Panon Kan Naiimpluensyaan nen Jesu-Kristo?

KAYARI na impangonsidera tayo ed akaunan artikulo, napanduaruwaan ni kasi a walaan na mabiskeg ya impluensya iray bangat nen Jesus ed interon mundo? Balet, say importantin tepet et, “Panon ak a naiimpluensyaan a mismo na saray bangat nen Jesus?”

Saray bangat nen Jesus so manasaglawi ed dakel a nanduruman tema. Saray makanakanan leksion ed saratan so makaapekto ed amin ya aspekto na bilay mo. Iyapasakey tayo pa ed saray imbangat nen Jesus nipaakar ed pangiletneg na saray prayuridad ed bilay, pamayubo na pikakaaro ed Dios, pakawalaan na maabig a pisisiglaotan ed arum, panresolbi ed saray problema, tan pakapaliis ed saray karawalan.

Mangiletneg na Saray Prayuridad ed Bilay

Say maples a kurang na bilay ed mundo natan so manguupot na dakel a panaon tan biskeg tayo kanian mabetbet lan nibabaliwala iray maespiritual a bengatla. Konsideraen pa so kipapasen na sakey a lakin mantaon na masulok lan 20  a tawagen tayoy Jerry. Anggaman labalabay nen Jerry a pantongtongan iray maespiritual a pamaakaran tan papablien to iray naaaralan to ed saratan, oniay inyey-ey to: “Kulang a maong so panaon ko pian gawaen iratan a maparanay. Anemiran agew ak a mantratrabaho ed loob na sakey simba. Simba labat so painawak. Tan sano agawaan ko la iray bengatlan nepeg kon gawaen, mabanabanal ak la.” No ontan met so problemam, nagunggonaan ka ed saray imbangat nen Jesus diad Sermon ed Palandey.

Oniay inkuan nen Jesus ed dakel a totoon nantitipon pian ondengel ed sikato: “Agkayo mapaga’d panagbila’yo no anto so kanen yo, ono anto so inumen yo; agyo met kapagaay laman yo, no anto so ikawes yo. Agta kasi mamabli bilay nen say kanen, tan say laman nen say kawes? Imano yo ray kamanokan ed tawen, ya ag-ira mantatanaman, ag-ira met manaani, tan ag-ira met mantipon ed kamkamalir; et say mangatatawen ya Ama yo tataganoen to ra. Agkayo ta mamabli nen sikara? . . . Agkayo sirin mapaga, ya ikuan yo, Anto kasi kanen mi? ono, Anto kasi inumen mi? ono, Anto kasi pankawes mi? Ta saraya ya amin a bengatla so anapen na saray Gentiles; et say Ama yon mangatatawen amta to a nakaukolan yo so saraya ya amin a bengatla. Ingen anapen yo nin unona so panarian, tan say inkatunong to; et amin iraya a bengatla niarum ira ed sikayo.” (Mateo 6:25-33) Antoy naaralan tayo ed saya?

Ag-isusuheri nen Jesus a paulyanan tayo la iray pisikal a pankaukolan tayo ontan met na saray kapamilyaan tayo. “No wala so agmanagano ed anak to, tan lalo la ed saray kakaamong to a dili,” so kuan na Biblia, “pinaandi to la so pananisia, et sikato so lalon mauges nen say agmanisia.” (1 Timoteo 5:8) Balet, insipan nen Jesus a no iyuna tayo iray nepeg ya iyuna tan iprayuridad iray maespiritual a pamaakaran, seguroen na Dios a nagamoran tayo iray arum a pankaukolan. Say leksion dia et nipaakar ed pangiletneg na saray prayuridad. Say panumbok ed sayan simbawa so mangitonton ed liket, lapud “maliket iray mamidbir na pankaukolan da’d maespiritu ’ran bengatla.”​—Mateo 5:3, Maung a Balita.

Bayuboan so Pikakaaro ed Dios

Bibidbiren na saramay sinononot ed espiritual a pankaukolan da a makana so pamayubo na maabig a relasyon ed Dios. Anto ta so gagawaen tayo pian nawalaan na maabig a relasyon ed sakey a too? Agta panggugunaetan tayon kabaten a maong itan a too? Nepeg ya ipanaon tayon amtaen iray panmoria to, ug-ugali to, abilidad to, saray agawaan to, labay to, tan agto labay. Ontan met so gawaen tayo sano labay tayoy mikaaro ed Dios. Nakaukolan so suston pikakabat ed sikato. Sanen ipipikasi nen Jesus ed Dios iray babangatan to, oniay inkuan to: “Saya sikato so andi-anggaan a bilay, a naamtaan da ka a saksakey a tuan Dios, tan saman so imbakim, salanti Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) On, nakaukolan tayon kabaten so Dios ta pian napaapit itayo ed sikato. Tan say alenleneg a lapuan na satan a pikakabat et say impuyan a Salita na Dios, say Biblia. (2 Timoteo 3:16) Nepeg tayon ipanaon so panaral ed Kasulatan.

Anggaman ontan, aliwan magenap so basta pakawalaan na pikakabat. Oniay inkuan nen Jesus ed saman lanlamang a pikakasi: “Inunor da [saray babangatan to] so salitam.” (Juan 17:6) Nepeg ya ag-itayo labat onggamor na pikakabat nipaakar ed Dios noagta onkiwas itayo met a mitunosan ed satan a pikakabat. Agta satan so nepeg a gawaen pian magmaliw itayon kaaro na Dios? Nailaloan tayo ta ya onaligwas so pikakaaro tayo ed sakey a too no gagalaen tayon sumlangen iray ideya tan prinsipyo to? Saray  panmoria tan prinsipyo na Dios sirin so nepeg a mangigiya ed interon kabibilay tayo. Imanoen no panon ya onaplika so duara ed saray prinsipyo to diad pisisiglaotan tayo ed arum a totoo.

Nawalaan na Maabig a Pisisiglaotan ed Arum

Diad sakey ya inkagawa et angisalaysay si Jesus na antikey ya istorya pian ibangat so sakey a makanan leksion nipaakar ed pisisiglaotan ed too. Sinalambit to so sakey ya ari a kinaliktan toy mikuentaan ed ariripen to. Balet, sakey ed sikara et walaan na balbaleg ya utang tan anggapoy pakayari to pian bayaran itan. Ingganggan na ari ya ilako so aripen, pati say asawa to, tan saray anak to pian makabayar. Say aripen so dinmakmomo tan akikasi: “Katawan, anosan mo ak komon, ta bayaran kon amin naani ed sika.” Lapud naabagey na ari, kinansela to so utang na aripen. Balet kaalis na satan ya aripen et nabet to so kapara ton aripen ya akautang ed sikato na melmelag a kantidad, tan sisingilen to a mapilit. Anggaman akikasi so kapara ton aripen, sikatoy impaipriso to anggad nabayaran ton amin so inutang to. Sanen akabatan itan na ari, sikato so asanokan. ‘Agta nepeg a kinasian mo komon so ibam ya aripen, a singa say impangasik ed sika?’ so intepet to. Diad satan et impaipriso to so agmanamerdonan aripen anggad nabayaran to so amin ya inutang to. Pian nibangat so leksion ed istorya, oniay inkuan nen Jesus: “Ontan met naani gawaen nen Amak a mangatatawen ed sikayo, no sakey tan sakey ed sikayo agto perdonaen so agi to a manlapu ed puso yo.”​—Mateo 18:23-35.

Bilang ag-ayadyarin totoo, dakel so pakalilingoan tayo. Agtayon balot nabayaran ed Dios so baleg ya utang tayo a lalon naaaruman lapud pakasusumlang ed sikato. Say nagawaan tayo labat et say ikerew na perdona ed sikato. Tan akaparaan si Jehova a Dios a mamerdona ed amin ya impakasaew tayo, daput no perdonaen tayo iray impankasalanan na saray agagi tayo ed sikatayo. Agaylan mapuersan leksion itan! Oniay imbangat nen Jesus ed saray patumbok to ya ipikasi ra: “Perdonam iray utang mi a singa say impamerdona mi met ed saray akautang ed sikami.”​—Mateo 6:12.

Lamoten so Problema

Marundunong si Jesus no nipaakar ed pakatalos ed inkagawa na too. Say simbawa to et resolbien iray problema manlapud lamot na saratan. Konsideraen so duaran onggendan ya alimbawa.

“Nadngelan yo a nibaga ed saray totoo sanen inmunan panaon, Agka mamatey; et siopaman a mamatey wala naani ed kaatapan na kaukom,” so inkuan nen Jesus. “Balet kuan ko ed sikayo a balang sakey a manpasnok ed agi to wala naani ed kaatapan na kaukom.” (Mateo 5:21, 22) Impabitar dia nen Jesus a say lamot na probleman panamatey et mas aralem ni nen say mismon marawal a kakikiwas. Wala itan ed awawey a tinmubo ed puso na manamatey. No agbinayuboan na totoo so pambusol tan sanok, agda komon anonotan so panggawa na karawalan. Apaliisan komon so dakel a panagpaagus na dala no inyaplika da labat iyan bangat!

Imanoen no panon a nilamot nen Jesus so sananey nin problema a pirmin pakasasakitan na liknaan. Oniay inkuan to ed saray totoo: “Nadngelan yo a nikuan, Agka mikalugoran ed agmo asawa. Balet kuan ko ed sikayo, a balang sakey ya onlimgis ed sakey a bii ed pangagum to, akilawanan la ed sikato diad puso to. Et no say matam a kawanan so makapagapol ed sika, sukit mo, tan ipulisay mo’d sika.” (Mateo 5:27-29) Imbangat nen Jesus ya aliwan say mismon imoral a kagagawa so kawalaan na problema. Wala itan ed samay mas akauna, salanti, saray imoral a pilalek. No agnonoten na too iray agmanepeg a pilalek tan ‘sukiten’ odino iwaklit to iratan ed nonot to, napaliisan toy problema a resulta na imoral a kagagawa.

“Ipawil Mo so Kampilan Mo ed Pasen To”

Diad samay labi ya intapat tan inerel si Jesus, inuyos na sakey ed saray babangatan to so kampilan to pian iyagel si Jesus. Et sikatoy ingganggan nen Jesus: “Ipawil mo so kampilan mo ed pasen to; ta saray amin a mangala na kampilan ompatey ira naani ed kampilan.” (Mateo 26:52)  Diad kaimbuasan, oniay inkuan nen Jesus ed si Poncio Pilato: “Say panarian ko aliwan taga dia ed mundo. No say panarian ko taga dia ed mundo, saray ariripen ko mibakal ira komon sirin, pian agak niyawat ed saray Judios. Balet bang say panarian ko agmanlapu dia.” (Juan 18:36) Aliwa ta’n praktikal iyan bangat?

Anto so awawey na saray inmunan Kristiano ed saray imbangat nen Jesus nipaakar ed ipaliis ed karawalan? Oniay inkuan na libron The Early Christian Attitude to War: “Lapud ingganggan na saratan [saray bangat nen Jesus] a sebel so amin a panangagamil na karawalan tan panangabil ed arum a too, mapatnag sirin ya agnayari so mibiang ed bakal . . . Saray inmunan Kristiano so tinmulok ed mismon imbaga nen Jesus, tan atalosan da so pangipupurek ton sikaray magmaliw a mauyamo tan ag-onlalaban diad literal a paraan. Sikaray maapit ya angisiglaot ed relihyon da ed kareenan; kinondena ra a tuloy so pambabakal lapud ilalanor na satan so panagpaagus na dala.” Agaylan nidumaduma komon so inlabas na awaran no sayan bangat et peteg ya inyaplika na amin a mankuan a Kristiano!

Nagunggonaan Ka ed Amin ya Imbangat nen Jesus

Alay abig, simpli, tan mapuersa iray bangat nen Jesus a kinonsidera tayo. Nagunggonaan so katooan no nakabatan da iray bangat to tan iyaplika da iratan. *

Maliket iray Tasi nen Jehova ed lugar yo ya ontulong ed sikan natalosan no panon kan nagunggonaan ed saray sankamakabatan a bangat ya agmanlalapu ed too. Maliket kamin mangimbita ed sika a mitalosan ed sikara odino mansulat ed address diad pahina 2 na sayan magasin.

[Paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 5]

“Say mangatatawen ya Ama yo tataganoen to ra”

[Litrato ed pahina 7]

Saray bangat nen Jesus so maabig a makaimpluensya ed bilay mo