lub „ze zrozumieniem”. W tym wersecie dwa razy występuje greckie słowo nous (często tłumaczone na „umysł”). Zostało też użyte w 1Ko 14:14, 19 (zob. komentarz do 1Ko 14:19).

zrozumiałych: Lub „z udziałem umysłu”. Użyte tu greckie słowo nous odnosi się do zdolności myślenia i pojmowania. Paweł pod natchnieniem od Boga napisał, że mówienie językami jest darem mniejszej wagi i że wolałby w zborze powiedzieć pięć słów, które on i inni mogliby zrozumieć, niż dziesięć tysięcy słów w jakimś niezrozumiałym języku (1Ko 14:11, 13-18).

Amen: Lub „niech się tak stanie”. Greckie słowo amén jest transkrypcją hebrajskiego określenia, które pochodzi od rdzenia ʼamán, oznaczającego „być wiernym; być godnym zaufania” (zob. Słowniczek pojęć). Potwierdzało się nim przysięgi, modlitwy albo wypowiedzi. Pisarze Chrześcijańskich Pism Greckich często używali go po słowach wysławiających Boga, tak jak tutaj Paweł (Rz 16:27; Ef 3:21; 1Pt 4:11). Posługiwali się nim też, gdy życzyli adresatom swojego listu, żeby Bóg okazywał im przychylność (Rz 15:33; Heb 13:20, 21). Poza tym użycie słowa „amen” wskazywało, że pisarz całkowicie zgadza się z zapisaną wypowiedzią (Obj 1:7; 22:20).

powie na twoje dziękczynienie „amen”: Greckie słowo amén jest transkrypcją hebrajskiego określenia ʼamén, które znaczy „niech się tak stanie” lub „zaprawdę; istotnie”. Z wielu wersetów Pism Hebrajskich wynika, że „amen” mówiono na koniec publicznej modlitwy (1Kn 16:36; Neh 5:13; 8:6). Słowa Pawła wskazują, że w zborze chrześcijańskim naśladowano ten wzór. Paweł jednak nie zaznaczył, czy robiono to głośno, czy też po cichu, tylko w sercu (zob. Słowniczek pojęć, „Amen”, i komentarz do Rz 1:25).

zrozumiałych: Lub „z udziałem umysłu”. Użyte tu greckie słowo nous odnosi się do zdolności myślenia i pojmowania. Paweł pod natchnieniem od Boga napisał, że mówienie językami jest darem mniejszej wagi i że wolałby w zborze powiedzieć pięć słów, które on i inni mogliby zrozumieć, niż dziesięć tysięcy słów w jakimś niezrozumiałym języku (1Ko 14:11, 13-18).

pouczyć: Lub „ustnie pouczyć”. Użyty tu grecki czasownik katechéo dosłownie znaczy „czynić słyszanym; rozbrzmiewać” i może zawierać w sobie myśl o ustnym pouczaniu (zob. komentarz do Dz 18:25).

pouczony: Użyto tu formy greckiego czasownika katechéo, który dosłownie znaczy „czynić słyszanym; rozbrzmiewać” i może zawierać w sobie myśl o ustnym pouczaniu. Gdy ktoś wielokrotnie słyszy prawdy ze Słowa Bożego i zakorzeniają się one w jego umyśle i sercu, w rezultacie staje się wykwalifikowany do uczenia innych (por. Gal 6:6, gdzie dwukrotnie użyto tego samego gr. słowa).

nie stawajcie się małymi dziećmi: Paweł zachęca Koryntian, żeby ‛nie stawali się małymi dziećmi’, jeśli chodzi o zrozumienie spraw duchowych, czyli żeby pod tym względem nie byli niedojrzali, dziecinni. Ale zachęca, żeby stali się „małymi dziećmi co do zła”, czyli żeby pod tym względem byli niedoświadczeni i niewinni.

w waszych Pismach: Dosł. „w waszym Prawie”. To sformułowanie odnosi się do całych Pism Hebrajskich, a nie tylko do Prawa Mojżeszowego. Zacytowane po nim słowa pochodzą z Ps 82:6. W podobnym znaczeniu słowo „Pisma” występuje w Jn 15:25, a słowo „Prawo” w Jn 12:34.

znając prawo — przez prawo zostaną osądzeni: W Liście Pawła do Rzymian są to pierwsze dwa wystąpienia słowa nòmos, które oznacza „prawo”. Poza tym użyto tu słowa anòmos, które zostało przetłumaczone na nie znając prawa. W tym wersecie termin „prawo” odnosi się do Prawa Mojżeszowego, podobnie jak w większości innych miejsc w Liście do Rzymian. W Chrześcijańskich Pismach Greckich słowo „prawo” może oznaczać: 1) konkretny przepis Prawa Mojżeszowego lub jakąś zasadę prawną, 2) całe Prawo Boże przekazane przez Mojżesza, 3) całość lub część natchnionych Pism Hebrajskich i 4) zasadę kierującą czyimś postępowaniem (zob. komentarze do Mt 5:17; Jn 10:34; Rz 8:2).

W Prawie napisano: Słowa te wprowadzają cytat z Iz 28:11, 12, tak więc termin „Prawo” został tutaj użyty w szerszym znaczeniu i odnosi się do całych Pism Hebrajskich (zob. komentarze do Jn 10:34; Rz 2:12).

mówi Jehowa: Paweł cytuje tu słowa z Iz 28:11, 12, żeby pokazać, że Bóg przemówi do ludzi „językami cudzoziemców”, ale oni nie będą chcieli słuchać. Chociaż w proroctwie Izajasza powiedziano, że Bóg „przemówi”, Paweł cytuje te słowa tak, jakby Bóg mówił w pierwszej osobie: „przemówię”. Żeby było jasne, kto je wypowiada, Paweł dodaje zwrot, który w Septuagincie pojawia się setki razy jako odpowiednik hebrajskich sformułowań oznaczających „oświadcza Jehowa”, „mówi Jehowa” czy „tak mówi Jehowa” (m.in. w Iz 1:11; 22:25; 28:16; 30:1; 31:9; 33:10; 43:10; 48:17; 49:18 [werset częściowo zacytowany w Rz 14:11]; 52:4, 5; Am 1:5; Mi 2:3; Nah 1:12; Mal 1:2). Tak więc treść Pism Hebrajskich wyraźnie potwierdza, że w omawianym wersecie pierwotnie występowało imię Boże, które później zastąpiono tytułem „Pan” (zob. Dodatek C oraz Dodatek C3: wprowadzenie i 1Ko 14:21).

prorokowanie: Zob. komentarz do 1Ko 12:10.

dar prorokowania: W pewnym sensie wszyscy chrześcijanie prorokowali, kiedy mówili innym o spełnianiu się proroctw zapisanych w Słowie Bożym (Dz 2:17, 18; zob. komentarze do Dz 2:17; 21:9 i Słowniczek pojęć, „Proroctwo”; „Prorok”). Jednak osoby posiadające cudowny dar prorokowania, o którym wspomina tu Paweł, potrafiły też przepowiedzieć przyszłe wydarzenia. Na przykład Agabus pod natchnieniem od Boga zapowiedział wielką klęskę głodu i to, że Paweł wskutek prześladowań ze strony Żydów zostanie uwięziony (Dz 11:27, 28; 21:10, 11). Dar prorokowania bardzo wzmacniał zbory (1Ko 14:3-5, 24, 25).

wejdzie jakiś niewierzący w Pana lub ktoś niezaznajomiony: Użyto tu greckiego słowa ápistos (dosł. „niewierzący”) i idiòtes (dosł. „zwykły człowiek; prosty człowiek”). Oprócz tych, którzy ‛uwierzyli w Pana’, czyli w Chrystusa, i zostali ochrzczeni (Dz 8:13; 16:31-34; 18:8), na chrześcijańskie zebrania były też zapraszane inne osoby (1Ko 14:22). Tacy ‛niewierzący w Pana i niezaznajomieni’ z pewnością w różnym tempie robili postępy w studiowaniu Słowa Bożego i stosowaniu go w życiu. Jednak wszyscy oni odnosili korzyści z przychodzenia na zebrania, bo to, co słyszeli, ‛korygowało’ ich i ujawniało, ‛co kryje się w ich sercach’ (1Ko 14:23-25; 2Ko 6:14).

psalmy: Użyte tu greckie słowo psalmòs odnosi się do pieśni religijnej lub innego utworu i można je też oddać jako „pieśń pochwalna”.

tłumaczy: Występujące tu greckie słowo w tym kontekście odnosi się do tłumaczenia z jednego języka na drugi (Dz 9:36, NŚ, 1997; 1Ko 12:30; 14:13, 27). Jednak może też oznaczać „objaśniać znaczenie; wyjaśniać w pełni” (zob. komentarze do Łk 24:27; 1Ko 12:10).

tłumaczyć: Zob. komentarz do 1Ko 14:5.

tłumaczy: Występujące tu greckie słowo w tym kontekście odnosi się do tłumaczenia z jednego języka na drugi (Dz 9:36, NŚ, 1997; 1Ko 12:30; 14:13, 27). Jednak może też oznaczać „objaśniać znaczenie; wyjaśniać w pełni” (zob. komentarze do Łk 24:27; 1Ko 12:10).

tłumacza: Zob. komentarz do 1Ko 14:5.

Bóg nie jest Bogiem nieporządku, lecz pokoju: Paweł kontrastuje tu nieporządek z pokojem. W Flp 4:9; 1Ts 5:23 i w Heb 13:20 opisuje Jehowę jako „Boga pokoju”, a w Rz 15:33 i 16:20 jako „Boga, który daje pokój”. Pokój Boży jest fundamentem porządku i jedności w zborze chrześcijańskim. Paweł nie sugeruje Koryntianom, że robienie czegoś w sposób uporządkowany samo w sobie prowadzi do pokoju. Mówi raczej, że wielbienie Boga w taki sposób przyczynia się do pokojowej atmosfery na zebraniach, która „służy zbudowaniu” i sprawia, że ‛wszyscy czują się zachęceni’ (1Ko 14:26-32). Porządek na chrześcijańskich zebraniach odzwierciedla osobowość „Boga pokoju” i przynosi Mu chwałę.

kobiety niech w zborach milczą: Wcześniej Paweł już dał wskazówki, żeby ‛milczeli’ ci, którzy otrzymali dar mówienia innymi językami, jeśli nie ma tłumacza, oraz ci, którzy prorokują, jeśli ktoś inny otrzyma objawienie. W tym wersecie udzielił wskazówek kobietom, które na zebraniach zabierały głos w niewłaściwym momencie (1Ko 14:28, 30, 34). Być może niektóre z nich przerywały mężczyznom prowadzącym zebranie albo kwestionowały to, co mówili. Paweł zachęcił kobiety, które miały pytania lub wątpliwości, żeby ‛pytały w domu swoich mężów’, zamiast zakłócać przebieg zebrania (1Ko 14:35). Poza tym pod natchnieniem od Boga podkreślił, że według Pism to mężczyźni zostali wyznaczeni do sprawowania przewodnictwa wśród ludu Bożego (1Tm 2:12). Nie ulega wątpliwości, że Paweł bardzo cenił kobiety jako głosicielki dobrej nowiny i swoje współpracowniczki w służbie (Rz 16:1, 2; Flp 4:2, 3). Wskazówki, które przekazał tu pod natchnieniem, nie oznaczały, że kobiety w ogóle nie mogły zabierać głosu na zebraniach (1Ko 11:5; Heb 10:23-25).

Czy słowo Boże wyszło od was?: Paweł zadaje to retoryczne pytanie, by przypomnieć Koryntianom, że nie są pierwszym zborem, jaki powstał, i że nie tylko im głoszono „słowo Boże”. Byli częścią dużej społeczności chrześcijan. Zamiast więc wprowadzać w zborze nowe metody postępowania, mieli stosować się do wskazówek apostołów. Robiąc to, mogli przyczynić się do porządku, jedności i duchowego rozwoju.

obdarzonego duchem: Wyrażenie to jest tłumaczeniem greckiego słowa pneumatikòs, którego podstawowy sens oddają słowa „właściwy duchowi; duchowy”. To prawda, że wszyscy chrześcijanie mogą prosić o pomoc ducha świętego i ją otrzymać (Łk 11:13) i że chrześcijanie powołani do życia w niebie są namaszczeni duchem świętym (2Ko 1:21, 22). Jednak tutaj wyrażenie „obdarzony duchem” odnosi się do kogoś, kto otrzymał szczególny, nadprzyrodzony dar ducha świętego. Na takie znaczenie wskazuje kontekst, w którym Paweł omawia takie cudowne dary. W 1Ko 14:1 słowo pneumatikòs, użyte w liczbie mnogiej, oddano jako „dary duchowe”. Tutaj, w 1Ko 14:37, Paweł wspomina zarówno o kimś, kto prorokuje, jak i o kimś, kto jest „obdarzony duchem”, co wskazuje, że w dalszym ciągu mówi o cudownych darach ducha świętego, tak jak w wersecie 1.

w sposób uporządkowany: Lub „w sposób zorganizowany”. Dosł. „według porządku”. Kontekst tego wersetu wskazuje, że Paweł ma na myśli uporządkowany sposób wielbienia Boga na chrześcijańskich zebraniach (1Ko 14:26-33). To samo greckie słowo (przetłumaczone na „obowiązki”) występuje w Łk 1:8, gdzie mowa o zorganizowanej służbie w świątyni. W Septuagincie użyto go w Lb 1:52 do opisania dobrze zorganizowanego obozu Izraela.