Bai na kontenido

Beibel Ta Kuadra ku Siensia?

Beibel Ta Kuadra ku Siensia?

E kontesta ku Beibel ta duna

 Sí. Aunke ku Beibel no ta un buki di siensia, e ta eksakto den asuntunan sientífiko. Laga nos wak un par di ehèmpel ku ta mustra ku Beibel ta kuadra ku siensia i ku Beibel tin pruebanan sientífiko ku ta hopi diferente for di loke hopi hende tabata kere den e tempu ku a skirbi Beibel.

  •   Universo tabatin un kuminsamentu. (Génesis 1:1) Di otro banda, hopi mito di ántes ta bisa ku e universo no a ser kreá, sino a originá di un káos ku tabata eksistí kaba. E babilonionan a kere ku universo a nase di algun dios ku a bini di dos oséano. Otro leyenda ta bisa ku universo a sali for di un webu gigante.

  •   Ta lei di naturalesa ta dirigí universo i no e kapricho di algun dios. (Yòb 38:33; Yeremías 33:25) Mitonan rònt mundu ta siña ku hende no por hasi nada kontra e aktonan impredisibel i kruel di e diosnan akí.

  •   Tera ta kologá na nada. (Yòb 26:7) Hopi hende di ántes a kere ku e tera tabata plat i ku un gigante òf un bestia, manera un búfalo òf un turtuga, tabatin e riba su lomba.

  •   Riu i otro fuentenan di awa ta eksistí pasobra awa ta evaporá for di laman i despues ta bini abou bèk komo áwaseru, sneu òf hagel. (Yòb 36:27, 28; Eklesiástes 1:7; Isaías 55:10; Ámos 9:6) E griegonan di antigwedat a kere ku ta un oséano bou di tera ta yena e riunan ku awa. Hende a keda kere den e idea akí te den siglo 18.

  •   Serunan ta sali i bai bèk bou di awa; un tempu e serunan ku tin aworakí, tabata bou di laman. (Salmo 104:6, 8) Na kontraste, segun diferente mito, ta diosnan a krea e serunan manera nan ta awe.

  •   Normanan di limpiesa ta protehá nos salú. E Lei ku Dios a duna e nashon di Israel a bisa ku nan mester a laba nan kurpa despues ku nan a mishi ku un kadaver, nan mester a pone hende ku malesa kontagioso den karentena i nan mester a deshasí di sushi di hende na un manera safe. (Levítiko 11:28; 13:1-5; Deuteronomio 23:13) Na kontraste, den e tempu ku e lei ei a ser duná, e egipsionan tabata usa un remedi ku tabata konsistí di un meskla di sushi di hende pa pone riba herida.

Beibel tin kosnan ku no ta kuadra ku siensia?

 Un investigashon imparsial di Beibel ta mustra ku e kontesta ta nò. Laga nos wak algun idea robes ku hende tin tokante e eksaktitut di siensia den Beibel:

 Mito: Beibel ta bisa ku universo a ser kreá den seis dia di 24 ora.

 Echo: Beibel no ta bisa na ki tempu Dios a krea universo. (Génesis 1:1) Ademas, e dianan di kreashon deskribí den kapítulo 1 di Génesis tabata un periodo di tempu no spesifiká. De echo, Génesis 2:4 ta yama henter e periodo ku Dios a krea shelu i tera un “dia.”

 Mito: Beibel ta bisa ku palu i mata a ser kreá promé ku solo a eksistí pa sostené e proseso di fotosíntesis.—Génesis 1:11, 16.

 Echo: Beibel ta bisa ku solo, un di e streanan ku ta forma parti di “e shelunan,” a ser kreá promé ku palu i mata. (Génesis 1:1, Beibel Santu) Durante e promé “dia” òf periodo di kreashon, un lus dòf di solo tabata yega tera. Segun ku e atmósfera a bira mas i mas kla, riba e di tres “dia” di kreashon, e lus di solo tabata sufisiente fuerte pa sostené e proseso di fotosíntesis. (Génesis 1:3-5, 12, 13, Beibel Santu) Ta mas despues solo a bira klaramente visibel for di e superfisie di tera.—Génesis 1:16.

 Mito: Beibel ta bisa ku solo ta drei rònt di tera.

 Echo: Eklesiástes 1:5 ta bisa: “Solo ta sali i solo ta drenta, i ta pura bai bèk na e lugá for di unda e ta sali.” (Beibel Santu) Sinembargo, esaki ta simplemente deskribí e manera ku nos for di aki riba tera ta mira kon solo ta parse di move. Te asta awe hende sa bisa ku “solo ta subi” i “solo ta baha,” maske nan sa ku ta tera ta drei rònt di solo.

 Mito: Beibel ta bisa ku tera ta plat.

 Echo: Beibel ta usa e frase “te na e parti mas leu di tera,” pero esaki no ta nifiká ku tera ta plat òf ku e tin un rant. (Echonan 1:8) Meskos tambe, e ekspreshon “e kuater skinanan di tera” ta den sentido figurativo i ta referí na henter e superfisie di tera. Awendia tambe hende por usa e kuater puntanan di un kompas komo komparashon pa transmití e mesun idea.—Isaías 11:12, Beibel Santu; Lukas 13:29.

 Mito: Beibel ta bisa ku e omtrek di un sírkulo ta ekivalente na eksaktamente tres biaha su diameter, pero e midí korekto ta pi (π), òf mas o ménos 3,1416.

 Echo: Promé Reinan 7:23 i 2 Krónikanan 4:2 ta bisa ku “e laman di metal bashá” tabatin un diameter di 10 kodo i ku “un liña-di-midi di trinta kodo por a pasa rònt di dje.” (Beibel Santu) Pero, kisas e midínan akí tabata sifranan afgerond. Tambe ta posibel ku e midí di e omtrek tabata basá riba e rant parti paden di e baki i ku e midí di e diameter tabata basá riba e rant parti pafó di e baki.